ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပတဲ့ အာရွ၊ ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ASEM အစည္းအေ၀းအတြင္း တက္ေရာက္လာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ကမၻာ့အေရးကိစၥေတြ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အားလံုး ပါ၀င္ႏိုင္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရိွဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္ မူၾကမ္းကို လတ္တေလာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ အရာရိွေတြအၾကား သေဘာတူထားပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အာရွနဲ႔ ဥေရာပ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္ေနတဲ့ ၈ ႀကိမ္ေျမာက္ ASEM အစည္းအေ၀း အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြကို ေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတြအၾကား အျမင္ဖလွယ္တာေတြ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပၿပီး ဒီကေန႔ ေနာက္ဆံုးရက္မွာေတာ့ ျမန္္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ASEM ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ သေဘာထား တစံုတရာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ လက္ရိွ ဥေရာပသမဂၢ အလွည့္က်ဥကၠ႒ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ Ouvry က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ဖို႔ ရိွပါတယ္။ အဆင့္ျမင့္ အရာရိွေတြ အၾကားမွာေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရထားၿပီးပါၿပီ။ တရား၀င္ေတာ့ အတည္မျပဳရေသးေပမဲ့ အခု ညေနပိုင္း သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ထုတ္ျပန္ပါလိမ့္မယ္။”
ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းက ရရိွတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မူၾကမ္းထဲမွာေတာ့ ASEM ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ေရြးေကာက္ပဲြ လြတ္လပ္မွ်တမႈ ရိွဖို႔ တိုက္တြန္းထားသလို အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးျဖစ္ဖို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ အထိန္းသိမ္းခံ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိစၥကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ သက္ဆိုင္သူ အားလံုးနဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔လည္း ျမန္မာအစိုးရကို အႀကံျပဳထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခု ASEAM အစည္းအေ၀း အတြင္းမွာ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္တဲ့ အသံုးအႏႈန္း ေဖာ္ျပမႈမ်ဳိးကိုေတာ့ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရိွပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုလို ျမန္မာ့အေရး ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အနိမ့္ဆံုးေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အၾကားမွာ ျမန္မာ့အေရးကို ေခါင္းတိုက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရလိမ့္မယ္လို႔ Burma Campaign UK အဖဲြ႕က မာ့ခ္ ဖာမာနာက ေျပာပါတယ္။
“ဒီ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရိွပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး ASEM အစည္းအေ၀းကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္တုန္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကလည္း ရလဒ္ေကာင္းေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔၊ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး လုပ္ဖို႔ ေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ဖို႔က ပိုအခက္အခဲေတာ့ ရိွပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပခါနီးၿပီမို႔ အျပဳသေဘာ ခ်ဥ္းကပ္ဖို႔ တ႐ုတ္က တိုက္တြန္းေနပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ ဥေရာပ တိုင္းျပည္ေတြ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိန္နဲ႔ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံတို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေရးေတြ ျဖစ္ဖို႔ ကုလသမဂၢကို ဖိအားေပးေနပါတယ္။”
မေန႔တုန္းကေတာ့ ၿဗိတိန္ ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နစ္ခ္ ခလပ္ဂ္ (Nick Clegg) က အာရွနဲ႔ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ ခံစားေနရမႈ အေပၚမွာ တညီတည္း အသံထုတ္ေဖာ္ၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ အခု အစည္းအေ၀း အတြင္းမွာလည္း ဥေရာပဘက္က အထူးသျဖင့္ဆိုရင္ ၿဗိတိန္လို ႏိုင္ငံေတြဘက္က ျမန္မာ့အေရးကို ပိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေျပာလိမ့္မယ္လို႔ ခန္႕မွန္းရပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း တကမၻာလံုးအေရး အထူးသျဖင့္ ေဒသႏွစ္ခုအၾကား စီးပြားေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ကိစၥေတြ အၾကားမွာေတာ့ ျမန္မာ့အေရးဟာ သိပ္ေတာ့ ေနရာေပး၊ အခ်ိန္ေပးခံရမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေလ့လာသူေတြက ယူဆၾကပါတယ္။
