ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတြင္း ျပႆနာတစ္ခု ႏွစ္ခုအေရးကိုပဲ ကြက္ၿပီး ေဇာင္းေပးေနမယ့္အစား တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ဦးစားေပး ၾကည့္ၾကဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြကို ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံကို ၄ ရက္ၾကာခရီး သြားေရာက္ေနစဥ္ စေနေန႔က သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္မွာ အခုလုိ ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ အျပည့္အစံုကုိေတာ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ၊ ဘာလင္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို စေနေန႔မွာ ဘာလင္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ Klaus Wowereit ကေ တြ႔ဆံုၿပီး အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ဂ်ာမနီ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အထိမ္းအမွတ္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘရန္ဒင္းဘာ့ဂ္ (Brandenburg) မုခ္ဦးကို လိုက္လံျပသခဲ့ပါတယ္။
ဘာလင္ၿမိဳ႕ဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာတင္မကဘဲ အခုလို အေရွ႕အေနာက္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ညွိႏႈိင္းမႈေတြမွာပါ ေအာင္ျမင္တဲ့ၿမိဳ႕ အျဖစ္ ၾကာသပေတးေန႔ ဂ်ာမနီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Angela Merkel နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့တာပါ။ အခုစေနေန႔ သတင္းေထာက္ေတြန႔ဲ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာေတာ့ ဂ်ာမနီေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈရယူႏုိင္တာဟာ ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ အေျခေနခ်င္း တူညီတာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဂ်ာမနီ သမၼတကေရာ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကပါ က်မကို ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္နားလည္တယ္လုိ႔ တကယ့္ကို ခံစားရပါတယ္။ အာဏာရွင္ လက္ေအာက္ ကေန ဒီမိုကေရစီထြန္းကားလာဘို႔ ဘယ္လုိရုန္းကန္ရတယ္၊ ဘယ့္ေလာက္ခက္ခဲတယ္ဆိုတာကို အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ေနထိုင္လာရတဲ့ သူကမွ ကိုယ္ခ်င္းစာႏိုင္တာမို႔ ဒါဟာ သိပ္အေရးႀကီးသလို တကယ့္အေျခေနမွန္ကိုလည္း သူတို႔ နားလည္ၾကတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အေျခေနကိုနားလည္ၿပီး အကူညီေပးဖို႔ကမ္းလွမ္းခဲ့တဲ့ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံခ်ီးျမွင့္တဲ့ Willy Brandt Award လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို ေသာၾကာေန႔ လက္ခံယူခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီတကယ္ မထြန္းကားေသးတာကို သေဘာေပါက္ၾကဖို႔ သတိေပးခဲ့သလို လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုအပ္တာကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္ညီညြတ္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ၾကဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ျပႆနာ တခု- ႏွစ္ခုထဲကို ကြက္မၾကည့္ၾကဖို႔ပါ ပန္ၾကားလိုက္တာပါ။
“က်မတို႔ႏိုင္ငံ လူမႈအသိုင္းအဝို္င္းထဲက လူေနမႈအဆင့္အတန္း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရဖို႔ လိုအပ္ေနတာပါ။ ဘယ္အဖြဲ႔က လိုေနတယ္၊ ဘယ္ တိုင္းရင္းသား ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းက လိုေနတယ္လို႔ ခြဲၿပီး က်မ မေျပာပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ပဲ ဦးတည္ၿပီး တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားစုက ႀကိဳးပမ္းေနၾကတာမို႔ပါ။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကေန ျပႆနာတခု -ႏွစ္ခုထဲကို ကြက္ၿပီး ေဇာင္းေပးေနတာေတြ႔ရေတာ့ က်မ တကယ္ပဲ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္မိပါတယ္။ တကယ္ဆို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ၾကဖို႔ လိုေနတာပါ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တနဂၤေႏြေန႔မနက္ပိုင္းမွာ Free University of Berlin မွာ ဂ်ာမနီေရာက္ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပါရီၿမိဳ႕ကို ခရီးဆက္မွာျဖစ္ၿပီး ျပင္သစ္သမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္သလို ျပင္သစ္ လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ၊ ဘာလင္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို စေနေန႔မွာ ဘာလင္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ Klaus Wowereit ကေ တြ႔ဆံုၿပီး အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ဂ်ာမနီ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အထိမ္းအမွတ္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘရန္ဒင္းဘာ့ဂ္ (Brandenburg) မုခ္ဦးကို လိုက္လံျပသခဲ့ပါတယ္။
ဘာလင္ၿမိဳ႕ဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာတင္မကဘဲ အခုလို အေရွ႕အေနာက္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ညွိႏႈိင္းမႈေတြမွာပါ ေအာင္ျမင္တဲ့ၿမိဳ႕ အျဖစ္ ၾကာသပေတးေန႔ ဂ်ာမနီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Angela Merkel နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့တာပါ။ အခုစေနေန႔ သတင္းေထာက္ေတြန႔ဲ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာေတာ့ ဂ်ာမနီေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈရယူႏုိင္တာဟာ ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ အေျခေနခ်င္း တူညီတာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဂ်ာမနီ သမၼတကေရာ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကပါ က်မကို ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္နားလည္တယ္လုိ႔ တကယ့္ကို ခံစားရပါတယ္။ အာဏာရွင္ လက္ေအာက္ ကေန ဒီမိုကေရစီထြန္းကားလာဘို႔ ဘယ္လုိရုန္းကန္ရတယ္၊ ဘယ့္ေလာက္ခက္ခဲတယ္ဆိုတာကို အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ေနထိုင္လာရတဲ့ သူကမွ ကိုယ္ခ်င္းစာႏိုင္တာမို႔ ဒါဟာ သိပ္အေရးႀကီးသလို တကယ့္အေျခေနမွန္ကိုလည္း သူတို႔ နားလည္ၾကတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အေျခေနကိုနားလည္ၿပီး အကူညီေပးဖို႔ကမ္းလွမ္းခဲ့တဲ့ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံခ်ီးျမွင့္တဲ့ Willy Brandt Award လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို ေသာၾကာေန႔ လက္ခံယူခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီတကယ္ မထြန္းကားေသးတာကို သေဘာေပါက္ၾကဖို႔ သတိေပးခဲ့သလို လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုအပ္တာကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္ညီညြတ္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ၾကဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ျပႆနာ တခု- ႏွစ္ခုထဲကို ကြက္မၾကည့္ၾကဖို႔ပါ ပန္ၾကားလိုက္တာပါ။
“က်မတို႔ႏိုင္ငံ လူမႈအသိုင္းအဝို္င္းထဲက လူေနမႈအဆင့္အတန္း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရဖို႔ လိုအပ္ေနတာပါ။ ဘယ္အဖြဲ႔က လိုေနတယ္၊ ဘယ္ တိုင္းရင္းသား ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းက လိုေနတယ္လို႔ ခြဲၿပီး က်မ မေျပာပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ပဲ ဦးတည္ၿပီး တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားစုက ႀကိဳးပမ္းေနၾကတာမို႔ပါ။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကေန ျပႆနာတခု -ႏွစ္ခုထဲကို ကြက္ၿပီး ေဇာင္းေပးေနတာေတြ႔ရေတာ့ က်မ တကယ္ပဲ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္မိပါတယ္။ တကယ္ဆို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ၾကဖို႔ လိုေနတာပါ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တနဂၤေႏြေန႔မနက္ပိုင္းမွာ Free University of Berlin မွာ ဂ်ာမနီေရာက္ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပါရီၿမိဳ႕ကို ခရီးဆက္မွာျဖစ္ၿပီး ျပင္သစ္သမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္သလို ျပင္သစ္ လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။