ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္း ခိုလံႈခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူေတြကို ယာယီထိန္းသိမ္းတဲ့ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး မူ၀ါဒကို ကုလသမဂၢ အႀကီးတန္း ကိုယ္စားလွယ္တဦးက ေ၀ဖန္ အျပစ္တင္လိုက္ပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ၆ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလး (Navi Pillay) က ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမူ၀ါဒဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး က်င့္၀တ္ေတြကို ေဖာက္ဖ်က္ေနတယ္လို႔ ေျပာသြားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္း ခိုလံႈခြင့္ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၈၀၀ ကို မေလးရွားျပန္ပို႔ဖို႔ စီစဥ္ေနတာကိုလည္း ေ၀ဖန္ၿပီး ဒါဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျပန္ပို႕ခံရမယ့္ လူေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေလွစီးေျပး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕ကေန ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ေဖးလ္ မာဆာ (Phil Mercer) သတင္းေပးပို႔ထားတာကို ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလးဟာ ၾသစေၾတးလ် ခရီးစဥ္အတြင္း ေျမာက္ပိုင္း ဒါ၀င္ၿမိဳ႕က လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာန ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ၂ ခုကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ခိုလံႈခြင့္ရဖို႔ ေလွ်ာက္ထား ေစာင့္စားေနသူေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ စိတ္ပ်က္စရာ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွတာကို ျမင္ေတြ႕ရတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္ကို ၾသစေၾတးလ် အစိုးရဘက္က ဖိတ္ၾကားလို႔ လာခဲ့တာပါ။
ပင္လယ္ျပင္ကေန ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံတြင္းကို ခိုး၀င္လာတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ဟန္႔တားႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ၾသစေၾတးလ်မွာရိွတဲ့ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြ အတြင္းက ခိုလံႈခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူ ရာနဲ႔ခ်ီကို မေလးရွားႏိုင္ငံကို ျပန္ပို႔မယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြအေပၚ လာေရာက္ စစ္ေဆးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၾသစေၾတးလ်အေနနဲ႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ အခုလို ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔ဖို႔ စီစဥ္သလို တဘက္မွာေတာ့ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူ ၄,၀၀၀ ကိုေတာ့ လက္ခံသြားဖို႔ ရိွပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ကိစၥေတြကို ဟန္႔တားႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ၾသစေၾတးလ် အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ေငြေပးၿပီး ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံကို ပင္လယ္ျပင္ကတဆင့္ သြင္းေပးေနတာေတြကို ဟန္႔တားႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီလုပ္ငန္းေတြ ထိခိုက္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ၾသစေၾတးလ်ဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း နာဗီ ပီေလးကေတာ့ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
“မေလးရွားႏိုင္ငံကို ဒီလူ ၈၀၀ ျပန္ပို႔ဖို႔ ၾသစေၾတးလ်ဘက္က ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ က်မအျမင္ေတာ့ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္တာပါပဲ။ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ တားျမစ္ေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ၊ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို လက္မွတ္မထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံကို ဒီဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔လို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ သူတို႔အတြက္ မေလးရွားမွာ ဘာအကာအကြယ္မွ မရိွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ကိုင္စဲြထားတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ေတြ အေနနဲ႔ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိးေတြ မလုပ္ေဆာင္သင့္ပါဘူး။”
ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မစ္စ္ ပီေလးဟာ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကယ္ဗင္ ရပ္ဒ္ (Kevin Rudd) နဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ မေလးရွားႏိုင္ငံရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဒုကၡသည္မ်ား မဟာမိတ္အဖဲြ႕ ဥကၠ႒ ကိုသူရေအာင္ကေတာ့ ဒီလူေတြကို ေနရပ္ျပန္ပို႔မယ္ဆိုရင္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေနေတြ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားက ၃၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္၊ ၄၀၀ ေလာက္ ျပန္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းျပခ်က္က လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးတဲ့၊ ဒီလူေတြက ဒီႏုိင္ငံမွာ ဒုကၡေတြ အရမ္းေရာက္တယ္၊ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ Refugee အတြက္ Protection မရွိဘူး၊ Immigration က ဖမ္းဆီးတယ္၊ ႏွိပ္စက္တယ္၊ Rape လုပ္ခံရတယ္၊ ေနာက္ ႀကိမ္ဒဏ္ေတြ အျပစ္ေပးခံရတယ္။ ဒါေတြကို သူတုိ႔က မခံႏုိင္လို႔ ဒီကေန စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသြားတာ။”
ခုန ျပန္ပုိ႔ခံရမယ့္ လူေတြကေရာ ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ေရာက္သြားတာလဲခင္ဗ်။
“သူတုိ႔က မေလးရွားကေန ထြက္ေျပးသြားတယ္။ အင္ဒုိနီးရွားေရာက္တယ္၊ အင္ဒုိနီးရွားကေနမွ တဆင့္၊ ေရာက္တဲ့လူ ေရာက္တာ၊ ၾကားထဲမွာ ေလွပ်က္ၿပီး ေသသြားတဲ့သူေတြရွိတယ္၊ ဒီလိုနဲ႔ သူတုိ႔အသက္ကို စြန္႔ၿပီး သြားၾကတာ။”
လူကုန္ကူးတယ္လို႔ ဆုိရေအာင္ လူကုန္ကူးတဲ့ ဂုိဏ္းေတြနဲ႔ေရာ ပတ္သက္မႈ ရွိလား။
“ဒါကေတာ့ ဘယ္လုိမွ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာလုိ႔ေတာ့ မရဘူး။ သူတုိ႔က အင္ဒိုနီးရွား ေရာက္သြားတယ္၊ အင္ဒုိနီးရွားမွာ ပြဲစားေတြ ရွိေကာင္းလည္း ရွိေနလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ၾသစေၾတးလ်ကေနၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ဖုိ႔ဆုိၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္တခု အေနနဲ႔ မေလးရွားနဲ႔ လက္၀ါး႐ုိက္ၿပီးေတာ့ Refugee ေတြကို ဒီျပန္ပို႔တာလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔က ယူဆတယ္။”
မေလးရွားမွာရိွတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ေရွ႕ေနေတြကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်သံ႐ံုးကို ဒီေန႔ပဲ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း စာေပးပို႔ပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုးထားေပမဲ့ မေလးရွားႏိုင္ငံကေတာ့ လက္မွတ္ မထိုးထားပါဘူး။ ဒီလူေတြဟာ မေလးရွားေရာက္ရင္ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူေတြအျဖစ္ အေရးယူခံရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၾသစေၾတးလ် ေျမာက္ပိုင္းကို ပင္လယ္ျပင္ကတဆင့္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ၀င္ေရာက္မႈဟာ လက္ရိွအစိုးရ အတြက္ေတာ့ အေတာ္ေလး ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ် နယ္စပ္မ်ဥ္းေတြ မလံုၿခံဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အတိုက္အခံေတြဘက္က စြပ္စဲြ တိုက္ခိုက္တာမ်ဳိးေတြလည္း ႀကံဳေနရပါတယ္။
