(Zawgyi/Unicode)
ပဲခူးတိုင်းထဲကို ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကနေ ပြန်လာတဲ့ လုပ်သားဦးရေဟာ နေ့စဉ် အယောက် ၂၀၀ နီးပါး ရှိနေတာကြောင့် ပြန်ဝင်လာတဲ့ သူတွေနဲ့ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်း အချိုးအစား မမျှတတာ၊ စစ်ဆေးမယ့် ကျန်းမာရေး ပစ္စည်းမလောက်ငှတာတွေနဲ့ ကြုံနေရတဲ့အခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
ထိုင်းဘက်က မြန်မာလုပ်သားတွေကို ကနဦးအားဖြင့်တော့ ကိုယ့်အိမ်မှာပဲ ကိုယ် home quarantine ထားဖို့ ကျန်းမာရေးက ညွှန်ကြားထားပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ သူတို့ကို ရပ်ရွာဒေသအလိုက် community quarantine ခေါ်တဲ့ အားလုံးကို စုပြီး တနေရာမှာ သီးခြားထားစောင့်ကြည့်တာတွေ လုပ်လာပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်း တခုလုံး တွက်မယ်ဆို ဝင်ရောက်လာသူဟာ ၁၅,၀၀၀ နီးပါးရှိနေတယ်လို့ ပဲခူး တိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်အမတ် ဦးညွန့်ရွှေက အခုလိုပြောပါတယ်။ ပြန်လာသူတွေနဲ့ ပတ်သတ်လို့ သီးခြားထားစောင့်ကြည့်တဲ့ ပြောပြတာပါ။
"ကျနော်တို့ဆီမှာကတော့ ပဲခူးတိုင်းအနေနဲ့ ပြောရရင်တော့ ၁၃,၀၀၀၊ ၁၄,၀၀၀ လောက်ရှိတယ်ခင်ဗျ။ အဲ့တော့ ပဲခူးအနေနဲ့က ဒီမှာ Quarantine လုပ်ထားတာက လူ ၁၆၀ လောက် ရှိပါတယ်။ အခု ညဘက်ကို ကျနော်တို့ ကြိုနေရတာက တညကို ပြန်ဝင်လာသူက အယောက် ၂၀၀ ပတ်ဝန်းကျင်ခန့် ရှိသွားပါပြီ။ သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ်တွေပေါ့။ ဒီကိုယ့်မြို့နယ် ကျနော်တို့က မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပြီးတော့ သူ့မြို့နယ်က လာကြိုခိုင်းလိုက်တယ်လေ။ နောက်တနေ့လာကြိုခိုင်းလိုက်တယ်။ လာမကြိုနိုင်သေးတဲ့ မြို့နယ်တွေရယ်၊ ပဲခူးက ဝင်လာတဲ့သူတွေကိုတော့ ဒီမှာ Facility Quarantine အဖြစ် ကျနော်တို့ ပဲခူး တက္ကသိုလ်နဲ့ အာသောက ဘုန်းကြီးကျောင်းထဲမှာ ထားပါတယ်။"
ပဲခူးတိုင်းမှာ ကိုဗစ်ရောဂါ ကာကွယ်ရေးနဲ့ Quarantine ထားရှိတဲ့အတွက် ပဲခူးတိုင်းတွင်းမြို့နယ် ၂၈ မြို့နယ်မှာ တမြို့နယ်ကို ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ချထားပေမဲ့ လောက်ငှအောင်ကျန်းမာရေး ပစ္စည်းတွေ မပေးနိုင်ဘူးလို့ သူကဆိုပါတယ်။
ဒီလို ရပ်ရွာဒေသအလိုက်သီးခြားထားစောင့်ကြည့်ရာမှာ ပဲခူးခရိုင်တွင်းမှာ စခန်း ၂၀၀ ကျော်၊ တောင်ငူခရိုင်မှာ စခန်း ၂၀၀ နီးပါး၊ ပြည်ခရိုင်မှာ စခန်း ၁၅၀ နီးပါး၊ သာယာဝတီခရိုင်မှာ စခန်း ၁၂၀ ကျော် ရှိတာမို့ စုစုပေါင်း စခန်း ၇၀၀ နီးပါးရှိပါတယ်။
Quarantine လုပ်တာနဲ့ ကျေးရွာအလိုက် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု လုပ်ဆောင်ပေးတာမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအင်အားနဲ့ စောင့်ကြည့်လူဦးရေ ပမာဏ မမျှတတာတွေနဲ့ ကြုံရတာတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်ဆေးရုံအုပ် ဒေါက်တာသိမ့်သိမ့်ထွန်းက ပြောပါတယ်။
"Quarantine ထားတဲ့ Facility Quarantine ထားတဲ့ ရွာတွေမှာ အဲ့လိုမျိုးထားတဲ့ နေရာတွေမှာ ကျမတို့ဆရာမတွေက သွားပြီးတော့ ကြည့်ပေးတယ်။ Home Quarantine မှာ တချို့ ဘာလေးတွေ၊ ဘာလေးတွေဆိုရင် သူတို့ကြည့်ပေးတာမျိုး ဒါမျိုးလေးတွေ ရှိပါတယ်။ အခက်အခဲတွေက ဘာတွေဖြစ်လဲဆိုတော့ သွားရေးလာရေးပေါ့။ ကျမတို့ ဆရာမတွေက ဥပမာ လေး၊ ငါး၊ ခြောက်ရွာမှာ ဆရာမ တယောက်ထဲ ရှိတာမျိုးပေါ့။"
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှု ကပ်ရောဂါကြီးအသွင်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အလားအလာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက ကြေညာထားတာပါ။
လက်ရှိ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရသူတွေထဲမှာ ထိုင်းက ပြန်လာသူတွေ ပါဝင်လာတာကြောင့် သူတို့တွေကို အသွားအလာကန့်သတ်မှု၊ ရောဂါ စောင့်ကြည့်ကြည့်ရှုမှုတွေ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ဆောင်ရွက်ဖို့ ကျန်းမာရေးဌာနက တိုက်တွန်းထားပေမဲ့ အသွားအလာ ကန့်သတ်ထားရသူတွေဘက်က လိုက်နာဖို့လိုအပ်မှုတွေ ရှိနေသလို အာဏာပိုင်တွေဘက်က အသေအချာ စည်းကြပ်ဖို့ကိုလည်း ကျေးရွာတွေမှာ အခက်အခဲတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင်။
[Unicode Version]
ပဲခူးမှာ ထိုငျးပွနျမြား သီးခွားခှဲစောင့ျကွည့ျရေးလုပျငနျး အခကျအခဲကွုံနေ
ပဲခူးတိုငျးထဲကို ထိုငျးနိုငျငံဘကျကနေ ပွနျလာတဲ့ လုပျသားဦးရဟော နေ့စဉျ အယောကျ ၂၀၀ နီးပါး ရှိနတောကွောင့ျ ပွနျဝငျလာတဲ့ သူတှနေဲ့ ကနြျးမာရေး ဝနျထမျး အခြိုးအစား မမြှတတာ၊ စဈဆေးမယ့ျ ကနြျးမာရေး ပစ်စညျးမလောကျငှတာတှနေဲ့ ကွုံနရေတဲ့အခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက တငျဆကျပေးပါမယျ။
ထိုငျးဘကျက မွနျမာလုပျသားတှကေို ကနဦးအားဖွင့ျတော့ ကိုယ့ျအိမျမှာပဲ ကိုယျ home quarantine ထားဖို့ ကနြျးမာရေးက ညှှနျကွားထားပမေဲ့ နောကျပိုငျးမှာတော့ သူတို့ကို ရပျရှာဒသေအလိုကျ community quarantine ခေါျတဲ့ အားလုံးကို စုပွီး တနရောမှာ သီးခွားထားစောင့ျကွည့ျတာတှေ လုပျလာပါတယျ။
ပဲခူးတိုငျး တခုလုံး တှကျမယျဆို ဝငျရောကျလာသူဟာ ၁၅,၀၀၀ နီးပါးရှိနတေယျလို့ ပဲခူး တိုငျးဒသေကွီး လှှတျတောျအမတျ ဦးညှန့ျရှှကေ အခုလိုပွောပါတယျ။ ပွနျလာသူတှနေဲ့ ပတျသတျလို့ သီးခွားထားစောင့ျကွည့ျတဲ့ ပွောပွတာပါ။
"ကနြောျတို့ဆီမှာကတော့ ပဲခူးတိုငျးအနနေဲ့ ပွောရရငျတော့ ၁၃,၀၀၀၊ ၁၄,၀၀၀ လောကျရှိတယျခငျဗြ။ အဲ့တော့ ပဲခူးအနနေဲ့က ဒီမှာ Quarantine လုပျထားတာက လူ ၁၆၀ လောကျ ရှိပါတယျ။ အခု ညဘကျကို ကနြောျတို့ ကွိုနရေတာက တညကို ပွနျဝငျလာသူက အယောကျ ၂၀၀ ပတျဝနျးကငြျခန့ျ ရှိသှားပါပွီ။ သကျဆိုငျရာမွို့နယျတှပေေါ့။ ဒီကိုယ့ျမွို့နယျ ကနြောျတို့က မွို့နယျအုပျခြုပျရေးမှူးတှနေဲ့ ဆကျသှယျပွီးတော့ သူ့မွို့နယျက လာကွိုခိုငျးလိုကျတယျလေ။ နောကျတနေ့လာကွိုခိုငျးလိုကျတယျ။ လာမကွိုနိုငျသေးတဲ့ မွို့နယျတှရေယျ၊ ပဲခူးက ဝငျလာတဲ့သူတှကေိုတော့ ဒီမှာ Facility Quarantine အဖွဈ ကနြောျတို့ ပဲခူး တက်ကသိုလျနဲ့ အာသောက ဘုနျးကွီးကြောငျးထဲမှာ ထားပါတယျ။"
ပဲခူးတိုငျးမှာ ကိုဗဈရောဂါ ကာကှယျရေးနဲ့ Quarantine ထားရှိတဲ့အတှကျ ပဲခူးတိုငျးတှငျးမွို့နယျ ၂၈ မွို့နယျမှာ တမွို့နယျကို ကပြျသိနျး ၁၀၀ ခထြားပမေဲ့ လောကျငှအောငျကနြျးမာရေး ပစ်စညျးတှေ မပေးနိုငျဘူးလို့ သူကဆိုပါတယျ။
ဒီလို ရပျရှာဒသေအလိုကျသီးခွားထားစောင့ျကွည့ျရာမှာ ပဲခူးခရိုငျတှငျးမှာ စခနျး ၂၀၀ ကြောျ၊ တောငျငူခရိုငျမှာ စခနျး ၂၀၀ နီးပါး၊ ပွညျခရိုငျမှာ စခနျး ၁၅၀ နီးပါး၊ သာယာဝတီခရိုငျမှာ စခနျး ၁၂၀ ကြောျ ရှိတာမို့ စုစုပေါငျး စခနျး ၇၀၀ နီးပါးရှိပါတယျ။
Quarantine လုပျတာနဲ့ ကြေးရှာအလိုကျ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှု လုပျဆောငျပေးတာမှာ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးအငျအားနဲ့ စောင့ျကွည့ျလူဦးရေ ပမာဏ မမြှတတာတှနေဲ့ ကွုံရတာတှေ ရှိနတေယျလို့ ပေါကျခေါငျးမွို့နယျဆေးရုံအုပျ ဒေါကျတာသိမ့ျသိမ့ျထှနျးက ပွောပါတယျ။
"Quarantine ထားတဲ့ Facility Quarantine ထားတဲ့ ရှာတှမှော အဲ့လိုမြိုးထားတဲ့ နရောတှမှော ကမြတို့ဆရာမတှကေ သှားပွီးတော့ ကွည့ျပေးတယျ။ Home Quarantine မှာ တခြို့ ဘာလေးတှေ၊ ဘာလေးတှဆေိုရငျ သူတို့ကွည့ျပေးတာမြိုး ဒါမြိုးလေးတှေ ရှိပါတယျ။ အခကျအခဲတှကေ ဘာတှဖွေဈလဲဆိုတော့ သှားရေးလာရေးပေါ့။ ကမြတို့ ဆရာမတှကေ ဥပမာ လေး၊ ငါး၊ ခွောကျရှာမှာ ဆရာမ တယောကျထဲ ရှိတာမြိုးပေါ့။"
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျပြံ့နှံ့မှု ကပျရောဂါကွီးအသှငျဖွဈလာနိုငျတဲ့အလားအလာ ရှိနိုငျတယျလို့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးက ကွညောထားတာပါ။
လကျရှိ ကိုဗဈရောဂါကူးစကျခံရသူတှထေဲမှာ ထိုငျးက ပွနျလာသူတှေ ပါဝငျလာတာကွောင့ျ သူတို့တှကေို အသှားအလာကန့ျသတျမှု၊ ရောဂါ စောင့ျကွည့ျကွည့ျရှုမှုတှေ အရှိနျအဟုနျနဲ့ ဆောငျရှကျဖို့ ကနြျးမာရေးဌာနက တိုကျတှနျးထားပမေဲ့ အသှားအလာ ကန့ျသတျထားရသူတှဘေကျက လိုကျနာဖို့လိုအပျမှုတှေ ရှိနသေလို အာဏာပိုငျတှဘေကျက အသအေခြာ စညျးကွပျဖို့ကိုလညျး ကြေးရှာတှမှော အခကျအခဲတှေ ရှိနပေါတယျရှငျ။
