၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ (ASEAN) ရဲ႕ အလွည့္က် ဥကၠ႒အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥ၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိစၥနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြ မျပေသးဘဲနဲ႔ေတာ့ အာဆီယံ ဥကၠ႒ မလုပ္သင့္ေသးဘူးလို႔ ေ၀ဖန္တာ ကလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဘန္ေကာက္ကေန ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္း ေပးပို႔ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အာဆီယံ အလွည့္က်ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာ အစိုးရက အာဆီယံအတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔ဆီကို စာနဲ႔ တရား၀င္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔ ထိုင္းႏုိင္ငံထုတ္ The Nation သတင္းစာမွာ အာဆီယံေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ထိုင္းသတင္းစာဆရာ က၀ိ ခၽြန္ကစ္တာ၀န္္ (Kavi Chongkittavorn) က ေဆာင္းပါးရွည္ႀကီး တေစာင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ေတြအတြင္းက ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္္ႀကီးေတြရဲ႕ အစည္းအေ၀းအတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသမၼတ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္က စာနဲ႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တာလို႔ ေဆာင္းပါးရွင္က ေရးသားထားပါတယ္။
ဒီလို အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္ဆိုတာကို ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေရာ၊ အာဆီယံဘက္ကပါ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ ေတာ့ မရေသးပါဘူး။
အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖို႔ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အခ်ိန္ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ယူဆတဲ့အေၾကာင္း ေျပာသူကေတာ့ ျမန္မာ့အေရး အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ (AIPMC) ရဲ႕ ဒုတိယဥကၠ႒တဦး ျဖစ္တဲ့ မေလးရွားအတိုက္အခံ Democratic Action Party က လႊတ္ေတာ္အမတ္ လင္မ္ ကစ္တ္ ဆန္း (Lim Kit Siang) ျဖစ္ပါတယ္။
“အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျမန္မာအစိုးရဟာ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒လုပ္ဖို႔ရာ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြမွာ ေက်နပ္ေလာက္ဖြယ္ တိုးတက္မႈေတြ မရွိေသးဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပခဲ့တယ္ဆိုေပမဲ့ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးလို႔ ႏုိင္ငံတကာက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္္႔ ေ၀ဖန္ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံဥကၠ႒လုပ္္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာအစိုးရဟာ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးေတြမွာ သိသာ ထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြရေအာင္ အရင္လုပ္သင့္ပါတယ္။” - လို႔ မေလးရွား လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစၥတာ လင္မ္ ကစ္တ္ ဆန္းက ေျပာပါတယ္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလက လာအိုႏုိင္ငံ၊ ဗီယန္က်င္းၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒တာ၀န္ကို မယူေတာ့ဘူးဆိုၿပီး အလွည့္ေက်ာ္ ေပးခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္္းက AIPMC အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႔ ေတြက ၀ိုင္းၿပီး ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသလို အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြ ကိုယ္ႏိႈက္ကလည္း ဖိအားေပးခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရက အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈရွိေနပါၿပီလို႔ ေျပာေကာင္းေျပာေပမဲ့ လက္ေတြ႔အေျခအေနက ဘာ တိုးတက္မႈမွ မရွိေသးတဲ့အျပင္ ပိုဆိုးတာေတြေတာင္မွ ျဖစ္ေနတုန္းပဲမို႔လို႔ ၂၀၁၄ မွာ အာဆီယံ အလွည့္က် ဥကၠ႒ လုပ္ဖို႔ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူး ဆိုတာကို ေဒသတြင္း ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔က လုပ္ငန္းညႇိႏိႈင္းေရးမွဴး မခင္ဥမၼာကလည္း သေဘာတူပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ကာလ အေျခအေနက ဘာမွေျပာင္းလဲမႈမရွိဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ ပိုေတာင္မွ အေျခအေန ဆိုးရြားမႈေတြ ႀကံဳေနရတယ္။ ဆိုေတာ့ အာဆီယံ တျခားႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔ေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းေရာ၊ ကုသလမဂၢေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ -အာဏာပိုင္ေတြကေန လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရပ္တန္႔မႈရွိလားလို႔ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဘာမွမရပ္တန္႔ေသးဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္းမြန္လာဖို႔ တိုးတက္လာဖို႔အတြက္ အခု ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ ရွိလာတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိန္ အစိုးရက ဘာေတြ လုပ္ေနၿပီလဲလို႔ ၾကည့္တဲ့အခါ မွာလည္း ဘာမွမလုပ္ေနေသးဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ မလႊတ္ေသးဘူး။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနလားလို႔ ၾကည့္တဲ့အခါမွာလဲ ဒါေတြကို လုပ္ဖို႔ အတြက္ ဆႏၵရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အေျခအေနကိုေတာင္ က်မတို႔ အရိပ္အေယာင္ မေတြ႔ရေသးဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒါေတြကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ ၂၀၁၄ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အာဆီယံဥကၠ႒ ေနရာကိုယူဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေနေသးဘူးလို႔ပဲ က်မတို႔ျမင္တယ္။”
လူ႔အခြင့္အေရးမွတ္တမ္းအပါအ၀င္ တျခား သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြမရွိဘဲ အာဆီယံဥကၠ႒ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ဒါဟာ အာဆီယံအဖြဲ႔အတြက္ အစြန္းအထင္းတခုျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ မေလးရွား လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစၥတာ လင္မ္ ကစ္တ္ ဆန္းက သတိေပးပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခအေနအရဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရက အာဆီယံဥကၠ႒အျဖစ္ ကမကထျပဳၿပီး က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းအမ်ဳိးမ်ဳိးကို အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္ စတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြ သြားတက္ဖို႔ဆိုတာ မွန္မွန္ကန္ကန္ စဥ္းစားတတ္တဲ့ ဘယ္သူကမွ ေမွ်ာ္လင့္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း The Nation သတင္းစာမွာ ေဆာင္းပါးရွင္ က၀ိ ခၽြန္ကစ္တာ၀န္္က ေရးသားထားပါတယ္။
