ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ အမ်ားလက္ခံလာႏိုင္ေစဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးၿပီး သက္ေသျပဖို႔ အခ်ိန္ ရွိေသးတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki Moon) ကေျပာခဲ့ခ်ိန္မွာပဲ လက္ရွိ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပင္ဆင္မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ မညီဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရဖက္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုတာမ်ဳိး အရိပ္အျမြက္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို စစ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ တကယ္ပဲ အခ်ိန္မေႏွာင္း ေသးဘူးလား ဆိုတာကို ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Kate Woodsome က ဘယ္လိုသံုးသပ္ပါသလဲ။ မစုျမတ္မြန္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ား လက္ခံနိုင္ၿပီး ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းက် အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အခ်ိန္ ရွိပါေသးတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း က ဗီယက္နန္ႏိုင္ငံ၊ ဟႏိြဳင္းၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံနဲ႔ ကုလသမဂၢ ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲအၿပီးမွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာစစ္အာဏာပိုင္ေတြက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလံုးကို ျပန္လႊတ္ေပးၿပီး အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး လမ္းပြင့္သြားေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးက်ရင္ ပိုၿပီးေတာင္ အေရးႀကီးပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ဖို႔ သူတို႔ဖက္က လမ္းဖြင့္ထားပါတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးကို စစ္အစိုးရဖက္က ျပႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းတခုပါ။”
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလး (Navi Pillay) ကလည္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရသူ ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ကို အျမန္ဆံုး ခၽြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ေသာၾကာေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး စစ္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြဟာ ပိုမုိေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ကို လိုလားေနၾကတယ္ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ အနာဂတ္ကို သြားတဲ့ေနရာမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္အတန္းမွီ စစ္မွန္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္သင့္တယ္။” -လုိ႔ မစၥ ပီေလး က ေျပာပါတယ္။
အမ်ားေမွ်ာ္လင့္သလို မလုပ္ရင္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အားထုတ္မႈေတြကို အမ်ားက ေလွ်ာ့တြက္ၾကလိမ့္မယ္ဆိုတာကိုလည္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေသာၾကာေန႔ကလုပ္ခဲတ့ဲ့ အာဆီယံနဲ႔ ကုလသမဂၢ ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲမွာ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးသြားရင္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပန္လႊတ္ေပးပါလိမ့္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိးကို အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံတက္လာတဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဉာဏ္ဝင္းက အလြတ္သေဘာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာတာဟာ စစ္အစိုးရက အာရံုေျပာင္းတာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ PJ Crowley က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ပါတယ္။
“မွ်တ လြတ္လပ္မယ့္ပံုမရွိ၊ အမ်ားလက္ခံႏိုင္မွာမဟုတ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေကာင္း လႊတ္ေပးမယ္ဆိုတာမ်ဳိး ေျပာတာဟာ ျမန္မာအစိုးရက အေျခအေနကို ပါးပါးနပ္နပ္ ကိုင္တြယ္ အသံုးခ်လိုက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။”
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ စည္းကမ္း ဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ဆိုတဲ့ အမႈနဲ႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အမႈအတြက္ အယူခံၾကားနာခ်က္ကို ေနျပည္ေတာ္က တရားရံုးခ်ဳပ္မွာ ေသာၾကာေန႔ကပဲ ၾကားနာခဲ့ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဘယ္ေတာ့ခ်မယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ေလာေလာဆယ္ မသိရေသးပါဘူး။ လက္ရွိျပစ္ဒဏ္အတိုင္းဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန ႏို၀င္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ လြတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာရင္ေတာင္ သူကိုင္စြဲထားတဲ့ မူေၾကာင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာေနတဲ့ သတင္းေထာက္ လယ္ရီ ေဂ်ဂင္ (Larry Jagan) က ျမင္ပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျပႆနာက သူမွန္တယ္လို႔ ယုံၾကည္ရင္ သူ႔ မူအတိုင္း အေပးအယူလုပ္စရာ မလုိဘူး၊ တေန႔မွာေတာ့ အႏိုင္ရမွာပဲ၊ အေပးအယူမလုပ္ရင္ အျမန္ဆံုးအႏိုင္ရမယ္လို႔ လက္ခံထားတာပါ။ သူ႔အေနနဲ႔ အေပးအယူ အေလွ်ာ့အတင္း လုပ္ဖို႔ လိုလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ထင္ပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ရွိေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္သူ ကိုဇာနည္က ေျပာပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ လမ္းေပၚထြက္ စည္းရံုးႏိုင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ စစ္အစိုးရအေပၚ ျပည္သူေတြဆန္႔က်င္တဲ့ သေဘာထားေတြ ဝင္လာေအာင္ ေဟာႏိုင္ေျပာနိုင္တဲ့ အေျခအေနကိုရေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို ေလွ်ာ့မတြက္သင့္ပါဘူး။”
မၾကာခင္ရက္ပိုင္းမွာပဲ က်င္းပေတာ့မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ ဘယ္လိုပဲရွိရွိ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဖက္က အေျပာင္းအလဲ လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ မေတြ႔ရသေလာက္ပဲလို႔ ဗြီအိုေအ သတင္ေထာက္ Kate Woodsome ကသံုးသပ္ထားပါတယ္။
