ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာကျင်းပခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲရလဒ်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး မဲမသမာဘူးလို့ ကန့်ကွက်ထားတဲ့အမှုတွေကို လာမယ့်ရှေ့တပတ် မေလဆန်းပိုင်းကစပြီး ပြန်ပြီး စစ်ဆေးဖို့ ဆင့်ခေါ်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကနေ သူတို့ရဲ့ ပြဌာန်းချက်တွေ နဲ့ လက်တွေ့ တကယ် လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လွဲချော်နေပါတယ်လို့ ဥပဒေပညာရှင်တဦးက ထောက်ပြ ပါတယ်။ အကြောင်းစုံကို စုံစမ်းထားတဲ့ မသင်းသီရိက တင်ပြထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ရွေးကောက်ပွဲအတွင်းမှာ မဲမသမာမှုတွေ ရှိတယ်ဆိုပြီး နေပြည်တော်က ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှာ တိုင်ကြားတဲ့အမှုတွေကို လွှတ်တော်ရှိနေတဲ့အတွက်ဆိုပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ လဆန်းပိုင်းထဲက ရပ်ဆိုင်းထားတာ ဖြစ်ပြီး အခုတကြိမ် စစ်ဆေးဖို့အတွက် ပြန်လည် ဆင့်ခေါ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ အခု မဲမသမာမှုတွေနဲ့ အနိုင်ရထားတယ်ဆိုတဲ့ အပြန်အလှန် တိုင်ကြားချက်တွေကို လွှတ်တော် ခေါ်ယူမကျင်းပခင် ကတည်းက အပြီးသတ် စစ်ဆေးဖို့လိုသလို အခုမှ ပြန်လည် ခေါ်ယူစစ်ဆေးမယ် ဆိုတာက ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ရဲ့ ပြဌာန်းချက်နဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လွဲနေတာ တွေ့ရတယ်လို့ ဒီအမှုတချို့ကို လိုက်ပါ အကျိုးဆောင်ပေးနေတဲ့ ရှေ့နေ ဦးမြင့်သွင်က ထောက်ပြပါတယ်။
“ကန့်ကွက်လွှာတွေနဲ့ အခြေအနေညှိပြီး လွှတ်တော်ခေါ်တဲ့အချိန်မှာ ဆိုင်းငံ့ထားတယ်ဆိုတော့ အမှုတွေ ဆိုင်းငံ့တာ ရိုးရိုး ဆုံးဖြတ်ပြီး ရိုးရိုးလေးပြီးသွားမယ့် အမှုမျိုးတွေမဟုတ်တော့ဘူးလေ။ ကိုယ်စားလှယ် တယောက်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ရမယ့် အနေအထားမျိုးတွေ ဖြစ်သွားတဲ့ကိစ္စမျိုးကို သူတို့ အခုမှ ပြန်စတယ်ဆိုတော့ ဥပဒေက ပြဌာန်းပေမဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကတော့ ပြန်ပြင်ရဦးမယ်ဆိုတာ ပေါ်လွင်နေပါတယ်။ တာဝန်တွေတောင် ခွဲပြီးတဲ့နောက်မှ ဒီကန့်ကွက်လွှာတွေကို ပြန်စစ်တယ်ဆိုတော့ ကော်မရှင်ဥပဒေတွေ ပြင်ရမှာဖြစ်သလို ဒီကော်မရှင်ကလည်း ဆုံးဖြတ်ရမယ့်နေရာမှာ ဘယ်လို ဆုံးဖြတ်မလဲ ဆိုတာကို အများကနေ စိတ်ဝင်တစားကြည့်ရမယ့် အနေအထားမျိုး ရောက်သွားတာပါ။”
အခု တိုင်ကြားခံထားရတဲ့သူတွေဟာ လွှတ်တော်တက်ပြီးတဲ့သူတွေ ဖြစ်သလို ရေးရာကော်မတီဝင်တွေ၊ ဝန်ကြီးအဖွဲ့လို နေရာတွေမှာပါ တာဝန်ယူထားပြီးသား သူူတွေ ဖြစ်နေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“ကန့်ကွက်လွှာမှာ နိုင်သည်ဖြစ်စေ ရှုံးသည်ဖြစ်စေ သူ ဝန်ကြီးဖြစ်နေတဲ့အတွက် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ကနေ ဖယ်တာ မဖယ်တာတောင် သိပ်ပြဿနာမရှိတောတဲ့ အနေအထား ရောက်သွားရော၊ ဒေါက်တာမြတ်ဉာဏစိုးတို့ဆိုလည်း
ရေးရာကော်မတီထဲမှာပါတော့ ကန့်ကွက်လွှာမှာ ရှုံးခဲ့ရင်ရော ဖယ်ပစ်မှာလား။ ဒေါ်ဘောက်ဂျာက ကန့်ကွက်ထားတဲ့ ဖားကန့်က ဦးအုန်းမြင့်က ဝန်ကြီးထဲမှာတောင် ပါသွားပြီလေ၊ ဒါမှမဟုတ်လည်း ကန့်ကွက်လွှာကို သူတို့ဘယ်လို ဆောင်ရွက်မှာလဲဆိုတဲ့ ကိစ္စတွေရှိလာတယ်။ ဒါကြောင့် ကော်မရှင် ဥပဒေကိုပဲ ပြင်သင့်ပြီးတော့ နောက်ကျရင် ဒီလိုမဖြစ်အောင် ရွေးကောက်ပွဲပြီးတာနဲ့ ကန့်ကွက်လွှာတွေ အလျှင်အမြန်စစ်ဆေးပြီးတော့မှ လွှတ်တော်မခေါ်ခင် အပြီးဖြစ်နိုင်မှ ပိုကောင်းမှာပါ။ ဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ သူတို့ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်မလဲဆိုတာကတော့ ဥပဒေနဲ့အညီ လုပ်တာရှိမရှိကတော့ လေ့လာဖို့သင့်နေပါပြီ။”
အမှုပေါင်း ၂၉ ခုအနက် ကြံခိုင်ရေးနဲ့ဖွံဖြိုးရေးပါတီကနေ အခြားအနိုင်ရကိုယ်စားလှယ်တွေ တိုင်းရင်းသား ကိုယ်စားလှယ်တွေကို တရားစွဲထားတဲ့အမှု ၂၇ မှုရှိပြီး ကျန်တဲ့နှစ်မှုကသာ ကြံခိုင်ရေး ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ပြန်လည်တိုင်ကြားထားတဲ့ အမှုတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ ဒါတွေကို ရှေ့မေလ အတွင်း အပြီးသတ်စစ်ဆေးပြီး စီရင်ချက်ချဖို့ များတယ်လို့ ဦးမြင့်သွင်က ခန့်မှန်းပါတယ်။
“ကော်မရှင်ဥက္ကဌကိုယ်တိုင်ကလည်း သမာသမတ်ကျကျ လုပ်မယ်လို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်။ အခု ကော်မရှင်ခုံအဖွဲ့မှာ ပါတဲ့ လူကြီးတွေက တရားစီရင်ရေးမှာ ပါခဲ့တဲ့လူအချို့အဝက်ပဲ ရှိမှာပါ။ ဥပမာ ရှေ့နေချုပ်လိုင်းကဆိုရင် တရားစီရင်ရေးမှာ အချို့မပါဖူးဘူးပေါ့လေ၊ တရားစီရင် မေးတာ မြန်းတာ ပြောတာဆိုတာတွေမှာ တရားစီရင်ရေးနဲ့ မကိုက်ညီတာမျိုးတွေလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ကော်မရှင် ဥပဒေမှာတော့ ကော်မရှင်ဥက္ကဌနဲ့ ကော်မရှင်လူကြီးတွေရဲ့ မျှတမှုနဲ့ သမာသမတ်ကျမှုက မူတည်နေတာပါ။”
ဒါကတော့ မဲမသမာမှုတွေရှိတယ် ဆိုပြီး တိုင်တန်းချက် အမှုအချို့ကို လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ ရှေ့နေဦးမြင့်သွင် ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၀ နိုဝင်ဘာလက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအတွင်း လွှတ်တော်နေရာအများစုကို စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတွေ ဦးဆောင်တဲ့ ကြံခိုင်ရေးပါတီက နေရာအများစု အနိုင်ရခဲ့ပါတယ်။ ဒီမဲရလဒ်ကို ဝေဖန်မှုတွေရှိပြီး အနောက်နိုင်ငံအချို့က လက်မခံခဲ့ကြပါဘူး။
