ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥသက္သက္ျဖစ္ေပမယ့္ ေဒသတြင္းမွာလည္း ႐ိုက္ခတ္လာႏိုင္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္တာမို႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN အေနနဲ႔ ဘယ္လို ကူညီႏုိင္မယ္ဆိုတာ စိတ္၀င္စားပါတယ္လို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္အေျခစိုက္ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာေရးဌာန (CSIS) က စီစဥ္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတခုအတြင္းမွာ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မာတီ နာတာလီဂါ၀ါ (Marty Natalegawa) က အဲဒီလိုေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ အင္ဒိုနီးရွားရဲ႕ သေဘာထားအျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပထားပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ မာတီ နာတာလီဂါ၀ါဟာ တျခားအေၾကာင္းအရာ အစံုအလင္ၾကားထဲမွာမွ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကိစၥ ေတြအေပၚ သေဘာထားအျမင္ေတြကိုလည္း အေတာ္ေလး ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတာဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥသက္သက္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကို သူက အေလးထားေျပာဆိုခဲ့ေပမဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံတခုရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကိစၥဟာ ေဒသတြင္းမွာလည္း ႐ိုက္ခတ္တယ္ဆုိတာကို သူက ေထာက္ျပသြားပါတယ္။
“ဒီကိစၥဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး၊ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္ၿပီး တျခားအဓိပၸါယ္မပါဘူး ဆိုတာ က်ေနာ္ အေလးအနက္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ဒီကိစၥဟာ ေဒသတြင္းမွာ သက္ေရာက္မႈရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ အာဆီယံရဲ႕ မိသားစု အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လိုမ်ဳိး အေထာက္အကူျပဳႏုိင္မယ္ဆိုတာသိရဖို႔ အထူးစိတ္၀င္စားပါတယ္။”
အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံဟာ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ မၾကာခနဆုိသလို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆို ေ၀ဖန္ေလ့ရွိတဲ့ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က စစ္အာဏာရွင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံအျဖစ္ကို တဆင့္ခ်င္း အသြင္ေျပာင္းယူခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္တာမို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြအေပၚ စာနာ နားလည္စိတ္နဲ႔ ၾကည့္ျမင္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ပံုလည္းရွိပါတယ္။
တၿပိဳင္နက္ထဲမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီကေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြဟာ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ထပ္တူမက်တာေတြ၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္း၊ အထူးသျဖင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္ေနတာေတြကလည္း ရွိေနတာမို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက သတိထားၿပီး တုန္႔ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့ပံုရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း သူတို႔က ဘယ္လိုျဖစ္ခ်င္ပါတယ္ဆိုတာမ်ဳိး တည့္တိုး ေျပာဆိုတာမ်ဳိးမလုပ္ဘဲ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ေပးထားခဲ့ဖူးတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြကို လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းဖို႔ေလာက္ကိုပဲ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေျပာသြားခဲ့ပါ တယ္။
“က်ေနာ္တို႔အားလံုး အာ႐ံုစိုက္ေနခဲ့တာ၊ အားေပးတိုက္တြန္းေနခဲ့တာ၊ ေနာက္ဆံုးေျပာရရင္ ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့တာက ေတာ့ လြတ္လပ္ တရားမွ်တၿပီး အားလံုးပါ၀င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပပါ့မယ္လို႔ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ေပးထားတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းဖို႔ပါပဲ။ အဲဒါေတြဟာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက လိုက္နာပါမယ္လို႔ ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာထားခဲ့ဖူးတဲ့ စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။”
အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အဲဒီလို ေထာက္ျပသြားေပမဲ့လည္း ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြ ျပင္ဆင္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လက္ရွိ အေျခအေနအရပ္ရပ္က လြတ္လပ္ တရားမွ်တၿပီး အားလံုးပါ၀င္ႏုိင္ခြင့္ရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြျဖစ္ဖို႔ အလွမ္းေ၀းေနတယ္ဆိုတာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ေနာက္ဆံုး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနသူေတြ ကိုယ္တိုင္က ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။
မစၥတာနာတာလီဂါ၀ါကေတာ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြေပးထားတဲ့ အဲဒီကတိက၀တ္ေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲေတြက မွန္မွန္ကန္ကန္ ထင္ဟပ္တယ္ဆိုတာ ေသခ်ာေစဖို႔ မိမိတုိ႔ အထူးစိတ္၀င္စားပါတယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၾကည့္ျမင္ တဲ့လူအေပၚ မူတည္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဖန္ခြက္ထဲမွာ ေရတ၀က္ပဲရွိတယ္လို႔ ျမင္တာရွိသလို၊ ေရတ၀က္ျပည့္ေနတာပဲဆိုၿပီး ျမင္တာ လည္းရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းမိေၾကာင္း သူကေျပာပါတယ္။
သူတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြအပါအ၀င္ တျခား ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ မႈေတြကေန ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြျဖစ္ေစေရး ေသခ်ာေစဖို႔ အခုအခ်ိန္ကေန ႏို၀င္ဘာလအထိ ၾကားကာလအတြင္း မိမိတို႔ အခြင့္ေကာင္း ရယူ ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ေရွ႕သီတင္းပတ္ေသာၾကာေန႔ဆိုရင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ အိုဘားမားနဲ႔ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ဖို႔ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရးကိစၥဟာ အဲဒီအစည္းအေ၀းရဲ႕ တရား၀င္အစီအစဥ္ထဲမွာ မပါ၀င္ေပမယ့္ သီးျခား ေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖြယ္ ရွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မာတီ နာတာလီဂါ၀ါက ေျပာသြားပါတယ္။
