အေမရိကန္ကုန္ေတြအတြက္ ေနရာအသစ္-ျမန္မာႏုိင္ငံ

အေမရိကန္သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုုဘားမား ျမန္မာျပည္ကိုု အလည္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုုင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ အလ်င္အျမန္ကိုု တိုုးတိုုက္လာလိမ့္မယ္လိုု႔ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြ စတင္ လည္ပတ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ကုုမၸဏီေတြ က ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါ တယ္။ ေသးငယ္ေသး တယ္လိုု႔ေျပာရမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက ႏိုုင္ငံျခား ကုုန္ပစၥည္းေစ်းကြက္ထဲကိုုလည္း အေမရိကန္ ကုုန္ပစၥည္း အမွတ္တံဆိပ္ေတြက အလံုုးအရင္းနဲ႔ဆိုုသလိုု ၀င္ေရာက္လာေန တာပါ။ ဒီအေၾကာင္း Reuters သတင္းဌာနရဲ႕ သတင္းေဆာင္းပါးတပုုဒ္ကိုအေျခခံၿပီး ဒီသီတင္းပတ္ စီးပြားေရးက႑မွာ တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုုင္ငံဟာ ဆယ္စုုႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ီၿပီး ကမၻာ့ ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ အခန္းက႑ရဲ႕႔ အျပင္ဘက္မွာ ဖယ္က်ဥ္ထားျခင္းခံခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစ လိုု႔ ျမန္မာအစိုုးရသစ္ ရဲ႕ ႏိုုင္ငံတြင္း စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကိုု တံုု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ အေနာက္ႏိုုင္ငံ အစိုုးရေတြက ျမန္မာႏိုုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆိုု႔မႈေတြ ႐ုုပ္သိမ္းခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရး လမ္းေၾကာင္းေတြကိုုလည္း ခ်ဲ႕ထြင္လာခဲ့ပါတယ္။

တနလၤာေန႔မွာ ျမန္မာႏိုုင္ငံကိုုေရာက္႐ွိလာမယ့္ အေမရိကန္သမၼတ ဘရာ့ခ္အိုုဘားမားရဲ႕ ခရီး စဥ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုုးတက္ဖိုု႔ အလားအလာေတြရွိမယ္လိုု႔ အမ်ား က ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာပါ။ စီးပြားေရးမွာ နည္းဗ်ဴဟာအရ အဓိကက်သလိုု သယံဇာတနဲ႔ လူသား အင္အားအရင္းအျမစ္လည္း ေပါၾကြယ္၀တဲ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ အေမရိကန္ကုုမၺဏီေတြကလည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ မာစတာကဒ္ကုမၸဏီကလည္း မာစတာ ကဒ္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ၾကာသပေတးေန႔တုန္းက စတင္ထုတ္ေ၀လိုက္ပါၿပီ။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ထဲမွာ ပထမဆံုး အလိုအေလ်ာက္ေငြထုတ္စက္ ATM စက္ေတြကို ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီတခုက ပထမဆံုး ထုတ္ေ၀လိုက္တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ ေလာေလာဆယ္မွာ ဒီ ATM စက္ေတြ ကေန ေငြထုတ္တာတခုတည္းပဲ လုပ္လို႔ရပါေသးတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ဒီ ATM စက္ေတြဟာ အခုထိေတာ့ အသစ္အဆန္းျဖစ္ေနဆဲပါ။ Mastercard ကုမၸဏီအေနနဲ႔ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွာ ဒီစက္မ်ိဳး ၃၆ လံုး တပ္ဆင္ၿပီးသြားပါၿပီ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ သမၼတအိုဘားမားရဲ႕ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္ဟာ သူတို႔အေနနဲ႔ ေစ်းကြက္အတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံမႈေတြ တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ရာမွာ ယံုၾကည္မႈေတြ ပိုၿပီး႐ွိလာေစတယ္လို႔ Mastercard ကုမၸဏီရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္တဲ့ Antonio Corro က ေျပာပါတယ္။

“လာမယ့္အပတ္ထဲမွာ သမၼတ အိုဘားမားျမန္မာျပည္ကို လာမယ္။ ဒါက အေမရိကန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရအေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈ႐ွိတယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပလိုက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ေစ်းကြက္ထဲ မွာ တိုးတက္မႈေတြ႐ွိလာမယ့္ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ စီးပြားေရးက႑မွာ တိုးတက္လာေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔ ကူညီေပးခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီကလူေတြကိုလည္း ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္လာေအာင္လို႔ ကူညီေပးခ်င္ပါတယ္”

မာစတာကဒ္ကုမၸဏီဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ သမ၀ါယမဘဏ္နဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနတာျဖစ္ၿပီး၊ တျခားႏိုင္ငံေတြက ATM ကဒ္ ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက ဒီ ATM စက္ေတြထဲမွာ ေငြထုတ္လို႔မရတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြေတာ့႐ွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာ လွည့္ခရီးသည္ေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ႐ွင္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ေဒၚလာေငြစကၠဴေတြကို ကိုင္ၿပီး ခရီးသြားစရာမလို ေတာ့ပဲ၊ ဒီ ATM စက္ေတြမွာ ေငြထုတ္လို႔ရပါတယ္။

ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းမွာ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကျငာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာပဲ Coca-Cola နဲ႔ Pepsi ကုမၸဏီေတြ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကို ေျခဦးလွည့္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီကုမၸဏီႏွစ္ခုစလံုးဟာ အခုဆိုရင္ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုးမွာ အေအးပုလင္းေတြ ျဖန္႔ျဖဴးေနတာပါ။

အရင္တုန္းက ထိုင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေတြကေနတဆင့္ အေအး ပုလင္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို တင္သြင္းခဲ့ၾကေပမယ့္၊ Coca-Cola ကုမၸဏီကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ တရား၀င္လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ရပ္ဆိုင္းခဲ့ပါတယ္။ Pepsi ကုမၸဏီ ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုေတြရဲ႕ ဖိအားေၾကာင့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန လုပ္ငန္းေတြရပ္ဆိုင္းခဲ့ရပါတယ္။

အခုအခါမွာေတာ့ ဒီကုမၸဏီေတြရဲ႕ ေၾကာ္ျငာဆိုင္းဘုတ္ႀကီးေတြက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ေနရာ အႏွံ႔အျပားမွာေတြ႔ေနရတာပါ။ နုယူးေယာက္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ music video ကုမၸဏီႀကီး တခုျဖစ္တဲ့ MTV ကလည္း ေခါင္းပံုျဖတ္မႈနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ ပေပ်ာက္ေရး လႈပ္႐ွားမႈနဲ႔အတူ လူငယ္ေတြအတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ေျခခ်ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းတခုကို ႐ွာေဖြေန တာပါ။
လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာပဲ MTV ရဲ႕ လူကုန္ကူးမႈပေပ်ာက္ေရးအဖြဲ႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ Live Show ပြဲတပြဲလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေန ပါတယ္။ ဆန္းသစ္တဲ့၊ ႏုပ်ဳိလတ္ဆတ္တဲ့ ပံုရိပ္ကိုေဖာ္ညႊန္းတဲ့ MTV ကို အမွီျပဳၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ သတင္းစကားကို လူငယ္ ေတြၾကားထဲ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္ လုပ္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတယ္လို႔ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးျဖစ္တဲ့ Matt Love က ေျပာပါတယ္။

“MTV က ႏိုင္ငံတကာအမွတ္တံဆိပ္ေတြထဲက တခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ထဲမွာေတာ့ မ႐ွိေသးပါဘူး။ မ်က္စိပိတ္ - နားပိတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ႀကီးျပင္း ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြ၊ MTV အမွတ္တံဆိပ္ေတြကို သတိထားမိ တယ္ဆိုတာ သိရလိုက္ေတာ့ က်ေနာ္ အံ့ၾသမိပါတယ္။ MTV ႐ုပ္သံအစီအစဥ္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္မွာေရာ၊ တျခား အာရွႏိုင္ငံ ေတြမွာလည္း ႐ွိပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းကမွ ေပၚလာတာေပါ့ေလ။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ MTV အမွတ္အသားကို သတိျပဳထားမိၾကပါတယ္။ ဒီအမွတ္အသားနဲ႔ သူတို႔ တနည္းနည္းေတာ့ ပက္သက္မႈ႐ွိၾကမွာပါ။ အခု ေတာ့ ဒီလူငယ္ေတြ၊ MTV နဲ႔ အျပင္မွာ တကယ္ကိုထိေတြ႔ခြင့္ရဖို႔ အခြင့္အလမ္းတခုကို က်ေနာ္တို႔ ဖန္တီးေပးႏိုင္ေတာ့မွာပါ”

အေမရိကန္ထုတ္ Levi’s denim jeans အစ Spam အဆံုး၊ အေမရိကန္ classic ပစၥည္းေတြေရာင္းတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲက U.S.A စတိုးဆိုင္ပိုင္႐ွင္ ဦးတင္ထြန္းတို႔လို ပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ေတာ့ အေမရိကန္ကုန္ပစၥည္း တံဆိပ္ေတြနဲ႔ စိမ္းမေနေတာ့ပါဘူး။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက နာမည္ႀကီးတံဆိပ္ေတြျဖစ္တဲ့ Oakley, Revlon နဲ႔႔ Coach ပစၥည္းေတြကို သူ႔ဆိုင္မွာလည္း ေရာင္းခ်ေနတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာပဲ ၀ယ္လို႔ရတဲ့ အခုလို နာမည္ႀကီးပစၥည္းေတြကို အခုအခါမွာ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ၀ယ္လို႔ရလာေန တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က အေမရိကန္ ကုန္ပစၥည္းအမွတ္တံဆိပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးတင္ထြန္းဦးက အခုလိုေျပာျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးလုပ္ေနတာက ေသးပါေသးတယ္။ ဒီကို တံဆိပ္ေတြအကုန္လံုး၀င္ေနတာပဲ။ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ဒီမွာလာထိုင္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေစ်းကြက္ ေသခ်ာေပါက္ ေပ်ာက္သြားမွာပါ”
အခုအခါမွာ သူ႔အေနနဲ႔ M&Ms နဲ႔ California Raisins တံဆိပ္ေတြလို အေမရိကန္ထုတ္ ပစၥည္းေတြကိုမွ ႏွစ္သက္တဲ့သူေတြကို ေရာင္းခ်ခြင့္ရေနတဲ့အတြက္က သူ႔အေနနဲ႔ ၀မ္းသာပါတယ္လို႔လည္း ဦးတင္ထြန္းဦးက ေျပာပါတယ္။