ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေတြ ႀကံဳေနရတာမုိ႔ ဆန္စပါးစုိက္ပ်ဳိးဖုိ႔ ေတာင္သူေတြ အေနနဲ႔ စုိးရိမ္မႈေတြ ႀကီးထြားလာေနပါတယ္။ မုတ္သုန္မုိး အ၀င္ေနာက္က်တာ၊ မုိးေခါင္တာ စတဲ့ ရာသီဥတု မမွန္တဲ့အတြက္ ဆန္စပါး အဓိက စုိက္ပ်ဳိးရာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသမွာသာမက က်န္တျခား ေဒသေတြမွာပါ စပါးအထြက္ႏႈန္း က်ဆင္းႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔အစည္းေတြက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ သတိေပးလုိက္တာပါ။ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈဒဏ္ခံေနရတဲ့ လယ္သမားေတြ ဘယ္လုိ အခက္ႀကံဳ ေနရသလဲ ဆုိတာကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။
ဒီႏွစ္မွာ အပူခ်ိန္ ထူးထူးကဲကဲ ျမင့္မားတာ၊ မုတ္သုန္မုိး အ၀င္ေနာက္က်တာ မုိးရာသီ ေရာက္ေပမဲ့လည္း မုိးမမွန္တာ စတဲ့ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေတြေၾကာင့္ ဆန္စပါး စုိက္ပ်ဳိးသူ ေတာင္သူေတြ အေနနဲ႔ စပါးအထြက္က်မွာကုိ ပူပမ္ေနၾကပါတယ္။ ရာသီဥတု ပူျပင္းလြန္းလုိ႔ ေရျပတ္လပ္မႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရသလုိ၊ မုိးအ၀င္ေနာက္က်လုိ႔ စုိက္ပ်ဳိးေရးေတြ ေနာက္က်ခဲ့ရၿပီး အခုအခါ မုိးကမမွန္ ျဖစ္ေနရဆဲမုိ႔ အရင္ကေလာက္ စုိက္ၾကပ်ဳိးၾကတာေတြ မရွိၾကသလုိ၊ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသရဲ႔ က်န္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း ဆားခ်က္လုပ္ငန္းေတြမွာပါ ထိခုိက္မႈေတြ ရွိေနရတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကတာပါ။
“လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ လူေတြေတာင္မွ ဆယ္ဧကျပည့္ေအာင္ မလုပ္ၾကဘူး။ တံငါလုပ္ငန္းေတြ ဆုိရင္လည္း အရင္ႏွစ္ကထက္စာရင္ ငါးရမႈေတြ နည္းတယ္။ အျခား ေရထြက္ပစၥည္း၊ ပုဇြန္၊ ဂဏန္း အဲဒါေတြကလည္း မႏွစ္ကထက္စာရင္ ဒီႏွစ္ရတာ အရမ္းနည္းပါတယ္။ အခုရာသီဥတုကလည္း တစ္ရက္မုိးရြာၿပီး၊ သုံးရက္ေလာက္ မုိးရြာတဲ့ အေနအထား ေတြ႔ရတယ္။
မုိးေတြကလည္း အုံ႔မည္းေနၿပီး ရြာတယ္၊ ရြာၿပီးတခါ ျပန္ပူလာရင္လည္း ၂ ရက္ ၃ ရက္ေလာက္ ဆက္တုိက္ပူတယ္။ မုိးက အရင္လုိ မုိးရာသီမ်ဳိးလုိ ဆက္တုိက္ရြာတဲ့ ရာသီဥတုမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲက က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္တခုက အခုဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့၊ မေန႔ကဆုိရင္ မုိးအုံ႔ၿပီး ေလလည္း ေတာ္ေတာ္ၾကမ္းၾကမ္းတုိက္တယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရတယ္။ အမုိးေတြလန္တယ္၊ လူေတြ ထိတ္လန္႔တၾကား ေျပးတာေတြရွိတယ္။ မေန႔က ေန႔ခင္းပုိင္း ၂ နာရီခဲြ ေလာက္က ျဖစ္သြားတာ။ ျမစ္ထဲမွာလည္း လႈိင္းႀကီးတာေတြရွိတယ္။ တခ်ဳိ႔ ေလွ ၂ စင္း ၃ စင္း တိမ္းေမွာက္တာေတြ ရွိတယ္။”
ဒီလုိသာ မုိးမမွန္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဒီႏွစ္ ဆန္စပါး အထြက္ဆုတ္ႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ဒီတပတ္ထဲ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ကုလသမဂၢ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အဖဲြ႔ (WFP) နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ (UNDP) တုိ႔က ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အစီရင္ခံစာက တြက္ဆခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္းက လယ္သမား ၃,၄၀၀ ေက်ာ္ကုိေမးျမန္းၿပီး ျပဳစုထားတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေရွ႔လာမယ့္ ၾသဂုတ္လနဲ႔ စက္တင္ဘာလေတြအထိ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေတြ ဆက္ႀကံဳရမယ္ဆုိရင္ လယ္သမားေတြ အေနနဲ႔ စပါးအထြက္ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္အထိ က်ဆင္းမွာကုိ စုိးရိမ္ ေနၾကတယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ စပါးက်ီလုိ႔ ဆုိရမယ့္ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသက ဆန္စပါးစုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္အကူေတြ ုျဖစ္တဲ့ မ်ဳိးစပါး၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ထြန္ယက္ပစၥည္း အလုံအေလာက္ မရႏုိင္တာဟာလည္း စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ဆုတ္ယုတ္စရာ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ဆုိပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ တခ်ဳိ႔ က်န္ေနတဲ့ အန္ဂ်ီအုိအဖဲြ႔တခ်ဳိ႔ကေတာ့ မ်ဳိးစပါးနည္းနည္းပါးပါး တႏုိင္တပုိင္ ေ၀တာေတြေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည့္စုံမႈ မရွိဘူး၊ အနည္းအက်ဥ္းေလာက္ပဲ။ ဒီအစုိးရဘက္ကေန လယ္သမားေတြကုိ မ်ဳိးစပါးေပးမႈေတြေတာ့ ဒီေနရာေတြမွာ မရွိပါဘူး။”
ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အဖဲြ႔ (WFP) နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ (UNDP) တုိ႔က ဇြန္လပထမပတ္မွာ ေကာက္ယူခဲ့တဲ့ စစ္တမ္းအရ ဆုိရင္ေတာ့ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသအျပင္ ဆန္စပါးစုိက္ပ်ဳိးရာ တျခားေဒသေတြမွာလည္း ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈဒဏ္ ခံေနရၿပီး၊ အဆုိးရြားဆုံး အျဖစ္နဲ႔ကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္က ေဒသေတြ ပါ၀င္တယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံသာမက ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ကမာၻ႔ဆန္ တင္ပုိ႔မႈ အမ်ားဆုံး ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ထုိင္းနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ကေမာၻဒီးယား ႏုိင္ငံေတြမွာ ဆန္စပါး အထြက္ႏႈန္း ထိခုိက္မွာကုိ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ မုိးေခါင္ေရရွားမႈေၾကာင့္ ဆန္စပါး အထြက္ဟာ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ က်ဆင္းခဲ့သလုိ၊ ဆန္ေစ်းဟာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း အနိမ့္ဆုံးကုိ က်ဆင္းေနလုိ႔ လယ္သမားေတြ တြက္ေခ်မကုိက္ ျဖစ္ေနၾကတာပါ။ ဒီအတြက္ ေမလထဲမွာတုန္းကေတာ့ ထုိင္းအစုိးရက စပါးေစ်းကုိ တုိးျမႇင့္သတ္မွတ္ေပးခဲ့ေပမဲ့ ဒါေတြဟာ လုံေလာက္မႈမရွိျဖစ္ေနဆဲပဲလုိ႔လည္း ဆန္စပါးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေျပာဆုိေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
