ချင်းလူမျိုးတွေရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ဖို့အတွက် အရေးပါတဲ့ ပွဲတော်တခုဖြစ်တဲ့ ချင်း နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပြည်နယ်အသီးသီးမှာရောက်နေကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဖွား ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ စုစည်းပြီး Maryland ပြည်နယ် Frederick မြို့မှာ ကျင်းပနေကြပါတယ်။ နှစ်ရက်ကြာ ကျင်းပတဲ့ ဒီ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကို ချင်းလူမျိုး ထောင်နဲ့ချီ တက်ရောက်ကြတာ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ချင်းလူမှုရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Pu Kap Thio က ပြောပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဆက်သွယ် စုံစမ်းထားတဲ့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံမှာရောက်နေကြတဲ့ ချင်းမိသားစုဝင်တွေဟာ နှစ်စဉ် သြဂုတ်လကုန်ပိုင်းနဲ့ စက်တင်ဘာလဆန်းပိုင်းလောက်မှာ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ကျင်းပကြတာမှာ အခုဆိုရင် ၁၃ နှစ်ကျော်၊ ၁၄ နှစ်ထဲကို ရောက်လာပြီလို့ ချင်းလူမှုရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ က ပြောပါတယ်။ တကယ်တော့ ချင်းနှစ်သစ်ကူး ပွဲတော်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိုးအကုန် ကောက်သစ်တွေရိတ်သိမ်းပြီးတဲ့အချိန်မှာ ကျင်းပလေ့ရှိတာကြောင့် ကောက်သစ်စားပွဲလို့လည်း လူသိများတဲ့ ရိုးရာအစဉ်အလာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ အခုလို နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ကျင်းပရခြင်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုတော့ Pu Kap Thio က အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ကျနော်တို့ ဘိုးဘွား ဘီဘင်ထဲကနေ ကျနော်တို့ရဲ့ ချင်းရိုးရာ ထုံးတမ်း စဉ်လာအရ တောင်ယာလုပ်ငန်းနဲ့ အသက်မွေး ဝမ်းကျောင်းလုပ်လာတဲ့ လူမျိုးနွယ်စုဖြစ်နေတော့ အများအားဖြင့်တော့ သြဂုတ်လ အလယ်လောက်မှာ ကောက်သစ်ပွဲလေး ရှိပြီးတော့ သူတို့ တနှစ်တာ လုပ်ငန်းရဲ့ အသီးအပွင့်လေးတွေ ရတာနဲ့ သူတို့ ကျေးဇူးတော် ချီးမွမ်းတာရယ်၊ ပြီးတော့ နောက်နှစ်များမှာလည်း ဒီလိုပဲ အစားအစာများ ပေါများကြွယ်ဝဖို့ လုပ်နိုင်ဖို့ ဒီလိုမျိုးနဲ့ ဒါနလုပ်လာပြီးတော့ တနှစ်တာရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာကို ကျနော်တို့ ပွဲတော်ကျင်းပရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။”
မေး။ ။ ဟုတ်ကဲ့။ ဒါဆိုရင်တော့ ဒါက ကောက်သစ်စားပွဲလည်း ဟုတ်တယ်၊ နှစ်သစ်ကူးပွဲလည်း ဟုတ်တယ်ပေါ့နော်၊ အဲလို သဘောမျိုးဖြစ်မလား။
“ဟုတ်တယ်၊ အဲလိုမျိုး အရင်တုန်းကတော့ ကောက်သစ်စားပွဲရှိတယ်။ ပြီးတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ ကျနော်တို့ချင်းလူမျိုးကလည်း မျိုးနွယ်စုတွေကွဲနေတော့ အခေါ်အဝေါ်လေးတွေကလည်း နည်းနည်း မတူတာလေးတွေ ရှိတော့ နောက်ပိုင်းကျမှ အားလုံး ပုံစံတူသွားအောင်ဆိုပြီး ကျနော်တို့ ချင်းရိုးရာ--- ချင်းနှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ဆိုပြီးတော့ ဒီအခေါ်အဝေါ်ကိုသုံးပြီး ကျနော်တို့ ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ အရင်က အခေါ်အဝေါ် ကောက်သစ်စားပွဲတို့ကို မသုံးတော့ဘဲနဲ့ ချင်းနှစ်သစ်ကူးပွဲ-လို့ ကျနော်တို့ သုံးလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။”
မေး။ ။ ဟုတ်ကဲ့ခင်ဗျ။ ဒါပေမယ့် မြန်မာပြည်မှာရှိတုန်းကရော မြန်မာပြည်မှာ အခုရှိနေတဲ့ ချင်းတွေ၊ ချင်းတောင်က ချင်းလူမျိုးတွေကရော ဘယ်နေ့ရယ်လို့ သတ်သတ်မှတ်မှတ် သတ်မှတ်ထားတာ ရှိလားဗျ၊ ဒီ ကောက်သစ်စားပွဲပဲ ခေါ်ခေါ်၊ နှစ်သစ်ကူးပွဲပဲ ခေါ်ခေါ်ပေါ့နော်။
“ဒီလိုရှိနေပါတယ်။ ဥပမာပြောရရင် ကျနော်တို့ ချင်းပြည်နယ်မှာဆိုရင် သူတို့လည်းပဲ ရာသီဥတုက သြဂုတ်လလယ်လောက်မှာ မိုးတအားရွာနေတော့ ဒီလိုမျိုးပွဲလုပ်ဖို့ အဆင်မပြေတော့ သူတို့လည်း နည်းနည်း မိုးနှောင်းပိုင်း၊ မိုးမရွာတော့တဲ့အချိန် အများအားဖြင့်တော့ သူတို့ အဆင်ပြေတဲ့အချိန်ကို တနှစ်တနှစ်ကို ရက်သတ်မှတ်တာမရှိဘဲနဲ့ တချို့လူကျတော့လည်း စက်တင်ဘာလကုန်၊ အောက်တိုဘာလလောက်မှာ လုပ်တယ်၊ ပြီးတော့ ရန်ကုန်မြို့တို့ ဘာတို့မှာရှိတဲ့ ချင်းလူမျိုးနွယ်စုတွေက ပွဲလုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့ ရက်ကို အတိအကျ အကန့်အသတ်မထားနိုင်သေးဘူးဗျ။ အခြေအနေအရပဲ ကျနော်တို့ ဒီနှစ်သစ်ကူးပွဲကို လုပ်နေပါတယ်။”
အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ Indiana ပြည်နယ်၊ Indiapolis မြို့ကနေချင်းမိသားစုတွေနဲ့အတူ နှစ်သစ်ကူးပွဲကို တက်ရောက်လာသူလည်းဖြစ်၊ Chin Online တီဗွီကို ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်နေသူလည်းဖြစ်တဲ့ ကို Piangte ကလည်း အခုလို နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကျင်းပတာဟာ ဒီနိုင်ငံမှာ ရောက်နေကြတဲ့ ချင်းလူငယ်တွေ အတွက် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ကို ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ ပွဲတော်ဖြစ်တယ်လို့ အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။
“အဲဒါ တော်တော်လေး အရေးကြီးတယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့မြင်တယ်။ ပြီးတော့ လူကြီးတွေလည်း ဒီအတိုင်းပဲ မြင်တယ်လေ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီနိုင်ငံကို ရောက်လာတော့ တချို့ကလေးတွေက ဒီမှာ မွေးတဲ့လူလည်းရှိတယ်။ တချို့ ငယ်ငယ်ကတည်းက ဒီကိုရောက်ပြီး အခု ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်လေးတွေ၊ ကျနော်တို့လူမျိုး စုစုစည်းစည်းနဲ့ အဲလိုမျိုး ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ဆိုင်တဲ့ ပွဲလေးတွေ၊ အနည်းဆုံး တစ်နှစ်တခါလောက်မလုပ်လို့ရှိရင် ကျနော်တို့ ယူဆောင်လာတဲ့ ချင်းယဉ်ကျေးမှုပေါ့လေ၊ အကပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပြီးတော့ ထိန်းသိမ်းထိုက်တဲ့ ယဉ်ကျေးမှုလေးတွေ တချို့တလေဆို မေ့သွားတာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ အစဉ်အလာ ထိန်းသိမ်းထိုက်တဲ့ ယဉ်ကျေးမှုကို ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက် ဒီပွဲတော်ဟာ တော်တော်လေးကို အရေးကြီးတယ်လို့ ကျနော် မြင်တယ်။”
မေး။ ။ လူငယ်တွေ ဘက်ကရော၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုတာ တကယ့်ကို ဘယ်နိုင်ငံကပဲ ရောက်လာ၊ ရောက်လာ။ တကမ္ဘာလုံးက လူမျိုးစုံ ရောက်လာကြတာလည်း မှန်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနိုင်ငံကို ရောက်သွားတဲ့အခါမှာ အထူးသဖြင့် လူငယ်တွေဟာ ခေတ်ပေါ် ရေစီးကြောင်းလို့ခေါ်တဲ့ ဟောလိဝုဒ် စတိုင်တို့၊ ဘာတို့ ကိုယ့်ယဉ်ကျေးမှု တဖြည်းဖြည်း ပျောက်ပြီးတော့ အမေရိကန်ရဲ့ ပင်မ ယဉ်ကျေးမှု ရေစီးကြောင်းထဲကို ရောပါသွားကြတယ်ပေါ့နော်။ ဆိုတော့ ဒီလိုမျိုး ပွဲတွေ လုပ်ပေးတဲ့အတွက်ရော ကလေးတွေကြားထဲမှာရော ကိုယ့်ယဉ်ကျေးမှုကို တန်ဖိုးထားရမယ်တို့၊ ထိန်းသိမ်းရမယ်တို့ဆိုတဲ့အမြင်တွေ ရှိလာသလား။
“ဟုတ်ကဲ့၊ ဟုတ်ကဲ့၊ အခုထိက experience အရတော့ ဟုတ်တယ်၊ တော်တော်လည်း ထိရောက်ပါတယ်။ တချို့ကလေးတွေ၊ တခါမှ မမြင်ဘူးတဲ့လူတွေ၊ အော်-ကျနော်တို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ရှိနေပါလား၊ အဲလိုမျိုး ယဉ်ကျေးမှုအကလေးတွေမြင်တော့ သူတို့ ဘယ်လိုပြောမလဲ၊ တော်တော်လေးကို ခံစားရတယ်ပေါ့လေ။ အဲလိုမျိုး လှပတဲ့ယဉ်ကျေးမှုလေးတွေ ရှိတယ်ဆိုတာ အရင်တုန်းက မသိတဲ့လူတွေလည်း အခု ဒီပွဲကိုလာတော့ သိလာတယ်။
ပြီးတော့ ကျနော်တို့ယဉ်ကျေးမှု ဘယ်လောက် အရေးကြီးလဲ၊ ဘယ်လို ပိုမို စောင့်ရှောက်ရမယ်ဆိုတာ သူတို့ ဘယ်လို ပြောမလဲ၊ အဲဒီအတွက် တော်တော် အရေးပါတဲ့ ကဏ္ဍမှာပါတယ်။ တော်တော်လည်း အကျိုးပြုတယ်ပေါ့လေ - အတိုချုပ်အားဖြင့်..”
အခုနှစ် မယ်ရီလန်းပြည်နယ်မှာ ကျင်းပတဲ့ ချင်းနှစ်သစ်ကူးပွဲတော်မှာ လူငယ်တွေအတွက် ပျော်ပွဲ ရွှင်ပွဲတွေဖြစ်တဲ့ ဘောလုံးကန်ပြိုင်ပွဲ၊ ပြေးခုန်ပစ်ပြိုင်ပွဲ၊ မယ်ရွေးပွဲ၊ ရိုးရာအကအစုံအလင်နဲ့ စနေနဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ နှစ်ရက်မှာ ပျော်ရွှင်စွာ ကျင်းပသွားကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ပြည်နယ်အသီးသီးမှာ ချင်းလူမျိုး စုစုပေါင်း သုံးသောင်းလောက်ရှိတယ်လို့ ချင်းလူမှုရေးအသင်း တာဝန်ရှိသူတွေက ခန့်မှန်းထားကြတာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။
