တ႐ုတ္ယြန္ေငြ အနာဂတ္

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရးဟာ အရွိန္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ တုိးတက္လာေနခ်ိန္မွာပဲ၊ သူ႔ရဲ႔ေငြေၾကးကုိ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ ၀င္ဆန္႔ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြလည္း ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ တဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ရတဲ့အထိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႔ ယြန္ေငြတန္ဘုိးကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္လုိ႔ အေမရိကန္လုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ေ၀ဖန္ေနတဲ့အတြက္ အေခ်အတင္ ျပႆနာေတြလည္း တေက်ာ့ျပန္ ႀကီးထြားလာေနတာပါ။ တ႐ုတ္ယြန္ေငြ အနာဂတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ Ivan Broadhead ရဲ႔ သတင္းေပးပုိ႔ခ်က္နဲ႔အတူ ဒီတပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး က စုစည္းတင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္အစုိးရရဲ႔ ေငြေၾကးလဲလွယ္ႏႈန္း အေပၚ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ယြန္ေငြကုိ ႏုိင္ငံတကာသုံး အဆင့္အထိ ျဖစ္လာဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းလာရာက ကမာၻေပၚက စီးပြားေရး အင္အားအႀကီးဆုံး တုိင္းျပည္ ၂ ခုျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔ၾကား ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပဲြအသြင္အထိ ဦးတည္လာေနပါတယ္။ RMB လုိ႔လည္း ေခၚေ၀ၚတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုံး ယြန္ေငြ တန္ဘုိးကုိ ရွိသင့္တဲ့ ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်းထက္ တန္ဘုိးေလွ်ာ့ခ်ထားတာမုိ႔ ျပည္ပတင္ပုိ႔တဲ့ ကုန္ေတြကုိ ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိနဲ႔ ေရာင္းခ်ႏုိင္ၿပီး ကမာၻ႔ေစ်းကြက္မွာ အသာစီးရေနတယ္လုိ႔ ကုန္သြယ္ဖက္ေတြက ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စီးပြားေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြကုိ ဆန္းစစ္ေလ့လာေနတဲ့ the Economic Policy Institute ရဲ႔ စက္တင္ဘာလထဲ ထုတ္ျပန္တဲ့ စစ္တမ္းထဲမွာေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းအေပၚ ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား ၃ သန္းေလာက္ အလုပ္အကုိင္ေတြ ဆုံး႐ႈံးရတဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ GK Dragonomics က စီမံခန္႔ခဲြမႈဆုိင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမႉး အာသာ ခ႐ုိဘား (Arthur Kroeber) ကေတာ့ ယြန္ေငြတန္ဘုိးကုိ ရွိသင့္တာထက္ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး၊ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ပုိေငြျပဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္တာဟာ လုပ္ပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရး တရပ္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သေဘာထားေနတာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ဒီနည္းကုိ စီးပြားေရး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တုိးတက္လာေစမယ့္ ျဖတ္လမ္းနည္း တခုအျဖစ္ အသုံးခ်ေနတဲ့အေၾကာင္း သူကေျပာပါတယ္။
“ခ်မ္းသာၿပီး ၾသဇာရွိတဲ့ တုိင္းျပည္တခု ျဖစ္လာဖုိ႔ ကနဦးအဆင့္ လုပ္ကုိင္ၾကရတဲ့ နည္းေတြထဲမွာ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ေတြ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ကလဲြလုိ႔ တျခားလမ္းမရွိပါဘူး။ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ေတြ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ နည္းလမ္းတခု အျဖစ္နဲ႔ကေတာ့ ေငြလဲႏႈန္းကုိ တန္ဘုိးႏွိမ့္ သတ္မွတ္ထားႏုိင္ပါတယ္။ တျခားလူေတြလည္း ဒီလုိနည္းလမ္းကုိသုံးၿပီး ၾကြယ္၀လာၾကတာပဲလုိ႔ တ႐ုတ္ေတြက ျမင္ပါတယ္၊ က်ဳပ္တုိ႔လည္း ခ်မ္းသာခ်င္တယ္၊ တျခားလူေတြလုိ သူတုိ႔မွာလည္း အလားတူ အခြင့္အေရးရွိတယ္လုိ႔ ျမင္ၾကတာပါ။”

ဒါေပမဲ့လည္း ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ ညီညီမွ်မွ် ျဖစ္ဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ ကုန္သြယ္ဖက္ အေမရိကန္လုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ေစာဒက တက္ေနၾကတာပါ။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ ပစ္မွတ္ထားၿပီး၊ ေငြတန္ဘုိး ေလွ်ာ့ခ်သတ္မွတ္ ထားတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြကုိ တန္ျပန္အေရးယူတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ႀကိဳးပမ္းလာၾကတဲ့ အထိလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္တခုဟာ ေငြတန္ဘုိးကုိ လုိသလုိ ကစားေနၿပီး၊ ဒါကုိလည္း ျပင္ဆင္တာေတြ မလုပ္ဘူးလုိ႔ အေမရိကန္ တရားေရးဌာနက ဆုံးျဖတ္ရင္၊ ဒီတုိင္းျပည္က ကုန္သြယ္မႈေတြအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္သြားမယ့္ ဥပေဒမူၾကမ္း တရပ္ကုိေတာ့ ေအာက္တုိဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔ကပဲ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခဲြအတည္ျပဳခဲ့တာပါ။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဥပေဒမူၾကမ္းဟာ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရး စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္တယ္ဆုိၿပီး အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳၿပီး ေနာက္တေန႔မွာပဲ တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ အေမရိကန္မွာ အလုပ္အကုိင္ ရရွိေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္လာမွာလည္း မဟုတ္သလုိ၊ ၂ ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြမွာ အဟန္႔အတားေတြသာ ဖန္တီးေပးလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သတိေပးခဲ့တာပါ။

ယြန္ေငြ လဲလွယ္ႏႈန္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈမွာ မညီမမွ် ျဖစ္ေနရတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကိုေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဟုန္ေလး (Hong Lei) က အေစာပုိင္းမွာပဲ ပယ္ခ်ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမတုိင္ခင္ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖဲြ႔ (IMF) နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္တုိ႔ရဲ႔ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ အတြင္းမွာလည္း တ႐ုတ္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြက ယြန္ေငြ တန္ဘုိးကုိ တျဖည္းျဖည္း တုိးျမႇင့္လာေနတယ္ဆုိတာကုိ ေထာက္ျပေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ ဆုိရင္လည္း တ႐ုတ္ယြန္ေငြ တန္ဘုိးဟာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကေနစလုိ႔ အျမင့္ဆုံး အဆင့္အထိ တက္သြားခဲ့တာပါ။

ဒါေပမဲ့လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရးဟာ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ အဓိက မွီခုိအားထား ေနရတဲ့အတြက္ ယြန္ေငြတန္ဘုိးကုိ ဘယ္ေလာက္အထိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႊတ္ေပးသြားမလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာေတာ့ ေဟာင္ေကာင္မွာရွိတဲ့ Richard Ivey စီးပြားေရး တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡခ်ဳပ္ Janet de Silva တုိ႔လုိ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ သံသယရွိေနၾကပါတယ္။
“ေငြလဲလွယ္မႈေတြ အျပည့္အ၀ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အဆင့္အထိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ဆုိရင္ေတာ့ RMB တန္ဘုိးကုိ အႀကီးအက်ယ္ တုိးျမႇင့္သြားရပါလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ လဲလွယ္ရာမွာ ၂၀% ေလာက္အထိ တုိးျမႇင့္ေကာင္း တုိးျမႇင့္ရႏုိင္တဲ့အတြက္၊ ဒါဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ တင္ပုိ႔မႈေတြမွာ ထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။”

ျပည္ပပုိ႔ကုန္ေတြ ေစ်းကြက္ထဲ ယွဥ္ၿပိဳင္ရာမွာ အားနည္းႏုိင္သလုိ၊ တုိင္းျပည္မွာ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မယ့္ အေျခအေနေတြကုိ ဦးတည္ေစႏုိင္တဲ့ အလုပ္အကုိင္ လက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ ျဖစ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ သူ႔ရဲ႔ ယြန္ေငြကုိ ေစ်းကြက္ထဲမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႊတ္ေပးဖုိ႔ လက္တြန္႔ေနတာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေငြတန္ဘုိးကုိ အစုိးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားလုိ႔ ေပးဆပ္ ေနရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ တ႐ုတ္ယြန္ေငြဟာ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ ၾကားခံေငြေၾကး အျဖစ္ မသုံးၾကတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာမွာ မ၀န္ဆန္႔ႏုိင္ပဲ ျဖစ္ေနရတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုအခါ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ အဓိက သုံးစဲြေနတဲ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္လာေနတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္လာေနၾကတာနဲ႔အမွ် တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သူ႔ရဲ႔ ယြန္ေငြေၾကးကုိ ႏုိင္ငံတကာမွာ ၀န္ဆန္႔လာေစမယ့္ လမ္းဆုံလမ္းခြတခုကုိ ေရာက္လာေနၿပီလုိ႔ GK Dragonomics က စီးပြားေရး ပညာရွင္ ခ႐ုိဘား ကေျပာပါတယ္။

အခုကစလုိ႔ ေရွ႔လာမယ့္ ၁၀ ႏွစ္ကေန အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္မွာ ေဒၚလာလုိပဲ ယြန္ေငြကုိ အရန္ေငြေၾကးအျဖစ္ ဖန္တီးႏုိင္ေအာင္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ ၀န္ဆန္႔တဲ့ ေငြစုစာခ်ဳပ္ ေစ်းကြက္တခု ထူေထာင္သြားဖုိ႔ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရည္မွန္းေနၾကတယ္လုိ႔လည္း သူကဆုိပါတယ္။
“သူတုိ႔ႀကိဳးစားေနတာကေတာ့ ေငြရွင္းတာေတြ၊ သေဘာတူ လက္ခံတာေတြလုိ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ RMB ကုိ ပုိၿပီးေတာ့ သုံးလာေအာင္ လုပ္ေနတာပါ။ အစဥ္အလာအားျဖင့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာလုိ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ သုံးေနတဲ့ ေငြေၾကးအေပၚ စုိးရိမ္စရာေတြ ရွိတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ေငြေၾကးကုိ သုံးစဲြတာဟာ နည္းလမ္းေကာင္း တခုပါ။”
ျပည္ပက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြကုိေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ကန္႔သတ္ထားဆဲ ျဖစ္ေပမဲ့ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဟာင္ေကာင္က တဆင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံႏုိင္တဲ့ အစီအစဥ္တခ်ဳိ႔ေတာ့ ရွိပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ အစုိးရ ေငြစုစာခ်ဳပ္ေတြကုိ ယြန္ေငြနဲ႔ ေရာင္းခ်ေနခဲ့တာပါ။ ေငြစုစာခ်ဳပ္ေတြကုိ ျပန္လည္ေပးအပ္တဲ့ႏႈန္းဟာ ေဒၚလာနဲ႔ ေရာင္း၀ယ္ေနတဲ့ ေစ်းကြက္ေတြထက္ သက္သာတဲ့ အတြက္လည္း၊ ေငြေၾကးေစ်းကြက္မွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖုိ႔ စိတ္၀င္းစားၾကတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြသာမက Tesco နဲ႔ BP တုိ႔လုိ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ငန္းႀကီးေတြကုိပါ ဆဲြေဆာင္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြ အေနနဲ႔ ယြန္ေငြတန္ဘုိး ျမင့္တက္လာတာနဲ႔အမွ် အက်ဳိးအျမတ္ရွိႏုိင္တာမုိ႔ ၁.၇% ေလာက္အထိ အျမတ္အစြန္း အနည္းအက်ဥ္း ရရင္ေတာင္ ေက်နပ္ၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ ေဟာင္ေကာင္မွာရွိတဲ့ Richard Ivey စီးပြားေရး တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡခ်ဳပ္ de Silva ကေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ လဲလွယ္ရာမွာ RMB တန္ဘုိး တုိးျမႇင့္တဲ့ႏႈန္းက ၆% တ၀ုိက္ေလာက္မွာ ရွိပါတယ္။ ေရွ႔လာမယ့္ ၅ ႏွစ္အတြက္ ခန္႔မွန္းခ်က္ကေတာ့ တႏွစ္ကုိ ၄% ေလာက္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၁.၇% အျမတ္နဲ႔ ၄% ကုိ ထပ္ေပါင္း လုိက္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ အေတာ့္ကုိ မက္ေလာက္တဲ့ အေနအထားပါ။”

ယြန္ေငြတန္ဘုိး ျမင့္တက္လာတဲ့အေပၚ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြ အေလာင္းအစားလုပ္ေကာင္း လုပ္ၾကမွာ ျဖစ္ေပမဲ့လည္း တကယ္စစ္စစ္မွန္မွန္ ေစ်းကြက္ထဲမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႊတ္ေပးတဲ့ အဆင့္အထိ ျဖစ္လာႏုိင္ပါ့မလား ဆုိတဲ့အေပၚမွာေတာ့ သံသယရွိေနၾကဆဲပါ။ တ႐ုတ္ယြန္ေငြ ကမာၻသုံးအဆင့္ တေျဖးေျဖး ေရာက္လာၿပီး၊ ေငြေၾကးလဲလွယ္ရာ၊ စုေဆာင္းရာေတြမွာ တန္ဘုိးရွိတဲ့ ၾကားခံအျဖစ္ ပုိမုိသုံးစဲြလာမယ့္ အလားအလာေတြ ရွိေနေပမ့ဲလည္း ေငြေၾကးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြဟာ သူတုိ႔ ျပ႒ာန္းတဲ့ အတုိင္းသာျဖစ္ရမယ္၊ ကုန္သြယ္ဖက္ေတြက သတ္မွတ္တာမ်ဳိး မျဖစ္ေစရဘူးလုိ႔လည္း တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာထားတာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရးက႑ကုိ ရပ္နားပါရေစ။