ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ (Wen Jiabao) ဟာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဒီေန႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့သလို ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ အခမ္းအနားကိုလည္း တတ္ေရာက္ဖို႔ ရိွပါတယ္။ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား အဓိကထားခဲ့တယ္လို႔ ေလ့လာသူအခ်ဳိ႕က ယူဆသလို တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး သမိုင္းဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းကို ထင္ဟပ္ေစတယ္လို႔ သံုးသပ္သူလည္း ရိွပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုသားၫြန္႕ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းထားပါတယ္။
လက္ရိွ တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာ အဓိကကေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခရီးစဥ္ရဲ႕ ဒီေန႔မွာေတာ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၅ ခုကို တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဘက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္က တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေတာ့ ႏွစ္ဘက္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ပဲြကို တက္ေရာက္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပတဲ့အေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူ ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာက ေျပာပါတယ္။
“တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ တရား၀င္ ေျပာၾကားခ်က္ အရကေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ ဗမာျပည္ သံတမန္ ဆက္ဆံတာ အႏွစ္ ၆၀ ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲကုိ သြားတက္တာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ သူတုိ႔ေျပာတဲ့ စကားေပါ့။ တကယ့္တကယ္ေတာ့ တျခားဟာေတြလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။”
အခု မၾကာေသးခင္ လပုိင္းေတြအတြင္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ နယ္စပ္ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေရာ ေဆြးေႏြးဖြယ္ ရွိလားခင္ဗ်။
“အဲဒါကေတာ့ မုခ်ပါမွာပါ။ လုံၿခဳံေရး ျပႆနာဆုိတာ အဲဒါကုိ ေျပာတာပါ။”
တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပဲြကိစၥ၊ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကိစၥကို တိုက္႐ိုက္မေျပာေတာင္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥကိုေတာ့ ေျပာဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာက ယူဆပါတယ္။
“သူတပါးရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးမွာ ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရးဆုိတဲ့ မူအေပၚမွာပဲ သူက ရပ္မွာပဲ။ အဲေတာ့ ဗမာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သူတုိ႔ အေျခခံမူ ထားၿပီးသားရွိတယ္၊ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။ အမ်ဳိးသား စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥ၊ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ကိစၥ၊ ဒါေတြေတာ့ ေျပာမွာပါ။”
တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ဟာ ဒီကေန႔ ျမန္မာစစ္တပ္ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔ ေတြ႕ဆံုသလို ျမန္မာစစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔လည္း သီးျခားစီ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ အခမ္းအနားကိုလည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ ဦးေဆာင္က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ႏွစ္ ၆၀ ဆက္ဆံေရးမွာ အဖုအထစ္ေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ဘက္စလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္း ေက်ာ္လႊားခဲ့ၾကတယ္လို႔ သတင္းစာဆရာေဟာင္း ဦးသာဘန္းက ေျပာပါတယ္။
“၅၈ ခုႏွစ္တုန္းက ဖိေမာ္၊ ေဂၚလန္၊ ဂန္ဖန္ကိစၥ ျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒီကိစၥ ေျဖရွင္းတဲ့အေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ဖိေမာ္၊ ေဂၚလန္၊ ဂန္ဖန္ကုိ ေပးလည္း သူတုိ႔ဘက္ကလည္း သူတို႔ ေပးရတဲ့ဟာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ ဒီဟာေတြကေတာ့ သမုိင္းက က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အေႂကြးေတြေပါ့ဗ်ာ။ ၁၉၆၇ မွာ တ႐ုတ္၊ ဗမာ အေရးအခင္း ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဗမာျပည္မွာ ဆန္ရွားၿပီး ဆန္ျပႆနာ ေပၚေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္၊ ဗမာ အေရးအခင္းဆိုၿပီး အဲဒီမွာေတာ့ တ႐ုတ္ေတြလည္း ေတာ္ေတာ္ ေသၾကတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အျပင္းထန္ဆုံး ပဋိပကၡေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေျပလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ေျပလည္ခဲ့ၾကတယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာကေတာ့ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အဖုအထစ္ေတြ၊ ေခ်ာေမြ႕မႈေတြဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနရဲ႕ ေရာင္ျပန္ဟပ္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
“ဒီ ႏွစ္ ၆၀ ခရီးက တခုရွိတယ္ေလ၊ ကမၻာ့အေျခအေန တခုလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ကမၻာ့အေျခအေန တခုလုံးေပၚမွာ မူတည္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ အေျပာင္းအလဲေပၚမွာ က်မတုိ႔နဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြလည္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္တာပါ။ က်မတုိ႔ ဗမာျပည္နဲ႔တင္ မဟုတ္ဘူး၊ သူ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ၾကာေလ၊ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေတာ္ေတာ္ ေျပျပစ္လာေအာင္ သူ ႀကိဳးစားပန္းစား တည္ေဆာက္လာတာပဲ။”
သတင္းစာဆရာ ဦးသာဘန္းကေတာ့ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာ သတိထားစရာေတြ ရိွတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ေဒသတြင္းကိုေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုပါ လႊမ္းမိုးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတယ္လို႔ သူက ျမင္ပါတယ္။
“ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ အျဖစ္နဲ႔ က်ေနာ္ ကမၻာ့ေက်ာင္းသား ညီလာခံကုိ ၅၈ ခု စက္တင္ဘာမွာ သြားတယ္ဗ်။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တ႐ုတ္က ဟန္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဟန္ဆုိတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒကို လႊမ္းမုိးေနေအာင္ လုပ္တာပဲဗ်။ ေနာက္တခါ ၇၃ ခုႏွစ္မွာ သတင္းစာဆရာ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာလည္း က်ေနာ္ နယ္ေတြေရာက္တယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ အမ်ားႀကီး။ အဲဒီမွာလည္း သူတုိ႔က ဟန္ႀကီးစုိးေရးပဲ။ အဲဒီလုိ အေနအထားမွာ တ႐ုတ္က ဗမာကုိလည္း ႀကီးစုိးခ်င္တယ္ဗ်။ တ႐ုတ္က သူတုိ႔ ႀကီးစုိးႏုိင္မယ့္၊ ႀကီးစုိးေရးအတြက္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ကို ကၽြန္ျပဳမွာပဲဗ်။”
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ တခ်ိန္က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ထိပ္တိုက္ျဖစ္ေနတဲ့ ကာလေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အဓိက အတိုက္အခံ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို အေတာ္ေလး အကူအညီေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ တိုက္႐ိုက္လည္း ဆက္ဆံခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ စစ္အစိုးရနဲ႔ နီးနီးစပ္စပ္ ဆက္ဆံေပမဲ့ အတိုက္အခံေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြအၿပီး အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အႏိုင္ရစဥ္တုန္းကေတာ့ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္႐ံုးကို လာေရာက္ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ဖူးတာေတာ့ ရိွပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ မူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တက္လာသမွ် အစိုးရနဲ႔ ေျပလည္ေအာင္ ဆက္ဆံဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာ္က ျမင္ပါတယ္။
ဒီလိုဆက္ဆံမႈမ်ဳိးဟာ ကိုယ္က်ဳိးၾကည့္၀ါဒ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးသာဘန္းက ယူဆပါတယ္။
တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးကို ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ တရား၀င္ စတင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္အတြင္း စီးပြားေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈေတြ ရတာကို ၾကည့္ရင္ တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးဟာ ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္မႈေတြ ရိွေနတယ္ဆိုတာ ျပေနတယ္လို႔ တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ တ႐ုတ္ပိုင္ ဆင္ဟြာသတင္းမွာ ေရးသားထားပါတယ္။
