(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်မြန်မာနယ်စပ်ဒေသက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ လိုင်ဇာ၊ ဝနဲ့ မိုင်းလားဒေသတွေမှာ လက်ရှိအချိန်ထိ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (COVID-19) ကူးစက်တာ မရှိကြောင်း တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ မိုင်းလားဒေသမှာတော့ ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းက စတင်ပိတ်ခဲ့တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေကို ဒီလ ၁၅ ရက်နေ့မှာ ပြန်လည်ဖွင့်ခွင့်ပေးလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေ သတင်းထောက်ကိုမိုးဇော်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
လက်ရှိ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO ထိန်းချုပ်နယ်မြေဖြစ်တဲ့ လိုင်ဇာဒေသအတွင်းက အခြေအနေကို KIO ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးနော်ဘူက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ခုလောလောဆယ်တော့ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်ဖြစ်ပါတယ်။ မသင်္ကာလူနာတွေလည်း ကျနော်တို့က မသိထားဘူး။ ထူးခြားတဲ့ လက္ခဏာတွေလည်း မတွေ့ရသေးဘူး။ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေကတော့ လုပ်ပါတယ်။ အဖျားတိုင်းတာ၊ ဒီကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေကတော့ သွားတဲ့လာတဲ့ လမ်းမှာ ဂိတ်တွေချပြီးတော့မှ စစ်ဆေးတာတွေကတော့ ကျနော်တို့လည်း လုပ်ပါတယ်။ လူစုလူဝေးတွေပေါ့။ ပွဲတွေ၊ ပွဲလမ်းသဘင်တွေ၊ စည်းဝေးကြီးတွေ မလုပ်ဖို့တော့ ကျနော်တို့လည်း ပြောထားပါတယ်။ ဆိုင်တွေပိတ်တာ၊ ဘုရားကျောင်းပိတ်တာတွေကတော့ ကျနော်တို့ မလုပ်ရသေးဘူး။”
UWSA ထိန်းချုပ်နယ်မြေဖြစ်တဲ့ ပန်ဆန်းဘက်မှာလည်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (Covid-19) ကူးစက်တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းမကြားသိရကြောင်း UWSA လားရှိုးဆက်ဆံရေးရုံးတာဝန်ခံ ဦးညီရန်းက ပြောပါတယ်။လိုင်ဇာအနီးအနားမှာရှိတဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေကိုလည်း ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေ ဆောင်ရွက်ထားသလို နယ်စပ်အဝင်အထွက်ဂိတ်မှာလည်း စစ်ဆေးပြီးမှ ဖြတ်သန်းခွင့်ပေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဝပြည်နယ်ဘက်မှာ ဘာမှတော့ မကြားရဘူးပေါ့။ ခြုံငုံပြီးပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ခုချိန်ထိတော့ အေးအေးဆေးဆေးပါပဲ။ ကျနော်တို့ ဝပြည်တွင်းမှာ။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စတင်ဖြစ်ပွားကတည်းက ကျနော်တို့က တချိန်တည်း တပြိုင်တည်းမှာပဲ ကျနော်တို့ ဝပြည်အတွင်းမှာ လူစုရုံးနေနိုင်တဲ့နေရာတွေနဲ့ ရှောင်ကြဉ်ကြဖို့ ရယ်။ ပွဲလမ်းသဘင်မှန်သမျှ မလုပ်ဖို့ရယ်။ တကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းစသည်ဖြင့်ပေါ့နော်။ ဒါပြီးရင် တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်တွေ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကား စားသုံးမှုတွေ မပြုလုပ်ဖို့ပေါ့နော်။ စသည်ဖြင့် စသည်ဖြင့် အချက်အလက်တွေ ကျနော်တို့က အသိပေး ကြော်ညာတာတွေလည်း လုပ်ခဲ့တယ်လေနော်။ ”
နယ်စပ်အဝင်အထွက်ဂိတ်တွေမှာ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်းနဲ့ လောလောဆည်မှာ ကျောင်းဖွင့်ရာသီဖြစ်တာကြောင့် စာသင်ခန်းတွေ ဆေးဖျန်းတာတွေ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ပြောပါတယ်။
အထူးဒေသ ၄ မိုင်းလားဘက်မှာလည်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်လူနာမရှိသလို သံသယ လူနာလည်း မရှိကြောင်းကျန်းမာရေးဌာနက တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ဒေသတွင်း ဥပဒေစည်းကမ်းအရ အသံနဲ့ အမည်ကို အသုံးပြုခွင့်တော့ မပေးပါဘူး။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့မှာတော့ ဒေသတွင်းနဲ့ ဒေသပြင်ပ ခရီးသွားလာတာတွေ၊ လူစုဝေးတာ၊ ပွဲလမ်းသဘင် ကျင်းပတာ တွေကိုပိတ်ပင်ခဲ့သလို စားသောက်ဆိုင်တွေမှာ မိတ်ဆုံပွဲလုပ်တာ၊ ဆိုင်ထိုင်စားသောက်တာ တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒေသတွင်းစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ထိခိုက်ခဲ့တဲ့နောက် ဖေဖော်ဝါရီလအတွက် အခွန် ပလပ်တာ၊ မတ်လအတွက် အခွန်ငွေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ပေးဆောင်ရန်ကိုလည်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီလ ၁၅ ရက်နေ့မှာတော့ ယာယီပိတ်ခဲ့တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေကို ပြန်လည်ဖွင့်ခွင့်ပြုပေမဲ့ အကြီးစား မိတ်ဆုံပွဲမပြုလုပ်ဖို့နဲ့ စားသောက်နေရာရဲ့ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ လူလက်ခံဖို့ ကန့်သတ်ခဲ့သလို တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်ရောင်း ဝယ်တာနဲ့ တရားမဝင်အသားတွေကို ချက်ပြုတ်ရောင်းချတာ မပြုလုပ်ဖို့ကိုလည်း တားမြစ်ထားပါတယ်။ အခြားဖြေဖျော်ရေးလုပ်ငန်းတွေကိုတော့ ဖွင့်ခွင့်မပြုသေးပါဘူး။
ဒီလ ၁၄ ရက်နေ့ကတော့ နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ကူးစက်တဲ့ လူနာကင်းစင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံ တနိုင်ငံလုံးအရလည်း ကူးစက်မှုနှုန်း ကျဆင်းလာပြီး ရောဂါထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့အခြေအနေရောက်နေပြီး တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ပြောနေပါတယ်။
လောလောဆည်မှာတော့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်တဲ့နိုင်ငံ ၁၆၀ ကျော်ရှိကြောင်း ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO က ထုတ်ပြန်ထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဓါတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာမရှိသေးကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
တရုတျနယျစပျ လိုငျဇာ၊ ဝ၊ မိုငျးလားဒသေတှမှော COVID-19 ကူးစကျတာမရှိ
တရုတျမွနျမာနယျစပျဒသေက တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ ထိနျးခြုပျထားတဲ့ လိုငျဇာ၊ ဝနဲ့ မိုငျးလားဒသေတှမှော လကျရှိအခြိနျထိ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ (COVID-19) ကူးစကျတာ မရှိကွောငျး တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ မိုငျးလားဒသေမှာတော့ ဖဖေောျဝါရီလဆနျးက စတငျပိတျခဲ့တဲ့ စားသောကျဆိုငျတှကေို ဒီလ ၁၅ ရကျနေ့မှာ ပွနျလညျဖှင့ျခှင့ျပေးလိုကျပွီဖွဈပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျကိုမိုးဇောျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
လကျရှိ ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့ KIO ထိနျးခြုပျနယျမွဖွေဈတဲ့ လိုငျဇာဒသေအတှငျးက အခွအေနကေို KIO ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးကွီးနောျဘူက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ခုလောလောဆယျတော့ တညျတညျငွိမျငွိမျဖွဈပါတယျ။ မသငျ်ကာလူနာတှလေညျး ကနြောျတို့က မသိထားဘူး။ ထူးခွားတဲ့ လက်ခဏာတှလေညျး မတှေ့ရသေးဘူး။ ကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှကေတော့ လုပျပါတယျ။ အဖြားတိုငျးတာ၊ ဒီကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှကေတော့ သှားတဲ့လာတဲ့ လမျးမှာ ဂိတျတှခေပြွီးတော့မှ စဈဆေးတာတှကေတော့ ကနြောျတို့လညျး လုပျပါတယျ။ လူစုလူဝေးတှပေေါ့။ ပှဲတှေ၊ ပှဲလမျးသဘငျတှေ၊ စညျးဝေးကွီးတှေ မလုပျဖို့တော့ ကနြောျတို့လညျး ပွောထားပါတယျ။ ဆိုငျတှပေိတျတာ၊ ဘုရားကြောငျးပိတျတာတှကေတော့ ကနြောျတို့ မလုပျရသေးဘူး။”
လိုငျဇာအနီးအနားမှာရှိတဲ့ စဈရှောငျစခနျးတှကေိုလညျး ကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှေ ဆောငျရှကျထားသလို နယျစပျအဝငျအထှကျဂိတျမှာလညျး စဈဆေးပွီးမှ ဖွတျသနျးခှင့ျပေးကွောငျး ပွောပါတယျ။
UWSA ထိနျးခြုပျနယျမွဖွေဈတဲ့ ပနျဆနျးဘကျမှာလညျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ (Covid-19) ကူးစကျတယျဆိုတဲ့ သတငျးမကွားသိရကွောငျး UWSA လားရှိုးဆကျဆံရေးရုံးတာဝနျခံ ဦးညီရနျးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဝပွညျနယျဘကျမှာ ဘာမှတော့ မကွားရဘူးပေါ့။ ခွုံငုံပွီးပွောရမယျဆိုရငျတော့ ခုခြိနျထိတော့ အေးအေးဆေးဆေးပါပဲ။ ကနြောျတို့ ဝပွညျတှငျးမှာ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ စတငျဖွဈပှားကတညျးက ကနြောျတို့က တခြိနျတညျး တပွိုငျတညျးမှာပဲ ကနြောျတို့ ဝပွညျအတှငျးမှာ လူစုရုံးနနေိုငျတဲ့နရောတှနေဲ့ ရှောငျကွဉျကွဖို့ ရယျ။ ပှဲလမျးသဘငျမှနျသမြှ မလုပျဖို့ရယျ။ တကိုယျရေ သန့ျရှငျးစသညျဖွင့ျပေါ့နောျ။ ဒါပွီးရငျ တောရိုငျးတိရိစ်ဆာနျတှေ ရောငျးဝယျဖောကျကား စားသုံးမှုတှေ မပွုလုပျဖို့ပေါ့နောျ။ စသညျဖွင့ျ စသညျဖွင့ျ အခကြျအလကျတှေ ကနြောျတို့က အသိပေး ကွောျညာတာတှလေညျး လုပျခဲ့တယျလနေောျ။ ”
နယျစပျအဝငျအထှကျဂိတျတှမှော ကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှကေို တငျးတငျးကပြျကပြျ ဆောငျရှကျခဲ့ကွောငျးနဲ့ လောလောဆညျမှာ ကြောငျးဖှင့ျရာသီဖွဈတာကွောင့ျ စာသငျခနျးတှေ ဆေးဖနြျးတာတှေ လုပျဆောငျနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
အထူးဒသေ ၄ မိုငျးလားဘကျမှာလညျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျလူနာမရှိသလို သံသယ လူနာလညျး မရှိကွောငျးကနြျးမာရေးဌာနက တာဝနျရှိသူတဈဦးက ပွောပါတယျ။ ဒသေတှငျး ဥပဒစေညျးကမျးအရ အသံနဲ့ အမညျကို အသုံးပွုခှင့ျတော့ မပေးပါဘူး။
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကာကှယျရေးလုပျငနျးတှကေို ဇနျနဝါရီလ ၂၆ ရကျနေ့ စတငျဆောငျရှကျခဲ့ပွီး ဖဖေောျဝါရီလ ၅ ရကျနေ့မှာတော့ ဒသေတှငျးနဲ့ ဒသေပွငျပ ခရီးသှားလာတာတှေ၊ လူစုဝေးတာ၊ ပှဲလမျးသဘငျ ကငြျးပတာ တှကေိုပိတျပငျခဲ့သလို စားသောကျဆိုငျတှမှော မိတျဆုံပှဲလုပျတာ၊ ဆိုငျထိုငျစားသောကျတာ တှကေိုလညျး ပိတျပငျခဲ့ပါတယျ။
ဒသေတှငျးစီးပှားရေးလုပျငနျးတှေ ထိခိုကျခဲ့တဲ့နောကျ ဖဖေောျဝါရီလအတှကျ အခှနျ ပလပျတာ၊ မတျလအတှကျ အခှနျငှေ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျးသာ ပေးဆောငျရနျကိုလညျး ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
ဒီလ ၁၅ ရကျနေ့မှာတော့ ယာယီပိတျခဲ့တဲ့ စားသောကျဆိုငျတှကေို ပွနျလညျဖှင့ျခှင့ျပွုပမေဲ့ အကွီးစား မိတျဆုံပှဲမပွုလုပျဖို့နဲ့ စားသောကျနရောရဲ့ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျးကိုသာ လူလကျခံဖို့ ကန့ျသတျခဲ့သလို တောရိုငျးတိရိစ်ဆာနျရောငျး ဝယျတာနဲ့ တရားမဝငျအသားတှကေို ခကြျပွုတျရောငျးခတြာ မပွုလုပျဖို့ကိုလညျး တားမွဈထားပါတယျ။ အခွားဖွဖြေောျရေးလုပျငနျးတှကေိုတော့ ဖှင့ျခှင့ျမပွုသေးပါဘူး။
ဒီလ ၁၄ ရကျနေ့ကတော့ နယျစပျခငြျးထိစပျနတေဲ့ တရုတျနိုငျငံ ယူနနျပွညျနယျမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျကူးစကျတဲ့ လူနာကငျးစငျကွောငျး ကွညောခဲ့ပါတယျ။ တရုတျနိုငျငံ တနိုငျငံလုံးအရလညျး ကူးစကျမှုနှုနျး ကဆြငျးလာပွီး ရောဂါထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့အခွအေနရေောကျနပွေီး တရုတျအာဏာပိုငျတှကေ ပွောနပေါတယျ။
လောလောဆညျမှာတော့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျတဲ့နိုငျငံ ၁၆၀ ကြောျရှိကွောငျး ကမ်ဘာ့ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ WHO က ထုတျပွနျထားပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ဓါတျခှဲအတညျပွုလူနာမရှိသေးကွောငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ
