ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ အခု ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ ကာလမွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန မၾကာခင္က လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ လက္တဲြၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ဆက္လုပ္ႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အျမင္မတူတာေတြအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဘက္က ဘယ္ေလာက္အထိ နားလည္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အေပၚမွာလည္း သူတို႔က စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ စစ္အစိုးရ ေျပာေနတဲ့ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ ဆိုရာမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အသက္၀င္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုႏုိင္မႈ ဒါေတြက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခု ေရြးေကာက္ပဲြမွာ စစ္အစိုးရရဲ႕ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက အျပတ္အသတ္ႏိုင္ၿပီး အစိုးရ ဖဲြ႕ႏိုင္ေခ် ရိွေပမဲ့ တဘက္မွာ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့တဲ့ အတိုက္အခံ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီေတြဘက္ကလည္း အားေကာင္းေအာင္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီး လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္၊ ေျပာႏိုင္ဆိုႏိုင္ခြင့္ရဖို႔ ႀကိဳးစား ျပင္ဆင္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ NLD ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းအခ်ဳိ႕ ဦးေဆာင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု (NDF) ကေတာ့ လူထုအေျခခံတဲ့ ပါတီျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔ NDF ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီရဲ႕ ေရွ႕ခရီးကို ဘယ္လုိသြားရမလဲ ဆုိတာကို စတင္ စဥ္းစားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါတီကုိ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမယ္ ဆုိရင္လည္း ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ေအာင္ စဥ္းစားေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တုိ႔က Mass Party ေပါ့ဗ်ာ၊ Mass Base ပါတီျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ အစကတည္းက ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ တင္ထားတဲ့အထဲမွာကို ပါပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္း အဖြဲ႕၀င္ေတြလည္း မ်ားလာၿပီ၊ အဖြဲ႕၀င္ ၅,၀၀၀ နဲ႔ ၁၀,၀၀၀ ၾကားမွာ ရွိေနၿပီဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒါကို Mass Bass ပါတီ ျဖစ္ၿပီဆိုေတာ့ ပုံစံက်ေအာင္ ညီလာခံနဲ႔ ျပန္ဖြဲ႕တဲ့ အဖြဲ႕မ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ ရွိပါတယ္။”
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးသုေ၀ကလည္း သူတို႔ပါတီအေနနဲ႔ လူထု လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ပါတီႀကီးထြား ခိုင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ပါတီက မူလ ဖြဲ႕စည္းကတည္းကုိက က်ေနာ္တုိ႔က တုိင္းျပည္အတြက္ေပ့ါ၊ တုိင္းျပည္မွာ လုိအပ္ေနတဲ့ ဟာေတြက အမ်ားႀကီးေပါ့၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အစစ အရာရာေပါ့ဗ်ာ၊ လူမႈေရး၊ ႀကီးပြားေရး အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က တတ္ႏုိင္သမွ် ေကာင္းေအာင္လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါ့။ ပါတီကို ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးထြားေအာင္ လုပ္မယ္၊ ခုိင္မာေအာင္ လုပ္မယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္စရာရွိတာေတြ ဆက္လုပ္မွာေပါ့။”
အခု ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တသီးပုဂၢလအျဖစ္ ၀င္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အဖို႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ဘယ္လိုရပ္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ တသီးပုဂၢလအျဖစ္ ၀င္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ဦးေကာင္းျမင့္ထြဋ္ကေတာ့ ပါတီတရပ္ ျပန္ဖဲြ႕ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ႏုိင္ငံေရးပါတီတခု ေထာင္ဖုိ႔ က်ေနာ္ စစီစဥ္ေနပါၿပီ။ လူေတြကေျပာတယ္၊ ေကာ္မရွင္ကေရာ လက္ခံပါ့မလားတို႔ ဘာတို႔ ေျပာတာေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ေကာ္မရွင္ မရွိခင္ကတည္းက၊ ၂၀၀၉ တုန္းကလည္း ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီကုိ အန္ကယ္ ဦးရဲထြန္းတုိ႔နဲ႔ တုိင္ပင္ၿပီး က်ေနာ္ ေထာင္ခဲ့တာပဲေလ။ အဲေတာ့ ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးကုိ ရွင္သန္ႏုိင္ဖို႔ဆုိရင္ အားေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ လိုအပ္တယ္ေလ။ အဲေတာ့ အဲဒီလို အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္ ႀကိဳးစားသြားမွာပါ။”
ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအျဖစ္ ဆက္ရပ္ၿပီး လႈပ္ရွားသြားဖို႔ ျပင္ၾကေပမဲ့ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဘယ္ေလာက္ ခြင့္ျပဳမလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာေတာ့ ဦးသုေ၀က စိုးရိမ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ စနစ္ကေတာ့ ေျပာင္းလာတယ္ဆုိေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ရလာမယ္လို႔ေတာ့ ယူဆရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔က ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ ခြင့္ျပဳမွာလဲ ဆုိတာေတာ့ မေျပာတတ္ေသးဘူးေပါ့။ သူတုိ႔ရဲ႕ စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမုိကေရစီ ဆုိတာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ျပည့္၀မလဲ မေျပာတတ္ဘူးေပါ့။”
ဒီမိုကေရစီေရးကို ေရွ႕႐ႈမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က မတူတဲ့ အျမင္ေတြကို နားလည္ လက္ခံေပးဖို႔ လိုမယ္လို႔ ဦးေကာင္းျမင့္ထြဋ္က ေျပာပါတယ္။
“ႏုိင္ငံေရး လုပ္ႏုိင္ခြင့္ဆုိတဲ့ ကိစၥကေတာ့ တဦးတေယာက္က ေက်နပ္မွ၊ ခြင့္ျပဳမွ လုပ္ရတယ္ ဆုိရင္ေတာ့လည္း အဲဒါက အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ ျဖစ္ေစတဲ့၊ ဒီမုိကေရစီေရးကို ေရွ႕႐ႈတဲ့ ႏုိင္ငံေရး လုပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒီမုိကေရစီေရးကို အမွန္တကယ္ ေရွ႕႐ႈတယ္ဆုိရင္ ျပည္သူၾကားထဲက ေပၚေပါက္ခြင့္၊ ျပည္သူၾကားထဲက ျပည္သူေတြ လိုလားႏွစ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ေပၚေပါက္ခြင့္၊ ဒါေတြကို အားေပးရမွာေပ့ါ။”
ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ၊ ပါတီေတြဘက္က ဘယ္ေလာက္ ညီညီၫြတ္ၫြတ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မလဲဆိုတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ ပါတီေတြ လႈပ္ရွားခြင့္ ရိွလာလိမ့္မယ္လို႕ UDP ဥကၠ႒ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ ၈၈ ေက်ာင္းသား ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ အေျခအေနနဲ႔၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ မထြက္ခင္ အေျခအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ထြက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း အေျခအေနမွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ကုိင္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ နည္းနည္း ပြင့္လင္းလာတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီအေျခအေနက ဘယ္ေလာက္ ခြင့္ျပဳထားမလဲ ဆုိတာကေတာ့ ဒီမုိကေရစီေရး လုိလားသူေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈ အေပၚမွာပဲ မူတည္လိမ့္မယ္။ ႏုိ႔မုိ႔ဆုိရင္ စစ္အစိုးရက လက္ရွိေပးထားတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို တျဖည္းျဖည္း ျပန္႐ုပ္သိမ္းသြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။”
ပါတီအမ်ားစုနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ ႏိုင္ငံေရးအတြက္ မၾကာခင္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က ျပန္လြတ္ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လက္တဲြလုပ္ႏုိင္ဖို႔ အသီးသီး နည္းလမ္း ရွာေဖြေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာ အရပ္ရပ္ကို ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ တဦးတည္းေသာ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
NDF ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ပါတီတရပ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္က လြန္ၿပီး ဒီမိုကေရစီပါတီ အင္အားစု အားလံုးရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈကို ခံယူသင့္တယ္လို႔ သူ႕အျမင္ကို ေျပာပါတယ္။
“ပါတီတခုရဲ႕၊ ေဘာင္က်ဥ္းက်ဥ္းေလးရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ မ႐ႈျမင္ပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၅၉ သန္းေသာ ျပည္သူမ်ားက ပုိင္ပါတယ္။ အမ်ားပုိင္ဆုိင္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ။ Party Politics ရဲ႕ အေပၚဘက္ကေနၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိ သြားတဲ့ေနရာမွာ လုပ္ရကုိင္ရတာ ပိုၿပီးေတာ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုမ်ားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္က ယူဆပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္ကေတာ့ သူ႕အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြ၊ ပါတီေတြ ဘယ္သူနဲ႔မဆို ပူးေပါင္းလက္တဲြသြားဖို႔ ရိွတယ္လို႔ လူထုကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီ တရပ္အျဖစ္ ႏိုင္ငံေရး ဆက္လုပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူထုကို အသိေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ဟာ ေရြးေကာက္ပဲြ မ၀င္ခဲ့ေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ အလြန္မွာလည္း အဓိက အက်ဆံုး ဒီမိုကရက္တစ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တရပ္အျဖစ္ ဆက္ရိွေနဦးမယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။