အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ တတိယေန႔ျဖစ္တဲ့ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ် အမ်ဳိးသား တကၠသုိလ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကုိ လက္ခံရယူခဲ့ပါတယ္။ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘဲြ႔ လက္ခံရယူတဲ့ အခမ္းအနား အတြင္းမွာေတာ့ မတူကဲြျပားမႈေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံရဲ႔ ထူးျခားမႈေတြဟာ စံနမူနာယူသင့္တဲ့အေၾကာင္း ခ်ီးက်ဴးစကား ေျပာဆုိခဲ့တာပါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ၾသစေၾတးလ် ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆုံး အေျခအေနေတြကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး ကေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခရီးစဥ္ တစိတ္တပုိင္းအျဖစ္ အစုိးရ႐ုံးစုိက္ရာ ကင္ဘာရာၿမိဳ႕ မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ၾသစေၾတးလ် အမ်ဳိးသား တကၠသုိလ္ (ANU) က အျမင့္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကုိ ခ်ီးျမႇင့္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းအတြက္ စြမ္းေဆာင္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကုိေတာ့ ANU တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ပါေမာကၡ Gareth Evans က ေပးအပ္ခဲ့တာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ သတၱိရွိရွိ၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ အတြက္ သာမက ကမာၻတ၀ွမ္းကုိပါ ႐ုိက္ခတ္ခဲ့သလုိ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ကမာၻႀကီးတခု ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သူ တဦးအျဖစ္နဲ႔လည္း ဆုခ်ီးျမႇင့္ပဲြ အခမ္းအနားမွာ ANU တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ပါေမာကၡ Evans ကေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ ကာလၾကာရွည္ တုိက္ပဲြ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြကုိလည္း ရည္စူးၿပီး ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ကုိ ခ်ီးျမႇင့္ရတာ ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ မတူညီတဲ့ လူမ်ဳိးေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြ အတူတကြ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံဟာ စံနမူနာ ယူသင့္တဲ့ ထူးျခားမႈတခု အျဖစ္နဲ႔ ဆုလက္ခံရယူတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားတာပါ။
“မတူညီတဲ့ စံတန္ဘုိးေတြ၊ မတူညီတဲ့ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈေတြ၊ မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ အစဥ္အလာေတြကုိ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံသားေတြက လက္ခံၾကၿပီး၊ ဒါေတြအားလုံးကုိလည္း အတူတကြ ေပါင္းစည္းၿပီး၊ ၾသစေၾတးလ် ရယ္လုိ႔ ထူးထူးျခားျခား ဖန္တီးႏုိင္စြမ္း ရွိတာကုိ ဒီကေန႔ က်မအေနနဲ႔ အားရေက်နပ္မိတယ္လုိ႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ကမာၻေပၚမွာ အေသးဆုံး တုိက္ႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ ၾသစေၾတးလ်ဟာ ႏုိင္ငံအားျဖင့္ ဆ႒မေျမာက္ အႀကီးဆုံးျဖစ္ၿပီး၊ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ ေရာေထြး ေနထုိင္မႈ အမ်ားဆုံး တုိင္းျပည္ေတြထဲက တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူဦးေရ ၂၂ သန္းေလာက္ရွိတဲ့ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံမွာ လူ ၄ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ဟာ ၾသစေၾတးလ်တုိက္ ျပင္ပက ေရာက္္လာၾကသူေတြပါ။
၁၇၇၈ ခုႏွစ္က ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႔ေတြ ေရာက္မလာခင္ ကတည္းက ရွိႏွင့္ၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ဌာေနတုိင္းရင္းသားေတြ အပါအ၀င္ ဒီကေန႔ေခတ္မွာေတာ့ လူမ်ဳိးႏြြယ္ေတြ၊ အုပ္စုေတြ ခန္႔မွန္းေခ် ၅၀၀ ေလာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဥေရာပက အေျခခ်သူေတြ အမ်ားစု ေနထုိင္လာၾကတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ဟာ ဒီကေန႔ေခတ္မွာေတာ့ စီးပြားေရး အင္အားနဲ႔ ၾသဇာ အရွိန္အ၀ါေတြ ေခါင္းေထာင္ လာေနတဲ့ အာရွႏုိင္ငံေတြနဲ႔ နီးစပ္လုိတဲ့ သေဘာထားေတြလည္း ပုိမိုႀကီးထြားလာေနတာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ အေရွ႔တုိင္းနဲ႔ အေနာက္တုိင္း ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံရဲ႔ ဂုဏ္အဂၤါကုိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔က ပုိအေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ANU တကၠသုိလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘဲြ႔ လက္ခံရယူတဲ့ အခန္းအနားအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။
“အာရွတုိက္သားေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္စရာမလုိပါဘူး။ ဒီကေန႔ေခတ္ ၾသစေၾတးလ်မွာက တခ်ိန္ကလုိ အာရွပုံစံမ်ဳိး ဇာတ္သြင္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခ်င္ၾကတာေတြ ေခတ္စားေနတယ္ ဆုိတာကုိ က်မနားလည္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အေရွ႔နဲ႔ အေနာက္ သူမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့အတြက္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ထူးျခားေနတာပါ။ ဒီလုိ ထူးျခားမႈမ်ဳိးကုိလည္း ဆက္ထိန္းထားၾကပါ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႔ ေသာၾကာေန႔က ကင္ဘာရာခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ အစုိးရအိမ္ေတာ္မွာ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ Quentin Bryce နဲ႔လည္း ေန႔လည္စာစားရင္း ေတြ႔ဆုံတာပါ။
ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Julie Bishop ရဲ႔ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔အထိ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ ဆစ္ဒနီ၊ ကင္ဘာရာနဲ႔ မယ္လ္ဘုန္းၿမိဳ႔ေတြကုိ သြားေရာက္ၿပီး အစုိးရထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သီတင္းတပတ္နီးပါးၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ လည္း ေတြ႔ဆုံေနတာျဖစ္ၿပီး သူ႔ခရီးစဥ္ရဲ႔ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ တခုအျဖစ္ ကုလသမဂၢက ႀကီးမႉးက်င္းပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ HIV/AIDS ညီလာခံမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ သံတမန္ တဦးအျဖစ္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
