ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဒၚလာေစ်း က်ေနၿပီး ေစ်းႏႈန္း မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေနတာေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဗဟိုဘဏ္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ အားနည္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ စီးပြားေရး ပညာရွင္ တေယာက္က သံုးသပ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာလည္း ေဒၚလာနဲ႔ ေရႊေစ်းေတြ ထပ္က်သြားသလို ဒီလိုမ်ဳိး ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္မႈ မရွိတာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ေအာင္ျမင္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒီေန႔ ေဒၚလာေစ်းေတြ ဘယ္ေလာက္က်သြားသလဲ ဆိုတာနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုအေျခအေနေတြ ျဖစ္ရတာလဲဆိုတာ မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဒၚလာနဲ႔ ေရႊေစ်းေတြ ရက္ဆက္ ေစ်းက်ေနပါတယ္။ မေန႔က တေဒၚလာ ေပါက္ေစ်း က်ပ္ ၇၇၀ ကေန ဒီကေန႔ေတာ့ ၇၅၅ က်ပ္ထိ ေစ်းထပ္က်သြားပါတယ္။ ေဒၚလာေစ်းဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ၈၈၀ ကေန တျဖည္းျဖည္း ေစ်းျပဳတ္က်လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေငြေၾကး ေစ်းမတည္ၿငိမ္မႈေတြက ႏိုင္ငံေတြမွာ ႀကံဳရတတ္ေပမဲ့ ဒီလိုအေျခအေနေတြ ရွိလာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဗဟိုဘဏ္လိုမ်ဳိးကေန ထိန္းညိႇေပးတာမ်ဳိး လုပ္ၾကေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီလိုထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ဳိး အားနည္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္ စီးပြားေရး တကၠသိုလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေမာ္သန္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီ ေစ်းႏႈန္းေျပာင္းလဲတာကေတာ့ အခုိက္အတန္႔ အားျဖင့္ကေတာ့ ဘယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါမွာ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႕အစည္းေပါ့၊ အထူးသျဖင့္ ဗဟိုဘဏ္တုိ႔ ဘာတို႔က ၀င္ေရာက္ၿပီး လွည့္ပတ္ေနတဲ့ ေငြေၾကး သိပ္မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ မ်ားေနတဲ့ဟာကို ျပန္ၿပီးေတာ့ သိမ္းယူတာမ်ဳိးေပါ့။ ၾကားက အာဏာပုိင္ အဖြဲ႕အစည္းကေနၿပီးေတာ့ ညိႇႏႈိင္းေပးတာမ်ဳိး ရွိတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေစ်းႏႈန္း အေျပာင္းအလဲ လုပ္တဲ့ဟာ သက္သာမယ္။
“တုိင္းျပည္ရဲ႕ မူ၀ါဒအရ ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္မႈ ရွိဖို႔ရာအတြက္ ဗဟုိဘဏ္အေနနဲ႔ လက္နက္ကိရိယာေတြေပါ့၊ လွည့္ပတ္ေနတဲ့ ေငြေၾကးက မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ ဒီေငြေၾကး အသုံးျပဳဖို႔ရာအတြက္ Security ၀ယ္မယ္၊ ေရႊေတြကို ၀ယ္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ အတုိးႏႈန္းနဲ႔ တဆင့္ ျပန္ၿပီး လုပ္ႏုိင္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ အဲဒီလိုဟာမ်ဳိး လုပ္တာ နည္းလုိ႔သာ ဒီလုိျဖစ္တာေနမွာေပါ့။”
အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေဒၚလာေစ်းကြက္ထဲမွာ ၀ယ္သူမရွိဘဲ ေရာင္းတဲ့သူ မ်ားေနလို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္ ေဒၚလာ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူ တဦးက ေျပာပါတယ္။
“၇၅၅ က်ပ္နဲ႔ ၀ယ္ခ်င္ေပမဲ့ အခု ေစ်းကြက္က ပိတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆက္တက္လာဖို႔လည္း အလားအလာ သိပ္မျမင္ၾကဘူး။ လုပ္ငန္းထဲက လူေတြက ေစ်းဆက္က်မယ္လို႔ မွန္းေနၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ေဒၚလာေတြခ်ည္းပဲ ေစ်းကြက္ထဲ လွိမ့္၀င္လာတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ Export Earning မ်ားမ်ားရွိတဲ့လူေတြ၊ ဥပမာ ေက်ာက္မ်က္သမားေတြလုိ ဟာမ်ဳိးေပါ့၊ ႏုိင္ငံျခားေငြနဲ႔ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တဲ့သူ အေတာ္မ်ားမ်ား ႏုိင္ငံျခားေငြ ကုိင္မထားႏုိင္ေတာ့ဘဲနဲ႔ ေငြေဖာ္စရာရွိတဲ့ အခါမွာ တျခားလည္း ၀င္ေငြ ထပ္မရႏုိင္ေတာ့ ရွိတဲ့ေငြေတြ ထုတ္ေရာင္းၿပီး ေဖာ္ၾကတယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္၊ ေစ်းကြက္ထဲက။
“ဒီမွာ ေစ်းကြက္က ဒီလိုပဲ၊ သတင္းတခုခု ၾကားတာနဲ႔ လန္႔ၿပီးေတာ့ ေၾကာက္ေရာင္း ေၾကာက္၀ယ္ေပါ့၊ ေက်ာက္ေရာင္း ေက်ာက္၀ယ္ မဟုတ္ဘူး၊ ေၾကာက္ေရာင္း ေၾကာက္၀ယ္ေတြ လုပ္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။”
ဒီလုိ ေဒၚလာေတြ ေစ်းကြက္ထဲ အမ်ားအျပား ၀င္လာတာဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ကေန လုပ္ေနတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ေရာင္းခ်ပြဲေတြေၾကာင့္ေရာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အနည္းငယ္ တက္လာတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေဒၚလာေစ်းသာမက ေရႊေစ်းဟာလည္း ဒီတပတ္တြင္းမွာကိုပဲ ၃၀,၀၀၀ ေက်ာ္ က်သြားပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဒၚလာေစ်းက်တဲ့ ဂယက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေရႊဆိုင္ပိုင္ရွင္တဦးက ဆိုပါတယ္။
“အရင္တုန္းက ၆၆၀,၀၀၀ ေက်ာ္က အခု ၃၀,၀၀၀ ေလာက္ ျပဳတ္က်တာေပါ့။ ေဒၚလာေစ်းတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ဒီမွာက တ႐ုတ္ေငြေစ်းလည္း တန္ဖိုးက်သြားတယ္၊ ေဒၚလာေငြေစ်းလည္း တန္ဖုိးက်တယ္။ ေရႊေစ်းကေတာ့ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဘက္က အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တဲ့ သူေတြကလည္း ကမၻာ့ေစ်း ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ျပင္ပ ေဒၚလာေပါက္ေစ်းနဲ႔ တြက္ၿပီးေတာ့ ေငြေစ်း အတက္အက်ေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း အတက္အက် ျဖစ္တာပဲ။”
အခုလို ေရႊေစ်းက်ေပမဲ့ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြ မေကာင္းဘူးလို႔လည္း ေရႊဆိုင္ပိုင္ရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ရွိလာတယ္ ဆိုရင္လည္း ဒီလိုပဲ ေစ်းအတက္အက် အေျပာင္းအလဲေတြကလည္း ျဖစ္ေနက်ပါ။
အခု ေဒၚလာေစ်းေတြ က်တာဟာ ႏိုင္ငံျခား ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ေနသလို ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနသမွ် လုပ္ငန္းေတြ အားလုံးမွာလည္း ဒီဂယက္ ႐ုိက္ခတ္ေနတာပါ။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြက္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေတြ ခ်ထားပါေစ၊ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မလြယ္ကူႏိုင္ဘူးလို႔ ရန္ကုန္ စီးပြားေရး တကၠသိုလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေမာ္သန္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ေစ်းႏႈန္း အေျပာင္းအလဲ ရွိေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအဖို႔ လုပ္ကုိင္တဲ့ ေနရာမွာ အခက္အခဲ ေတြ႕တာက မုခ် အမွန္ပါပဲ။ ေစ်းႏႈန္းက ေျပာင္းလဲေနတာဆိုရင္ လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္တဲ့အခါမွာ ႀကိဳတင္ၿပီး အစီအမံေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ရာအတြက္ Planning Assumption ေခၚတာေပါ့ေလ၊ အဲဒီဟာ ခ်မွတ္ဖို႔ရာအတြက္ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။ လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ရတဲ့ အခါမွာ လုပ္ရကုိင္ရ ခက္ခဲတယ္၊ လုပ္ရကိုင္ရတဲ့ အခါမွာ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ အၿမဲတမ္း ထိေတြ႕ၿပီးေတာ့ အခက္အခဲေတြ႕တယ္။ လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ဖို႔ရာအတြက္ ခက္ခဲတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
“အဲဒီအတုိင္းအတာ အထိကေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ အေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ပုဂၢလိကပုိင္က႑ စီးပြားေရး က႑မွာ လုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈက ေႏွးေကြးသြားတယ္၊ ေႏွာင့္ေႏွးသြားတယ္၊ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ၀င္ေငြလည္း မုခ် ထိခုိက္တာေပါ့။ တုိင္းျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕႕ ၀င္ေငြေပၚမွာ ထိခုိက္ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္အေပၚမွာလည္း အမ်ားႀကီး ထိခုိက္ပါတယ္။”
ရန္ကုန္ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေမာ္သန္း ရွင္းျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အခုလို ေဒၚလာေစ်းေတြ က်ေနေပမဲ့ အေျခခံ စားကုန္ေစ်းေတြကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ေစ်းတက္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
