{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာစစ်ကောင်စီကို G7 ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေးအင်အားကြီး ၇ နိုင်ငံနဲ့ အာဆီယံပူးတွဲ အစည်းအဝေး တက်ခွင့်မပြုဖို့ အိမ်ရှင် ဗြိတိန်က ဆုံးဖြတ်လိုက်တာက မြန်မာစစ်ကောင်စီကို အထိနာစေမယ်လို့ သုံးသပ်နေကြပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာမှာလုပ်မယ့် G7-အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးစည်းဝေးပွဲမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို လူကိုယ်တိုင်တတ်ရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားမှာမဟုတ်ဘူးလို့ အာရှဆိုင်ရာ ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မနေ့က ဗြိတိန်လွှတ်တော်မှာ ပြောခဲ့တာပါ။
မြန်မာမပါဘဲ အာဆီယံကလည်းတက်ဖို့ သဘောတူခဲ့တာက ထူးခြားတာအပြင် ဘယ်လို တုံ့ပြန်သက်ရောက်မှုတွေ ရှိလာနိုင်ပါလဲ။Burma Campaign UK အဖွဲ့ ညွန်ကြားရေးမှူး Mark Farmanar နဲ့ Euro Burma ရုံး အမှုဆောင် ညွှန်ကြားရေးမှူး ဟန်ညောင်ဝေတို့ကို ကိုဝင်းမင်းက မေးထားပါတယ်။
ဗြိတိန်ရဲ့ အခုလို ဆုံးဖြတ်ချက် ထူးခြားမှုအပေါ် Mark Farmanar က အခုလို စရှင်းပြပါတယ်။
“မြန်မာစစ်တပ်ကို G7 နဲ့ အာဆီယံအစည်းအဝေး မဖိတ်ဖို့ ဗြိတိန်အစိုးရက ဆုံးဖြတ်လိုက်လို့ တကယ်ကို ကျေနပ် အားရမိပါတယ်။ G7 က ကမ္ဘာမှာ စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံး ၇ နိုင်ငံရဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်တာမို့ နိုင်ငံတကာမှာ အလွန်ကိုထင်ရှားကျော်ကြား အရေးပါတဲ့အဖွဲ့ကြီးပါ။ အဲ့ဒီတော့ မြန်မာစစ်တပ်ကို တက်ခွင့်ပြုလိုက်ရင် သူတို့ကို ဂုဏ်တင်၊ တရားဝင်မှု ပေးလိုက်တာမျိုး ဆိုးဆိုးဝါးဝါးကြီးကိုဖြစ်သွားမှာပါ။ ဒါကြောင့်မို့လည်း သူတို့ကို မဖိတ်ဖို့ ဗြိတိန်အစိုးရကို ကျနော်တို့ တွန်းအားပေးခဲ့တာပါ။ နောက်အရေးပါတာက ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို အာဆီယံကလည်း လက်ခံတာပါ။အာဆီယံအစိုးရတွေအနေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်မပါဘဲ G7 နဲ့ အစည်းအဝေးကို တက်ဖို့ပါ။”
အဲဒီတော့ ဘာကြောင့် အခုလို မြန်မာကို မဖိတ်ရတဲ့အခြေအနေကိုမေးရာမှာလည်း ဦးဟန်ညောင်ဝေက အခုလိုရှင်းပြပါတယ်။
“ယူကေအနေနဲ့ မဖိတ်ဘူးဆိုတာကတော့ သူတို့ပြချင်တာက စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို မကြိုက်ဘူး၊ လူ့အခွင့်အရေးကို ချိုးဖောက်နေတဲ့ အစိုးရကို သူတို့က မဆက်သွယ်ချင်ဘူးဆိုတဲ့သဘောနဲ့ သူတို့ကပြချင်လို့ မဖိတ်တာဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကတော့ သူတို့က ဆက်ထားမှာပဲလို့ ကျနော်တော့ မြင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် တနိုင်ငံနဲ့တနိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး ဆက်သွယ်ရေးနေရာမှာ အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုတာတို့- အဲဒီအလေ့အထမရှိကြဘူး။ သူတို့က နိုင်ငံကိုပဲ အသိအမှတ်ပြုတယ်။ ပြောချင်တာက မြန်မာနိုင်ငံကိုပဲ အသိအမှတ်ပြုနေတယ်။”
အဲဒီတော့ အခုလို ဆုံးဖြတ်လိုက်တာရဲ့သက်ရောက်နိုင်မှုကိုမေးရာမှာ Mark Farmaner က အခုလို ထောက်ပြပါတယ်။
“ဒါက အာဆီယံကလည်း မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို ထိပ်သီးပွဲမဖိတ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်အပြီးလေးမှာ နောက်ထပ် ထိုးနှက်ချက်လို ဖြစ်သွားပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ တရားဝင်မှုတောင်းဆိုလာတဲ့အပေါ် စစ် အာဏာသိမ်းအပြီး ၈ လ ကျော်အကြာမှာ နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ ပိုပြင်းထန်တဲ့ ဖိအားပေးဖို့ စလုပ်လာတာကို နောက် ဆုံးမြင်လာရတာပါ။မြန်မာစစ်တပ်က တရားဝင်အစိုးရဖြစ်ရေး တောင်းဆိုနေချိန်မှာ၊ အာဆီယံနဲ့ G7 တို့က လက်မခံနိုင်ဘူးဆိုတာကို တညီတညွတ်တည်း ပြလိုက်တာပါ။”
ဒီနေရာမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီဘက်ကရော ဘယ်လိုတုံ့ပြန်နိုင်သလဲဆိုတာကို မေးရာမှာ ဦးဟန်ညောင်ဝေက အခုလို သုံးသပ်ပြပါတယ်။
“ကျနော်ထင်တာက သိပ်တော့ ဘာမှ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တပ်မတော်အတွက်ကတော့ အရှက်ကွဲတာပေါ့။ အာဆီယံနိုင်ငံထဲမှာ သူ့ကို လက်မခံဘူးဆိုတဲ့ဟာက ထင်ထင်ရှားရှားပေါ်လာတယ်ဆိုတော့ သူ့အနေနဲ့ကတော့ ကြိုက်မှာတော့ မဟုတ်ဘူးလို့ မြင်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ကတော့ ပုံမှန်အတိုင်း သူမကြိုက်ရင်တော့ တမျိုးတော့ ပြမှာပဲ။ တခြားကတော့ သူကန့်ကွက်တာ ...အဲဒီလောက်ကြီးတော့ ထိရောက်မှုရှိမယ်လို့မထင်ပါဘူး။ စစ်ကောင်စီကတော့ သူ့ပုံစံအတိုင်းဆိုရင် နိုင်ငံတကာဖိအားတွေ လာမယ်ဆို သူတို့မကြိုက်ပေမယ့် ဖိအားက သူတို့အပေါ်မှာ လာထိတယ်ဆိုတာ မပြချင်ဘူး။ ဥပမာ- ဒီအာဆီယံကိစ္စမှာ မြန်မာကို သူမဖိတ်ဘူးဆိုတဲ့နေရာမှာ သတင်းထွက်လာတော့ သူတို့က ဖိတ်အောင် အကျဉ်းသမားတွေကို လွှတ်ပေးတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့က အဲဒီဟာနဲ့သက်ဆိုင်တယ်လို့ မကြေညာဘူး။”
ဒါ့အပြင် စီးပွါးရေးအရ သက်ရောက်နိုင်ပုံကိုလည်း Mark Farmaner က ထောက်ပြပါတယ်။
“စီးပွားရေးအရ ရေတိုမှာတော့ သက်ရောက်မှု သိပ်မရှိနိုင်ပါဘူး။ဒါပေမဲ့ အခုတွေ့ရမှာက စီးပွားရေးအရ G7 နဲ့ အာဆီယံအကြား စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ၊ ဥပမာ ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စတွေမျိုး ဆွေးနွေးတဲ့အခါမှာ စီပွားရေးနဲ့ ကနု်သွယ်ရေး အခွင့်အလမ်းတွေ၊ မရနိုင်တော့ဘူးပေါ့လေ။ဒါကလည်းကောင်းတဲ့သတင်းပါ၊ ဘာလို့ လဲ ဆိုတော့ အခုလို မှားယွင်းတဲ့ စီးပွားရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမျိုးတွေက မြန်မာပြည်သူတွေကို အကျိုးမဖြစ်ဘဲ စစ်တပ် ကိုပဲ အကျိုးဖြစ်စေမှာမို့ပါ။ ကုမ္ပဏီတွေကလည်း စစ်တပ်ကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့လူ့အခွင့်အရေး ကပ်ဆိုးကြီးတွေကြောင့် နိုင်ငံထဲဝင်လုပ်ချင်ကြမှာမဟုတ်ပါဘူး။
ဒီအပေါ် ဦးဟန်ညောင်ဝေကလည်း သဘောတူလိုက်ပြီး အာဆီယံနဲ့မြန်မာ ရှေ့ဆက်ဖြစ်လာနိုင်ပုံကို အခုလို သုံးသပ်ပြပါတယ်။
“အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ အပြောင်းအလဲဖြစ်တဲ့နေရာမှာ သူတို့ကလည်း ကမ္ဘောဒီးယားက တက်လာတယ်ဆိုရင် သူ့အတွက် ပိုပြီးမှာ အနေသာမလားဆိုပြီး အဲဒါ စဉ်းစားထားချင် စဉ်းစားထားတာ ရှိလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် စဉ်းစားမိတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားဆိုရင် သူတို့ နည်းနည်း ပိုစိတ်ချမလား...အဲလိုမျိုး စဉ်းစားမိတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆို ကမ္ဘောဒီးယားကလည်း ဒီမိုကရေစီတို့၊ လူ့အခွင့်အရေးတို့ကို သိပ် အဲဒီလောက် ဂရုမစိုက်ဘူး။”
တကယ်တော့ မြန်မာစစ်ကောင်စီအနေနဲ့ ပြည်တွင်း ဖိနှိပ်မှုတွေ တိုးမြင့်လာချိန်မှာ ပြည်ပဖိအားတွေလည်း တိုးမြင့်ခံလာနေရတယ်လို့ သုံးသပ်သူတွေက ဆိုနေပါတယ်ခင်ဗျာ။
===========
{{Unicode}}
G7-ASEAN ဝနျကွီးအစညျးအဝေး မွနျမာမဖိတျဖို့ဆုံးဖွတျခကြျအပေါျ တုံ့ပွနျမှု
မွနျမာစဈကောငျစီကို G7 ကမ်ဘာ့ စီးပှားရေးအငျအားကွီး ၇ နိုငျငံနဲ့ အာဆီယံပူးတှဲ အစညျးအဝေး တကျခှင့ျမပွုဖို့ အိမျရှငျ ဗွိတိနျက ဆုံးဖွတျလိုကျတာက မွနျမာစဈကောငျစီကို အထိနာစမေယျလို့ သုံးသပျနကွေပါတယျ။ ဒီဇငျဘာမှာလုပျမယ့ျ G7-အာဆီယံ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးစညျးဝေးပှဲမှာ မွနျမာစဈကောငျစီကို လူကိုယျတိုငျတတျရောကျဖို့ ဖိတျကွားမှာမဟုတျဘူးလို့ အာရှဆိုငျရာ ဗွိတိနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက မနေ့က ဗွိတိနျလှှတျတောျမှာ ပွောခဲ့တာပါ။
မွနျမာမပါဘဲ အာဆီယံကလညျးတကျဖို့ သဘောတူခဲ့တာက ထူးခွားတာအပွငျ ဘယျလို တုံ့ပွနျသကျရောကျမှုတှေ ရှိလာနိုငျပါလဲ။Burma Campaign UK အဖှဲ့ ညှနျကွားရေးမှူး Mark Farmanar နဲ့ Euro Burma ရုံး အမှုဆောငျ ညှှနျကွားရေးမှူး ဟနျညောငျဝတေို့ကို ကိုဝငျးမငျးက မေးထားပါတယျ။
ဗွိတိနျရဲ့ အခုလို ဆုံးဖွတျခကြျ ထူးခွားမှုအပေါျ Mark Farmanar က အခုလို စရှငျးပွပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျကို G7 နဲ့ အာဆီယံအစညျးအဝေး မဖိတျဖို့ ဗွိတိနျအစိုးရက ဆုံးဖွတျလိုကျလို့ တကယျကို ကြနေပျ အားရမိပါတယျ။ G7 က ကမ်ဘာမှာ စီးပှားရေးအငျအားအကွီးဆုံး ၇ နိုငျငံရဲ့ အဖှဲ့ဖွဈတာမို့ နိုငျငံတကာမှာ အလှနျကိုထငျရှားကြောျကွား အရေးပါတဲ့အဖှဲ့ကွီးပါ။ အဲ့ဒီတော့ မွနျမာစဈတပျကို တကျခှင့ျပွုလိုကျရငျ သူတို့ကို ဂုဏျတငျ၊ တရားဝငျမှု ပေးလိုကျတာမြိုး ဆိုးဆိုးဝါးဝါးကွီးကိုဖွဈသှားမှာပါ။ဒါကွောင့ျမို့လညျး သူတို့ကို မဖိတျဖို့ ဗွိတိနျအစိုးရကို ကနြောျတို့ တှနျးအားပေးခဲ့တာပါ။ နောကျအရေးပါတာက ဒီဆုံးဖွတျခကြျကို အာဆီယံကလညျး လကျခံတာပါ။အာဆီယံအစိုးရတှအေနနေဲ့ မွနျမာစဈတပျမပါဘဲ G7 နဲ့ အစညျးအဝေးကို တကျဖို့ပါ။
အဲဒီတော့ ဘာကွောင့ျ အခုလို မွနျမာကို မဖိတျရတဲ့အခွအေနကေိုမေးရာမှာလညျး ဦးဟနျညောငျဝကေ အခုလိုရှငျးပွပါတယျ။
“ယူကအေနနေဲ့ မဖိတျဘူးဆိုတာကတော့ သူတို့ပွခငြျတာက စဈအာဏာရှငျစနဈကို မကွိုကျဘူး၊ လူ့အခှင့ျအရေးကို ခြိုးဖောကျနတေဲ့ အစိုးရကို သူတို့က မဆကျသှယျခငြျဘူးဆိုတဲ့သဘောနဲ့ သူတို့ကပွခငြျလို့ မဖိတျတာဖွဈလိမ့ျမယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီ နိုငျငံတကာဆကျဆံရေးကတော့ သူတို့က ဆကျထားမှာပဲလို့ ကနြောျတော့ မွငျပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုရငျ တနိုငျငံနဲ့တနိုငျငံ ဆကျဆံရေး ဆကျသှယျရေးနရောမှာ အစိုးရကို အသိအမှတျပွုတာတို့- အဲဒီအလေ့အထမရှိကွဘူး။ သူတို့က နိုငျငံကိုပဲ အသိအမှတျပွုတယျ။ ပွောခငြျတာက မွနျမာနိုငျငံကိုပဲ အသိအမှတျပွုနတေယျ။”
အဲဒီတော့ အခုလို ဆုံးဖွတျလိုကျတာရဲ့သကျရောကျနိုငျမှုကိုမေးရာမှာ Mark Farmaner က အခုလို ထောကျပွပါတယျ။
“ဒါက အာဆီယံကလညျး မွနျမာစဈခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကို ထိပျသီးပှဲမဖိတျဖို့ ဆုံးဖွတျအပွီးလေးမှာ နောကျထပျ ထိုးနှကျခကြျလို ဖွဈသှားပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျရဲ့ တရားဝငျမှုတောငျးဆိုလာတဲ့အပေါျ စဈ အာဏာသိမျးအပွီး ၈ လ ကြောျအကွာမှာ နိုငျငံတကာအနနေဲ့ ပိုပွငျးထနျတဲ့ ဖိအားပေးဖို့ စလုပျလာတာကို နောကျ ဆုံးမွငျလာရတာပါ။မွနျမာစဈတပျက တရားဝငျအစိုးရဖွဈရေး တောငျးဆိုနခြေိနျမှာ၊ အာဆီယံနဲ့ G7 တို့က လကျမခံနိုငျဘူးဆိုတာကို တညီတညှတျတညျး ပွလိုကျတာပါ။”
ဒီနရောမှာ မွနျမာစဈကောငျစီဘကျကရော ဘယျလိုတုံ့ပွနျနိုငျသလဲဆိုတာကို မေးရာမှာ ဦးဟနျညောငျဝကေ အခုလို သုံးသပျပွပါတယျ။
“ကနြောျထငျတာက သိပျတော့ ဘာမှ မရှိပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျ တပျမတောျအတှကျကတော့ အရှကျကှဲတာပေါ့။ အာဆီယံနိုငျငံထဲမှာ သူ့ကို လကျမခံဘူးဆိုတဲ့ဟာက ထငျထငျရှားရှားပေါျလာတယျဆိုတော့ သူ့အနနေဲ့ကတော့ ကွိုကျမှာတော့ မဟုတျဘူးလို့ မွငျပါတယျ။ စဈကောငျစီအနနေဲ့ကတော့ ပုံမှနျအတိုငျး သူမကွိုကျရငျတော့ တမြိုးတော့ ပွမှာပဲ။ တခွားကတော့ သူကန့ျကှကျတာ ...အဲဒီလောကျကွီးတော့ ထိရောကျမှုရှိမယျလို့မထငျပါဘူး။ စဈကောငျစီကတော့ သူ့ပုံစံအတိုငျးဆိုရငျ နိုငျငံတကာဖိအားတှေ လာမယျဆို သူတို့မကွိုကျပမေယ့ျ ဖိအားက သူတို့အပေါျမှာ လာထိတယျဆိုတာ မပွခငြျဘူး။ ဥပမာ- ဒီအာဆီယံကိစ်စမှာ မွနျမာကို သူမဖိတျဘူးဆိုတဲ့နရောမှာ သတငျးထှကျလာတော့ သူတို့က ဖိတျအောငျ အကဉြျးသမားတှကေို လှှတျပေးတယျ။ ဒါပမေယ့ျ သူတို့က အဲဒီဟာနဲ့သကျဆိုငျတယျလို့ မကွညောဘူး။”
ဒါ့အပွငျ စီးပှါးရေးအရ သကျရောကျနိုငျပုံကိုလညျး Mark Farmaner က ထောကျပွပါတယျ။
“စီးပှားရေးအရ ရတေိုမှာတော့ သကျရောကျမှု သိပျမရှိနိုငျပါဘူး။ဒါပမေဲ့ အခုတှေ့ရမှာက စီးပှားရေးအရ G7 နဲ့ အာဆီယံအကွား စီးပှားရေးပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုတှေ၊ ဥပမာ ကုနျသှယျရေးကိစ်စတှမြေိုး ဆှေးနှေးတဲ့အခါမှာ စီပှားရေးနဲ့ ကနုျသှယျရေး အခှင့ျအလမျးတှေ၊ မရနိုငျတော့ဘူးပေါ့လေ။ဒါကလညျးကောငျးတဲ့သတငျးပါ၊ ဘာလို့ လဲ ဆိုတော့ အခုလို မှားယှငျးတဲ့ စီးပှားရေး ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုမြိုးတှကေ မွနျမာပွညျသူတှကေို အကြိုးမဖွဈဘဲ စဈတပျ ကိုပဲ အကြိုးဖွဈစမှောမို့ပါ။ ကုမ်ပဏီတှကေလညျး စဈတပျကွောင့ျဖွဈလာတဲ့ နိုငျငံရေးနဲ့လူ့အခှင့ျအရေး ကပျဆိုးကွီးတှကွေောင့ျ နိုငျငံထဲဝငျလုပျခငြျကွမှာမဟုတျပါဘူး။
ဒီအပေါျ ဦးဟနျညောငျဝကေလညျး သဘောတူလိုကျပွီး အာဆီယံနဲ့မွနျမာ ရှေ့ဆကျဖွဈလာနိုငျပုံကို အခုလို သုံးသပျပွပါတယျ။
“အာဆီယံဥက်ကဋ်ဌ အပွောငျးအလဲဖွဈတဲ့နရောမှာ သူတို့ကလညျး ကမ်ဘောဒီးယားက တကျလာတယျဆိုရငျ သူ့အတှကျ ပိုပွီးမှာ အနသောမလားဆိုပွီး အဲဒါ စဉျးစားထားခငြျ စဉျးစားထားတာ ရှိလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျ စဉျးစားမိတယျ။ ကမ်ဘောဒီးယားဆိုရငျ သူတို့ နညျးနညျး ပိုစိတျခမြလား...အဲလိုမြိုး စဉျးစားမိတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆို ကမ်ဘောဒီးယားကလညျး ဒီမိုကရစေီတို့၊ လူ့အခှင့ျအရေးတို့ကို သိပျ အဲဒီလောကျ ဂရုမစိုကျဘူး။”
တကယျတော့ မွနျမာစဈကောငျစီအနနေဲ့ ပွညျတှငျး ဖိနှိပျမှုတှေ တိုးမွင့ျလာခြိနျမှာ ပွညျပဖိအားတှလေညျး တိုးမွင့ျခံလာနရေတယျလို့ သုံးသပျသူတှကေ ဆိုနပေါတယျခငျဗြာ။
#MyanmarASEAN #G7ASEAN #MyanmarMilitaryCoup #MyanmarSAC #VOABurmese
================
