(Zawgyi/Unicode)
တပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးရာ လုံခြုံရေး အရာရှိချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်ကို ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အစားထိုး ခန့်အပ်ရေးအတွက် နိုင်ငံတော်သမ္မတက ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကို ဒီကနေ့ တင်ပြခဲ့ရာမှာ အတည်ပြု၊ မပြု လာမယ့် ၁၀ရက်နေ့မှာ ဆုံးဖြတ်ဖို့ ရှိနေပါတယ်။ ဒီလိုပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ပြောင်းလဲလိုက်တာကြောင့် လက်ရှိနိုင်ငံရေးအခြေအနေအပေါ် ထူးထူးခြားခြား မသက်ရောက်နိုင်ကြောင်းလည်း နိုင်ငံရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေက သုံးသပ်ထားပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးကျော်ဆွေကို မူလ စစ်ဘက်တာဝန် ပြန်လည်ထမ်းဆောင်ဖို့ ခွင့်ပြုကြောင်း ဒီလ ၄ ရက်နေ့က နိုင်ငံတော်သမ္မတက အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် လစ်လပ်သွားတဲ့ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးနေရာကို အစားထိုးခန့်ထိုးဖို့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကို အမည်တင်သွင်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
လစ်လပ်သွားတဲ့နေရာကို အစားထိုးခန့်အပ်ဖို့ အမည်တင်သွင်းလိုက်တာကို ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်နာယက ဦးတီခွန်မြတ်က ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှာ အခုလို ဖတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။
“သို့- နာယက ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၊ အကြောင်းအရာ၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ခန့်အပ်ရေးကိစ္စ။ လစ်လပ်လျှက်ရှိသော ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးနေရာတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်မှ ပေးပို့လာတဲ့ တပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေး အရာရှိချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်အား ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုပါသဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၂၃၂၊ ပုဒ်မခွဲ (ဂ)နှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၂၊ ပုဒ်မခွဲ (ခ) တို့ပါ ပြဌာန်းချက်များအရ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၏ သဘောတူညီချက် ရယူပေးနိုင်ပါရန် ပေးပို့အပ်ပါသည်။ ပူးတွဲ ကိုယ်ရေးမှတ်တမ်းတစ်စုံ၊ ပုံ - ဝင်းမြင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဖြစ်ပါတယ်။”
နိုင်ငံတော်သမ္မတက ပေးပို့လာတဲ့ စာမိတ္တူကို လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေထံ ဖြန့်ဝေပေးပြီး သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရည်အချင်းတွေနဲ့ မကိုက်ညီကြောင်း သက်သေထင်ရှားတာကြောင့် ကန့်ကွက်လိုသူတွေ ရှိရင် ၇ ရက်နေ့ ညနေ ၄ နာရီ နောက်ဆုံးထား စာရင်းပေးဖို့နဲ့ ခန့်အပ်ခြင်း အတည်ပြု၊ မပြုကို လာမယ့် ၁၀ရက်နေ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှာ ဆုံးဖြတ်ဖို့ လျာထားထားပါတယ်။
၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ နိုင်ငံတော်သမ္မတက ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးတွေရဲ့ အမည်စာရင်းကို တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ရယူပြီး ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရဲ့ သဘောတူညီချက်အရ ခန့်အပ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကွယ်လွန်သူ ဗိုလ်မှူးချုပ်လွန်းမောင်ရဲ့ သားဖြစ်သူ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးထွဋ်ဟာ တပ်မတော် စစ်ဘက်ရေးရာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ စရဖအကြီးအကဲအဖြစ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က ခန့်ထားခံခဲ့ရသူပါ။ အသက် ၆၀ နီးပါးရှိပြီဖြစ်ပြီး စစ်တက္ကသိုလ် အပတ်စဉ် ၆၄ ဆင်း ဖြစ်ပါတယ်။
အစိုးရသက်တမ်းကုန်ဆုံးဖို့ တနှစ်လောက်သာ ကျန်ရှိချိန်မှာ အခုလို ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ပြောင်းလဲလိုက်တာဟာ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအခြေအနေအပေါ်မှာတော့ သက်ရောက်မှု တစုံတရာ ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက ရှု့မြင်ပါတယ်။
“ဒီပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အပြောင်းအလဲကနေပြီးတော့ ကြီးကြီးမားမား သက်ရောက်မှု ရှိလာစရာ မရှိဘူးလို့ မြင်တယ်ဗျ။ ဒီ အပြောင်းအလဲကြောင့်မို့ လတ်တလောဖြစ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ နောက် ကြုံနေရတဲ့ အကျပ်အတည်း အဲဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကြီးကြီးမားမား သက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ဘူးလို့ မြင်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်တာကတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အစိုးရသက်တမ်းမှာ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးထွဋ်ကို ပြည်ထဲရေးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် ဆက်ပြီးတော့ တာဝန်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ပြီးတော့ ခန့်အပ်တာဝန်ပေးတာလို့လည်း မြင်ပါတယ်။”
လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာတစ်ချို့မှာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးအပေါ် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ အမြင်မကြည်လင်တာကြောင့် အပြောင်းအလဲ လုပ်တယ်ဆိုတဲ့ ဝေဖန်မှုတွေကိုတော့ ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက လက်မခံကြောင်း ပြောပါတယ်။
၂၀၁၆ ခုနှစ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအစိုးရ ဖွဲ့စည်းချိန်မှာ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးနေရာကို စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေး အရာရှိချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဒုဗိုလ်ချုပ်ပြီးကျော်ဆွေကို စတင်ခန့်အပ်တာ ဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာလည်း စစ်ဘက်ရေးရာ လုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်ကို ထပ်မံ ရွေးခြယ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီးစိုးထှဋျကို ပွညျထဲရေးဝနျကွီးသဈအဖွဈ အဆိုပွု
တပျမတောျစဈဘကျရေးရာ လုံခွုံရေး အရာရှိခြုပျ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး စိုးထှဋျကို ပွညျထဲရေးဝနျကွီး အစားထိုး ခန့ျအပျရေးအတှကျ နိုငျငံတောျသမ်မတက ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကို ဒီကနေ့ တငျပွခဲ့ရာမှာ အတညျပွု၊ မပွု လာမယ့ျ ၁၀ရကျနေ့မှာ ဆုံးဖွတျဖို့ ရှိနပေါတယျ။ ဒီလိုပွညျထဲရေးဝနျကွီး ပွောငျးလဲလိုကျတာကွောင့ျ လကျရှိနိုငျငံရေးအခွအေနအေပေါျ ထူးထူးခွားခွား မသကျရောကျနိုငျကွောငျးလညျး နိုငျငံရေးလေ့လာစောင့ျကွည့ျသူတှကေ သုံးသပျထားပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
ပွညျထဲရေးဝနျကွီး ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီးကြောျဆှကေို မူလ စဈဘကျတာဝနျ ပွနျလညျထမျးဆောငျဖို့ ခှင့ျပွုကွောငျး ဒီလ ၄ ရကျနေ့က နိုငျငံတောျသမ်မတက အမိန့ျထုတျပွနျခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ လဈလပျသှားတဲ့ ပွညျထဲရေး ဝနျကွီးနရောကို အစားထိုးခန့ျထိုးဖို့ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကို အမညျတငျသှငျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
လဈလပျသှားတဲ့နရောကို အစားထိုးခန့ျအပျဖို့ အမညျတငျသှငျးလိုကျတာကို ပွညျထောငျစု လှှတျတောျနာယက ဦးတီခှနျမွတျက ပွညျထောငျစုလှှတျတောျမှာ အခုလို ဖတျကွားခဲ့ပါတယျ။
“သို့- နာယက ၊ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ၊ အကွောငျးအရာ၊ ပွညျထောငျစုဝနျကွီး ခန့ျအပျရေးကိစ်စ။ လဈလပျလြှကျရှိသော ပွညျထဲရေးဝနျကွီးဌာန ပွညျထောငျစု ဝနျကွီးနရောတှငျ တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျမှ ပေးပို့လာတဲ့ တပျမတောျစဈဘကျရေးရာလုံခွုံရေး အရာရှိခြုပျ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး စိုးထှဋျအား ခန့ျအပျတာဝနျပေးလိုပါသဖွင့ျ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒပေုဒျမ ၂၃၂၊ ပုဒျမခှဲ (ဂ)နှင့ျ ပွညျထောငျစုအစိုးရဥပဒေ ပုဒျမ ၁၂၊ ပုဒျမခှဲ (ခ) တို့ပါ ပွဌာနျးခကြျမြားအရ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ၏ သဘောတူညီခကြျ ရယူပေးနိုငျပါရနျ ပေးပို့အပျပါသညျ။ ပူးတှဲ ကိုယျရေးမှတျတမျးတဈစုံ၊ ပုံ - ဝငျးမွင့ျ နိုငျငံတောျသမ်မတ ဖွဈပါတယျ။”
နိုငျငံတောျသမ်မတက ပေးပို့လာတဲ့ စာမိတ်တူကို လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှထေံ ဖွန့ျဝပေေးပွီး သတျမှတျထားတဲ့ အရညျအခငြျးတှနေဲ့ မကိုကျညီကွောငျး သကျသထေငျရှားတာကွောင့ျ ကန့ျကှကျလိုသူတှေ ရှိရငျ ၇ ရကျနေ့ ညနေ ၄ နာရီ နောကျဆုံးထား စာရငျးပေးဖို့နဲ့ ခန့ျအပျခွငျး အတညျပွု၊ မပွုကို လာမယ့ျ ၁၀ရကျနေ့ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျမှာ ဆုံးဖွတျဖို့ လြာထားထားပါတယျ။
၂၀၀၈ ခုနှဈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရ နိုငျငံတောျသမ်မတက ကာကှယျရေးဝနျကွီး၊ ပွညျထဲရေးဝနျကွီးနဲ့ နယျစပျရေးရာဝနျကွီးတှရေဲ့ အမညျစာရငျးကို တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ရယူပွီး ပွညျထောငျစုလှှတျတောျရဲ့ သဘောတူညီခကြျအရ ခန့ျအပျရတာ ဖွဈပါတယျ။
ကှယျလှနျသူ ဗိုလျမှူးခြုပျလှနျးမောငျရဲ့ သားဖွဈသူ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီးစိုးထှဋျဟာ တပျမတောျ စဈဖကျရေးရာ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ စရဖအကွီးအကဲအဖွဈ ၂၀၁၆ ခုနှဈက ခန့ျထားခံခဲ့ရသူပါ။ အသကျ ၆၀ နီးပါးရှိပွီဖွဈပွီး စဈတက်ကသိုလျ အပတျစဉျ ၆၄ ဆငျး ဖွဈပါတယျ။
အစိုးရသကျတမျးကုနျဆုံးဖို့ တနှဈလောကျသာကနြျရှိခြိနျမှာ အခုလို ပွညျထဲရေးဝနျကွီး ပွောငျးလဲလိုကျတာဟာ လကျရှိ နိုငျငံရေးအခွအေနအေပေါျမှာတော့ သကျရောကျမှု တစုံတရာ ရှိလာမှာ မဟုတျဘူးလို့ နိုငျငံရေးလေ့လာသုံးသပျသူ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက ရှု့မွငျပါတယျ။
“ဒီပွညျထဲရေးဝနျကွီး အပွောငျးအလဲကနပွေီးတော့ ကွီးကွီးမားမား သကျရောကျမှု ရှိလာစရာ မရှိဘူးလို့ မွငျတယျဗြ။ ဒီအပွောငျးအလဲကွောင့ျမို့ လတျတလောဖွဈနတေဲ့ နိုငျငံရေးအပွောငျးအလဲ နောကျ ကွုံနရေတဲ့ အကပြျအတညျး အဲဒါတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကွီးကွီးမားမား သကျရောကျမှု မရှိနိုငျဘူးလို့ မွငျပါတယျ။ ဖွဈနိုငျတာကတော့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအလှနျ အစိုးရသကျတမျးမှာ ဒုတိယ ဗိုလျခြုပျကွီးစိုးထှဋျကို ပွညျထဲရေးဌာန ဝနျကွီးအဖွဈ ဆကျပွီးတော့ တာဝနျပေးဖို့ရညျရှယျပွီးတော့ ခန့ျအပျတာဝနျပေးတာလို့လညျး မွငျပါတယျ။”
လူမှုကှနျယကျစာမကြျနှာတဈခြို့မှာ တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ပွညျထဲရေးဝနျကွီးအပေါျ ပုဂ်ဂိုလျရေးအရ အမွငျမကွညျလငျတာကွောင့ျ အပွောငျးအလဲ လုပျတယျဆိုတဲ့ ဝဖေနျမှုတှကေိုတော့ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက လကျမခံကွောငျး ပွောပါတယျ။
၂၀၁၆ ခုနှဈ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအစိုးရ ဖှဲ့စညျးခြိနျမှာ တပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ပွညျထဲရေးဝနျကွီးနရောကို စဈဘကျရေးရာလုံခွုံရေး အရာရှိခြုပျဖွဈတဲ့ ဒုဗိုလျခြုပျပွီးကြောျဆှကေို စတငျခန့ျအပျတာ ဖွဈပွီး လကျရှိမှာလညျး စဈဘကျရေးရာ လုံခွုံရေးအရာရှိခြုပျကို ထပျမံ ရှေးခွယျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။