မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိုးကြိုးပစ်တာကြောင့် ဒီနှစ်ထဲ သေဆုံးရသူက၊ အရင်နှစ်ထက် အများကြီး များလာနေပြီး၊ နောက်ထပ်ဖြစ်လာမှာကိုလည်း စိုးရိမ်နေရတယ်လို့၊ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
မိုးကြိုးပစ်ခံရတာကြောင့် ဒီနှစ်ထဲ သေဆုံးသူက အခု ဇွန်လ ပထမပတ်အထိ (၅) လအတွင်းမှာပင်၊ (၆၂) ဦးအထိ များလာနေပြီး၊ နောက်ထပ် (၂၆) ဦး လည်း ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဇွန်လ ပထမပတ်ဖြစ်တဲ့၊ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ် ဇွန်လ (၁) ရက်ကနေ (၇) ရက်အတွင်း၊ မိုးကြိုး အကြိမ် (၂၀) ကနေ (၂၂) ကြိမ်အထိဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာပင်၊ သေဆုံးသူ (၂၈) ဦးအထိထိုးတက်ခဲ့ကာ၊ ဒဏ်ရာရသူကလည်း (၂၂) ဦး အထိ မြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ (၂) ပတ်ဖြစ်တဲ့ မေလ (၂၅) ရက်ကနေ (၃၁) ရက်အတွင်းမှာတော့၊ မိုးကြိုး (၇) ကြိမ်ပစ်ခဲ့ပြီး၊ (၉) ဦး သေဆုံးခဲ့တာမို့၊ မေလ နောက်ဆုံးအပတ်နဲ့ အခုဇွန်လ ပထမပတ်အတွင်း သေဆုံးမူက၊ မနှစ်က အလားတူကာလ သေဆုံးမူအပြင်၊ လက်ရှိ COVID-19 ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကြီးကြောင့် သေဆုံးရမူထက်၊ အများကြီး များလွန်းနေပါတယ်။
ဒါ့အပြင် မိုးဦးကျနဲ့ မိုးနှောင်းကာလတွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ ဒီမိုးကြိုးပစ်မူတွေက ရှေ.လာမဲ့ရက်ပိုင်းတွေအတွင်း ဆက်ဖြစ်လာနိုင်တာကို၊ မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒညွန်ကြားမူဦးစီးဌာနကလည်း ခန့်မှန်းထားတာမို့၊ နောက်ထပ်သေဆုံးမူတွေကနေ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ အရေးကြီးနေပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မိုးကြိုးပစ်ခံရသူတွေကို လေ့လာကြည့်ရာမှာ အများဆုံး အပစ်ခံရသူတွေက အပြင်ဘက်မှာ ပစ်ခံရပြီး၊ ဒီအထဲကမှ လယ်ကွင်းပြင်တွေမှာ လယ်ယာလုပ်ကိုင်နေသူတွေ အများဆုံး ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရတာပါ။ အဲ့ဒီနောက်မှာတော့ အပြင်မှာလမ်းသွားရင်း သစ်ပင်အောက်ဝင်နားသူတွေ မိုးဝင်ခိုသူတွေ၊ နောက် ငါးဖမ်းသူတွေ၊ ဖားရိုက်သူတွေ၊ ရေမျောင်းတူးသူတွေနဲ့ အိမ်တံစက်မြိတ်မှာ မိုးရေခံသူတွေလို အပြင်မှာ ရေနဲ့ထိတွေ့ရသူတွေ၊ နောက်လမ်းမှာ စက်ဘီးတွန်းသူ၊ လယ်ထဲမှာလည်း လယ်ထွန်စက်မောင်းသူနဲ့ ပန်းရံလုပ်သူလို သံနဲ့သတ္တုပစ္စည်းတွေနဲ့ ထိတွေ့ထားသူတွေ၊ နောက် လယ်ယာတဲမှာနဲ့ လယ်ထဲသစ်ပင်ကြီးအောက် မိုးခိုသူတွေ၊ လမ်းသွားရင်း ဓမ္မာရုံလေးတွေမှာ မိုးဝင်ခိုသူတွေအပြင်၊ အိမ်ထဲမှာ လက်ကိုင်ဖုန်းသုံး အင်တာနက်သုံးသူနဲ့ ဖုန်းပြောသူတွေအထိ ပါနေပါတယ်။
အဓိက အများဆုံးသေဆုံးရသူတွေဖြစ်တဲ့ လယ်ယာလုပ်သား၊ ငါး၊ ဖားရှာသူနဲ့ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားတွေအနေနဲ့၊ ဒီ မိုးကြိုးပစ်နိုင်တဲ့ အနေအထားကို သိထားပြီး၊ သတိကြီးကြီးထား ရှောင်ရှားခြင်းဖြင့်၊ သေဆုံးရမူမှ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ မိုးကြိုးပစ်နိုင်တဲ့ အနေအထားကတော့၊ မိုးထစ်ချုန်းလွန်းပြီး လျှပ်စီးအလွန်လက်နေချိန်တွေမှာပါ။ ဒီလိုဖြစ်လာလျှင် လယ်ကွင်းထဲ လုပ်ကိုင်သူတွေအနေနဲ့ လုပ်ငန်းခေတ္တရပ်ပြီး၊ အခြားနေရာမရှိလျှင် လယ်တဲမှာ ခိုနိုင်သော်လည်း၊ လယ်တဲကို မိုးကြိုးပစ်ခံရတာတချို့ ရှိထားတာကိုတော့ သတိပြုသင့်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်လျှင် မြေနိမ့်ရာမှာ လယ်တဲဆောက်ထားလျှင် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကက လယ်ကွင်းထဲ ထီးထီးကြီး မြင့်မနေဖို့ပါ။ အကြောင်းက ကွင်းပြင်ထဲ ထီးထီးကြီး မြင့်နေတဲ့နေရာကို မိုးကြိုးပိုပစ်တတ်လို့ပါ။ ဒါကြောင့် လယ်ကွင်းထဲမှာ ထီးထီးကြီးရှိနေတဲ့ သစ်ပင်တွေအောက်တော့ လုံးဝ မခိုသင့်ပါဘူး။ မြေနိမ့်ပိုင်းမှာ ခိုသင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လယ်ယာသုံး သံထည်ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ ပေါက်တူးပေါက်ပြားတွေနဲ့ ထွန်စက်တွေနဲ့ ဝေးဝေးနေသင့်ပါတယ်။
ငါးဖမ်း၊ ဖားရိုက်နဲ့ အခြား ရေနဲ့နီးစပ်ရာမှာ ဝမ်းစာထွက်ရှာသူတွေအနေနဲ့လည်း အလားတူ မိုးထစ်ချုန်းလွန်းပြီး၊ လျှပ်စီးအလွန်လက်နေလျှင်၊ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်ကန်တွေမှာ ဆက်မနေဘဲ၊ ကုန်းပေါ် ချက်ချင်းတက်ကာ၊ ကွင်းပြင်ထဲ ထီးထီးကြီး မဟုတ်ဘဲ၊ အမိုး၊ အကာရှိတဲ့ အဆောက်အဦးအောက်မှာ ခိုနေသင့်ပါတယ်။ အကြောင်းက ရေနဲ့ထိစပ်နေချိန်မှာ မိုးကြိုးပစ်ခံရဖို့ များလို့ပါ။ ရေကူးနေသူတွေလဲ ဆက်မကူးဘဲ၊ အပေါ်တက် နားခိုသင့်ပါတယ်။ ငါးဖမ်း၊ ဖားရိုက်သူတွေမှာလည်း သံထည်နဲ့ သတ္တုပစ္စည်းတွေရှိနိုင်တာမို့ ခေတ္တဖယ်ရှားထားသင့်ပါတယ်။
ပန်းရံနဲ့ မြောင်းတူးတာအပါအဝင် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ကိုင်ရသူတွေအေနနဲ့လည်း၊ အထပ်မြင့်တွေမှာ ပိုသတိထားကာ၊ အထပ်နိမ့်တွေမှာလည်း မိုးထစ်ချုန်းလွန်းပြီး လျှပ်စီးအလွန်လက်လာလျှင်၊ အလုပ်ချက်ချင်းရပ်လိုက်ကာ၊ သံထည်နဲ့သတ္တုအပြင်၊ ရေနဲ့ပါ ထိစပ်မနေဘဲ၊ ဝေးဝေးမှာ နားခိုနေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။
မိုးကြိုးပစ်မူတွေကို အသေးစိတ်စောင့်ကြည့်နေတဲ့၊ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမူဦးစီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်ဖြူလဲ့လဲ့ထွန်း, ကို ကိုဝင်းမင်း က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
==Unicode==
မွနျမာနိုငျငံမှာ မိုးကွိုးပဈတာကွောင့ျ ဒီနှဈထဲ သဆေုံးရသူက၊ အရငျနှဈထကျ အမြားကွီး မြားလာနပွေီး၊ နောကျထပျဖွဈလာမှာကိုလညျး စိုးရိမျနရေတယျလို့၊ ဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။
မိုးကွိုးပဈခံရတာကွောင့ျ ဒီနှဈထဲ သဆေုံးသူက အခု ဇှနျလ ပထမပတျအထိ (၅) လအတှငျးမှာပငျ၊ (၆၂) ဦးအထိ မြားလာနပွေီး၊ နောကျထပျ (၂၆) ဦး လညျး ဒဏျရာရခဲ့ပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ဇှနျလ ပထမပတျဖွဈတဲ့၊ ပွီးခဲ့တဲ့အပတျ ဇှနျလ (၁) ရကျကနေ (၇) ရကျအတှငျး၊ မိုးကွိုး အကွိမျ (၂၀) ကနေ (၂၂) ကွိမျအထိဖွဈခဲ့ပွီး၊ ဒီတဈပတျထဲမှာပငျ၊ သဆေုံးသူ (၂၈) ဦးအထိထိုးတကျခဲ့ကာ၊ ဒဏျရာရသူကလညျး (၂၂) ဦး အထိ မွင့ျတကျခဲ့ပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ (၂) ပတျဖွဈတဲ့ မလေ (၂၅) ရကျကနေ (၃၁) ရကျအတှငျးမှာတော့၊ မိုးကွိုး (၇) ကွိမျပဈခဲ့ပွီး၊ (၉) ဦး သဆေုံးခဲ့တာမို့၊ မလေ နောကျဆုံးအပတျနဲ့ အခုဇှနျလ ပထမပတျအတှငျး သဆေုံးမူက၊ မနှဈက အလားတူကာလ သဆေုံးမူအပွငျ၊ လကျရှိ COVID-19 ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါကွီးကွောင့ျ သဆေုံးရမူထကျ၊ အမြားကွီး မြားလှနျးနပေါတယျ။
ဒါ့အပွငျ မိုးဦးကနြဲ့ မိုးနှောငျးကာလတှမှော အဖွဈမြားတဲ့ ဒီမိုးကွိုးပဈမူတှကေ ရှေ.လာမဲ့ရကျပိုငျးတှအေတှငျး ဆကျဖွဈလာနိုငျတာကို၊ မိုးလဝေသနဲ့ဇလဗဒေညှနျကွားမူဦးစီးဌာနကလညျး ခန့ျမှနျးထားတာမို့၊ နောကျထပျသဆေုံးမူတှကေနေ ကာကှယျနိုငျဖို့ အရေးကွီးနပေါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ မိုးကွိုးပဈခံရသူတှကေို လေ့လာကွည့ျရာမှာ အမြားဆုံး အပဈခံရသူတှကေ အပွငျဘကျမှာ ပဈခံရပွီး၊ ဒီအထဲကမှ လယျကှငျးပွငျတှမှော လယျယာလုပျကိုငျနသေူတှေ အမြားဆုံး ထိခိုကျသဆေုံးခဲ့ရတာပါ။ အဲ့ဒီနောကျမှာတော့ အပွငျမှာလမျးသှားရငျး သဈပငျအောကျဝငျနားသူတှေ မိုးဝငျခိုသူတှေ၊ နောကျ ငါးဖမျးသူတှေ၊ ဖားရိုကျသူတှေ၊ ရမြေောငျးတူးသူတှနေဲ့ အိမျတံစကျမွိတျမှာ မိုးရခေံသူတှလေို အပွငျမှာ ရနေဲ့ထိတှေ့ရသူတှေ၊ နောကျလမျးမှာ စကျဘီးတှနျးသူ၊ လယျထဲမှာလညျး လယျထှနျစကျမောငျးသူနဲ့ ပနျးရံလုပျသူလို သံနဲ့သတ်တုပစ်စညျးတှနေဲ့ ထိတှေ့ထားသူတှေ၊ နောကျ လယျယာတဲမှာနဲ့ လယျထဲသဈပငျကွီးအောကျ မိုးခိုသူတှေ၊ လမျးသှားရငျး ဓမ်မာရုံလေးတှမှော မိုးဝငျခိုသူတှအေပွငျ၊ အိမျထဲမှာ လကျကိုငျဖုနျးသုံး အငျတာနကျသုံးသူနဲ့ ဖုနျးပွောသူတှအေထိ ပါနပေါတယျ။
အဓိက အမြားဆုံးသဆေုံးရသူတှဖွေဈတဲ့ လယျယာလုပျသား၊ ငါး၊ ဖားရှာသူနဲ့ ဆောကျလုပျရေးလုပျသားတှအေနနေဲ့၊ ဒီ မိုးကွိုးပဈနိုငျတဲ့ အနအေထားကို သိထားပွီး၊ သတိကွီးကွီးထား ရှောငျရှားခွငျးဖွင့ျ၊ သဆေုံးရမူမှ ကာကှယျနိုငျပါတယျ။ မိုးကွိုးပဈနိုငျတဲ့ အနအေထားကတော့၊ မိုးထဈခြုနျးလှနျးပွီး လြှပျစီးအလှနျလကျနခြေိနျတှမှောပါ။ ဒီလိုဖွဈလာလြှငျ လယျကှငျးထဲ လုပျကိုငျသူတှအေနနေဲ့ လုပျငနျးခတေ်တရပျပွီး၊ အခွားနရောမရှိလြှငျ လယျတဲမှာ ခိုနိုငျသောျလညျး၊ လယျတဲကို မိုးကွိုးပဈခံရတာတခြို့ ရှိထားတာကိုတော့ သတိပွုသင့ျပါတယျ။ ဖွဈနိုငျလြှငျ မွနေိမ့ျရာမှာ လယျတဲဆောကျထားလြှငျ အကောငျးဆုံးဖွဈပါတယျ။ အဓိကက လယျကှငျးထဲ ထီးထီးကွီး မွင့ျမနဖေို့ပါ။ အကွောငျးက ကှငျးပွငျထဲ ထီးထီးကွီး မွင့ျနတေဲ့နရောကို မိုးကွိုးပိုပဈတတျလို့ပါ။ ဒါကွောင့ျ လယျကှငျးထဲမှာ ထီးထီးကွီးရှိနတေဲ့ သဈပငျတှအေောကျတော့ လုံးဝ မခိုသင့ျပါဘူး။ မွနေိမ့ျပိုငျးမှာ ခိုသင့ျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လယျယာသုံး သံထညျပစ်စညျးတှဖွေဈတဲ့ ပေါကျတူးပေါကျပွားတှနေဲ့ ထှနျစကျတှနေဲ့ ဝေးဝေးနသေင့ျပါတယျ။
ငါးဖမျး၊ ဖားရိုကျနဲ့ အခွား ရနေဲ့နီးစပျရာမှာ ဝမျးစာထှကျရှာသူတှအေနနေဲ့လညျး အလားတူ မိုးထဈခြုနျးလှနျးပွီး၊ လြှပျစီးအလှနျလကျနလြှေငျ၊ မွဈခြောငျးအငျးအိုငျကနျတှမှော ဆကျမနဘေဲ၊ ကုနျးပေါျ ခကြျခငြျးတကျကာ၊ ကှငျးပွငျထဲ ထီးထီးကွီး မဟုတျဘဲ၊ အမိုး၊ အကာရှိတဲ့ အဆောကျအဦးအောကျမှာ ခိုနသေင့ျပါတယျ။ အကွောငျးက ရနေဲ့ထိစပျနခြေိနျမှာ မိုးကွိုးပဈခံရဖို့ မြားလို့ပါ။ ရကေူးနသေူတှလေဲ ဆကျမကူးဘဲ၊ အပေါျတကျ နားခိုသင့ျပါတယျ။ ငါးဖမျး၊ ဖားရိုကျသူတှမှောလညျး သံထညျနဲ့ သတ်တုပစ်စညျးတှရှေိနိုငျတာမို့ ခတေ်တဖယျရှားထားသင့ျပါတယျ။
ပနျးရံနဲ့ မွောငျးတူးတာအပါအဝငျ ဆောကျလုပျရေးလုပျကိုငျရသူတှအေနေနဲ့လညျး၊ အထပျမွင့ျတှမှော ပိုသတိထားကာ၊ အထပျနိမ့ျတှမှောလညျး မိုးထဈခြုနျးလှနျးပွီး လြှပျစီးအလှနျလကျလာလြှငျ၊ အလုပျခကြျခငြျးရပျလိုကျကာ၊ သံထညျနဲ့သတ်တုအပွငျ၊ ရနေဲ့ပါ ထိစပျမနဘေဲ၊ ဝေးဝေးမှာ နားခိုနဖေို့ အရေးကွီးပါတယျ။
မိုးကွိုးပဈမူတှကေို အသေးစိတျစောင့ျကွည့ျနတေဲ့၊ ဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမူဦးစီးဌာနက ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါျဖွူလဲ့လဲ့ထှနျး, ကို ကိုဝငျးမငျး က ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
