သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

Omicron မျိုးစိတ်ကွဲသစ် BA.4 နဲ့ BA.5 အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မူ


BA.4 နဲ့ BA.5 က ကူးစက်မြန်လွန်းတာကြောင့် ကူးစက်မခံရအောင်နဲ့ ကူးစက်ခံရလျှင်လည်း ကြိုသိပြီး၊ တခြားသူတွေကို မကူးစက်ရေး ကြိုပြင်သင့်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက ဆိုပါတယ်။

Omicron BA.4 နဲ့ BA. 5 ကူးစက်မြန်လွန်းတာကြောင့် အိမ်မှာတစ်ဦးဖြစ်လျှင် ကျန်တဲ့သူတွေ ရက်တွင်းချင်း ကူးစက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ကူးစက်ပုံကတော့ အရင် ကိုဗစ်မျိုးကွဲတွေနဲ့ အတူတူပဲမို့ ပုံမှန်ကာကွယ်နည်းတွေကို အလေးအနက် ပိုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။ ဒီနည်းတွေကတော့ အပြင်ထွက်လျှင် ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းစည်း (Mask) တပ်တာ၊ လက်မကြာခဏဆေးတာ၊ အများသူငှာသွား၊ လူစုလူဝေးဖြစ်နိုင်တဲ့နေရာ (ဈေး၊ ရုပ်ရှင်ရုံ၊ ပွဲလမ်းသဘင်) တွေ တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်တာနဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကိုလည်း အနည်းဆုံး ၃ လုံး၊ ဖြစ်နိုင်လျှင်၊ ဒီထက် ပိုထိုးထားကြတာပါ။ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားခြင်းဖြင့် ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရလျှင်တောင် မပြင်းထန်ဘဲ၊ ပိုမြန်မြန်သက်သာလာစေနိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိ အိန္ဒိယမှာ ဖြစ်နေတဲ့ မျိုးစိတ်ကွဲသစ် BA. 2.75 အပါအဝင် ကိုဗစ်မျိုးကွဲသစ်တွေက အမြစ်ဖြတ်လို့ မရနိုင်တာမို့၊ တုတ်ကွေးလိုပဲ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ပြီး အခုလို ဆက်ပြီးကာကွယ်သွားရတော့မှာပါ။

အကယ်၍ မိမိကူးစက်ခံလျှင်လည်း တခြားသူတွေကို မကူးစက်စေဖို့ ကိုဗစ် စဖြစ်ဖြစ်ချင်း သိနိုင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အခု BA.4 နဲ့ BA.5 မျိုးစိတ်ကွဲသစ်တွေကလည်း အရင်ကိုဗစ်လက္ခဏာ (လည်ပင်းနာ၊ ချောင်းဆိုး၊ အသံဝင်၊ ကိုယ်လက်ကိုက်၊ နုံးချည့်၊ ဝမ်းလျှော၊ အနံ့ပျောက်၊ ဖျားနာတာ) တွေနဲ့ တူတာမို့၊ ဖြစ်လာလျှင် ကိုဗစ်သံသယထားပြီး၊ ချက်ချင်း ဆေးစစ်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ အခုလို ချက်ချင်းစစ်နိုင်ဖို့ အမြန်စစ်ကရိယာ (Antigen Test/ RDT) အိမ်မှာ ဆောင်ထားပြီး၊ စစ်လျှင် ၁၅ မိနစ်အတွင်း အဖြေသိနိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ပိုးတွေ့လာလျှင်တော့ တခြားသူတွေကို မကူးစက်အောင် မိမိရဲ့ အလုပ် (သို့မဟုတ်) ကျောင်းကို အသိပေးပြီး၊ အပြင်လည်းမထွက်ဘဲ၊ အိမ်ထဲမှာ သီးခြားခွဲနေထိုင်စားသောက်သင့်ပါတယ်။ ဒါအပြင် အိမ်ထဲမှာလည်း မိသားစုတွေ၊ အတူနေသူတွေကို ဆက်မကူးအောင် အထက်မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ ပုံမှန်ကာကွယ်နည်းတွေကို မပေါ့လျော့ဘဲ အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။

ကုသမူအတွက်တော့ အရင်လို ပုံမှန်နည်းတွေအပြင်၊ နောက်ပိုင်းပေါ်လာတဲ့ ကိုဗစ် သက်သာအောင်ကုသရာမှာ သုံးတဲ့ဆေးတွေ (Paxlovid ၊ Molnupiravir) စတာတွေ သောက်နိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်ကုသနည်းတွေကတော့ ရေများများသောက်တာ၊ ဖျားလာလျှင် ပါရာစီတမော အဖျားကျဆေး၊ နှာစေးလျှင် နှာစေးပျောက်ဆေး၊ ချောင်းသိပ်ဆိုးလျှင် ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေး စတာတွေ သောက်နိုင်ပါတယ်။ အသက်ရှုကြပ်လျှင်တော့ အောက်ဆီဂျင် တိုင်းသင့်ပါတယ်။ အောက်ဆီဂျင်က ၉၂ အထက်ရှိနေလျှင် စိတ်ပူစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အရောင်ကျဆေးတွေနဲ့ ပဋိဗီဝဆေးတွေကိုတော့ တော်ရုံတန်ရုံအနေထားမှာ မလိုအပ်ဘဲ မသောက်သင့်ပါဘူး။ မောလာလျှင်တော့ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။ အင်တာနက် လူမူမီဒီယာတွေမှာ ရေးထားတဲ့ ဆေးတချို့ကလည်း ကိုဗစ်အတွက် တကယ် မဖြစ်မနေလိုတဲ့ဆေးတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ဥပမာ ဗီတာမင် စီ၊ သတ္တုဓာတ် (Zinc) စတဲ့ဆေးတွေက မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ဆေးတွေ မဟုတ်တာမို့၊ ကြိုစုဆောင်းထားစရာ အများကြီးသောက်စရာ မလိုပါဘူး။ လိုအပ်လျှင် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ တိုင်ပင်၊ ပြသပြီး သူတို့ပြောတာကို နားထောင်သင့်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ဖြစ်အပြီး အလုပ်ပြန်ဆင်းဖို့နဲ့ ကျောင်းပြန်တက်ဖို့အတွက်တော့၊ အဖျားကျပြီး လက္ခဏာတွေ သက်သာလာတာအပြင် သေချာအောင် ဆေးပြန်စစ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အခု BA.4 နဲ့ BA.5 ဖြစ်သူအများစုက ၄-၅ ရက်အတွင်း ပြန်ကောင်းသွားတတ်ပေမဲ့၊ ဆေးပြန်စစ်ရာမှာ (၆ ရက်မြောက် စစစ်နိုင်) ပိုးတွေ့နေသေးလျှင် အလုပ်ပြန်ဆင်းတာ ကျောင်းပြန်သွားတာတွေ မလုပ်သင့်ဘဲ နောက်နှစ်ရက်အကြာမှာ ထပ်စစ်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ တချို့မှာ ဆေးစစ်ရလဒ် အရောင် (ဥပမာ အပြာရောင်) မျဉ်းကြောင်းလေးက အလွန်မှိန်နေချိန်မှာ တခြားကိုဗစ်လက္ခဏာ (ချောင်းဆိုး၊ နှာစေး စတာ) တွေ မရှိတော့ဘဲ၊ ပြန်ကောင်းလာလျှင်တော့၊ အလုပ်ပြန်ဆင်း ကျောင်းပြန်တက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆေးစစ်ရလဒ် မျဉ်းကြောင်းအရောင်က သိသိသာသာ ထင်းလာလျှင်တော့ အလုပ်ပြန်ဆင်း၊ ကျောင်းပြန်တာမျိုးတွေ မလုပ်သင့်သေးဘဲ အိမ်မှာဆက်နေကာ၊ ပိုးမတွေ့တဲ့အချိန်ထိ ၂ ရက်ခြား ဆက်စစ်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ အများစုမှာတော့ ၇ ရက်က ၉ ရက်အတွင်း ပြန်ပျောက်သွားတတ်ပြီး၊ အတော်များများလည်း ၅ ရက်အတွင်း ပြန်ပျောက်သွားတတ်ပေမဲ့၊ တချို့မှာ ၁၇ ရက်အထိလည်း ကြာသွားတတ်ပါတယ်။

ဒီရောဂါဆိုင်ရာအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်းက နယူးယောက်မြို့ Wyckoff Heights ဆေးရုံက ညွန်ကြားရေးမှူးနဲ့ မြန်မာပြည်က ကိုဗစ်လူနာတွေကိုလည်း ဖုန်းကတဆင့် ကုသပေးနေတဲ့၊ ကူးစက်ရောဂါအထူးကု ဒေါက်တာဇေယျာသက် ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

=== Unicode ===

BA.4 နဲ့ BA.5 က ကူးစကျမွနျလှနျးတာကွောင့ျ ကူးစကျမခံရအောငျနဲ့ ကူးစကျခံရလြှငျလညျး ကွိုသိပွီး၊ တခွားသူတှကေို မကူးစကျရေး ကွိုပွငျသင့ျတယျလို့ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေ ဆိုပါတယျ။

Omicron BA.4 နဲ့ BA. 5 ကူးစကျမွနျလှနျးတာကွောင့ျ အိမျမှာတဈဦးဖွဈလြှငျ ကနြျတဲ့သူတှေ ရကျတှငျးခငြျး ကူးစကျသှားနိုငျပါတယျ။ ကူးစကျပုံကတော့ အရငျ ကိုဗဈမြိုးကှဲတှနေဲ့ အတူတူပဲမို့ ပုံမှနျကာကှယျနညျးတှကေို အလေးအနကျ ပိုလုပျပေးသင့ျပါတယျ။ ဒီနညျးတှကေတော့ အပွငျထှကျလြှငျ ပါးစပျနဲ့နှာခေါငျးစညျး (Mask) တပျတာ၊ လကျမကွာခဏဆေးတာ၊ အမြားသူငှာသှား၊ လူစုလူဝေးဖွဈနိုငျတဲ့နရော (ဈေး၊ ရုပျရှငျရုံ၊ ပှဲလမျးသဘငျ) တှေ တတျနိုငျသမြှ ရှောငျတာနဲ့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးကိုလညျး အနညျးဆုံး ၃ လုံး၊ ဖွဈနိုငျလြှငျ၊ ဒီထကျ ပိုထိုးထားကွတာပါ။ ကာကှယျဆေးထိုးထားခွငျးဖွင့ျ ကိုဗဈကူးစကျခံရလြှငျတောငျ မပွငျးထနျဘဲ၊ ပိုမွနျမွနျသကျသာလာစနေိုငျပါတယျ။ လကျရှိ အိန်ဒိယမှာ ဖွဈနတေဲ့ မြိုးစိတျကှဲသဈ BA. 2.75 အပါအဝငျ ကိုဗဈမြိုးကှဲသဈတှကေ အမွဈဖွတျလို့ မရနိုငျတာမို့၊ တုတျကှေးလိုပဲ အတူယှဉျတှဲ နထေိုငျပွီး အခုလို ဆကျပွီးကာကှယျသှားရတော့မှာပါ။

အကယျ၍ မိမိကူးစကျခံလြှငျလညျး တခွားသူတှကေို မကူးစကျစဖေို့ ကိုဗဈ စဖွဈဖွဈခငြျး သိနိုငျဖို့ အရေးကွီးပါတယျ။ အခု BA.4 နဲ့ BA.5 မြိုးစိတျကှဲသဈတှကေလညျး အရငျကိုဗဈလက်ခဏာ (လညျပငျးနာ၊ ခြောငျးဆိုး၊ အသံဝငျ၊ ကိုယျလကျကိုကျ၊ နုံးခညြ့ျ၊ ဝမျးလြှော၊ အနံ့ပြောကျ၊ ဖြားနာတာ) တှနေဲ့ တူတာမို့၊ ဖွဈလာလြှငျ ကိုဗဈသံသယထားပွီး၊ ခကြျခငြျး ဆေးစဈကွည့ျသင့ျပါတယျ။ အခုလို ခကြျခငြျးစဈနိုငျဖို့ အမွနျစဈကရိယာ (Antigen Test/ RDT) အိမျမှာ ဆောငျထားပွီး၊ စဈလြှငျ ၁၅ မိနဈအတှငျး အဖွသေိနိုငျပါတယျ။ ကိုဗဈပိုးတှေ့လာလြှငျတော့ တခွားသူတှကေို မကူးစကျအောငျ မိမိရဲ့ အလုပျ (သို့မဟုတျ) ကြောငျးကို အသိပေးပွီး၊ အပွငျလညျးမထှကျဘဲ၊ အိမျထဲမှာ သီးခွားခှဲနထေိုငျစားသောကျသင့ျပါတယျ။ ဒါအပွငျ အိမျထဲမှာလညျး မိသားစုတှေ၊ အတူနသေူတှကေို ဆကျမကူးအောငျ အထကျမှာဖောျပွခဲ့တဲ့ ပုံမှနျကာကှယျနညျးတှကေို မပေါ့လြော့ဘဲ အသုံးပွုသင့ျပါတယျ။

ကုသမူအတှကျတော့ အရငျလို ပုံမှနျနညျးတှအေပွငျ၊ နောကျပိုငျးပေါျလာတဲ့ ကိုဗဈ သကျသာအောငျကုသရာမှာ သုံးတဲ့ဆေးတှေ (Paxlovid ၊ Molnupiravir) စတာတှေ သောကျနိုငျပါတယျ။ ပုံမှနျကုသနညျးတှကေတော့ ရမြေားမြားသောကျတာ၊ ဖြားလာလြှငျ ပါရာစီတမော အဖြားကဆြေး၊ နှာစေးလြှငျ နှာစေးပြောကျဆေး၊ ခြောငျးသိပျဆိုးလြှငျ ခြောငျးဆိုးပြောကျဆေး စတာတှေ သောကျနိုငျပါတယျ။ အသကျရှုကွပျလြှငျတော့ အောကျဆီဂငြျ တိုငျးသင့ျပါတယျ။ အောကျဆီဂငြျက ၉၂ အထကျရှိနလြှေငျ စိတျပူစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ အရောငျကဆြေးတှနေဲ့ ပဋိဗီဝဆေးတှကေိုတော့ တောျရုံတနျရုံအနထေားမှာ မလိုအပျဘဲ မသောကျသင့ျပါဘူး။ မောလာလြှငျတော့ ဆရာဝနျနဲ့ တိုငျပငျသင့ျပါတယျ။ အငျတာနကျ လူမူမီဒီယာတှမှော ရေးထားတဲ့ ဆေးတခြို့ကလညျး ကိုဗဈအတှကျ တကယျ မဖွဈမနလေိုတဲ့ဆေးတှေ မဟုတျပါဘူး။ ဥပမာ ဗီတာမငျ စီ၊ သတ်တုဓာတျ (Zinc) စတဲ့ဆေးတှကေ မရှိမဖွဈ လိုအပျတဲ့ဆေးတှေ မဟုတျတာမို့၊ ကွိုစုဆောငျးထားစရာ အမြားကွီးသောကျစရာ မလိုပါဘူး။ လိုအပျလြှငျ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ တိုငျပငျ၊ ပွသပွီး သူတို့ပွောတာကို နားထောငျသင့ျပါတယျ။

ကိုဗဈဖွဈအပွီး အလုပျပွနျဆငျးဖို့နဲ့ ကြောငျးပွနျတကျဖို့အတှကျတော့၊ အဖြားကပြွီး လက်ခဏာတှေ သကျသာလာတာအပွငျ သခြောအောငျ ဆေးပွနျစဈဖို့ အရေးကွီးပါတယျ။ အခု BA.4 နဲ့ BA.5 ဖွဈသူအမြားစုက ၄-၅ ရကျအတှငျး ပွနျကောငျးသှားတတျပမေဲ့၊ ဆေးပွနျစဈရာမှာ (၆ ရကျမွောကျ စစဈနိုငျ) ပိုးတှေ့နသေေးလြှငျ အလုပျပွနျဆငျးတာ ကြောငျးပွနျသှားတာတှေ မလုပျသင့ျဘဲ နောကျနှဈရကျအကွာမှာ ထပျစဈကွည့ျသင့ျပါတယျ။ တခြို့မှာ ဆေးစဈရလဒျ အရောငျ (ဥပမာ အပွာရောငျ) မဉြျးကွောငျးလေးက အလှနျမှိနျနခြေိနျမှာ တခွားကိုဗဈလက်ခဏာ (ခြောငျးဆိုး၊ နှာစေး စတာ) တှေ မရှိတော့ဘဲ၊ ပွနျကောငျးလာလြှငျတော့၊ အလုပျပွနျဆငျး ကြောငျးပွနျတကျနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဆေးစဈရလဒျ မဉြျးကွောငျးအရောငျက သိသိသာသာ ထငျးလာလြှငျတော့ အလုပျပွနျဆငျး၊ ကြောငျးပွနျတာမြိုးတှေ မလုပျသင့ျသေးဘဲ အိမျမှာဆကျနကော၊ ပိုးမတှေ့တဲ့အခြိနျထိ ၂ ရကျခွား ဆကျစဈကွည့ျသင့ျပါတယျ။ အမြားစုမှာတော့ ၇ ရကျက ၉ ရကျအတှငျး ပွနျပြောကျသှားတတျပွီး၊ အတောျမြားမြားလညျး ၅ ရကျအတှငျး ပွနျပြောကျသှားတတျပမေဲ့၊ တခြို့မှာ ၁၇ ရကျအထိလညျး ကွာသှားတတျပါတယျ။

ဒီရောဂါဆိုငျရာအကွောငျး ပိုမိုသိရှိနားလညျနိုငျဖို့ ကိုဝငျးမငျးက နယူးယောကျမွို့ Wyckoff Heights ဆေးရုံက ညှနျကွားရေးမှူးနဲ့ မွနျမာပွညျက ကိုဗဈလူနာတှကေိုလညျး ဖုနျးကတဆင့ျ ကုသပေးနတေဲ့၊ ကူးစကျရောဂါအထူးကု ဒေါကျတာဇယြောသကျ ကို ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

XS
SM
MD
LG