စီးပြားေရးအရ စိမ္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ပုိဆုိးလာမွာကုိ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္မႈေတြလည္း ထြက္ေပၚလာေနပါတယ္။ အခုေနာက္ဆုံး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ႏႈတ္ထြက္လုိက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လည္း ကမာၻေပၚမွာ စီးပြားေရး အင္အားေတာင့္တင္းတဲ့ တုိင္းျပည္တခုျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရး အနာဂတ္ မေရမရာ ျဖစ္မယ့္ အေျခအေနေတြကုိ ဦးတည္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ဆန္းစစ္သူေတြက ျမင္ေနၾကတာပါ။
ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရး အေျခအေနနဲ႔ ေရွ႔အလားအလာေတြ ဘယ္လုိ ရွိႏုိင္မလဲ ဆုိတာေတြကုိေတာ့ ဒီတပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရးက႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး က စုစည္းတင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာအုိတုိ ခန္ (Naoto Kan) ရာထူးက ႏႈတ္ထြက္သြားခ်ိန္မွာ အစုိးရရဲ႔ ေၾကြးၿမီျပႆနာ၊ ယန္းေငြတန္ဘုိး ျမင့္တက္လာေနတာ၊ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ ျပႆနာေတြကစလုိ႔ သဘာ၀ ကပ္ေဘးဒဏ္ ခံခဲ့ရတဲ့ တုိင္းျပည္အတြက္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ သြားဖုိ႔လုိ စီးပြားေရးအတြက္ အေျခခံက်တဲ့ စိမ္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဆက္လက္ ရင္ဆုိင္ေနရဆဲပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ လူေပါင္း ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံး၊ ေပ်ာက္ဆုံးတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီ ေရလႈိင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ပုိင္း က်ဆင္းလာေနတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရးကုိ အစုိးရေတြ အဖတ္ဆယ္ဖုိ႔ဟာ အဓိက စိမ္ေခၚမႈ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ဆန္းစစ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံဟာ ကမာၻေပၚမွာ တတိယ စီးပြားေရး အင္အားအႀကီးဆုံး ဆုိေပမဲ့လည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံေတြၾကားမွာ လူတဦးခ်င္း ၀င္ေငြထက္ ေပးရမယ့္ အေၾကြးေတြ အမ်ားဆုံး တင္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္တခုလည္း ျဖစ္ေနတာမုိ႔ အစုိးရ အဆက္ဆက္အတြက္ ေခါင္းခဲစရာ ဆက္ျဖစ္ေနဦးမယ္လုိ႔ တုိက်ဳိၿမိဳ႔မွာ အေျခစုိက္ၿပီး ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြကုိ ဆန္းစစ္ေလ့လာေနတဲ့ သတင္းစာဆရာ ေဒးဗစ္ မက္နီးလ္ (David McNeill) က ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ဂ်ပန္အစုိးရရဲ႔ ေၾကြးၿမီျပႆနာပါ။ အေၾကြးေတြက သိပ္မ်ားလြန္းၿပီး ေလ်ာ့လာတာလည္း မရွိပါဘူး။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက လူတဦးခ်င္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ပမာဏရဲ႔ ၂ ဆ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသား တဦးခ်င္းအတြက္ တႏွစ္ကုိ ယန္းေငြ ၇ သန္းေလာက္၊ ေဒၚလာနဲ႔ဆုိရင္ ၉၁,၀၀၀ ေလာက္ ရွိေနတာမုိ႔ ျပန္ဆပ္ဖုိ႔ဆုိတာ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။ မၾကာေသးခင္တုန္းက ကပ္ေဘးဒဏ္ ခံလုိက္ရတာေၾကာင့္ အေၾကြးေတြ ျပန္ဆပ္ႏုိင္မယ့္ အခ်ိန္ေတြလည္း ပုိၿပီးေနာက္ဆုတ္ သြားပါတယ္။”
စီးပြားေရး အားေကာင္းလာေစဖုိ႔နဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အစီအစဥ္ေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ အာဏာရ ပါတီထဲကေရာ၊ အတုိက္အခံေတြကပါ ေ၀ဖန္တုိက္ခုိက္တာေတြ ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ တာ၀န္က အနားယူသြားတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ကေတာ့ ၁၅ လၾကာ သက္တမ္းအတြင္း သူ႔အေနနဲ႔ တုိးတက္မႈေတြကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးဒဏ္ မခံရမီကတည္းက ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းေတြ ႀကံဳေနခဲ့ရတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာအုိတုိ ခန္ အေနနဲ႔ ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီဒဏ္ သာမက ေနာက္ဆက္တဲြ ႏ်ဴကလီးယား ျပႆနာေတြကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရမွာ အားနည္းတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့လည္း ျပစ္တင္ခံခဲ့ရတာပါ။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ သူ႔သက္တမ္းတေလွ်ာက္ တာ၀န္ေက်ျပြန္ခဲ့ပါတယ္လုိ႔ ရာထူးက ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္ ျပသခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာဆုိသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“တာ၀န္ယူေနစဥ္ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၃ လတာ အခ်ိန္အတြင္း ၀န္ႀကီးအဖဲြ႔ဟာ အခြန္ကိစၥ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ တျခား လူမႈေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြမွာ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာတုန္းက ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ သဘာ၀ေဘးဒဏ္နဲ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ ႏ်ဴကလီးယား မေတာ္တဆမႈ ျပႆနာေတြကေန ႐ုန္းထြက္ရာမွာ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။” လုိ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဂ်ပန္ဘာသာနဲ႔ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ပန္ယန္းေငြ တန္ဘုိး ျမင့္တက္ေနတာဟာလည္း အစုိးရေတြအတြက္ စီးပြားေရးအရ အဓိကက်တဲ့ စိမ္ေခၚမႈတခု ျဖစ္ေနရတာပါ။ ၾသဂုတ္လ တတိယပတ္ကုန္မွာတုန္းကဆုိရင္ အစုိးရက ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ၾကားကပဲ အေမရိကန္ ၁ ေဒၚလာကုိ ၇၆ ယန္း နီးပါးအထိ စံခ်ိန္ခ်ဳိးေလာက္ေအာင္ ျမင့္တက္သြားခဲ့တာပါ။ ဒီအတြက္လည္း ျပည္ပပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ အားထားေနရတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးအတြက္ ထိခုိက္စရာေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အေျခအေနေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ကုိေတာ့ အစုိးရက ၾသဂုတ္လ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႔ ျပည္ပရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၁၀၀ အေၾကြးေပးခဲ့သလုိ၊ ကမာၻေပၚက အဓိကဘ႑ာေရး ေစ်းကြက္ေတြကုိလည္း မ်က္ေျခမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္တာေတြ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဂ်ပန္ယန္းေငြ တန္ဘုိးကုိ ထိန္းထားႏုိင္ပါ့မလား ဆုိတာကုိေတာ့ စီးပြားေရး အကဲျဖတ္သူေတြက သံသယ ရွိေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ Moody ေကာ္ပုိေရးရွင္းကေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံအေပၚ အေၾကြးေပးရာမွာ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ႏုိင္တဲ့ အဆင့္အတန္းကုိ တဆင့္ႏွိမ့္ ေလွ်ာ့ခ်သတ္မွတ္လုိက္တာပါ။ တုိင္းျပည္မွာ အေၾကြးေတြ မ်ားလာတာ၊ အစုိးရေတြ မၾကာခန ေျပာင္းေနတဲ့အတြက္ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မူ၀ါဒေတြမွာ ထိေရာက္မႈ မရွိတာေတြကုိ ေထာက္ျပၿပီး မူလက AA2 အဆင့္ သတ္မွတ္ထားရာကေန AA3 အျဖစ္ ၾသဂုတ္လ တတိယပတ္ထဲမွာပဲ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြကုိ ဆန္းစစ္အကဲခတ္ေနတဲ့ တုိက်ဳိၿမိဳ႔က သတင္းစာဆရာ ေဒးဗစ္ မက္နီးလ္ ကေတာ့ ဒီလုိ အဆင့္ေလွ်ာ့ခ် သတ္မွတ္ခံရႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြဟာ ကာလအေတာ္ၾကာ ကတည္းက ရွိေနခဲ့တာျဖစ္သလုိ၊ ဒါဟာ တုိင္းျပည္ စီးပြားေရးအတြက္ ထုိးႏွက္ခ်က္တရပ္ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ စီးပြားေရး ျပႆနာေတြဟာ ဆုိရင္လည္း ႏုိင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာၾကတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။
“၅ ႏွစ္အတြင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၆ ေယာက္ေျမာက္ တက္လာေတာ့မယ့္ ကိစၥကုိ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ေထာက္ျပေနၾကတာပါ။ ဒါကလည္း ျပႆနာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အရင္တုန္းက ေရွး႐ုိးစဲြ လစ္ဘရယ္ ဒီမုိကရက္ပါတီကပဲ ပတ္ခ်ာလွည့္ၿပီး ရာစုႏွစ္၀က္ေလာက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ေနတာကုိ ဂ်ပန္ဒီမုိကရက္ပါတီက အဆုံးသတ္ေပးလုိက္တဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္မွာ တုန္းကေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာမလားဆုိၿပီး လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိပ္မထူးသလုိပဲ ေတြ႔လာရပါတယ္။ အခုဆုိရင္ ဒီမုိကရက္ပါတီရဲ႔ တတိယေျမာက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တက္လာေတာ့မွာပါ။”
ရာထူးက ဆင္းေပးခဲ့တဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ေနာက္ထပ္ ဆက္ခံမယ့္သူ အေနနဲ႔ တုိင္းျပည္မွာ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ စိမ္ေခၚမႈေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းႏုိင္ေအာင္ သူ႔ထက္ပုိၿပီး သက္တမ္းၾကာၾကာ တာ၀န္ယူႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလန္းရဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တာပါ။ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) ကေတာ့ ကပ္ေဘးဒဏ္ ခံရတဲ့ အေျခအေနကေန ျပန္လည္ ထူေထာင္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြမွာ ေႏွးေကြးေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးဟာ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ မူလက ခန္႔မွန္းသေလာက္ေတာ့ တုိးတက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဇူလုိင္လထဲမွာပဲ ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖြံၿဖိဳးမႈဟာ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ၁.၅% ရွိမယ္လုိ႔ အေစာပုိင္းမွာ တြက္ထားခဲ့ေပမဲ့၊ ေနာက္ဆုံး ခန္႔မွန္းခ်က္မွာေတာ့ ၀.၅% သာ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ADB ရဲ႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အာရွတုိက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ ႀကိဳတင္ဆန္းစစ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ဒီလုိပဲ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ကပ္ေဘးဒဏ္နဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္က႑က ျပႆနာေတြေၾကာင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ ထိခုိက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တဲ့အတြက္၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ ႀကံဳေတြ႔ရမယ့္ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈေတြဟာ အာရွႏုိင္ငံေတြ အေပၚမွာလည္း ႐ုိက္ခတ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ADB က ခန္႔မွန္းထားတာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑ကုိ ရပ္နားပါရေစ။
