စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြရွိေနဆဲ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားခိုလံႈေနရဆဲ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ႏွစ္သစ္ကူးအခါသမယမွာ အမ်ားနည္းတူ စိတ္လက္ၾကည္သာ စိတ္ခ်မ္းသာေစဖို႔ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ဒုကၡသည္ စခန္းေတြထဲမွာ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ေတြ က်င္းပေနတယ္လို႔ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒က ေျပာပါတယ္။ ကခ်င္စစ္ေရွာင္ စခန္းေတြထဲ အေရးေပၚလိုအပ္တဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူညီေထာက္ပံ့ေတြ အျမန္ဆံုးေပးႏုိင္ဖို႔ ေနာက္ ဒုကၡသည္ေတြေနရပ္ရင္းေတြကို ျပန္ႏုိင္ဖို႔ ၂၀၁၉ခုႏွစ္မွာ အစိုးရဘက္က အေလးအနက္ထား ေဖာ္ေဆာင္ေပးဖို႔ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
အစိုးရစစ္တပ္ဘက္က စစ္တုိင္းေဒသတခ်ိဳ႕မွာ ေလးလတာ အပစ္ရပ္ထားတယ္ဆိုေပမဲ့လို႔ ကခ်င္ေဒသထဲ စစ္မီးေတြ လံုးဝၿငိမ္းႏုိင္ဖို႔ နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႔နဲ႔ အထူးသျဖင့္ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းေတြက ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြ အေရးႀကီးလုိအပ္ေနတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြကို ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈမရွိေစပဲ အျမန္ဆံုးေပးပို႔ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔႔အပါအဝင္ ေနရပ္ရင္းေတြကို အျမန္ဆံုးျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတဲ့ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားသူေတြက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
အခုလိုႏွစ္ခ်ီၿပီး စစ္ေဘးဒဏ္ကို ခါးစီးခံေနရတဲ့ စစ္ေဘးဒဏ္သင့္ျပည္သူေတြအေရး ျပည္ေထာင္စုအစိုးရနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ လ်စ္လ်ဴမရႈထားၾကဖို႔နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အခက္အခဲေတြကို အျမန္ဆံုး ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ဒုကၡသည္အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူညီေထာက္ပံ့ေတြ အေရာက္ေပးပို႔ ကူညီေပးေနတဲ့ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြမ္ ကလည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
"၂၀၁၉ ႏွစ္မွာ ခံႏိုင္ရည္စြမ္းအားနဲ႔ ဒီေရွ႕ကိုဆက္သြားႏိုင္ဖို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။ အခုေတာ့ ေနရပ္ျပန္ေရးေတြလည္း စဥ္းစားလာၿပီဆုိေတာ့ လမ္းစလည္း ပြင့္လာၿပီလို႔ က်ေနာ္အဲလိုျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အားေပးမႈေတြ ၊ ပါ၀င္ကူညီမႈေတြ ေနာက္ၿပီးမွ အခုတခါ ဒီလို အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးမွ ေနရပ္ျပန္ေရး စဥ္းစားတဲ့အခ်က္ေတြအေပၚမွာက်ေနာ္တို႔လည္း ၀မ္းသာမိပါတယ္။"
၂၀၁၈ကေန ၂၀၁၉ ႏွစ္သစ္ကူးေတာ့မယ့္ အခါသမယအခ်ိန္ ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြတြင္းက ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဒုကၡသည္ေတြစုေဝးၿပီး ႏွစ္သစ္ကူးအတြက္ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းၾကတဲ့ ႏွစ္ကူးပြဲေတာ္ေတြကို ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး က်င္းပေနၾကတယ္လို႔လည္း သိကၡာေတာ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြမ္က ေျပာျပပါတယ္။
"ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြ အထူးဆုေတာင္းပြဲေတြ စားစရာေတြနဲ႔ တမူထူးျခားစြာနဲ႔ Camp တိုင္းမွာရွိတဲ့ Camp ကိုဦးစီးေနတဲ့ အသင္းေတာ္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ IDP စခန္းမွာလည္း သက္ဆိုင္ရာ နီးစပ္ရာအသင္းေတာ္ေတြေပါ့ ၊ ဒီဘာသာေရးအသင္းေတာ္ေတြ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ သြားေရာက္ၿပီးမွ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္လုပ္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။"
ဒီသီတင္းပတ္ေတြအတြင္း သိသိသာသာ အေအးလိႈင္းျဖတ္သန္းေနခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေျပးစစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြက ယာယီတဲေလးေတြမွာပဲ ေနထိုင္ေနရတဲ့ IDPစစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူေတြ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြအတြက္ ရာသီဥတုဒဏ္ခံႏိုင္တဲ့ အဝတ္အစား အေႏြးထည္နဲ႔ လိုအပ္တဲ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ အေရးေပၚလိုအပ္ေနတယ္္လို႔လည္း ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။
နယ္ေျမေဒသတြင္း စစ္မီးေတြ ၿငိမ္းဖို႔ လိုအပ္သလို ဒုကၡသည္ေတြၾကံဳေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို အေရးတၾကီးျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ကို လိုအပ္တယ္လို႔ က်ားမေရးရာ တန္းတူညီမွ်ေရးကြန္ရက္ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားသူ မေမစံပယ္ျဖဴက ေျပာပါတယ္။
"အေရးတႀကီးလိုမွာကေတာ့ လံုၿခံဳတဲ့အမိုးအကာနဲ႔ အေႏြးထည္တို႔ဘာတို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ရာသီဥတုက အရမ္းေအးတယ္ေလ။ အရမ္းေအးၿပီးေတာ့ သူတို႔ေနထိုင္ေနရတဲ့ စခန္းေတြကလည္း ယာယီပဲတည္ေဆာက္ထားတာဆိုေတာ့ အခုဆို ပိုၿပီးေတာ့ မခံႏိုင္ေတာ့ဘူး။ စစ္ေဘးေရွာင္ေနရတဲ့ သူအတြက္က အခု ၈ ႏွစ္အထဲကို ၀င္လာၿပီဆိုတဲ့အခါမွာ သူတို႔လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထားက ေတာ္ေတာ္ေလးကို အားနည္းလာၿပီ အဲဒီေတာ့ သူတို႔မွာ အမိုးအကာက စလို႔ေပ့ါေနာ္ ၊ အခုလိုမ်ိဳး ေႏြးေႏြးေထြးေထြး၀တ္ႏိုင္မယ့္ အ၀တ္အထည္ကအစေပါ့ေနာ္ လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ ကေလးေတြဆိုရင္လည္း အခု စာေကာင္းေကာင္းမက်က္ရတာ ၈ ႏွစ္ရွိၿပီ အဲလိုပဲ က်မတို႔ အလယ္တန္း အထက္တန္း ေက်ာင္းသားေတြဆိုရင္ တပိုင္းတစနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေရွ႕ေရးကို ရင္ေလးဖို႔ေကာင္းတယ္ေပါ့။ က်န္းမာေရး စားေရးေသာက္ေရး ေနေရးထိုင္ေရး အစစအရာရာကေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနေသးပါတယ္။ ေသနတ္သံေတြရပ္သြားတယ္ဆိုတာ့ တဖက္မွာ ေကာင္းေပမယ့္ တဖက္ကေတာ့ ဒီထက္ပိုအေရးစိုက္တဲ့သူေတြ နည္းသြားတာေပါ့ေလေနာ္။ လက္တေလာ လိုအပ္ခ်က္ေတြေရာ၊ ေရရွည္လိုအပ္ခ်က္ေတြေရာ အမ်ားႀကီးပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။ သူတို႔ကို မေမ႔လိုက္ပါနဲ႔ လို႔ က်မကေတာ့ တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြကို ေျပာခ်င္တယ္ရွင့္။"
လာမယ့္ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ကခ်င္ေဒသအပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္းလံုးက စစ္ေဘးစစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြ မိမိတို႔ေနရပ္ရင္းကို ေဘးမသီရန္မခပဲ အျမန္ဆံုး လံုျခံဳစိတ္ခ်စြာ ျပန္ေရာက္ႏိုင္ပါေစေၾကာင္းလည္း ဆုမြန္ေတာင္းေပးၾကပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့၂၀၁၂ကစလို႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္တို႔ၾကား ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲေတြျပင္းထန္ စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ၿပီး သိန္းခ်ီတဲ့ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေဘးလြတ္ရာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကရတာ အခုဆိုရင္ ၈ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာလာၿပီျဖစ္တဲ့ သိန္းဂဏန္းရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ စားနပ္ရိကၡာရွားပါးလာၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြ ကလည္း နည္းပါးလာတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္လာေနတာျဖစ္ပါတယ္။
