Zawgyi/Unicode
ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းတွေအတွင်း စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေးသပိတ် လှုပ်ရှားမှု ပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကလေးမြို့နယ်မှာ စစ်တပ်က ရွာတွေထဲထိ ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်လို့ ၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ ပါတယ်။ စစ်တပ်တွေ မြို့ထဲ ဝင်မလာနိုင်အောင် တားဆီးပိတ်ဆို့တာ၊ တူမီးလက်နက်တွေ သုံးပြီး ကာကွယ်ခုခံခဲ့တာကြောင့် ခုလို စစ်တပ်ဘက်က တုံ့ပြန်နေတာပါ။ ဒါကြောင့် ကလေးနဲ့ ဂန့်ဂေါ ကားလမ်းမ၊ ကလေးမြို့အဝင်နားက ရွာသားတွေထောင်နဲ့ချီပြီး ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ ဒီအခြေအနေကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက်နိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ကလေးမြို့မှာ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး သပိတ်မှောက် ဆန္ဒပြမှုတွေ ပိုမိုပြင်းထန်လာသလို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ မလာနိုင်အောင် ကလေး-ဂန့်ဂေါမြို့ကားလမ်းကိုလည်း ပိတ်ဆို့ တားဆီးခဲ့တာကြောင့် စစ်တပ်က ကျေးရွာသားတွေကို ပစ်ခတ်၊ ဖမ်းဆီးနေတာကြောင့် ရွာသား အများအပြား တိမ်းရှောင်ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။
ကလေးနဲ့ ဂန့်ဂေါကားလမ်းမ ကလေးမြို့အဝင်နားက နတ်ချောင်း၊ ငဖားနဲ့ ချောင်းခွကျေးရွာမှာ မနေ့ ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့က စစ်တပ်ရဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ချောင်းခွရွာသား ၃ ဦးနဲ့ ဝေဘူလရွာသားတဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ရွာသားတယောက်က ပြောပါတယ်။
“သူတို့က ရွာထဲဝင်ပြီးပစ်နေတာဗျ။ သူတို့ရန်သူလည်းမဟုတ်ဘူး။ သူတို့ကအိမ်အောက်မှာ အေးအေးထိုင်တဲ့သူပါ။ ချောင်းခွမှာ ၄ ယောက်။ ချောင်းခွမှာကလေး- ၈ နှစ်တယောက်နဲ့ ၅၀ ကျော်တဲ့ တယောက်။ တယောက်က ၆၀ ကျော်တဲ့။ တယောက်က ဝေဘူလ။ အဲဒီကောင်က တယောက်။ ချောင်းခွ မနေ့က သေတာ ၄ ယောက်ပေါ့။”
ဒီနေ့မှာလည်း ကလေးမြို့နယ် သံဖိုကျေးရွာဘက်ကို ဝင်ရောက်စစ်ဆေးရှာဖွေနေမှုကြောင့် ရွာသား ထောင်ချီဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ရွာသားတဦးကပြောပါတယ်။
“မနေ့ညက စစ်တပ်တွေက ကျနော်တို့ရွာကိုဝင်လာတာနဲ့ အိမ်တွေလည်း ဖောက်တယ်။ သေနတ်တွေလည်း ရှာတယ်။ ပိုက်ဆံတွေလည်း ယူကြတယ်ဗျ။ ကြောက်တာနဲ့ ကျနော်တို့ရွာကို ထွက်ပြေးနေတာဗျ အခု။ အခုသံဖိုကျေးရွာအခြေအနေက ဒုက္ခသည်ဖြစ်တာပေါ့။ သံဖိုက လူပေါင်း ၄,၅၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်။ အခု ၄,၀၀၀ လောက်တော့ ရွာကနေထွက်ပြေးနေတာဗျ။ ရှောင်ပုန်းနေတာဗျ။ ဟိုတောင်ထဲရှောင်တဲ့သူကလည်း တဝက်။ ဟို မေတ္တာမြစ်ထဲရှောင်တဲ့လူလည်း ပါ အကုန်။”
သံဖိုနဲ့ ချောင်းခွရွာတွေက ရွာသားအများစု ထွက်ပြေးနေကြပြီး ရွာမှာသက်ကြီးရွယ်အိုတချို့သာ ကျန်နေခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကလေးမြို့ထဲကို စစ်ကူလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ဝင်မလာနိုင်အောင် ကလေး-ဂန့်ဂေါမြို့ကားလမ်းဘေးက ရွာသားတွေက လမ်းတွေ ပိတ်ဆို့တားဆီး ခုခံခဲ့တာကြောင့် ခုလို ရွာတွေကို တပ်က ပစ်မှတ်ထား ဖြိုခွင်းပစ်ခတ်တာလို့ကလေးမြို့ခံတဦးက ပြောပြပါတယ်။
“အဓိကတော့ ကလေးမြို့ကိုစစ်ကူလာတဲ့ ဂန့်ဂေါဘက်က စစ်သားတွေကို ကလေးမြို့ထဲလာလို့ မရအောင် ရွာသားတွေက လမ်းကိုပိတ်ဆို့တဲ့ ဟာမျိုးတွေ လုပ်တယ်ပေါ့လေ။ ကလေးမြို့က စစ်သားတွေ အဲဒီဘက်ကိုဆင်းသွားပြီးတော့ အဲဒီလိုပိတ်ဆို့တဲ့ရွာသားတွေကို လှမ်းပစ်တာပဲ။ သူတို့တတွေက။ ပစ်တော့ ဟိုဖက်ကရွာသားတွေကလည်း ခုခံစံနစ်၊ သူတို့ရရာလက်နက်နဲ့ ဆွဲပြီးပြန်ပစ်တာလေ။ အဲဒီချောင်းခွတခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီမတ်လ ၃၁ ကတည်းက နတ်မြောင်းတို့၊ ပန်းချောင်းတို့ ပြီးတော့ငဖားတို့ တောက်လျှောက်သူကဖြစ်နေပြီ။ စစ်သားတွေကအဲဒီဘက်ကိုဖိနေတာ။”
ကလေးမြို့က ဆန္ဒပြပွဲတချို့မှာ တပ်ဖွဲ့တွေဘက်က လက်နက်နဲ့ အပြင်းအထန်ပစ်ခတ်ခဲ့သလို ဆန္ဒပြပြည်သူတွေဘက်ကလည်း တူမီးသေနတ်၊ လေသေနတ်၊ ဂက်စ်သေနတ်တွေနဲ့ ပြန်လည် ပစ်ခတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ကလေးတက္ကသိုလ်အနီးမှာ စစ်တပ်ရဲ့ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဧပြီ ၁ ရက် ညပိုင်းက ၁၉ နှစ်အရွယ် မောင်ဉာဏ်လင်းထက် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
“မနေ့ညတော့ ၉ မိုင်ဘက်မှာ ကလေးတက္ကသိုလ်နားမှာ ပစ်ခတ်လို့ ခိုင်ကမ်းမြို့ကတယောက် အသက် ၁၉ နှစ်အရွယ် တယောက်တော့ကျသွားတယ်။”
ကလေးမြို့မှာ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေးသပိတ်တွေ ရက်ဆက်ဖြစ်ပွါးနေသလို ဆန္ဒပြပွဲတွေကို စစ်တပ်ဘက်က အကြမ်းဖက် ဖြိုခွင်းမှုတွေ တိုးလုပ်နေပြီး လူထုဘက်ကလည်း ရရာ လက်နက်နဲ့ ကာကွယ် ခုခံ တုံ့ပြန်နေကြပါတယ်။
Unicode
ကလေးမှာ စဈတပျနှိမျနငျးမှု ၄ ဦးသဆေုံးပွီး လူထောငျခြီ တိမျးရှောငျနရေ
ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးတှအေတှငျး စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေးသပိတျ လှုပျရှားမှု ပွငျးထနျခဲ့တဲ့ စဈကိုငျးတိုငျး ကလေးမွို့နယျမှာ စဈတပျက ရှာတှထေဲထိ ဝငျရောကျပဈခတျလို့ ၄ ဦး သဆေုံးခဲ့ ပါတယျ။ စဈတပျတှေ မွို့ထဲ ဝငျမလာနိုငျအောငျ တားဆီးပိတျဆို့တာ၊ တူမီးလကျနကျတှေ သုံးပွီး ကာကှယျခုခံခဲ့တာကွောင့ျ ခုလို စဈတပျဘကျက တုံ့ပွနျနတောပါ။ ဒါကွောင့ျ ကလေးနဲ့ ဂန့ျဂေါ ကားလမျးမ၊ ကလေးမွို့အဝငျနားက ရှာသားတှထေောငျနဲ့ခြီပွီး ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ ဒီအခွအေနကေို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး ကလေးမွို့မှာ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး သပိတျမှောကျ ဆန်ဒပွမှုတှေ ပိုမိုပွငျးထနျလာသလို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ မလာနိုငျအောငျ ကလေး-ဂန့ျဂေါမွို့ကားလမျးကိုလညျး ပိတျဆို့ တားဆီးခဲ့တာကွောင့ျ စဈတပျက ကြေးရှာသားတှကေို ပဈခတျ၊ ဖမျးဆီးနတောကွောင့ျ ရှာသား အမြားအပွား တိမျးရှောငျထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။
ကလေးနဲ့ ဂန့ျဂေါကားလမျးမ ကလေးမွို့အဝငျနားက နတျခြောငျး၊ ငဖားနဲ့ ခြောငျးခှကြေးရှာမှာ မနေ့ ဧပွီလ ၁ ရကျနေ့က စဈတပျရဲ့ ပဈခတျမှုကွောင့ျ ခြောငျးခှရှာသား ၃ ဦးနဲ့ ဝဘေူလရှာသားတဦး သဆေုံးသှားတယျလို့ ရှာသားတယောကျက ပွောပါတယျ။
“သူတို့က ရှာထဲဝငျပွီးပဈနတောဗြ။ သူတို့ရနျသူလညျးမဟုတျဘူး။ သူတို့ကအိမျအောကျမှာ အေးအေးထိုငျတဲ့သူပါ။ ခြောငျးခှမှာ ၄ ယောကျ။ ခြောငျးခှမှာကလေး- ၈ နှဈတယောကျနဲ့ ၅၀ ကြောျတဲ့ တယောကျ။ တယောကျက ၆၀ ကြောျတဲ့။ တယောကျက ဝဘေူလ။ အဲဒီကောငျက တယောကျ။ ခြောငျးခှ မနေ့က သတော ၄ ယောကျပေါ့။”
ဒီနေ့မှာလညျး ကလေးမွို့နယျ သံဖိုကြေးရှာဘကျကို ဝငျရောကျစဈဆေးရှာဖှနေမှေုကွောင့ျ ရှာသား ထောငျခြီဘေးလှတျရာ တိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ရှာသားတဦးကပွောပါတယျ။
“မနေ့ညက စဈတပျတှကေ ကနြောျတို့ရှာကိုဝငျလာတာနဲ့ အိမျတှလေညျး ဖောကျတယျ။ သနေတျတှလေညျး ရှာတယျ။ ပိုကျဆံတှလေညျး ယူကွတယျဗြ။ ကွောကျတာနဲ့ ကနြောျတို့ရှာကို ထှကျပွေးနတောဗြ အခု။ အခုသံဖိုကြေးရှာအခွအေနကေ ဒုက်ခသညျဖွဈတာပေါ့။ သံဖိုက လူပေါငျး ၄,၅၀၀ ကြောျလောကျရှိတယျ။ အခု ၄,၀၀၀ လောကျတော့ ရှာကနထှေကျပွေးနတောဗြ။ ရှောငျပုနျးနတောဗြ။ ဟိုတောငျထဲရှောငျတဲ့သူကလညျး တဝကျ။ ဟို မတေ်တာမွဈထဲရှောငျတဲ့လူလညျး ပါ အကုနျ။”
သံဖိုနဲ့ ခြောငျးခှရှာတှကေ ရှာသားအမြားစု ထှကျပွေးနကွေပွီး ရှာမှာသကျကွီးရှယျအိုတခြို့သာ ကနြျနခေဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။ ကလေးမွို့ထဲကို စဈကူလုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ ဝငျမလာနိုငျအောငျ ကလေး-ဂန့ျဂေါမွို့ကားလမျးဘေးက ရှာသားတှကေ လမျးတှေ ပိတျဆို့တားဆီး ခုခံခဲ့တာကွောင့ျ ခုလို ရှာတှကေို တပျက ပဈမှတျထား ဖွိုခှငျးပဈခတျတာလို့ကလေးမွို့ခံတဦးက ပွောပွပါတယျ။
“အဓိကတော့ ကလေးမွို့ကိုစဈကူလာတဲ့ ဂန့ျဂေါဘကျက စဈသားတှကေို ကလေးမွို့ထဲလာလို့ မရအောငျ ရှာသားတှကေ လမျးကိုပိတျဆို့တဲ့ ဟာမြိုးတှေ လုပျတယျပေါ့လေ။ ကလေးမွို့က စဈသားတှေ အဲဒီဘကျကိုဆငျးသှားပွီးတော့ အဲဒီလိုပိတျဆို့တဲ့ ရှာသားတှကေို လှမျးပဈတာပဲ။ သူတို့တတှကေ။ ပဈတော့ ဟိုဖကျကရှာသားတှကေလညျး ခုခံစံနဈ၊ သူတို့ရရာလကျနကျနဲ့ ဆှဲပွီးပွနျပဈတာလေ။ အဲဒီခြောငျးခှတခုတညျး မဟုတျဘူး။ အဲဒီမတျလ ၃၁ ကတညျးက နတျမွောငျးတို့၊ ပနျးခြောငျးတို့ ပွီးတော့ငဖားတို့ တောကျလြှောကျသူကဖွဈနပွေီ။ စဈသားတှကေအဲဒီဘကျကိုဖိနတော။”
ကလေးမွို့က ဆန်ဒပွပှဲတခြို့မှာ တပျဖှဲ့တှဘေကျက လကျနကျနဲ့ အပွငျးအထနျပဈခတျခဲ့သလို ဆန်ဒပွပွညျသူတှဘေကျကလညျး တူမီးသနေတျ၊ လသေနေတျ၊ ဂကျဈသနေတျတှနေဲ့ ပွနျလညျ ပဈခတျခဲ့ကွပါတယျ။
ကလေးတက်ကသိုလျအနီးမှာ စဈတပျရဲ့ပဈခတျမှုကွောင့ျ ဧပွီ ၁ ရကျ ညပိုငျးက ၁၉ နှဈအရှယျ မောငျဉာဏျလငျးထကျ သဆေုံးခဲ့ပါတယျ။
“မနေ့ညတော့ ၉ မိုငျဘကျမှာ ကလေးတက်ကသိုလျနားမှာ ပဈခတျလို့ ခိုငျကမျးမွို့ကတယောကျ အသကျ ၁၉ နှဈအရှယျ တယောကျတော့ကသြှားတယျ။”
ကလေးမွို့မှာ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေးသပိတျတှေ ရကျဆကျဖွဈပှါးနသေလို ဆန်ဒပွပှဲတှကေို စဈတပျဘကျက အကွမျးဖကျ ဖွိုခှငျးမှုတှေ တိုးလုပျနပွေီး လူထုဘကျကလညျး ရရာ လကျနကျနဲ့ ကာကှယျ ခုခံ တုံ့ပွနျနကွေပါတယျ။
#Kalay #WhatIsHappeningInMyanmar #WhatsHappeningInMyanmar #MyanmarMilitaryRegime #MyanmarMilitaryCoup #Tatmadaw #MyanmarProtests #NaiKunEnn #voaburmese #စဈဘကျအုပျခြုပျရေး #စဈအာဏာသိမျးမှု #တပျမတောျ #ဆန်ဒပွပှဲ #နိုငျကှနျးအိမျ #ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး
