{{Zawgyi/Unicode}}
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ တပ်မတော်နဲ့ စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ဆက်ရှိနေတာကြောင့် ကားအသွားအလာတွေ သတိထားဖို့ KIA ဘက်က ပြောဆိုလိုက်ပြီး နမ္မတူနဲ့ ကျောက်မဲခရိုင်အတွင်းမှာတော့ တိုင်းရင်းသားတပ်ဖွဲ့တွေအကြားတိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေတာကြောင့် စစ်ရှောင်တွေ နေရပ်မပြန်နိုင်ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီသတင်းတွေကို VOA မြန်မာပိုင်းရဲ့သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က စုစည်းတင်ပြပါမယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်မြို့နယ်အတွင်းမှာ တပ်မတော်နဲ့ KIA ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်ဖွဲ့အကြား ဒီလ ၂၀ရက်နေ့တည်းက တိုက်ပွဲတွေ နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဖြစ်ခဲ့တာပါ။
လောလောဆယ်မှာတော့ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်ဆိုင်းနေပြီး အခြေအနေက ရှုပ်ထွေးနေကြောင်း KIA ရဲ့ ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှုးကြီးနော်ဘူက ပြောပါတယ်။
“ မူဆယ်ဘက် တိုက်ပွဲအခြေအနေကတော့ တနေ့ကပေါ့နော်။ တနေ့က နောက်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တာကတော့။ တပ်မတော်ဘက်က ထိုးတဲ့ စစ်ကြောင်းတွေလည်း အကုန်လုံးကတော့ ပြန်ဆုတ်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆုတ်သွားတဲ့ လမ်းမှာကတော့ ကြိုကြားကြိုကြားတော့ တိုက်ပွဲက ပြန်ဖြစ်တဲ့ သတင်းတွေကတော့ ထွက်ပါတယ်။ အောက်ခြေကတော့ သတင်းက မတက်သေးဘူးခင်ဗျ။ ”
ဒီလ ၁၁ရက်နေ့က မူဆယ်မြို့ အရှေ့ဘက်ခြမ်းမှာရှိတဲ့ KIA တပ်အခြေစိုက်နယ်မြေတွေမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀ရက်နေ့နောက်ပိုင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ခဲ့တာပါ။
ဒေသခံတွေအကြားမှာတော့ ဒီတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားစဉ် တပ်မတော်က စစ်ကူပို့ရာမှာ KIA က ကြားဖြတ် တိုက်ခိုက်တဲ့အတွက် အရပ်သားကားတွေနဲ့ စစ်ကူပို့ဆောင်နေကြောင်း၊ ဒါကြောင့် အရပ်သားကားတွေ သွားလာရင် ပုံမှန်အမြန်နှုန်းနဲ့ မောင်းနှင်ဖို့၊ မှန်ချထားဖို့၊ ကုန်ကားတွေမှာ မိုးကာ အလုံမအုပ်ဖို့ KIAက သတိပေးထားတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေလည်း ပျံနှံနေပါတယ်။
ဗိုလ်မှုးကြီးနော်ဘူကတော့ KIA အနေနဲ့ ဒီသတိပေးချက်ကို တရားဝင် ထုတ်ပြန်တာမရှိကြောင်းပြောဆိုပြီးလက်ရှိအခြေအနေမှာတော့ အရပ်သားကားတွေအနေနဲ့လည်း အသွားအလာ သတိရှိဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ ရှမ်းမြောက်ဘက်ကတော့ တပ်မတော်က ဒီ KIA တပ်စခန်းတွေမှာ ထိုးစစ်ဆင်နေတဲ့အခါကျရင် တိုက်ပွဲတွေကတော့ နေရာမရွေးဖြစ်နိုင်တဲ့ အနေအထားတွေလည်း ရှိတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့် ပြည်သူလူထုလည်း အားလုံးကတော့ သတိထားဖို့ လိုတဲ့ အနေအထားဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျနော် ပြောလိုပါတယ်။”
ဒီလ ၂၄ရက်နေ့ကတော့ မူဆယ်မြို့က ပြည်သူ့စစ်ပိုင် ဟိုတယ်တခုနဲ့ တပ်မတော်တပ်စခန်းတခုကို အမည်မသိလက်နက်ကိုင်တွေက ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်တာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
မူဆယ်ဘက် စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့အချိန်မှာပဲ ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းက နမ္မတူနဲ့ ကျောက်မဲမြို့နယ်တွေအတွင်းမှာတော့ TNLA တအန်း(ပလောင်)နဲ့ SSPP ရှမ်းပြည်တပ်မတော်မြောက်ပိုင်း ပူးပေါင်းတပ်တွေနဲ့ RCSS ရှမ်းပြည်တပ်မတော် တောင်ပိုင်းအကြားမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေပါတယ်။
လက်ရှိမှာ နမ္မတူမြို့နယ် မန်စံရွာအနီးမှာ တိုက်ပွဲတွေ ၃ရက်ဆက်တိုက် ဖြစ်ပွားနေပြီး စစ်ရှောင်တွေလည်း ရောက်ရှိနေကြောင်းကို မန်စံရွာက စစ်ရှောင်အရေး ကူညီနေသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ အခု စကားပြောတုံးပဲ လက်နက်သံတွေ ကြားနေရတယ်။ သူက ကြိုကြား ကြိုးကြားဖြစ်လိုက် နားလိုက်ပေါ့။ အခုဒီ မွန်းလွဲ ၂နာရီ ၁၀မိနစ်လောက်ကနေစပြီးတော့ အသံတွေ ပြန်ထပ်ကြားလာရတဲ့အခြေအနေပဲခင်ဗျ။ ဒီနားတဝှိုက်မှာ ဖြစ်နေတာကတော့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ရက်ပေါ့နော်။ ၂ရက်နေ့က ပတ်ခြာလှည့်ဖြစ်နေတာ။ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဖြစ်တာကတော့ ဒီ ၃- ၄ ရက်ပဲခင်ဗျ။ ”
တိုက်ပွဲတွေအတွင်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသေဆုံးတဲ့ အခြေအနေတွေကိုတော့ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီရက်ဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် နောင်အောနဲ့ နားကျိုင်းရွာက ဒေသခံ ၁၃၀လောက် ထပ်မံတိမ်းရှောင်လာနေပြီး အရင် ရောက်ရှိပြီးသူနဲ့ဆို မန်စံရွာဘုန်းကြီးကျောင်း ၂ကျောင်းမှာ စစ်ရှောင် ၃၀၀နီးပါး ရောက်နေကြောင်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကျောက်မဲမြို့နယ် တော့ဆန်ရွာဘက်မှာလည်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၃ဖွဲ့အကြား တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသလို စစ်ရှောင်တွေလည်း နေရပ်မပြန်နိုင်သေးကြောင်း အုမ်းငန်းရွာက ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်က မိန့်ကြားပါတယ်။
“ တော့ဆန်ကတော့ မနေ့ကတော့ ဒုန်းဒုန်းဒိုင်းဒိုင်း အသံကြားနေတုံးပဲ။ မနေ့ညက ၁၀နာရီ ထိတောင် ဖြစ်တယ်။ ၅နာရီတည်းက စဖြစ်တယ်။ မနေ့ကတော့ ကလောဝိုင်းမှာတော့ လက်နက် ထိတာ ၂ယောက်လို့ ကြားနေရတယ်။ ရွာမှာတော့ ဒီမှာ စစ်ဘေးရှောင် ၈၅။ ပန်ဆန်မှာတော့ ကလောဝိုင်းရယ်၊ တောင်ပလို့ရယ်၊ ကုန်းသာရွာသစ်ရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ တုံထန်ရယ် ပေါင်းပြီးတော့ ပန်ဆန်မှာတော့ ၄၅၀လောက်ရှိတယ်။ ကန့်ကန်မှာက ၂၀၀လောက်ရှိတယ်။ ပန်ဆန်မှာ ရှိမယ်။ အုမ်းငန်းမှာ ရှိမယ်။ ကန့်ကန်မှာ ရှိမယ်။ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းကတော့ ၃ခန်းလောက်ရှိတယ်။”
ကျောက်မဲမြို့နယ်က စစ်ရှောင်တွေကတော့ ဒီလ ၁၆ရက်နေ့တည်းက စတင်ရောက်ရှိနေတာဖြစ်ပြီး ရိက္ခာအခက်အခဲ ရှိနေပါတယ်။
အုမ်းငန်းဆရာတော်ကတော့ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေ ရပ်ဆိုင်းဖို့အတွက် အခုလို ပန့်ကြားထားပါတယ်။
“ လက်နက်ကိုင် ၂ဖွဲ့လုံး အနေနဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်သင့်ပါပြီ။ ပြည်သူလူထုတွေကလည်း တော်တော်လေး ဒုက္ခဆင်းရဲတွေ ရောက်နေတာ။ ကိုယ့်အိမ်ကိုလည်း ပြန်ချင်နေပြီ၊ ကိုယ့်အိမ်က အလုပ်ကိုလည်း ပြန်လုပ်ချင်နေပြီ။ ခန ခန မေးနေတာ။ ပြန်ချင်တယ် အဲလို ပြောနေတာလေ။ နှစ်ဘက်လုံးကို မေတ္တာရပ်ခံချင်တာကတော့ တိုက်ပွဲမဖြစ်ကြပါနဲ့။ ပြီးတော့ ပြည်သူလူထုတွေ ပြန်သွားရင်လည်း ပြည်သူလူထုတွေကို မနှိပ်စက်ပါနဲ့၊ မဖိနှိပ်ပါနဲ့၊ မချုပ်ခြယ်ပါနဲ့၊ အနိုင်မကျင့်ပါနဲ့ပေါ့။ အဲလို မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလနဲ့ ဇန်နဝါရီလအတွင်းကလည်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုအဖွဲ့တွေအကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံတွေ ထောင်နဲ့ချီပြီး တိမ်းရှောင်ခဲ့ရပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ လတ်တလော ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တပ်မတော်ဘက် သတင်းထုတ်ပြန်တာတော့ မတွေ့ရပါဘူး။
......................................
{{Unicode}}
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ တပျမတောျနဲ့ စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ဆကျရှိနတောကွောင့ျ ကားအသှားအလာတှေ သတိထားဖို့ KIA ဘကျက ပွောဆိုလိုကျပွီး နမ်မတူနဲ့ ကြောကျမဲခရိုငျအတှငျးမှာတော့ တိုငျးရငျးသားတပျဖှဲ့တှအေကွားတိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျ ပွငျးထနျနတောကွောင့ျ စဈရှောငျတှေ နရေပျမပွနျနိုငျဖွဈနပေါတယျ။ ဒီသတငျးတှကေို VOA မွနျမာပိုငျးရဲ့သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက စုစညျးတငျပွပါမယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး မူဆယျမွို့နယျအတှငျးမှာ တပျမတောျနဲ့ KIA ကခငြျလှတျလပျရေးတပျဖှဲ့အကွား ဒီလ ၂၀ရကျနေ့တညျးက တိုကျပှဲတှေ နေ့စဉျရကျဆကျ ဖွဈခဲ့တာပါ။
လောလောဆယျမှာတော့ တိုကျပှဲတှေ ရပျဆိုငျးနပွေီး အခွအေနကေ ရှုပျထှေးနကွေောငျး KIA ရဲ့ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ ဗိုလျမှုးကွီးနောျဘူက ပွောပါတယျ။
“ မူဆယျဘကျ တိုကျပှဲအခွအေနကေတော့ တနေ့ကပေါ့နောျ။ တနေ့က နောကျဆုံးဖွဈပါတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈတာကတော့။ တပျမတောျဘကျက ထိုးတဲ့ စဈကွောငျးတှလေညျး အကုနျလုံးကတော့ ပွနျဆုတျသှားတယျဆိုတဲ့ အနအေထားဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဆုတျသှားတဲ့ လမျးမှာကတော့ ကွိုကွားကွိုကွားတော့ တိုကျပှဲက ပွနျဖွဈတဲ့ သတငျးတှကေတော့ ထှကျပါတယျ။ အောကျခွကေတော့ သတငျးက မတကျသေးဘူးခငျဗြ။ ”
ဒီလ ၁၁ရကျနေ့က မူဆယျမွို့ အရှေ့ဘကျခွမျးမှာရှိတဲ့ KIA တပျအခွစေိုကျနယျမွတှေမှော တိုကျပှဲဖွဈခဲ့ပွီး ၂၀ရကျနေ့နောကျပိုငျးမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျခဲ့တာပါ။
ဒသေခံတှအေကွားမှာတော့ ဒီတိုကျပှဲဖွဈပှားစဉျ တပျမတောျက စဈကူပို့ရာမှာ KIA က ကွားဖွတျ တိုကျခိုကျတဲ့အတှကျ အရပျသားကားတှနေဲ့ စဈကူပို့ဆောငျနကွေောငျး၊ ဒါကွောင့ျ အရပျသားကားတှေ သှားလာရငျ ပုံမှနျအမွနျနှုနျးနဲ့ မောငျးနှငျဖို့၊ မှနျခထြားဖို့၊ ကုနျကားတှမှော မိုးကာ အလုံမအုပျဖို့ KIAက သတိပေးထားတယျဆိုတဲ့ သတငျးတှလေညျး ပြံနှံနပေါတယျ။
ဗိုလျမှုးကွီးနောျဘူကတော့ KIA အနနေဲ့ ဒီသတိပေးခကြျကို တရားဝငျ ထုတျပွနျတာမရှိကွောငျးပွောဆိုပွီး လကျရှိအခွအေနမှောတော့ အရပျသားကားတှအေနနေဲ့လညျး အသှားအလာ သတိရှိဖို့ လိုအပျကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ ရှမျးမွောကျဘကျကတော့ တပျမတောျက ဒီ KIA တပျစခနျးတှမှော ထိုးစဈဆငျနတေဲ့အခါကရြငျ တိုကျပှဲတှကေတော့ နရောမရှေးဖွဈနိုငျတဲ့ အနအေထားတှလေညျး ရှိတာပေါ့။ အဲဒါကွောင့ျ ပွညျသူလူထုလညျး အားလုံးကတော့ သတိထားဖို့ လိုတဲ့ အနအေထားဖွဈတယျဆိုတာ ကနြောျ ပွောလိုပါတယျ။”
ဒီလ ၂၄ရကျနေ့ကတော့ မူဆယျမွို့က ပွညျသူ့စဈပိုငျ ဟိုတယျတခုနဲ့ တပျမတောျတပျစခနျးတခုကို အမညျမသိလကျနကျကိုငျတှကေ ဝငျရောကျပဈခတျတာတှေ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။
မူဆယျဘကျ စဈရေးတငျးမာနတေဲ့အခြိနျမှာပဲ ရှမျးပွညျနယျ မွောကျပိုငျးက နမ်မတူနဲ့ ကြောကျမဲမွို့နယျတှအေတှငျးမှာတော့ TNLA တအနျး(ပလောငျ)နဲ့ SSPP ရှမျးပွညျတပျမတောျမွောကျပိုငျး ပူးပေါငျးတပျတှနေဲ့ RCSS ရှမျးပွညျတပျမတောျ တောငျပိုငျးအကွားမှာ တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျ ပွငျးထနျနပေါတယျ။
လကျရှိမှာ နမ်မတူမွို့နယျ မနျစံရှာအနီးမှာ တိုကျပှဲတှေ ၃ရကျဆကျတိုကျ ဖွဈပှားနပွေီး စဈရှောငျတှလေညျး ရောကျရှိနကွေောငျးကို မနျစံရှာက စဈရှောငျအရေး ကူညီနသေူတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ အခု စကားပွောတုံးပဲ လကျနကျသံတှေ ကွားနရေတယျ။ သူက ကွိုကွား ကွိုးကွားဖွဈလိုကျ နားလိုကျပေါ့။ အခုဒီ မှနျးလှဲ ၂နာရီ ၁၀မိနဈလောကျကနစေပွီးတော့ အသံတှေ ပွနျထပျကွားလာရတဲ့အခွအေနပေဲခငျဗြ။ ဒီနားတဝှိုကျမှာ ဖွဈနတောကတော့ ဖဖေောျဝါရီ ၂ရကျပေါ့နောျ။ ၂ရကျနေ့က ပတျခွာလှည့ျဖွဈနတော။ ပွငျးပွငျးထနျထနျဖွဈတာကတော့ ဒီ ၃- ၄ ရကျပဲခငျဗြ။ ”
တိုကျပှဲတှအေတှငျး ထိခိုကျဒဏျရာရသဆေုံးတဲ့ အခွအေနတှေကေိုတော့ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီရကျဖွဈတဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ နောငျအောနဲ့ နားကြိုငျးရှာက ဒသေခံ ၁၃၀လောကျ ထပျမံတိမျးရှောငျလာနပွေီး အရငျ ရောကျရှိပွီးသူနဲ့ဆို မနျစံရှာဘုနျးကွီးကြောငျး ၂ကြောငျးမှာ စဈရှောငျ ၃၀၀နီးပါး ရောကျနကွေောငျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ကြောကျမဲမွို့နယျ တော့ဆနျရှာဘကျမှာလညျး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ ၃ဖှဲ့အကွား တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျဖွဈပှားနသေလို စဈရှောငျတှလေညျး နရေပျမပွနျနိုငျသေးကွောငျး အုမျးငနျးရှာက ကြောငျးထိုငျဆရာတောျက မိန့ျကွားပါတယျ။
“ တော့ဆနျကတော့ မနေ့ကတော့ ဒုနျးဒုနျးဒိုငျးဒိုငျး အသံကွားနတေုံးပဲ။ မနေ့ညက ၁၀နာရီ ထိတောငျ ဖွဈတယျ။ ၅နာရီတညျးက စဖွဈတယျ။ မနေ့ကတော့ ကလောဝိုငျးမှာတော့ လကျနကျ ထိတာ ၂ယောကျလို့ ကွားနရေတယျ။ ရှာမှာတော့ ဒီမှာ စဈဘေးရှောငျ ၈၅။ ပနျဆနျမှာတော့ ကလောဝိုငျးရယျ၊ တောငျပလို့ရယျ၊ ကုနျးသာရှာသဈရယျ၊ နောကျပွီးတော့ တုံထနျရယျ ပေါငျးပွီးတော့ ပနျဆနျမှာတော့ ၄၅၀လောကျရှိတယျ။ ကန့ျကနျမှာက ၂၀၀လောကျရှိတယျ။ ပနျဆနျမှာ ရှိမယျ။ အုမျးငနျးမှာ ရှိမယျ။ ကန့ျကနျမှာ ရှိမယျ။ စဈဘေးရှောငျစခနျးကတော့ ၃ခနျးလောကျရှိတယျ။”
ကြောကျမဲမွို့နယျက စဈရှောငျတှကေတော့ ဒီလ ၁၆ရကျနေ့တညျးက စတငျရောကျရှိနတောဖွဈပွီး ရိက်ခာအခကျအခဲ ရှိနပေါတယျ။
အုမျးငနျးဆရာတောျကတော့ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲတှေ ရပျဆိုငျးဖို့အတှကျ အခုလို ပန့ျကွားထားပါတယျ။
“ လကျနကျကိုငျ ၂ဖှဲ့လုံး အနနေဲ့ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျသင့ျပါပွီ။ ပွညျသူလူထုတှကေလညျး တောျတောျလေး ဒုက်ခဆငျးရဲတှေ ရောကျနတော။ ကိုယ့ျအိမျကိုလညျး ပွနျခငြျနပွေီ၊ ကိုယ့ျအိမျက အလုပျကိုလညျး ပွနျလုပျခငြျနပွေီ။ ခန ခန မေးနတော။ ပွနျခငြျတယျ အဲလို ပွောနတောလေ။ နှဈဘကျလုံးကို မတေ်တာရပျခံခငြျတာကတော့ တိုကျပှဲမဖွဈကွပါနဲ့။ ပွီးတော့ ပွညျသူလူထုတှေ ပွနျသှားရငျလညျး ပွညျသူလူထုတှကေို မနှိပျစကျပါနဲ့၊ မဖိနှိပျပါနဲ့၊ မခြုပျခွယျပါနဲ့၊ အနိုငျမကငြ့ျပါနဲ့ပေါ့။ အဲလို မတေ်တာရပျခံခငြျပါတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဒီဇငျဘာလနဲ့ ဇနျနဝါရီလအတှငျးကလညျး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုအဖှဲ့တှအေကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျခဲ့တာကွောင့ျ ဒသေခံတှေ ထောငျနဲ့ခြီပွီး တိမျးရှောငျခဲ့ရပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ လတျတလော ဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှဲတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး တပျမတောျဘကျ သတငျးထုတျပွနျတာတော့ မတှေ့ရပါဘူး။
