အေသအေပ်ာက္မ်ားခဲ့တဲ့ ေရတပ္သေဘၤာ တိုက္ခုိက္မႈအတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားက တာ၀န္ရွိတာေၾကာင့္ ဒီကိစၥအေပၚ တံု႔ျပန္မယ့္ စီမံကိန္းအေၾကာင္းကို ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ က အျပင္းထန္ဆံုး စကား အသံုးအႏႈံးေတြနဲ႔ ဆိုးလ္ၿမိဳ႕ မွာ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားကို အျပစ္ေပးမယ့္ နည္းလမ္းစံုကို ေတာင္ကိုရီးယားက ခ်ျပလုိက္ပါတယ္။ ဒီ အထဲမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ေသနတ္နဲ႔ တံု႔ျပန္လာမယ့္ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဆိုးလ္ျမိဳ႕ ကေနပို႔ထားတဲ့ Kurt Achin ရဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးကို ဦးတင္ေမာင္သန္းက တင္ျပထားပါတယ္။
ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား နယ္စပ္မွာ ေလာ္စပီကာ အသံခ်ဲ႕စက္ေတြ တပ္ဆင္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ ပစၥည္းေတြကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္မယ္လုိ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားက တနလၤာေန႔မွာ သတိေပးလုိက္ပါတယ္။
နယ္စပ္တဘက္ကေန ေလာ္စပီကာေတြနဲ႔ အသံလႊင့္တာကို ျပန္စမယ့္အစီအစဥ္ဟာ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရက လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြထဲက အစီအစဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိုရီးယားစစ္ပြဲကတည္း ေတာင္ကိုရီးယားက နယ္စပ္တစ္ဘက္ကေန အသံလႊင့္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမယ့္ မူ၀ါဒေၾကာင့္ အဲဒီလို အသံလႊင့္တာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ ႏွစ္က ရပ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တာေတြကို ေတာင္ကိုရီးယားက အျမဲ သည္းခံခဲ့ ပါတယ္လို႔ မစၥတာအီလ္က ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုအခါမွာေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥက အရင္နဲ႔ မတူေတာ့ဘူးလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ရန္စတဲ့လုပ္ရပ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီမယ့္အျပစ္ကို ေျမာက္ကိုရီးယား ခံရမယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။
မတ္လအတြင္းက ေတာင္ကိုရီးယား ေရတပ္သေဘၤာဟာ ေပါက္ကြဲၿပီး ႏွစ္ပုိင္းျပတ္သြားခဲ့တဲ့ အတြက္ သေဘၤာသား ၄၆ ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ေပါက္ကြဲခဲ့တာက ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ အျငင္းပြားေနတဲ့ ေရျပင္ နယ္နိမိတ္နားမွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ေျမာက္ကိုရီးယား ေရငုပ္သေဘၤာကေန ေတာင္ကိုရီးယားသေဘၤာကို ေတာ္ပီဒုိနဲ႔ပစ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံစံု ပါ၀င္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း အေထာက္အထားေတြနဲ႔ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေတြ႕ရွိခ်က္ဆိုတာေတြက လုပ္ၾကံထားတာေတြျဖစ္တယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားကဆိုပါတယ္။
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ နယ္ပယ္ေတြ ထိခိုက္လိမ့္မယ္လို႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို ရုပ္ျမင္ သံၾကားကေန မိန္႔ခြန္းေျပာရာမွာ သမၼတ အီလ္ေျမာင္ဘတ္က ေျပာပါတယ္။
ကိုရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ဖလွယ္ေရးအစီအစဥ္ေတြအားလံုး ရပ္ထားလိုက္ၿပီလို႔ မစၥတာအီလ္က ေျပာပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယား ေရျပင္ပိုင္နက္ကုိ အခြင့္ထူးေပး ျဖတ္သန္းခြင့္ ျပဳထားတာကိုလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘာၤေတြ ရရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ ခၽြတ္ျခံဳက်ေနတာေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားကိုေပးေနတဲ့ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားေရး အကူအညီေတြကိုေတာ့ ဆက္ေပးမယ္လို႔ သမၼတအီလ္က ေျပာပါတယ္။
လံုျခံဳေရးနဲ႔ဆက္စပ္ေနတဲ့ဌာနေတြက ၀န္ႀကီးေတြဟာ ေရွ႕လွမ္းရမယ့္ေျခလွမ္းေတြကို သတ္မွတ္ဖို႔အတြက္ လုပ္ေတာင့္လုပ္ခဲ ပူူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ကို က်င္းပခဲ့ပါ တယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးစစ္ပြဲကို ျပန္လည္ ဆင္ႏႊဲမယ္လို႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး Kim Tae-young က ပိုင္းျဖတ္ထားပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အသစ္ေတြလည္းလုပ္မယ္လို႔ ကတိေပးလိုက္ပါတယ္။
ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ ဟာ ေရငုပ္သေဘာၤာရန္ ကာကြယ္ေရး စစ္ေလ့က်င့္မႈကို ပူးတြဲလုပ္ၾကမယ္လို႔ ကင္မ္က ေျပာပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ေရတပ္စြမ္းပကားကို ကာကြယ္ရာမွာ တိုးတက္လာေအာင္ အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားတပ္ေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမွာပါ။
ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈအသစ္ေတြ ခ်မွတ္ဖို႔ကိစၥကို ေတာင္ကိုရီးယားက လံုျခံဳေရးေကာင္စီ တင္ဖို႔ရွိပါတယ္။
သေဘာၤနစ္သြားတဲ့ကိစၥကို တံု႔ျပန္ရာမွာ ေတာင္ကိုရီးယားကို အေမရိကန္က အျပည္အ၀ ေထာက္ခံေၾကာင္း သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ အနာဂတ္မွာ တုိက္ခုိက္လာမွာကို တားဆီးၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတာ ေသခ်ာေအာင္ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ နီးနီးစပ္စပ္ အလုပ္လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္တပ္ေတြကို သူ က အမိန္႔ေပးၿပီးပါၿပီ။
အေမရိကန္ တရုတ္ ဆက္ဆံေရးကို ေဘက်င္းမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္ျပန္႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလးအနက္ ေဆြးေႏြးေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ ့အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးမွာေတာ့မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျခအေနရဲ႕ ေလးနက္မႈကို တရုတ္အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ေတာင္ကိုရီးယားတုံ႔ျပန္ခ်က္ကို နားလည္တယ္လို႔ မစၥကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။
