{{Zawgyi/Unicode}}
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှုပုဒ်မနဲ့ တရားစွဲဆို ခံထား ရတဲ့ မန္တလေးတိုင်း ဝန်ကြီးချုပ်ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောက်ထပ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးအက်ဥပဒေနဲ့ ထပ်မံတရားစွဲဆိုလိုက်သလို မန္တလေးတိုင်း ဝန်ကြီးတချို့ကိုလည်း သဘာဝဘေးစီမံနဲ့ တရားစွဲဆိုလိုက်တာပါ။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ နိုင်ငံတော် အကြည်ညို ပျက်စေမှူပုဒ်နဲ့ တရားစွဲ ဆိုခံထားရတဲ့ NLD နာယကတဦးဖြစ်သူ ဦးဝင်းထိန်ကိုလည်း ဒီကနေ့ နေပြည်တော်မှာ ရုံးထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကို သက်နိုင်က တင်ပြပေးပါမယ်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှုပုဒ်မနဲ့ တရားစွဲဆို ခံထား ရတဲ့ မန္တလေးတိုင်း ဝန်ကြီးချုပ်ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောက်ထပ် ဘေးစီမံနဲ့ ထပ်မံတရားစွဲဆိုလိုက်သလို တစ်ခြား မန္တလေးတိုင်း ဝန်ကြီး (၃) ဦး ကိုလည်း သဘာဝဘေးစီမံနဲ့ တရားစွဲဆိုလိုက်တယ်လို့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ အမှုကို လိုက်ပါဆောင်ရွက်နေတဲ့ တရားလွတ်တော်ရှေ့နေ ဒေါ်သဲစုဝေကပြောပါတယ်။
“ အရင်က ၅၀၅(ခ) ကတစ်မှု အဲတာရုံးချိန်းက ၈ရက်နေ့ အခုဟာက နောက်တမှု ထပ်ဖွင့် တာ။ ဒီနေ့မှာ သတို့က တရားစွဲတင်ဖို့ပါ။ အခုဟာက တရားရုံးက နေပြီးတော့ ရမန် ယူထားတာပဲ ရှိသေးတာ ဒီနေ့က ရမန်ပြည့်တဲ့ရက် ဒီနေ့က တရားရုံးမှာ တရားစွဲဖို့ အတွက် စီစဉ်ကြတာပေါ့လေ။ စီစဉ်ကြတဲ့ သတင်းကြားလို့ ကျမတို့က သွားကြတာပေါ့။ သွားတော့ နောက်တစ်မှုတိုးတာက ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင်ရယ် ကျမတို့ လယ်ဆယ်ဝန်ကြီး ဒေါက်တာ စိုးသန်းရယ် ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီး ဦးလှမြင့်အောင်ရယ် နောက်ပြီးတော့ ကျမတို့ မန္တလေး တိုင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်က တိုင်းအလုပ်မှူဆောင် ဦးတင်ကိုကိုရယ် လေးယောက် ကို အဲဒီ သဘာဝဘေးနဲ့ စွဲတာပေါ့။ အဲလေးယောက်လုံးကို ဒီနေ့စွဲလိုက်တာ။ အဲဒီလေး ယောက်မှာ ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင် တစ်ယောက်ပဲ အရင်စွဲထားတဲ့ အမှုရှိတာ ကျန်တဲ့ သူတွေက ဒီနေ့မှာ စစွဲတာ။”
ပြီးခဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ရက်နေ့က နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှူပုဒ်မ ၅၀၅(ခ)နဲ့ တရားစွဲခံထားရတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင်ကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောက်ထပ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှူ ဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ ထပ်မံ တရားစွဲဆိုလိုက်တာပါ။
လက်ရှိမှာတော့ ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင်အပါအဝင် မန္တလေးတိုင်း ဝန်ကြီးသုံးဦးကို တရားစွဲထားတာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး တရားရုံးကို မရောက်သေးတာကြောင့် အသေးစိတ်မသိရ သေးဘူးလိုလည်း တရားလွတ်တော်ရှေ့နေ ဒေါ်သဲစုဝေက ပြောပါတယ်။
“ ထွေအုပ်ပိုင်းကလို့ပဲ သိရသေးတာ တရားရုံးကို တင်မလာသေးတော့ မသိရသေးဘူး။ ဘယ်သူကစွဲတယ် အမှုအမှတ်ဘယ်လောက်လဲဆိုတာမသိရသေးဘူး။ အခုမှ ရဲက ရမန်ဒီနေ့ ရမန်ယူပြီးတော့မှ ဥပဒေကို စွဲတင်မယ် ဥပဒေကနေပြီးတော့မှ တရားရုံးကို ပို့မှာ။”
တချိန်တည်းမှာပဲ နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှုပုဒ်မ ၁၂၄(က)နဲ့ တရားစွဲဆိုခံထားရတဲ့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)နာယက တဦးဖြစ်သူ ဦးဝင်းထိန်ကိုလည်း ဒီကနေ့ နေပြည်တော်မှာ ရုံးထုတ်ခဲ့ပြီး ကျန်းမာရေးအခြေအနေကြောင့် အာမခံပေးဖို့ လျှောက်ထားတာပြီး အာမခံပေးသင့်မပေးသင့်ဆိုတာကို လာမယ့် မတ်လ ၁၉ရက်နေ့ရုံးချိန်းမှာ ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်တယ်လို့ ဦးဝင်းထိန်ရဲ့ ရှေ့နေ ဒေါ်မင်းမင်းစိုးကပြောပါတယ်။
“ ကျွန်မတို့ ဒီနေ့ရုံးချိန်မှာကတော့ ကျွန်မတို့ ရှေ့နေအဖွဲ့ကနေပြီးတော့ ရုံးတော်ကို ကိုယ်စားလှယ်စာတင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အဘက အသက် (၈၀) နှစ်ရှိပြီဖြစ်ပြီးတော့မှ Wheel Chair နဲ့ သွားလာနေရတဲ့အကြောင်း ၊ အိပ်ရင်အသက်ရှူရပ်တဲ့ ရောဂါရှိတဲ့အတွက် ကြောင့်အောက် ဆီဂျင်မပြတ်ပေးသွင်းနေရ တဲ့အကြောင်း ၊သွေးတိုးရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ နှလုံးကြီးရောဂါ၊ ဆီးကြိတ်ကြီးရောဂါ အဲ့ဒီလိုမျိုးရောဂါဝေဒနာတွေခံစားနေရတဲ့အတွက်ကြောင့် ကျန်းမာရေး ကုသ မှုကို စဉ်ဆက်မပြတ်ခံယူနေရတဲ့အတွက်ကြောင့် ၄၉၇-၁ အရ ကျွန်မတို့က ရုံးတော် မှာဘ ဘအတွက် အာမခံလျှောက်ထား ပါတယ်ရှင့်၊ အဲ့ဒါကိုကျွန်မ တို့လျှောက်လဲချက် ပေးခိုင်း ပါတယ်။အာမခံ ပေးသင့် မပေးသင့် ဆိုတာကိုတော့ နောက်ရုံးချိန်းမှာနေပြီးတော့ တရားသူကြီးက အမိန့်တစ်ရပ်ချမှတ်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ”
ဦးဝင်းထိန်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ရက်နေ့မှာ အာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဆီးထားခဲ့တာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှူပုဒ်မ ၁၂၄(က)နဲ့ နေပြည်တော် ဥတ္တရသီရိခရိုင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးအေးလူက တရားလိုလုပ်ပြီးတရားစွဲဆိုထားတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
အစိုးရထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်း စုကြည်ကိုလည်း အာဏာပိုင်တွေက သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေပုဒ်မ ၂၅၊ ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေပုဒ်မ ၈ တို့နဲ့ တရားစွဲထားသလို သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်ကိုလည်း သဘာ၀ ဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုနဲ့ တရားစွဲထားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံ တကာ အသိုင်းအဝန်းကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် ဖမ်းဆီးထား သူတွေ ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့နဲ့ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဖြေရှင်းဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
.........................................
{{Unicode}}
စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျ နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေုပုဒျမနဲ့ တရားစှဲဆို ခံထား ရတဲ့ မန်တလေးတိုငျး ဝနျကွီးခြုပျဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောကျထပျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲရေးအကျဥပဒနေဲ့ ထပျမံတရားစှဲဆိုလိုကျသလို မန်တလေးတိုငျး ဝနျကွီးတခြို့ကိုလညျး သဘာဝဘေးစီမံနဲ့ တရားစှဲဆိုလိုကျတာပါ။ တဈဆကျတညျးမှာပဲ နိုငျငံတောျ အကွညျညို ပကြျစမှေူပုဒျနဲ့ တရားစှဲ ဆိုခံထားရတဲ့ NLD နာယကတဦးဖွဈသူ ဦးဝငျးထိနျကိုလညျး ဒီကနေ့ နပွေညျတောျမှာ ရုံးထုတျခဲ့ပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကို သကျနိုငျက တငျပွပေးပါမယျ။
စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျ နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေုပုဒျမနဲ့ တရားစှဲဆို ခံထား ရတဲ့ မန်တလေးတိုငျး ဝနျကွီးခြုပျဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောကျထပျ ဘေးစီမံနဲ့ ထပျမံတရားစှဲဆိုလိုကျသလို တဈခွား မန်တလေးတိုငျး ဝနျကွီး (၃) ဦး ကိုလညျး သဘာဝဘေးစီမံနဲ့ တရားစှဲဆိုလိုကျတယျလို့ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျရဲ့ အမှုကို လိုကျပါဆောငျရှကျနတေဲ့ တရားလှတျတောျရှေ့နေ ဒေါျသဲစုဝကေပွောပါတယျ။
“ အရငျက ၅၀၅(ခ) ကတဈမှု အဲတာရုံးခြိနျးက ၈ရကျနေ့ အခုဟာက နောကျတမှု ထပျဖှင့ျ တာ။ ဒီနေ့မှာ သတို့က တရားစှဲတငျဖို့ပါ။ အခုဟာက တရားရုံးက နပွေီးတော့ ရမနျ ယူထားတာပဲ ရှိသေးတာ ဒီနေ့က ရမနျပွည့ျတဲ့ရကျ ဒီနေ့က တရားရုံးမှာ တရားစှဲဖို့ အတှကျ စီစဉျကွတာပေါ့လေ။ စီစဉျကွတဲ့ သတငျးကွားလို့ ကမြတို့က သှားကွတာပေါ့။ သှားတော့ နောကျတဈမှုတိုးတာက ဒေါကျတာ ဇောျမွင့ျမောငျရယျ ကမြတို့ လယျဆယျဝနျကွီး ဒေါကျတာ စိုးသနျးရယျ ဆောကျလုပျရေးဝနျကွီး ဦးလှမွင့ျအောငျရယျ နောကျပွီးတော့ ကမြတို့ မန်တလေး တိုငျး အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျက တိုငျးအလုပျမှူဆောငျ ဦးတငျကိုကိုရယျ လေးယောကျ ကို အဲဒီ သဘာဝဘေးနဲ့ စှဲတာပေါ့။ အဲလေးယောကျလုံးကို ဒီနေ့စှဲလိုကျတာ။ အဲဒီလေး ယောကျမှာ ဒေါကျတာ ဇောျမွင့ျမောငျ တဈယောကျပဲ အရငျစှဲထားတဲ့ အမှုရှိတာ ကနြျတဲ့ သူတှကေ ဒီနေ့မှာ စစှဲတာ။”
ပွီးခဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၈ရကျနေ့က နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေူပုဒျမ ၅၀၅(ခ)နဲ့ တရားစှဲခံထားရတဲ့ ဝနျကွီးခြုပျ ဒေါကျတာ ဇောျမွင့ျမောငျကို ဒီကနေ့မှာပဲ နောကျထပျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှူ ဥပဒပေုဒျမ ၂၅ နဲ့ ထပျမံ တရားစှဲဆိုလိုကျတာပါ။
လကျရှိမှာတော့ ဒေါကျတာ ဇောျမွင့ျမောငျအပါအဝငျ မန်တလေးတိုငျး ဝနျကွီးသုံးဦးကို တရားစှဲထားတာနဲ့ပတျသတျပွီး တရားရုံးကို မရောကျသေးတာကွောင့ျ အသေးစိတျမသိရ သေးဘူးလိုလညျး တရားလှတျတောျရှေ့နေ ဒေါျသဲစုဝကေ ပွောပါတယျ။
“ ထှအေုပျပိုငျးကလို့ပဲ သိရသေးတာ တရားရုံးကို တငျမလာသေးတော့ မသိရသေးဘူး။ ဘယျသူကစှဲတယျ အမှုအမှတျဘယျလောကျလဲဆိုတာမသိရသေးဘူး။ အခုမှ ရဲက ရမနျဒီနေ့ ရမနျယူပွီးတော့မှ ဥပဒကေို စှဲတငျမယျ ဥပဒကေနပွေီးတော့မှ တရားရုံးကို ပို့မှာ။”
တခြိနျတညျးမှာပဲ နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေုပုဒျမ ၁၂၄(က)နဲ့ တရားစှဲဆိုခံထားရတဲ့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ (NLD)နာယက တဦးဖွဈသူ ဦးဝငျးထိနျကိုလညျး ဒီကနေ့ နပွေညျတောျမှာ ရုံးထုတျခဲ့ပွီး ကနြျးမာရေးအခွအေနကွေောင့ျ အာမခံပေးဖို့ လြှောကျထားတာပွီး အာမခံပေးသင့ျမပေးသင့ျဆိုတာကို လာမယ့ျ မတျလ ၁၉ရကျနေ့ရုံးခြိနျးမှာ ဆုံးဖွတျမှာဖွဈတယျလို့ ဦးဝငျးထိနျရဲ့ ရှေ့နေ ဒေါျမငျးမငျးစိုးကပွောပါတယျ။
“ ကြှနျမတို့ ဒီနေ့ရုံးခြိနျမှာကတော့ ကြှနျမတို့ ရှေ့နအေဖှဲ့ကနပွေီးတော့ ရုံးတောျကို ကိုယျစားလှယျစာတငျပါတယျ။ ပွီးတော့ အဘက အသကျ (၈၀) နှဈရှိပွီဖွဈပွီးတော့မှ Wheel Chair နဲ့ သှားလာနရေတဲ့အကွောငျး ၊ အိပျရငျအသကျရှူရပျတဲ့ ရောဂါရှိတဲ့အတှကျ ကွောင့ျအောကျ ဆီဂငြျမပွတျပေးသှငျးနရေ တဲ့အကွောငျး ၊သှေးတိုးရောဂါ၊ ဆီးခြိုရောဂါ၊ နှလုံးကွီးရောဂါ၊ ဆီးကွိတျကွီးရောဂါ အဲ့ဒီလိုမြိုးရောဂါဝဒေနာတှခေံစားနရေတဲ့အတှကျကွောင့ျ ကနြျးမာရေး ကုသ မှုကို စဉျဆကျမပွတျခံယူနရေတဲ့အတှကျကွောင့ျ ၄၉၇-၁ အရ ကြှနျမတို့က ရုံးတောျ မှာဘ ဘအတှကျ အာမခံလြှောကျထား ပါတယျရှင့ျ၊ အဲ့ဒါကိုကြှနျမ တို့လြှောကျလဲခကြျ ပေးခိုငျး ပါတယျ။အာမခံ ပေးသင့ျ မပေးသင့ျ ဆိုတာကိုတော့ နောကျရုံးခြိနျးမှာနပွေီးတော့ တရားသူကွီးက အမိန့ျတဈရပျခမြှတျပေးမှာ ဖွဈပါတယျရှင့ျ။ ”
ဦးဝငျးထိနျကို ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၄ရကျနေ့မှာ အာဏာပိုငျတှကေ ဖမျးဆီးထားခဲ့တာဖွဈပွီး နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေူပုဒျမ ၁၂၄(က)နဲ့ နပွေညျတောျ ဥတ်တရသီရိခရိုငျ အုပျခြုပျရေးမှူး ဦးအေးလူက တရားလိုလုပျပွီးတရားစှဲဆိုထားတာလညျးဖွဈပါတယျ။
အစိုးရထိပျတနျးခေါငျးဆောငျတှဖွေဈတဲ့ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျး စုကွညျကိုလညျး အာဏာပိုငျတှကေ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲမှု ဥပဒပေုဒျမ ၂၅၊ ပို့ကုနျသှငျးကုနျ ဥပဒပေုဒျမ ၈ တို့နဲ့ တရားစှဲထားသလို သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျကိုလညျး သဘာ၀ ဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲမှုနဲ့ တရားစှဲထားပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ အမရေိကနျ အပါအဝငျ နိုငျငံ တကာ အသိုငျးအဝနျးကတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ အပါအဝငျ ဖမျးဆီးထား သူတှေ ကို ပွနျလှှတျပေးဖို့နဲ့ နိုငျငံရေးပွူနာကို ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ဖွရှေငျးဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။