ကချင်ပြည်နယ်တွင်း လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေရဲ့ အခြေအနေကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အတွက် ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး ဗဟိုကော်မတီနဲ့ ကချင် လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ KIO/KIA ကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်က တိုက်တွန်း တောင်းဆို လိုက်ပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်ကို မခင်ဖြူထွေးက ပြောပြပေးပါမယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အရေးကြီးအဆိုတရပ်ကို ဒီကနေ့ပဲ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနား မဲဆန္ဒနယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်အမတ် ဦးသိန်းဇော်က တင်သွင်းခဲ့ပြီးတော့ လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကနေ့ လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုလိုက်တဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသိန်းညွှန့်က ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ တိုင်းရင်းသားရေးရာ ကော်မတီမှာလည်း ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်တဲ့၊ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးသိန်းဇော်ကနေ တင်သွင်းတာ။ ချုပ်လိုက်ရင်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးတဲ့ ပုံစံက အခုချိန်မှာ တဘက်နဲ့တဘက် မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးဖို့ မရဘူးပေါ့နော်၊ ကချင်ပြည်နယ် ကိစ္စမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဘက်လုံး တာဝန်ရှိတဲ့အတွက် ခုလို တွေ့လို့ မရတဲ့အခါမှာ အွန်လိုင်းကနေတွေ့ပြီးတော့ ဆွေးနွေးဖို့။ အဲဒီ ဆွေးနွေးမှုတွေကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြည်သူတွေက အကဲဖြတ်ဖို့၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ ပြည်သူ့ဆန္ဒနဲ့ အကောင်အထည် ဖော်ရတာမိုလို့ အဲဒီ ဆွေးနွေးချက်တွေ အပေါ်မှာ ပြည်သူတွေက အကဲဖြတ် ဆုံးဖြတ်ဖို့။ စစ်ကို လက်နက်နဲ့ပဲ ဖြေရှင်းလို့မရဘူးပေါ၊ အဲဒါတွေကို လက်နက်ကိုင် ဖြေရှင်းတဲ့နည်းတခုတည်းနဲ့ မအောင်မြင်ဘူး ဆိုတာကို သူ ထောက်ပြပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ် တနိုင်း မဲဆန္ဒနယ်က လွှတ်တော်အမတ်ကလည်း ထောက်ခံတယ်။ အဲဒီတော့ လွှတ်တော်ကလည်း အတည်ပြုပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာကို ပေးပို့ရမှာပေါ့။”
ငြိမ်းချမ်းရေး ကြိုးပမ်းတဲ့နေရာမှာ မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံပြီးတော့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အင်တာနက်ကပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့မဆို ဆွေးနွေးမှုတွေ ဖြစ်လာဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဦးသိန်းညွှန့်က ပြောပါတယ်။
“ဒါပေမဲ့ လွှတ်တော်ထဲမှာ ကျနော် တွေ့ရတဲ့အခြေအနေ တခုကတော့ ထောက်ခံတုန်းကလည်း ဘာမှမပြောဘူး၊ ကန့်ကွက်စရာ ရှိလား ဆိုတော့လည်း ဘာမှမပြောတဲ့ ရပ်တည်ချက် ဘာမှန်းမသိတဲ့၊ ဘာတွေ ရပ်တည်မှန်းမသိတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေကိုလည်း ကျနော် တွေ့ရတယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်တဲ့နေရာမှာ စကားပြောတာ ကောင်းတယ်။ အင်တာနက်ကပဲ ပြောပြော၊ အွန်လိုင်းကပဲ ပြောပြော၊ စားပွဲထိပ်မှာပဲပြောပြော၊ ဘယ်လိုပြောပြော သေနတ်ပစ်နေတာနဲ့စာရင် စကားပြောပြီး ဖြေရှင်းရတာ ကောင်းတဲ့အတွက် ကျနော်ကတော့ ဥက္ကဋ္ဌက သဘောတူလား မေးတဲ့အခါမှာ ထောက်ခံသလား မေးတဲ့အခါမှာ ထောက်ခံကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။”
အခုလို ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ပြည်သူ့လွှတ်တော်တွင်းမှာ တိုက်တွန်း တောင်းဆိုမှုတွေ ရှိနေသလိုပဲ ကချင်ပြည်နယ်တွင်းမှာလည်း လွှတ်တော်အမတ်တချို့နဲ့ ဒေသခံ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ လူထုတွေပါ တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးမှုတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ လက်ရှိ ပဋိပက္ခဒဏ် ခံစားနေရတဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို လွှတ်တော်မှာ သီးသန့် တင်ပြသွားဖို့ ရှိတယ်လို့ ကချင်ပြည်နယ် အင်ဂျန်ယန်မဲဆန္ဒနယ်က လွှတ်တော်အမတ် ဒေါ်ဒွဲဘူက ပြောပါတယ်။
“ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးမှ လူထုရဲ့ ဆန္ဒသဘောထားတွေကို ကျမတို့က စုံနိုင်သလောက် စုံအောင် ယူနေလို့ပါ။ ပြီးလို့ရှိရင် ကျမတို့ရဲ့ ပြဿနာ အရင်းခံတွေပေါ့နော်၊ ကျမတို့ရဲ့ ဟိုဘက်ဒီဘက် သဘောထားတွေ။ ကျမတို့ ပြတ်ပြတ်သားသား ဆုံးဖြတ်ရမယ့်ကိစ္စတွေ ပေါ့နော်။ အဲဒါတွေကို ကျမတို့ ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်တယ်၊ ဆွေးနွေးတယ်။ အဲဒါတွေ လုပ်နေလို့ ကျမတို့ လွှတ်တော် မသွားနိုင်သေးတာပါ။ ကချင်ပြည်နယ်က လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့လည်း မနက်ဖြန် ကျမတို့ အသေးစိတ် တွေ့ဆုံသွားဖို့ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့လည်း သူတို့က ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ အဆိုတင်သွင်းဖို့၊ သူတို့ ဆွေးနွေးသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ကျမတို့ လူထုနဲ့လည်း တော်တော်များများ တွေ့ပြီးပါပြီ။ နောက်ပြီး မြို့တော် ခမ်းမမှာလည်း လူထု ၆၀၀ ကျော်နဲ့လည်း တခါ တွေ့ပြီးပါပြီ။ ပြီးရင် ကျမ အနေနဲ့ ကက်သလစ်ဘုန်းတော်ကြီးတွေ နဲ့ရော၊ လူငယ်ပိုင်း အနေနဲ့ရော အုပ်စုလိုက် အုပ်စုလိုက် ကျမတို့တွေ့ထားတဲ့ ကျမတို့ရဲ့ သဘောထားတွေကို အကုန်လုံး စုစည်းပြီးတော့မှ လွှတ်တော်ကို တင်ပြသွားမှာပါ။ ကျမတို့ရဲ့ အခြေအနေပေါ့။ ဒီနေ့ လွှတ်တော်မှာ ကချင်အခြေအနေတော့ သူတို့ ဘယ်လို ခေါင်းစဉ်နဲ့ တင်သလဲတော့မသိဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျမတို့ ဒေသခံ၊ လက်ရှိ ကျမတို့ ခံစားနေရတဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်ကိုတော့ ကျမတို့ သီးသန့်တင်ပြသွားမှာပါ။”
ကချင်ပြည်နယ်တွင်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလကစလို့ ပြန်လည် ပြင်းထန်လာနေတဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နှစ်ဘက် သေဆုံးမှုတွေ အတော်များများရှိပြီး ဒေသခံပြည်သူတွေ ထိတ်လန့် ခြောက်ခြားနေကြရတယ်လို့လည်း ဒေါ်ဒွဲဘူက ပြောပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် နယ်စပ်ဒေသမှာ ခိုလုံနေကြရတဲ့ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေဟာလည်း သောင်းနဲ့ချီ ရှိနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အရေးကြီးအဆိုတရပ်ကို ဒီကနေ့ပဲ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနား မဲဆန္ဒနယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်အမတ် ဦးသိန်းဇော်က တင်သွင်းခဲ့ပြီးတော့ လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကနေ့ လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုလိုက်တဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသိန်းညွှန့်က ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ တိုင်းရင်းသားရေးရာ ကော်မတီမှာလည်း ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်တဲ့၊ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးသိန်းဇော်ကနေ တင်သွင်းတာ။ ချုပ်လိုက်ရင်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးတဲ့ ပုံစံက အခုချိန်မှာ တဘက်နဲ့တဘက် မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးဖို့ မရဘူးပေါ့နော်၊ ကချင်ပြည်နယ် ကိစ္စမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဘက်လုံး တာဝန်ရှိတဲ့အတွက် ခုလို တွေ့လို့ မရတဲ့အခါမှာ အွန်လိုင်းကနေတွေ့ပြီးတော့ ဆွေးနွေးဖို့။ အဲဒီ ဆွေးနွေးမှုတွေကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြည်သူတွေက အကဲဖြတ်ဖို့၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ ပြည်သူ့ဆန္ဒနဲ့ အကောင်အထည် ဖော်ရတာမိုလို့ အဲဒီ ဆွေးနွေးချက်တွေ အပေါ်မှာ ပြည်သူတွေက အကဲဖြတ် ဆုံးဖြတ်ဖို့။ စစ်ကို လက်နက်နဲ့ပဲ ဖြေရှင်းလို့မရဘူးပေါ၊ အဲဒါတွေကို လက်နက်ကိုင် ဖြေရှင်းတဲ့နည်းတခုတည်းနဲ့ မအောင်မြင်ဘူး ဆိုတာကို သူ ထောက်ပြပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ် တနိုင်း မဲဆန္ဒနယ်က လွှတ်တော်အမတ်ကလည်း ထောက်ခံတယ်။ အဲဒီတော့ လွှတ်တော်ကလည်း အတည်ပြုပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာကို ပေးပို့ရမှာပေါ့။”
ငြိမ်းချမ်းရေး ကြိုးပမ်းတဲ့နေရာမှာ မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံပြီးတော့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အင်တာနက်ကပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့မဆို ဆွေးနွေးမှုတွေ ဖြစ်လာဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဦးသိန်းညွှန့်က ပြောပါတယ်။
“ဒါပေမဲ့ လွှတ်တော်ထဲမှာ ကျနော် တွေ့ရတဲ့အခြေအနေ တခုကတော့ ထောက်ခံတုန်းကလည်း ဘာမှမပြောဘူး၊ ကန့်ကွက်စရာ ရှိလား ဆိုတော့လည်း ဘာမှမပြောတဲ့ ရပ်တည်ချက် ဘာမှန်းမသိတဲ့၊ ဘာတွေ ရပ်တည်မှန်းမသိတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေကိုလည်း ကျနော် တွေ့ရတယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်တဲ့နေရာမှာ စကားပြောတာ ကောင်းတယ်။ အင်တာနက်ကပဲ ပြောပြော၊ အွန်လိုင်းကပဲ ပြောပြော၊ စားပွဲထိပ်မှာပဲပြောပြော၊ ဘယ်လိုပြောပြော သေနတ်ပစ်နေတာနဲ့စာရင် စကားပြောပြီး ဖြေရှင်းရတာ ကောင်းတဲ့အတွက် ကျနော်ကတော့ ဥက္ကဋ္ဌက သဘောတူလား မေးတဲ့အခါမှာ ထောက်ခံသလား မေးတဲ့အခါမှာ ထောက်ခံကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။”
အခုလို ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ပြည်သူ့လွှတ်တော်တွင်းမှာ တိုက်တွန်း တောင်းဆိုမှုတွေ ရှိနေသလိုပဲ ကချင်ပြည်နယ်တွင်းမှာလည်း လွှတ်တော်အမတ်တချို့နဲ့ ဒေသခံ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ လူထုတွေပါ တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးမှုတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ လက်ရှိ ပဋိပက္ခဒဏ် ခံစားနေရတဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို လွှတ်တော်မှာ သီးသန့် တင်ပြသွားဖို့ ရှိတယ်လို့ ကချင်ပြည်နယ် အင်ဂျန်ယန်မဲဆန္ဒနယ်က လွှတ်တော်အမတ် ဒေါ်ဒွဲဘူက ပြောပါတယ်။
“ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးမှ လူထုရဲ့ ဆန္ဒသဘောထားတွေကို ကျမတို့က စုံနိုင်သလောက် စုံအောင် ယူနေလို့ပါ။ ပြီးလို့ရှိရင် ကျမတို့ရဲ့ ပြဿနာ အရင်းခံတွေပေါ့နော်၊ ကျမတို့ရဲ့ ဟိုဘက်ဒီဘက် သဘောထားတွေ။ ကျမတို့ ပြတ်ပြတ်သားသား ဆုံးဖြတ်ရမယ့်ကိစ္စတွေ ပေါ့နော်။ အဲဒါတွေကို ကျမတို့ ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်တယ်၊ ဆွေးနွေးတယ်။ အဲဒါတွေ လုပ်နေလို့ ကျမတို့ လွှတ်တော် မသွားနိုင်သေးတာပါ။ ကချင်ပြည်နယ်က လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့လည်း မနက်ဖြန် ကျမတို့ အသေးစိတ် တွေ့ဆုံသွားဖို့ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့လည်း သူတို့က ကချင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ အဆိုတင်သွင်းဖို့၊ သူတို့ ဆွေးနွေးသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ကျမတို့ လူထုနဲ့လည်း တော်တော်များများ တွေ့ပြီးပါပြီ။ နောက်ပြီး မြို့တော် ခမ်းမမှာလည်း လူထု ၆၀၀ ကျော်နဲ့လည်း တခါ တွေ့ပြီးပါပြီ။ ပြီးရင် ကျမ အနေနဲ့ ကက်သလစ်ဘုန်းတော်ကြီးတွေ နဲ့ရော၊ လူငယ်ပိုင်း အနေနဲ့ရော အုပ်စုလိုက် အုပ်စုလိုက် ကျမတို့တွေ့ထားတဲ့ ကျမတို့ရဲ့ သဘောထားတွေကို အကုန်လုံး စုစည်းပြီးတော့မှ လွှတ်တော်ကို တင်ပြသွားမှာပါ။ ကျမတို့ရဲ့ အခြေအနေပေါ့။ ဒီနေ့ လွှတ်တော်မှာ ကချင်အခြေအနေတော့ သူတို့ ဘယ်လို ခေါင်းစဉ်နဲ့ တင်သလဲတော့မသိဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျမတို့ ဒေသခံ၊ လက်ရှိ ကျမတို့ ခံစားနေရတဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်ကိုတော့ ကျမတို့ သီးသန့်တင်ပြသွားမှာပါ။”
ကချင်ပြည်နယ်တွင်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလကစလို့ ပြန်လည် ပြင်းထန်လာနေတဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နှစ်ဘက် သေဆုံးမှုတွေ အတော်များများရှိပြီး ဒေသခံပြည်သူတွေ ထိတ်လန့် ခြောက်ခြားနေကြရတယ်လို့လည်း ဒေါ်ဒွဲဘူက ပြောပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် နယ်စပ်ဒေသမှာ ခိုလုံနေကြရတဲ့ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေဟာလည်း သောင်းနဲ့ချီ ရှိနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
