ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ ဟႏြိဳင္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ အာရွထိပ္သီး ညီလာခံ တက္မယ့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႔ NCGUB ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရရဲ႕ ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကို မသြားခင္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းဟာ ဒီကေန႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိမွာျဖစ္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္ထဲမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုလည္း သြားဖို႔ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီခရီးစဥ္ တခုလံုးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္ ေျပာဖို႔ရွိသလဲဆုိတာ သိရဖို႔ ကုိရန္ႏုိင္က ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့ အခါမွာ သူက အခုလို စေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ သိသေလာက္ကေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ ႏွစ္ခုရွိတယ္ေပါ့။ တခုကေတာ့ ကုလသမဂၢနဲ႔ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အဲဒီမွာ ေရာက္ေနတဲ့ နအဖဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ကိစၥ ရွိတယ္။ ေဆြးေႏြးဖို႔ ကိစၥေတြက ေရြးေကာက္ပြဲ အေနအထားပိုင္းေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ ကာလ ကိစၥေတြေရာ၊ အဲဒီမွာ ကုလသမဂၢက ဘယ္လို ဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာထားေတြ ရွိတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အျမင္ေတြက ဘယ္လိုရွိတယ္၊ ဒါေတြကို ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။
“ေနာက္ ဒုတိယ အခ်က္ကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြ၊ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တနည္းတဖုံ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြေပ့ါ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔၊ ဒီႏုိင္ငံေတြမွာလည္း အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကုိ အားေပးပါတယ္၊ ေထာက္ခံပါတယ္ ဆုိတာကုိ အေျပာမဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႕အရ နအဖအေနနဲ႔ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္႐ုံးနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လာေအာင္ ဘယ္လုိမ်ဳိး သံတမန္ေရးအရ တြန္းအားေပးႏုိင္မလဲ၊ လုပ္ေပးႏုိင္မလဲေပါ့၊ ဒီကိစၥေတြလည္း ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
“ေနာက္ဆုံး အေထြေထြ ညီလာခံကို တင္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က တည့္တည့္ ေျပာထားပါတယ္။ နအဖအေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဟာ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဟာ ျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ပါးစပ္က ဘယ္ေလာက္ပဲေျပာေျပာ လက္ေတြ႕မွာ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္႐ုံးနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက လုံး၀ မရွိဘူး၊ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း မရွိဘူး။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြက ဘယ္လုိမ်ဳိး ၀ုိင္း၀န္း ကူညီၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးမလဲ ဆုိတဲ့ ကိစၥေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထင္ပါတယ္။”
ဟႏြိဳင္း ထိပ္သီးညီလာခံမွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သီးသန္႔ ေတြ႕ဆံုမယ္လို႔ေရာ သိရပါလား။
“ဟုတ္ကဲ့၊ သီးသန္႔ေပါ့၊ UN နဲ႔ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ ကာလမွာ သီးသန္႔ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ နအဖ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာတဲ့ အေနအထားမွာ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေပၚမွာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အျမင္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံေရး ေျဖရွင္းေရးမွာ ကုလသမဂၢက ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေစခ်င္တယ္ ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာထားေတြကုိ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
ေနာက္တခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြ ရွိ၊ မရွိ ႏိုင္ငံတကာ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး စံုစမ္းဖို႔ ကိစၥကိုေရာ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း ေျပာမယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ ဒီကိစၥအေပၚမွာ အာရွႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ အခု အာရွခရီးစဥ္မွာ ဒီအေၾကာင္း ေျပာႏိုင္ပါ့မလား။
“က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ဒီကိစၥဟာ အခုေလာေလာဆယ္ က်င္းပေနတဲ့ အေထြေထြ ညီလာခံနဲ႔လည္း ပတ္သက္တယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီတုိ႔ ဘာတို႔နဲ႔လည္း ပတ္သက္တယ္ဆုိေတာ့ အဲဒီလို စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အေထြေထြ ညီလာခံတုိ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီတုိ႔၊ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီတုိ႔ အဲဒီတခုခုက ေနၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မက်မခ်င္းေတာ့ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားမွာ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ဒီကိစၥကို ဦးစားေပး အေနနဲ႔ ထည့္ၿပီး ေဆြးေႏြးလိမ့္ဦးမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ဘူး။
“သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ အဓိက ေရြးေကာက္ပြဲ ရွိေနတဲ့ ကာလမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မတုိင္ခင္ ကာလမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးတဲ့ ကာလမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥမွာ သူ႔ရဲ႕ အခန္းက႑ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မလဲ၊ ဒါကို ေဘးႏုိင္ငံေတြက ဘယ္လို အကူအညီ ေပးႏုိင္မလဲ ဒါပဲ အဓိက အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။”
NCGUB ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရရဲ႕ ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဆီယံ ထိပ္သီး ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံကို ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ကေန ၃၀ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို မထိခိုက္ခ်င္ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာအေပၚ ျပင္းျပင္ထန္ထန္ ဖိအားေပးဖို႔လိုတယ္ ဆိုတာကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က မၾကာခင္ကပဲ ေျပာထားတာ ရွိပါတယ္။
