ပြည်သူတွေ သပိတ်မှောက်တဲ့ မြန်မာဘီယာ ရောင်းအားကျ
{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်း စစ်တပ်ပိုင်၊ နောက် စစ်တပ်နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ လုပ်ငန်းကြီးတွေရဲ့ ထုတ်ကုန်တွေ အပေါ် လူထုကြား သပိတ်မှောက်လာကြချိန်မှာ မြန်မာဘီယာ အရောင်းလည်း ကျဆင်းလာပါတယ်။ AFP သတင်းဆောင်းပါးကို မသိင်္ဂ ီထိုက် ပြောပြမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း လုပ်ငန်းတွေ ရပ်ဆိုင်းမယ့် အကြောင်း ဂျပန် အဖျော်ယမကာ လုပ်ငန်းကြီး Kirin ရဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ လက ကြေညာချက်ဟာဆိုရင် မြန်မာ စစ်တပ်လုပ်ငန်းကြီးက ထုတ်လုပ်တဲ့ ဘီယာကို သပိတ်မှောက်ထားကြတဲ့ ကိုကျော်ကြီးတို့လို လူတွေ အတွက်တော့ ဘာမှ ထူးထူးခြားခြား မဖြစ်ပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ အတွင်းမှာတော့ အဖျော်ယမကာ ဆိုင်တွေနဲ့ ဈေးဆိုင်တွေမှာ မြန်မာဘီယာက တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် နေရာရခဲ့ပြီး ဂျပန် လုပ်ငန်းကြီးကြောင့်လည်း ၂၀၁၁ ခုနှစ် အတွင်း အာဏာချုပ်ကိုင်မှုကို စစ်တပ်က ဖြေလျှော့လိုက်ပြီးနောက် စီးပွားရေး လွတ်လပ်မှု သင်္ကေတလည်း ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အရပ်သား အစိုးရကို စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတွေက ဖြုတ်ချပြီးနောက်မှာတော့ မြန်မာဘီယာ အပါအဝင် စစ်တပ်နဲ့ ပတ်သက် ဆက်နွယ်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက ထုတ်လုပ်တဲ့ ဆပ်ပြာ ကနေ ကော်ဖီ တို့လို ပစ္စည်းတွေကို လူထုတွင်း အများအပြားက ကျောခိုင်းခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီထဲမှာ ကိုကျော်ကြီးလည်း ပါပါတယ်။
“ တခြား ဘီယာ သောက်တော့လည်း တခြား ကုမ္ပဏီတွေက အစိုးရကို အခွန်ဆောင်ရတယ် ဆိုသော်ညားလည်း အလုံးအရင်းလိုက် မရောက်စေချင်လို့ဗျ။ ဆိုတော့ အတတ်နိုင်ဆုံးတော့ ရှောင်တယ်ဗျာ။ နောက်ဆုံး မရှိရင် မသောက်တဲ့ ပုံစံမျိုးလောက်ကို နေပစ်လိုက်တာ။”
နာမည် အရင်းကို မသုံးဖို့ ပြောတဲ့ ရန်ကုန်မြို့လယ်က စားသောက်ဆိုင် မန်နေဂျာ တဦးကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဧပြီလ ကတည်းက ဘီယာ မရောင်းတော့တာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဘီယာ မမှာတော့တဲ့ အပြင် ဘီယာ တံဆိပ်ပါတဲ့ ထိုင်ခုံတွေ၊ စားပွဲတွေ၊ ထီးတွေကိုပါ ပြန်ပေးခဲ့ကြတာပါ။ မြန်မာ ဘီယာ တံဆိပ် တွေ့ရင် ဖောက်သည်တွေ လာတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။ နာမည်ရင်းကို မသုံဘဲ ကိုမိုးစက်လို့ဘဲ သုံးဖို့ ပြောတဲ့ ရန်ကုန်မြို့ခံ ကတော့ ၁၉ လမ်းတလျှောက် မြန်မာဘီယာ ရောင်းတာ မတွေ့သလောက်ဘဲလို့ ပြောပါတယ်။ တခြားဘီယာတွေကို ပြောင်းသောက်နေကြကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
“ စစ်တပ်ထုတ် ဖြစ်တဲ့ မြန်မာဘီယာကို ဆိုင်တွေလည်း သိပ်မရောင်းကြတော့ဘူးပေါ့နော်။ ကျနော်တို့ သောက်နေကြသူတွေလည်း မြန်မာဘီယာကို သိပ်မသောက်ကြတော့ဘူးပေါ့။ ရောင်းတာလည်း သိပ်မတွေ့ရတော့ဘူး။ Tiger တို့ တခြား အမျိုးအမည်တွေကို ပြောင်းသောက်ကြပါတယ်။”
မြန်မာဘီယာ သောက်သုံးနေကြသူတိုင်းတော့ ဒီလို လုပ်ကြတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ရခိုင်ပြည်နယ်က အစိုးရ ဝန်ထမ်း တဦး ဖြစ်တဲ့ ကိုထွန်းထွန်းကတော့
များသောအားဖြင့်တော့ သပိတ်မှောက်တာတွေတော့ မတွေ့ရဘူး။ ပုံမှန် အတိုင်း မြန်မာ ရယ်လို့တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့လေ။ တချို့ ဆိုရင် ဘီယာ ဆိုရင် ပြီးရော ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ သောက်ကြတာမျိုးလည်း တွေ့ရတယ်။
ဒီ အစိုးရ ဝန်ထမ်းက သူ့နာမည်ရင်းကို မသုံးဘဲ ကိုထွန်းထွန်းလို့သာ သုံးဖို့ ပြောပါတယ်။ နာမည်ရင်း မသုံးဘဲ ကိုညီညီလို့ဘဲ သုံးဖို့ ပြောတဲ့ စစ်တွေမြို့ခံကတော့ အခုလို ပြောပါတယ်။
"ဒီဘက်မှာ စစ်တပ်နဲ့ ဘာမှ မဖြစ်ဘူးဆိုတော့ ဒီ မြန်မာဘီယာဘဲ ကိုယ်သောက်နေကျ အရက်ဘဲ သောက်တာပါ။ တခြား ဘာတွေမှ မရှိပါဘူး"
မြန်မာ ဘီယာ အပါအဝင် အဖျော်ယမကာတွေ ထုတ်တဲ့ မြန်မာ ဘရူဝါရီ လုပ်ငန်းကြီးကို စစ်တပ်ရဲ့ လုပ်ငန်းကြီး ဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့ စီးပွားရေး ဦးပိုင် လီမိတက်နဲ့ ဂျပန် အဖျော်ယမကာ လုပ်ငန်းကြီး Kirin တို့ ဖက်စပ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပြီး Kirin လုပ်ငန်းကြီးရဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်ထုတ် စာရင်းမှာတော့ ဈေးကွက် ဝေစု ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါး ရရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့တာပါ။
ဒါပေမယ့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ Covid ကပ်ဘေးရောဂါ လနဲ့ချီ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အတွင်း စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် အဟန့်အတားတွေ ဖြစ်ခဲ့ရပြီး အဲဒီနှစ်ကုန်ပိုင်း အကျိုးအမြတ်ဟာ ဂျပန်ယန်း ၆ ဒသမ ၆ ဘီလျံသာ ရရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီမတိုင်ခင်နှစ်က အကျိုးအမြတ် ဂျပန်ယန်း ၁၃ ဒသမ ၈ ဘီလျံထိ ရခဲ့တာပါ။ စစ်တပ် လုပ်ငန်းကြီးနဲ့ ဖက်စပ်လုပ်တာကို ဖျက်သိမ်းဖို့ လနဲ့ချီ ကြိုးစားခဲ့ပြီး၊ အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့တွေကလည်း ဖိအားပေးကြတာနဲ့ အတူဘဲ ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ လမှာတော့ ဂျပန် လုပ်ငန်းကြီးက မြန်မာနိုင်ငံကနေ ထွက်ခွာမယ့် အကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ဒီကြေညာချက်ကြောင့်ရော၊ နောက် မြန်မာ ဘီယာ အပေါ် သပိတ်မှောက်မှုတွေကြောင့်ရော ပြိုင်ဘက်တွေ ဖြစ်တဲ့ Heineken ၊ Carlsberg နဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံထုတ် ဘီယာ Chang တို့က လစ်ဟာသွားမယ့် ဈေးကွက်ထဲကို ဝင်ရောက်ဖို့ စိုင်းပြင်းနေကြပါတယ်။
အထူးသဖြင့် မြို့ကြီးတွေရဲ့ မြန်မာဘီယာရဲ့ ဈေးကွက် ဝေစုကို ဒီ ဘီယာ အမှတ်တံဆိပ် သုံးခုက ရလာနေတယ်လို့လည်း ရန်ကုန် အခြေစိုက် ဈေးကွက် လေ့လာသူ တဦးက ပြောပါတယ်။ သူ့နာမည်ရင်းကိုတော့ မသုံးစေချင်ကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
Carlsberg ဘီယာဘက်က မှတ်ချက် ရဖို့ AFP က ဆက်သွယ်ခဲ့သလိုဘဲ Heineken ဘီယာ ရဲ့ အမည်မဖော်တဲ့ တာဝန်ရှိသူ တဦးကတော့ စားသုံးသူတွေရဲ့ ဝယ်ယူမှု အလေ့အကျင့်နဲ့ ပတ်သက်လို့ သုံးသပ် ပြောဆိုဖို့ စောလွန်းနေသေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
..............................................
ပွညျသူတှေ သပိတျမှောကျတဲ့ မွနျမာဘီယာ ရောငျးအားကြ
{{Zawgyi/Unicode}}
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးမှု နောကျပိုငျး စဈတပျပိုငျ၊ နောကျ စဈတပျနဲ့ ဆကျစပျတဲ့ လုပျငနျးကွီးတှရေဲ့ ထုတျကုနျတှေ အပေါျ လူထုကွား သပိတျမှောကျလာကွခြိနျမှာ မွနျမာဘီယာ အရောငျးလညျး ကဆြငျးလာပါတယျ။ AFP သတငျးဆောငျးပါးကို မသိငျ်ဂ ီထိုကျ ပွောပွမှာပါ။
မွနျမာနိုငျငံတှငျး လုပျငနျးတှေ ရပျဆိုငျးမယ့ျ အကွောငျး ဂပြနျ အဖြောျယမကာ လုပျငနျးကွီး Kirin ရဲ့ ပွီးခဲ့တဲ့ လက ကွညောခကြျဟာဆိုရငျ မွနျမာ စဈတပျလုပျငနျးကွီးက ထုတျလုပျတဲ့ ဘီယာကို သပိတျမှောကျထားကွတဲ့ ကိုကြောျကွီးတို့လို လူတှေ အတှကျတော့ ဘာမှ ထူးထူးခွားခွား မဖွဈပါဘူး။ ပွီးခဲ့တဲ့ နှဈပေါငျးမြားစှာ အတှငျးမှာတော့ အဖြောျယမကာ ဆိုငျတှနေဲ့ ဈေးဆိုငျတှမှော မွနျမာဘီယာက တှငျတှငျကယြျကယြျ နရောရခဲ့ပွီး ဂပြနျ လုပျငနျးကွီးကွောင့ျလညျး ၂၀၁၁ ခုနှဈ အတှငျး အာဏာခြုပျကိုငျမှုကို စဈတပျက ဖွလြှေော့လိုကျပွီးနောကျ စီးပှားရေး လှတျလပျမှု သငျ်ကတေလညျး ဖွဈစခေဲ့ပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျလညျး ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဖဖေောျဝါရီလက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ အရပျသား အစိုးရကို စဈဗိုလျခြုပျကွီးတှကေ ဖွုတျခပြွီးနောကျမှာတော့ မွနျမာဘီယာ အပါအဝငျ စဈတပျနဲ့ ပတျသကျ ဆကျနှယျတဲ့ ကုမ်ပဏီတှကေ ထုတျလုပျတဲ့ ဆပျပွာ ကနေ ကောျဖီ တို့လို ပစ်စညျးတှကေို လူထုတှငျး အမြားအပွားက ကြောခိုငျးခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီထဲမှာ ကိုကြောျကွီးလညျး ပါပါတယျ။
“ တခွား ဘီယာ သောကျတော့လညျး တခွား ကုမ်ပဏီတှကေ အစိုးရကို အခှနျဆောငျရတယျ ဆိုသောျညားလညျး အလုံးအရငျးလိုကျ မရောကျစခေငြျလို့ဗြ။ ဆိုတော့ အတတျနိုငျဆုံးတော့ ရှောငျတယျဗြာ။ နောကျဆုံး မရှိရငျ မသောကျတဲ့ ပုံစံမြိုးလောကျကို နပေဈလိုကျတာ။”
နာမညျ အရငျးကို မသုံးဖို့ ပွောတဲ့ ရနျကုနျမွို့လယျက စားသောကျဆိုငျ မနျနဂြော တဦးကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဧပွီလ ကတညျးက ဘီယာ မရောငျးတော့တာ ဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဘီယာ မမှာတော့တဲ့ အပွငျ ဘီယာ တံဆိပျပါတဲ့ ထိုငျခုံတှေ၊ စားပှဲတှေ၊ ထီးတှကေိုပါ ပွနျပေးခဲ့ကွတာပါ။ မွနျမာ ဘီယာ တံဆိပျ တှေ့ရငျ ဖောကျသညျတှေ လာတော့မှာ မဟုတျဘူးလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။ နာမညျရငျးကို မသုံဘဲ ကိုမိုးစကျလို့ဘဲ သုံးဖို့ ပွောတဲ့ ရနျကုနျမွို့ခံ ကတော့ ၁၉ လမျးတလြှောကျ မွနျမာဘီယာ ရောငျးတာ မတှေ့သလောကျဘဲလို့ ပွောပါတယျ။ တခွားဘီယာတှကေို ပွောငျးသောကျနကွေကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
“ စဈတပျထုတျ ဖွဈတဲ့ မွနျမာဘီယာကို ဆိုငျတှလေညျး သိပျမရောငျးကွတော့ဘူးပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့ သောကျနကွေသူတှလေညျး မွနျမာဘီယာကို သိပျမသောကျကွတော့ဘူးပေါ့။ ရောငျးတာလညျး သိပျမတှေ့ရတော့ဘူး။ Tiger တို့ တခွား အမြိုးအမညျတှကေို ပွောငျးသောကျကွပါတယျ။”
မွနျမာဘီယာ သောကျသုံးနကွေသူတိုငျးတော့ ဒီလို လုပျကွတာ မဟုတျပါဘူး။ ရခိုငျပွညျနယျက အစိုးရ ဝနျထမျး တဦး ဖွဈတဲ့ ကိုထှနျးထှနျးကတော့
မြားသောအားဖွင့ျတော့ သပိတျမှောကျတာတှတေော့ မတှေ့ရဘူး။ ပုံမှနျ အတိုငျး မွနျမာ ရယျလို့တော့ မဟုတျဘူးပေါ့လေ။ တခြို့ ဆိုရငျ ဘီယာ ဆိုရငျ ပွီးရော ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ သောကျကွတာမြိုးလညျး တှေ့ရတယျ။
ဒီ အစိုးရ ဝနျထမျးက သူ့နာမညျရငျးကို မသုံးဘဲ ကိုထှနျးထှနျးလို့သာ သုံးဖို့ ပွောပါတယျ။ နာမညျရငျး မသုံးဘဲ ကိုညီညီလို့ဘဲ သုံးဖို့ ပွောတဲ့ စဈတှမွေို့ခံကတော့ အခုလို ပွောပါတယျ။
"ဒီဘကျမှာ စဈတပျနဲ့ ဘာမှ မဖွဈဘူးဆိုတော့ ဒီ မွနျမာဘီယာဘဲ ကိုယျသောကျနကြေ အရကျဘဲ သောကျတာပါ။ တခွား ဘာတှမှေ မရှိပါဘူး"
မွနျမာ ဘီယာ အပါအဝငျ အဖြောျယမကာတှေ ထုတျတဲ့ မွနျမာ ဘရူဝါရီ လုပျငနျးကွီးကို စဈတပျရဲ့ လုပျငနျးကွီး ဖွဈတဲ့ မွနျမာ့ စီးပှားရေး ဦးပိုငျ လီမိတကျနဲ့ ဂပြနျ အဖြောျယမကာ လုပျငနျးကွီး Kirin တို့ ဖကျစပျ လုပျကိုငျခဲ့ကွတာ ဖွဈပွီး Kirin လုပျငနျးကွီးရဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှဈထုတျ စာရငျးမှာတော့ ဈေးကှကျ ဝစေု ၈၀ ရာခိုငျနှုနျး နီးပါး ရရှိကွောငျး ဖောျပွခဲ့တာပါ။
ဒါပမေယ့ျလညျး မွနျမာနိုငျငံမှာ Covid ကပျဘေးရောဂါ လနဲ့ခြီ ဖွဈပှားခဲ့ပွီးနောကျ ၂၀၂၁ ခုနှဈ အတှငျး စဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ အဟန့ျအတားတှေ ဖွဈခဲ့ရပွီး အဲဒီနှဈကုနျပိုငျး အကြိုးအမွတျဟာ ဂပြနျယနျး ၆ ဒသမ ၆ ဘီလြံသာ ရရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒီမတိုငျခငျနှဈက အကြိုးအမွတျ ဂပြနျယနျး ၁၃ ဒသမ ၈ ဘီလြံထိ ရခဲ့တာပါ။ စဈတပျ လုပျငနျးကွီးနဲ့ ဖကျစပျလုပျတာကို ဖကြျသိမျးဖို့ လနဲ့ခြီ ကွိုးစားခဲ့ပွီး၊ အခှင့ျအရေး လှုပျရှားမှု အဖှဲ့တှကေလညျး ဖိအားပေးကွတာနဲ့ အတူဘဲ ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီ လမှာတော့ ဂပြနျ လုပျငနျးကွီးက မွနျမာနိုငျငံကနေ ထှကျခှာမယ့ျ အကွောငျး ကွညောခဲ့ပါတယျ။
ဒီကွညောခကြျကွောင့ျရော၊ နောကျ မွနျမာ ဘီယာ အပေါျ သပိတျမှောကျမှုတှကွေောင့ျရော ပွိုငျဘကျတှေ ဖွဈတဲ့ Heineken ၊ Carlsberg နဲ့ ထိုငျးနိုငျငံထုတျ ဘီယာ Chang တို့က လဈဟာသှားမယ့ျ ဈေးကှကျထဲကို ဝငျရောကျဖို့ စိုငျးပွငျးနကွေပါတယျ။
အထူးသဖွင့ျ မွို့ကွီးတှရေဲ့ မွနျမာဘီယာရဲ့ ဈေးကှကျ ဝစေုကို ဒီ ဘီယာ အမှတျတံဆိပျ သုံးခုက ရလာနတေယျလို့လညျး ရနျကုနျ အခွစေိုကျ ဈေးကှကျ လေ့လာသူ တဦးက ပွောပါတယျ။ သူ့နာမညျရငျးကိုတော့ မသုံးစခေငြျကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
Carlsberg ဘီယာဘကျက မှတျခကြျ ရဖို့ AFP က ဆကျသှယျခဲ့သလိုဘဲ Heineken ဘီယာ ရဲ့ အမညျမဖောျတဲ့ တာဝနျရှိသူ တဦးကတော့ စားသုံးသူတှရေဲ့ ဝယျယူမှု အလေ့အကငြ့ျနဲ့ ပတျသကျလို့ သုံးသပျ ပွောဆိုဖို့ စောလှနျးနသေေးကွောငျး ပွောပါတယျ။
