ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယား (Vijay Nambiar) ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၂ ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္မႈေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့သလုိ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလုံး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ကိုလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံ ပါလီမန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီကလည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမ၀င္ဘူးလို႔ ႐ႈတ္ခ်လိုက္ၿပီး ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ကုိလည္း ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ေနာ္႐ိႈးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေရးအတြက္ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံ ပါလီမန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီက တလတႀကိမ္သာ ပံုမွန္က်င္းပတဲ့ အစည္းအေ၀းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေၾကညာခ်က္တေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီေၾကညာခ်က္ပါ အဓိက အခ်က္ေတြကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ အတုိက္အခံနဲ႔ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းေတြ အားလံုးနဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ စတင္ဖုိ႔ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပန္လြတ္လာတာကို ႀကိဳဆိုလုိက္ၿပီး က်န္ေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ စစ္အစိုးရ က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း လြတ္လပ္မွ်တမႈ မရွိတာေၾကာင့္ တရားမ၀င္ဘူးလို႔လည္း ႐ႈတ္ခ်ထားပါတယ္။
အခု ဒီေၾကညာခ်က္အေပၚ ဥေရာပက အႀကီးဆံုး အစိုးရမဟုတ္တဲ့ NGO ပရဟိတ အဖြဲ႕ေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ People In Need အဖြဲ႕က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႕က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကူညီေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲသူ တဦးျဖစ္တဲ့ ခရစ္စ္တီနာ ပ႐ူနာ႐ုိဗာ (Kristina Prunerova) က…
“ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ခ်က္သမၼတ အစိုးရတြင္း တရား၀င္ ေကာ္မတီ တရပ္ကေန တရား၀င္ ထုတ္ျပန္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံငယ္ေလး တခုကေန ထုတ္ျပန္တယ္ ဆုိေပမဲ့ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ေပါ့ေပါ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေရးအတြက္ ခုိင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်က္ပါလီမန္ဟာ ပါလီမန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး ေကာ္မတီရဲ႕ သေဘာထားအတုိင္း ရပ္တည္ေလ့ ရွိတာမို႔ ပါလီမန္တရပ္လံုး အေနနဲ႔လည္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မယ္ဆုိရင္ ဒီသေဘာထားအတုိင္းပဲ ရွိမွာပါ။” လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြ ဆက္လုပ္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို မစ္စ္ ပ႐ူနာ႐ုိဗာက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဖိအားေပးမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အက်ဥ္းက်ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၁၀၀ ေက်ာ္ကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အဓိကက်တဲ့ သံုးပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတင္ႏုိင္ဖို႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢက ကမကထျပဳတဲ့ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ဆက္ၿပီး ဖိအားေပးသြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံငယ္ေလး တႏုိင္ငံ ျဖစ္ေပမဲ့ EU ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစိုက္မတ္မတ္ ပံ့ပုိး ေထာက္ခံလာတဲ့ ႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
People In Need အဖြဲ႕အစည္းကေတာ့ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္က ခ်က္ကုိစလို ဗက္ကီးယား ႏုိင္ငံမွာ အာဏာရွင္ အစိုးရကို တြန္းလွန္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ ကတၱီပါ ေတာ္လွန္ေရးကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တျခားေခါင္းေဆာင္ေတြက စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့၊ ႏုိင္ငံေရးမလုပ္တဲ့ ပရဟိတအဖြဲ႕တခု ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကေန ခုခ်ိန္အထိအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၇ ႏုိင္ငံကို လူမႈေရး အကူအညီေတြ ေပးလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး People In Need အဖြဲ႕က အဓိကအားျဖင့္ က႑ႏွစ္ခုမွာ ကူညီေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီက႑ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေအာက္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္း ျပည္ပက ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တျခား လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းေတြ လုပ္ကုိင္ႏုိင္စြမ္းအား ျမႇင့္တင္ေရး အပါအ၀င္ တျခား အကူအညီေတြကုိ ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥေရာပတလႊားမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အသိေပး ႏႈိးေဆာ္မႈေတြကို လုပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္က႑ တခုကေတာ့ ႐ုပ္၀တၳဳပစၥည္း အကူအညီေပးေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ထုိင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အကူအညီေတြ ေပးေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။