သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကိုရဲ႕ မြတ္စလင္ဆန္႕က်င္ေရး မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုမႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႔ကြက္တဲ့အေနနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးလြင္ဦးကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက မေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ဆင့္ေခၚၿပီး သတိေပးလိုက္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ Cox's Bazar ကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးအသစ္ Earl R. Miller ကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ႏိုင္ေရး ျမန္မာအစိုးရမွာ အျပည့္အ၀တာ၀န္ရွိေနေၾကာင္းေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကိုတင္ဆက္မွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ၀န္ႀကီးတဦးအေနနဲ႕ တာ၀န္မဲ့ၿပီး လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ ခဲြျခားေရးစိတ္နဲ႕ မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုခဲ့တာကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ အေနနဲ႕ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အတြင္း၀န္ ေရတပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း Khurshed Alam က ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးလြင္ဦးကို ဒီဇင္ဘာလ (၅)ရက္ေန႔က ဆင့္ေခၚ သတိေပးေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကိုက သူအရင္ေျပာခဲ့တဲ့ အစြန္းေရာက္ဘာသာႀကီးတခုဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဂၤါေန႔က ရန္ကုန္မွာျပဳလုပ္တဲ့ အခမ္းအနားတခုမွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ျပန္ၿပီးေျဖရွင္းရာကေန ျပည္တြင္းေန မြတ္စလင္ေတြကို ရည္ညြန္းတာမဟုတ္ပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းေတြက ဘဂၤါလီေတြကို ရည္စူးတာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ခ္ဟာစီနာကိုယ္တိုင္ ကုလသမဂၢမွာ သူတို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႕ ဒုကၡသည္ ၁ သန္းကို လက္ခံထားရတယ္လို႔ ေျပာၿပီး ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြေတာင္းခံ၊ ေ၀မွ်စားေနေၾကာင္း သူရဦးေအာင္ကိုက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘဂၤါလီလူငယ္ေတြကိုလည္း ရခိုင္နဲ႕ ျမန္မာျပည္ကို ခ်ီတက္ၾကဆိုၿပီး လႈံေဆာ္ ရိုက္သြင္းေနေၾကာင္း ၀န္ႀကီးက ေျပာခဲ့တာပါ။
အခုလို ၀န္ႀကီးတဦးအေနနဲ႕ တာ၀န္မဲ့ ေျပာၾကားတဲ့စကားဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္ေရး ကိစၥကို အထူးပဲ ထိခိုက္ေစေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အတြင္း၀န္ Khurshed Alam ကေျပာပါတယ္။ သာသနာေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကို ဆင့္ေခၚေျပာဆိုရာမွာ သံတမန္ေရး စကားလံုးေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္သံုးႏႈန္းခဲ့တယ္လို႔လည္း သူကဆိုပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရး ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္အရ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ ၀န္ခံထားၿပီးသာျဖစ္သလို ဒီလူေတြဟာ ျမန္မာဘက္ျခမ္းမွာ ေနတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ျမန္မာသံအမတ္ ဦးလြင္ဦး ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးအတြင္း၀န္က သတိေပးေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအားလံုး ျမန္မာႏိုင္ငံက သူတို႔ေနရပ္ကို ျပန္ေရး ျမန္မာအစိုးရထက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ပိုၿပီးလိုလားေပမယ့္ သူတို႔ကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္နဲ႕ အျခား အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ေပးမွသာ အဓိက ျပႆနာကိုေျဖရွင္းႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ Khurshed Alam က ဆိုပါတယ္။
ဒါအျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိေနတဲ့ ဘယ္ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုမွ သူတို႔အစိုးရအေနနဲ႕ အစြန္းေရာက္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးေနတာ မရွိေၾကာင္းဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးအတြင္း၀န္ Khurshed Alam က ျမန္မာသံအမတ္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အခုလို သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကို မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုခ်က္အေပၚ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာခ်ိန္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ Cox’s Bazar ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Earl R. Miller ကလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြရဲ႕အေျခအေနဟာ အလြန္ကိုဆိုးရြားေနဆဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာဘက္ျခမ္း သူတို႔ ေနရပ္ရြာေတြကို ျပန္ႏိုင္ေရး အေရးႀကီးေနေၾကာင္း အခုလို ေျပာပါတယ္။
“Cox’s Bazar က ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဒုတိယေျမာက္ေန႔အျဖစ္ လာေရာက္ၾကည့္ရွဳရာမွာ ဒုကၡသည္ေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အက်ပ္အတည္းႀကီးကို ျမင္ရတဲ့ က်ေနာ့္အဖို႔ အလြန္ပဲ တုန္လႈပ္ေျခာက္ခ်ားၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ မေန႔ကလည္း က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို လက္ခံထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရေရာ၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားႀကီးမႈ၊ ေစတနာအျပည့္နဲ႕ ကူညီမႈဟာ တကယ့္ကို ေက်းဇူးတင္ ေလးစားေထာက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္ျမင္တာက ဒီမွာရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးဟာ သူတို႔ႏိုင္ငံကို ေဘးကင္းလံုၿခံဳၿပီး ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျပန္ႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”
သူ႔ကို္္ယ္တိုင္ ျမင္ေတြ႕ရတဲ့အေျခအေနအရ ဒုကၡသည္ေတြ လက္ခံထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရွိတာေတြ႕ရၿပီး အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဒုကၡသည္ေတြလံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အာမခံခ်က္မ်ဳိးရွိေစမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး တိုးတက္လာတာမေတြ႕ရဘူးလို႔ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Earl R. Miller ကေျပာပါတယ္။
“ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္အေရးကို ကမၻာႀကီးအေနနဲ႕ မ်က္ေျခမပ်က္အာရံုစိုက္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထြက္ေျပးလာေနဆဲျဖစ္ၿပီး တလကို လူဦးေရ (၁၅၀) ဒါမွမဟုတ္ (၂၀၀) ေလာက္ရွိေနပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ့္ကို မ်ားျပားတဲ့ အေရအတြက္ပါ။ ဒုကၡသည္ေတြကို လက္ခံထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေနနဲ႕ စီးပြားေရးအရေရာ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိန္းေရးအရပါ အလြန္ထိခိုက္ပါတယ္။ ဒီမွာရွိတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ ပူးေပါင္းအလုပ္လုပ္တာကို ျမင္ရတာ တကယ့္ကို ေလးစားစရာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒုကၡသည္ေတြ သူတို႔မူရင္းေနရပ္ကို ျပန္ႏိုင္ဖို႔ အေျခအေနေတြ လက္ေတြ႕ဖန္တီးေပးဖို႔ ျမန္မာဘက္မွာ တာ၀န္ရွိေနပါတယ္။”
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ စတင္ဖို႔ျဖစ္ေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ တေယာက္မွ မျပန္ၾကတဲ့အတြက္ အစီအစဥ္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာဘက္က လက္ခံမယ့္ ပထမဆံုးအသုတ္စာရင္းမွာ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၂,၂၅၁ ဦးရွိပါတယ္။
