ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ စစ္အစိုးရ ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ FEC ေစ်းေတြဟာ ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္း အေတာ္ေလး က်ဆင္းေနပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံျခားပို႔ကုန္ တင္သြင္းမႈ က်ဆင္းသြားတာနဲ႔အတူ ေစ်းကြက္ထဲကို ေဒၚလာေတြ ထုတ္ေရာင္းတာမ်ားလို႔ အခုလို ေစ်းက်တာလုိ႔ သံုးသပ္ၾကတဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံျခား ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ပံုေသေစ်း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထြက္လာမယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုသံေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္သူ ကုန္သည္ေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ေဒၚလာနဲ႔ FEC ေစ်းေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ က်သြားသလဲဆုိတာ စုံစမ္းေမးျမန္းၿပီး မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔ကေန ဒီကေန႔ ၉ ရက္ေန႔ထိ ၃ ရက္တြင္း ေဒၚလာေစ်း၊ FEC ေစ်းနဲ႔အတူ Earning ေစ်းေတြ အေတာ္ေလး က်သြားပါတယ္။ တေဒၚလာကို က်ပ္ ၁,၀၀၀ နီးပါး ေစ်းေပါက္ရာကေန ဒီေန႔မွာေတာ့ ၉၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးထိ က်သြားပါတယ္။ အရင္က ေဒၚလာနဲ႔ FEC ေစ်းေတြက တရိပ္ရိပ္ေလာက္သာ အတက္အက် ရွိတတ္စၿမဲ ျဖစ္ေပမဲ့ အခုကေတာ့ သိသိသာသာ ၃ ရက္တာအတြင္း ေစ်းေတြ တအားထုိးက်လာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္သူတဦးက ေျပာပါတယ္။
“ဂယက္ကေတာ့ နည္းနည္း႐ုိက္သြားတယ္။ ဘယ္ေလာက္က်သြားလဲဆိုေတာ့ က်န္ခဲ့တဲ့ အပတ္ထဲက ၉၈၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ရွိရာက မေန႔က ၉၁၅ ေလာက္အထိ က်သြားတယ္၊ ေဒၚလာေစ်းက။ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ကြာဟသြားတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ အ၀ယ္နည္းနည္း ျပန္လိုက္ၿပီး ျပန္တက္လာတယ္။ ၉၃၀၊ ၉၄၀ ေလာက္အထိ တက္လာတယ္။”
တခါ FEC ဆိုရင္လည္း ၈၉၀ ေက်ာ္ကေန ဒီကေန႔ ေစ်းပိတ္ခ်ိန္မွာ ၇၄၀ ထိ က်ေနသလို Earning ေစ်းဆိုရင္လည္း ၁,၀၀၀ ၀န္းက်င္ကေန ၈၉၀ ေလာက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္လို႔လည္း ေျပာျပပါတယ္။ အခုလို ေဒၚလာေစ်းေတြ၊ FEC နဲ႔ Earning ေစ်းေတြ က်တာက ႏိုင္ငံျခားပို႔ကုန္ တင္သြင္းမႈ က်သြားတာ၊ ေဒၚလာသိမ္းထားသူေတြက ေဒၚလာေငြေတြကို အမ်ားအျပား ထုတ္ေရာင္းေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း သူက သံုးသပ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ အဓိက Import ေတြ ေတာ္ေတာ္နည္းသြားတယ္။ Import ေတြ နည္းသြားတာရယ္၊ အခု လတ္တေလာ ၾကားေနတာက တခ်ဳိ႕လူေတြက လက္ထဲမွာ မထားေတာ့ဘဲ ထုတ္ေရာင္းတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဒၚလာကို ဒီမွာ၀ယ္တဲ့ လူေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ စုၾကတာေလ။ ေဒၚလာေစ်း တက္မယ္၊ ဘာညာ အဲဒီလို အေတြးမ်ဳိးနဲ႔ စုၾကၿပီးေတာ့ အခုက ထင္သလုိ မတက္လာဘဲ အက်ဘက္ပဲ သန္းေနေတာ့ အကုန္လုံးက ထုတ္ေရာင္းၾကတယ္။ ထုတ္ေရာင္းေတာ့ ေစ်းေတြက ထုိးက်သြားတယ္။”
အလားတူ ႏုိင္ငံမွာ FEC ကို အသံုးျပဳမႈ နည္းလာလို႔ အခုလို FEC ေစ်းကြက္ ပ်က္တာလို႔လည္း ဆိုသလို Earning ေစ်း က်တဲ့အတြက္ ျပည္ပပို႔ကုန္ တင္ပို႔သူေတြ အေတာ္ေလး ထိခိုက္နစ္နာမႈ ရွိပါတယ္။ တခါ ၿပီးခဲ့တဲ့ လအနည္းငယ္ကစလို႔ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ေရာင္း၀ယ္မႈေတြကေန ရေနတဲ့ ၀င္ေငြေတြကလည္း Earning ေတြအျဖစ္နဲ႔ ျပန္၀င္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ပံုမွန္ဆို Earning ေစ်း က်တဲ့အတြက္ ျပည္ပက တင္သြင္းလာတဲ့ ပစၥည္းေတြ ေစ်းသက္သာၿပီး ပစၥည္းေစ်းေတြ က်ရမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနေတြ မရွိဘဲ ေစ်းေတြကို ထိန္းေရာင္းထားတတ္စၿမဲ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
“ပစၥည္း အ႐ႈံးအျမတ္ေတြ ကြာျခားမႈ ျဖစ္သြားမွာေပါ့။ အခက္အခဲကေတာ့ အဲဒီဟာမွာပါပဲ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ မက်ဘူးဗ်။ ျပည္တြင္းမွာ လုပ္ေနတဲ့လူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အရင္ တက္တုန္းက ေစ်းနဲ႔ပဲ တြက္ၿပီး ေရာင္းၾကတာ မ်ားတယ္။ Trade Fair ေတြ လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွသာ Discount ဆုိၿပီး ေလွ်ာ့ေရာင္းၾကတာ။ ျပည္တြင္းပစၥည္း ေစ်းႏႈန္းက ေဒၚလာေစ်း အတက္အက်အေပၚ တုိက္႐ုိက္ေတာ့ ဘယ္သူမွ မခံစားရဘူး။ နည္းနည္းၾကာသြားမွ ပစၥည္းေတြ ပုိက္မိေနမွသာ နည္းနည္း နည္းနည္း ခ်ေရာင္းၾကတာ။ ေနာက္ ပစၥည္း ျပတ္တဲ့အခါၾကေတာ့ ေစ်းမ်ားမွာစုိးလုိ႔ လူေတြက အမ်ားႀကီးေတာ့ ခ်မေရာင္းၾကဘူးဗ်။”
ရန္ကုန္ ႏိုင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္သူတဦး ရွင္းျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ေဒၚလာနဲ႔ FEC ေစ်းေတြ က်သလို ဒီကေန႕ ညေနပိုင္း ေရႊေစ်းလည္း က်ပါတယ္။ ပုံမွန္ ေရႊတက်ပ္သားကို ၆၅၀,၀၀၀ ေက်ာ္ကေန ဒီကေန႔ ၆၃၀,၀၀၀ နီးပါးထိ က်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ေဒၚလာေစ်းက်တဲ့ ဂယက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကသလို ျမန္မာျပည္မွာ အခု ေရႊေစ်းက ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ေစ်းနဲ႔ ေပါက္ေစ်းျဖစ္ေနၿပီး အခုလို ေစ်းက်ရာကေန ျပန္တက္ၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ အရင္ရွိတဲ့ ေစ်းထက္ ပိုၿပီး ေစ်းတက္တတ္တယ္လို႔လည္း ေျပာဆို သံုးသပ္ၾကပါတယ္။