ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ UPR ပံုမွန္သံုးသပ္မႈ အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အစိုးရက ဘယ္ေလာက္အထိ လိုက္နာေဆာင္ရြက္သလဲ ဆိုတဲ့ သံုးသပ္မႈကို မနက္ျဖန္ ဂ်ီနီဗာ ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ကြ်မ္းက်င္သူေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ လိုက္နာဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုသံုးသပ္မႈက တဆင့္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို လူ႕အခြင့္အေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက လက္ေတြ႕ အေရးယူႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္လာဖို႔ အဆင့္တဆင့္ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ေလးႏွစ္တႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ UPR လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေန ပံုမွန္သံုးသပ္မႈဟာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ျပဳလုပ္တာျဖစ္ၿပီး အဖဲြ႕၀င္ႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ကြ်မ္းက်င္သူေတြနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကိုပါ ပါ၀င္ေဆြးေႏြး အစီရင္ခံစာ တင္ခြင့္ျပဳထားပါတယ္။ အခုတႀကိမ္ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိစၥကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ UPR အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဘယ္ေလာက္ လိုက္နာသလဲ ဆိုတာကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ သံုးသပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကေန အစိုးရကို မျဖစ္မေန လိုက္နာရမယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိး ေပးႏုိင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သံုးသပ္ခ်က္ ဆိုတာနဲ႔ မွတ္တမ္းထုတ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးကို ႏိုင္ငံတကာ အာ႐ံုစိုက္လာဖို႔ အေျခအေနတရပ္ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ အခု အစည္းအေ၀းကို တက္ေရာက္ဖို႔ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက ယူဆပါတယ္။ ဒီကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေန ႏိုင္ငံတကာက စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႕ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနမႈ အေပၚမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ သူက ယူဆပါတယ္။
“လာမယ့္ စက္တင္ဘာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ရွိတယ္။ အေထြေထြ ညီလာခံရွိတယ္။ အစည္းအေ၀းေတြမွာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕ေရးကိစၥဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ အရွိန္ျမင့္လာတယ္။ ဒီ UPR Process ကလည္း အဲဒီ အရွိန္ျမႇင့္တဲ့ ေနရာမွာ အဆင့္တခု ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အေျခအေနဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒသေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရိွမရိွ စစ္ေဆးေရး ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖဲြ႕ဖို႔ အဆိုကိုေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကို အဆိုျပဳထားတာပါ။ အခု UPR လုပ္ငန္းစဥ္ကေတာ့ သူ႕ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔မတူ သီးျခား ျမန္မာ့အေရးကိစၥ ကိုင္တြယ္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ UPR လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ သူ႕လုပ္ငန္းအၾကားမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တူညီတဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ရိွတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို ႁခြင္းခ်က္မရိွ လႊတ္ေပးေရး ကိစၥကို ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း UPR လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အသစ္ျဖစ္ေလေတာ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးပိုင္းမွာ အားနည္းမႈေတြေတာ့ ရိွႏုိင္တယ္လို႕ မစၥတာ ကင္တားနားက ယူဆပါတယ္။
“UPR လုပ္ငန္းစဥ္ ဆိုတာဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈအသစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ဒီလုပ္ငန္းဟာ တစံုတရာ အေထာက္အကူ ျဖစ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ UPR မွာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖဲြ႕၀င္ေတြ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံအလိုက္ ႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေနတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ အားလံုးကို ကိုင္တြယ္စစ္ေဆးခြင့္ ရလို႔ပါပဲ။
“ဒါေပမဲ့ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ ေတြ႕ရိွခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး အပိုင္းမွာေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ UPR လုပ္ငန္းစဥ္က ေတြ႕ရိွ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရပိုင္းက ဘယ္ေလာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ လိုက္နာမလဲ ဆိုတာကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
မနက္ျဖန္လုပ္မယ့္ UPR အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီနဲ႕ UPR ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ဘယ္ေလာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ လိုက္နာသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္က တုံ႔ျပန္သြားဖို႔ ရိွပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္၊ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြကို လ်စ္လ်ဴျပဳခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနားကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ တကယ္တမ္း အေသးစိတ္ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွေနတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႕အခြင့္အေရး တိုးတက္လာဖို႔၊ လူ႕အခြင့္အေရး ခံစားခြင့္ေတြ ရလာေစဖို႔ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ အေသးစိတ္ အခိုင္အမာ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရိွေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး ကိစၥေတြကို ရည္ၫႊန္း ေျပာဆိုသြားတဲ့ သမၼတသစ္ရဲ႕ ပထမဆံုး မိန္႕ခြန္းေျပာၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီအေျပာအတိုင္း လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္လာမယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရသစ္ ဖဲြ႕ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေရး အပါအ၀င္ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ပိုၿပီး တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာလိမ့္မယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာေရာ၊ ကြ်မ္းက်င္သူေတြကပါ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကို လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အလြန္အားနည္းတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အခု လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာခြင့္မေပးတဲ့ ကိစၥကို ေထာက္ျပပါတယ္။
အခု UPR အစည္းအေ၀း အတြင္းကို မစၥတာ ကင္တားနား အေနနဲ႔ ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္မွာ မဟုတ္ေပမဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကုိ သူတင္ျပခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာ အႀကံျပဳခ်က္ကို UPR ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ထည့္သြင္းသံုးသပ္ဖို႔ ရိွမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ စစ္ေဆးႏိုင္ေရး ကိစၥကိုလည္း UPR ရဲ႕ သံုးသပ္ အႀကံျပဳခ်က္မွာ ထည့္သြင္းလိမ့္မယ္လို႕ မစၥတာ ကင္တားနားကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
