ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို အကူအညီေပးေနတဲ့ MSF လို႔ေခၚတဲ့ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔က လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရတာေၾကာင့္ အစိုးရကေရာ ျပည္သူလူထုကပါ ၀ိုင္းဝန္းကူညီၾကပါရန္ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသခံလူတခ်ိဳ႕က MSF ၀န္ထမ္းေတြကို ၿခိမ္းေခ်ာက္တာ၊ ရန္လိုတာ၊ ဘက္လိုက္တယ္လို႔ စြပ္စြဲတာ စသျဖင့္ ေႏွာက္ယွက္ခံေနရတာေၾကာင့္ အေရးေပၚ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြ အဆင္မေျပျဖစ္ေနရတယ္လို႔ MSF ရဲ႕ ျမန္မာျပည္ရံုးအႀကီးအကဲ Peter Paul de Groote က ဒီကေန႔ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုး၀င္းကေျပာျပေပးမွာပါ။
MSF ေခၚနယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း Mobile Clinic လို႔ေခၚတဲ့ နယ္လွည့္ေဆးခန္း ၂၀ေက်ာ္နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ က်မ္းမာေရးကို ပံ့ပိုးေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့နယ္လွည့္ေဆးခန္းေတြနဲ႔ မူစလင္ဒုကၡသည္စခန္း ၁၅ခုနဲ႔ ရခုိင္ဒုကၡသည္စခန္း ၅ခုကို အကူအညီေပးေနတာပါ။ ဒီနယ္လွည့္ေဆးခန္းေတြမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြ၊ က်မ္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြရဲ့ လတ္တေလာရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ MSF ရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ႐ံုးအႀကီးအကဲ Peter Paul de Groote က VOA ကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရမွာပါ။ လူနည္းနည္းဘဲပါေပမယ့္လည္း အသိုင္းအ၀ို္င္းမွာ ၾသဇာရွိတဲ့လူတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ျခိမ္းေျခာက္အက်ပ္ကိုင္တာေတြကို က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ က်န္းမာေရးအကူအညီ လုိအပ္ေနတဲ့ လူေတြဆီကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ၀န္ထမ္းေတြ အေရာက္သြားႏိုင္ဖို႕ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႕ ၾကံဳေနရပါတယ္။”
ဒီလိုအခက္အခဲေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရတာေတြကို သက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေၾကာင္းၾကားေပမဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္အကူအညီေတြ မေပးႏုိင္တာေတြကိုလည္း Mr Groote က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီလိုအခက္အခဲေတြ႕တိုင္းမွာ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြကို အကူအညီေတာင္းပါတယ္။ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ေနျပည္ေတာ္အဆင့္ထိေတာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ပန္ၾကားေနပါတယ္။ သူတို႕အားလံုးကလည္း ပူးေပါင္းပံ့ပိုး ေပးေနတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ ထိေရာက္ေအာင္ လူသိရွင္ၾကား အကူအညီေပးဖို႕ပါ။ MSF တစ္ဖြဲ႔တည္းအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားလူမႈေရးအကူအညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ ေတြအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိမွာပါ။ အခုေတြ႕ေနရတာက တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ လုိအပ္ခ်က္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပံ့ပိုးေပးႏို္င္တဲ့ အကူအညီက သိပ္ကိုကြာဟေနတာပါပဲ။ ဒါကို ေျပလည္ေအာင္ အစိုးရက အကူအညီေပးဖို႕ လိုပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြနဲ႔တမ်ိဳး၊ လူမႈကြန္ရက္ေတြကတဆင့္ ဘက္လိုက္တယ္လို႔ စြတ္စြဲေျပာဆိုေန တာေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေရာ၊ ျပည္သူလူထုကပါ ဝိုင္းဝန္းကူညီပံ့ပိုးေပးဖို႔လိုပါတယ္လို႔ Mr Groote က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ MSF ဆိုတာဟာ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဋိပကၡမ်ိဳးမွာ မဆို ဘယ္ဖက္ကမွ မလိုက္ဘဲ မွ်မွ်တတ ၾကားေန ရပ္တည္တဲ့အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ အကူအညီလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရ ရင္ေတာ့ အကူအညီ အပူတျပင္း လိုအပ္ေနတဲ့လူေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ သူတို႕ဆီ အေရာက္သြားျပီး အကူအညီေပးႏိုင္ဖို႕ အစိုးရကိုေမတၱာ ရပ္ခံေနတာျဖစ္ပါတယ္။”
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇြန္လကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ခုႏွစ္ေသာင္းခြဲ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသလို၊ ေအာက္တိုဘာလမွ ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူေလးေသာင္းခန္႔ဟာလည္း ယာယီစခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကရတယ္လို႔ MSFရဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
MSF ေခၚနယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း Mobile Clinic လို႔ေခၚတဲ့ နယ္လွည့္ေဆးခန္း ၂၀ေက်ာ္နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ က်မ္းမာေရးကို ပံ့ပိုးေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့နယ္လွည့္ေဆးခန္းေတြနဲ႔ မူစလင္ဒုကၡသည္စခန္း ၁၅ခုနဲ႔ ရခုိင္ဒုကၡသည္စခန္း ၅ခုကို အကူအညီေပးေနတာပါ။ ဒီနယ္လွည့္ေဆးခန္းေတြမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြ၊ က်မ္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြရဲ့ လတ္တေလာရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ MSF ရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ႐ံုးအႀကီးအကဲ Peter Paul de Groote က VOA ကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရမွာပါ။ လူနည္းနည္းဘဲပါေပမယ့္လည္း အသိုင္းအ၀ို္င္းမွာ ၾသဇာရွိတဲ့လူတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ျခိမ္းေျခာက္အက်ပ္ကိုင္တာေတြကို က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ က်န္းမာေရးအကူအညီ လုိအပ္ေနတဲ့ လူေတြဆီကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ၀န္ထမ္းေတြ အေရာက္သြားႏိုင္ဖို႕ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႕ ၾကံဳေနရပါတယ္။”
ဒီလိုအခက္အခဲေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရတာေတြကို သက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေၾကာင္းၾကားေပမဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္အကူအညီေတြ မေပးႏုိင္တာေတြကိုလည္း Mr Groote က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီလိုအခက္အခဲေတြ႕တိုင္းမွာ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြကို အကူအညီေတာင္းပါတယ္။ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ေနျပည္ေတာ္အဆင့္ထိေတာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ပန္ၾကားေနပါတယ္။ သူတို႕အားလံုးကလည္း ပူးေပါင္းပံ့ပိုး ေပးေနတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ ထိေရာက္ေအာင္ လူသိရွင္ၾကား အကူအညီေပးဖို႕ပါ။ MSF တစ္ဖြဲ႔တည္းအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားလူမႈေရးအကူအညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ ေတြအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိမွာပါ။ အခုေတြ႕ေနရတာက တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ လုိအပ္ခ်က္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပံ့ပိုးေပးႏို္င္တဲ့ အကူအညီက သိပ္ကိုကြာဟေနတာပါပဲ။ ဒါကို ေျပလည္ေအာင္ အစိုးရက အကူအညီေပးဖို႕ လိုပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြနဲ႔တမ်ိဳး၊ လူမႈကြန္ရက္ေတြကတဆင့္ ဘက္လိုက္တယ္လို႔ စြတ္စြဲေျပာဆိုေန တာေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေရာ၊ ျပည္သူလူထုကပါ ဝိုင္းဝန္းကူညီပံ့ပိုးေပးဖို႔လိုပါတယ္လို႔ Mr Groote က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ MSF ဆိုတာဟာ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဋိပကၡမ်ိဳးမွာ မဆို ဘယ္ဖက္ကမွ မလိုက္ဘဲ မွ်မွ်တတ ၾကားေန ရပ္တည္တဲ့အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ အကူအညီလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရ ရင္ေတာ့ အကူအညီ အပူတျပင္း လိုအပ္ေနတဲ့လူေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ သူတို႕ဆီ အေရာက္သြားျပီး အကူအညီေပးႏိုင္ဖို႕ အစိုးရကိုေမတၱာ ရပ္ခံေနတာျဖစ္ပါတယ္။”
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇြန္လကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ခုႏွစ္ေသာင္းခြဲ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသလို၊ ေအာက္တိုဘာလမွ ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူေလးေသာင္းခန္႔ဟာလည္း ယာယီစခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကရတယ္လို႔ MSFရဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
