ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္ပ ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ကို ပိတ္ထားရာကေန အခု ျပည္လည္ခြင့္ျပဳေပးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစားသံုးမႈကေန ပိုလွ်ံတဲ့ ဆန္ပမာဏကို ႏိုင္ငံျခား ေစ်းကြက္ေတြဆီ တင္ပို႔ခြင့္ေပးမွာ ျဖစ္သလို ျပည္တြင္းမွာလည္း ဆန္ေစ်းေတြ မတက္ေအာင္ ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက အာမခံ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႕ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းက ဆုိပါတယ္။ ျပည္ပကို ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ ရလာတဲ့ အေျခအေန အျပည့္အစံုကို မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျပည္ပ ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ေတြ ပိတ္ပင္ထားရာကေန အခု ႏိုင္ငံျခား ဆန္တင္ပို႔တဲ့ ေစ်းကြက္ ျပန္ဖြင့္မယ္လို႔ စီးပြားကူးသန္း ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာလိုက္တာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း စားသံုးမႈေတြကေန ပိုလွ်ံတဲ့ ဆန္ေတြကို ျပည္ပကို တင္ပို႔ခြင့္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလုိ ျပည္ပ ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ ျပန္ရလာတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ဆန္ေစ်းမတက္ေအာင္ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးေတြ အာမခံ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနရတာ ရွိတယ္လို႔ အထက္ျမန္မာျပည္ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းက မႏၲေလးတိုင္း ဥကၠ႒ ဦးေဌးလြင္က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အားလုံး အဆင္ေျပေအာင္၊ ဆန္ေစ်းႏႈန္း မတက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔က အာမခံၿပီးမွ ႏုိင္ငံျခားပို႔ဖို႔ လုပ္ရတာကိုး။ Data ေလးေတြနဲ႔ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တို႔အားလုံး စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ဆန္ေစ်းမတက္ေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ Export ပို႔ရမွာေပါ့။ ဆန္ေစ်းကြက္ေတြရဲ႕ ႏႈန္းထားကို က်ေနာ္တုိ႔က အၿမဲတမ္း Report တင္ရတာေပါ့ဗ်ာ။”
ႏုိင္ငံအတြင္းက ထြက္ရွိေနတဲ့ ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္မႈ ပမာဏနဲ႔ အဲဒီထဲကေန စားသုံးမႈႏႈန္းနဲ႔အတူ ပိုလွ်ံတဲ့ ပမာဏေတြကို ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္အသင္း ဗဟိုနဲ႔ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္က ဆန္စပါး ကုန္သည္ႀကီးေတြ အျပန္အလွန္ တြက္ခ်က္ၾကၿပီးမွ ပိုလွ်ံတဲ့ ပမာဏကုိ စီးပြားကူးသန္းဌာနကို တင္ျပရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္တိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတုိင္းနဲ႔ ဧရာ၀တီတိုင္းဘက္ေတြက ဆန္ပိုလွ်ံမႈ ရွိတာမို႔ အဲဒီ တိုင္းေဒသေတြကေန အမ်ားဆံုး တင္ပို႔သြားႏိုင္မယ့္ အေနအထား ရွိပါတယ္။
“ပုံစံေလးေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့၊ ဘယ္လိုတင္တယ္၊ ဥပမာ မႏၲေလးတုိင္းဆုိ ဆန္ ဘယ္လိုထြက္ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ဟာေလးေတြ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ၊ အဲဒါကုိ တင္ျပတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မႏၱေလးတုိင္းကေတာ့ ဆန္လုိနယ္ေျမေဒသေပါ့။ တကယ္လုိ႔ Export ပို႔ခ်င္ရင္ ေလာေလာဆယ္ ပို႔ႏုိင္တဲ့ သူေတြက စစ္ကုိင္းတုိင္းတို႔၊ ရန္ကုန္တုိင္းတို႔၊ ဧရာ၀တီတုိင္းတို႔က လူေတြ အရင္ ဦးစားေပးမွာေပါ့။
“က်ေနာ္တုိ႔ မႏၲေလးတုိင္းကေတာ့ စားသုံးမႈအား အၿမဲတမ္း လုိေနတဲ့ ေဒသေလ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မႏၲေလးေဒသက သိပ္ၿပီးေတာ့ စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈက နည္းနည္း နည္းတယ္။ စားသုံးမႈက မ်ားတယ္ေလ။ မ်ားေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဧရာ၀တီတုိင္းတို႔၊ ရန္ကုန္တုိင္းတို႔၊ ပဲခူးတုိင္းတုိ႔ကုိ အဓိက ထားေနရတာကုိး။”
အထက္ျမန္မာျပည္ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္း ဥကၠ႒ ဦးေဌးလြင္ ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္း ဆန္ေစ်းကြက္ တအားျမင့္လာတဲ့အတြက္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ေနာက္ဆံုးပတ္ေလာက္က စၿပီး ျပည္ပ ဆန္တင္ပို႔မႈေတြ ယာယီ ရပ္ဆိုင္းထားၿပီး အခု ကုမၸဏီေတြကို ျပန္ခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ဆန္တင္ပို႔ခြင့္ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြအဖို႔ ေကာင္းတ့ဲ အလားအလာေတြ ရွိေနေပမဲ့ ေစ်းကြက္တိုးၿပီး လုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ျဖစ္ဖို႔ အစိုးရဘက္ကလည္း အခြန္အေကာက္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔နဲ႔အတူ နည္းပညာပိုင္း ဆုိင္ရာေတြ အထူးပံ့ပိုးဖို႔ လုိတယ္လို႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ သတင္းေဆာင္းပါးေတြ ေရးေနတဲ့ သတင္းေထာက္တဦးက ဆိုပါတယ္။
“ေတာင္သူေတြေရာ Exporter ေတြအတြက္ေရာ ေကာင္းႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက ေကာင္းတယ္ဆုိတာကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့ေလ။ အစုိးရဘက္ကလည္း ျပဳျပင္ေပးရမယ့္ ဟာေလးေတြေတာ့ လိုအပ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာ ဆန္တင္ပုိ႔မႈကို ပို႔ကုန္အခြန္ေတြ ဘာေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္မွ ပုိၿပီးေတာ့ အဆင္ေျပမွာ။ သစ္လိုဟာမ်ဳိးဆုိ အခြန္ကုိ အမ်ားႀကီး ယူၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး စားသုံးမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆန္လိုဟာမ်ဳိးေတြ ပို႔မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပုိ႔ကုန္ခြန္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့မွလည္း ဆန္တင္ပို႔မႈက ေတာ္ေတာ္ေလး ေအာင္ျမင္ႏုိင္မယ္။ ပို႔ကုန္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြေရာ ေတာင္သူေတြအတြက္ေရာ အက်ဳိးျဖစ္ႏုိင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
“စုိက္ပ်ဳိးမႈ နည္းပညာပုိင္း ဆုိင္ရာေတြမွာေရာ၊ စိုက္ပ်ဳိးေျမနဲ႔လည္း ဆုိင္တယ္။ ေနာက္တခုက ထြက္လာတဲ့ဆန္၊ Quality ျမင့္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ဆန္ကုိလည္း ႀကိတ္ခြဲတဲ့အခါမွာ ႀကိတ္ခြဲမႈေၾကာင့္လည္း ဆန္က ပ်က္သြားတဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္၊ ပုိ႔ဖုိ႔အတြက္ စံခ်ိန္မီေအာင္ေပါ့။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာရွိတဲ့ ဆန္စက္ေတြက အခုခ်ိန္ထိ ေရေႏြးေငြ႕သုံးတဲ့ အဂၤလိပ္ လက္ထက္တုန္းက ဆန္စက္ေတြ။ ဆန္စက္ေတြက ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ေခတ္မီတဲ့ ဆန္စက္မ်ဳိး မရွိဘူး။ Running Condition အကုန္လုံးက ေရေႏြးေငြ႕သုံး ဆန္စက္ေတြ အမ်ားစုပါပဲ။”
ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္တဦး သုံးသပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္တဲ့ ဆန္ေတြကို အေနာက္အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႕အတူ ဖိလစ္ပိုင္အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတြကိုလည္း တင္ပို႔တာ ရွိသလို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁,၀၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ တင္ပို႔ႏုိင္ခဲ့ေပမဲ့ ၂၀၁၀ မွာေတာ့ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၃၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန တင္ပို႔ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
