လာမယ့္ ေအာက္တုိဘာလကေန စၿပီးေတာ့ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံၾကားမွာ ေဒၚလာေငြေၾကး လႊဲေျပာင္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ဆက္ၿပီး လုပ္ႏုိင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ KEB လို႔ေခၚတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္ေရးဘဏ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေဒၚလာေငြေၾကး လဲႊေျပာင္းတာေတြကို ရပ္ဆုိင္းပစ္မယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။ အခုလို လုပ္ေဆာင္လိုက္တဲ့အတြက္ စီးပြားေရးေတြကို ထိခုိက္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္လို႔လည္း ဆုိေနၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျပည့္အစုံကို စုံစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုရန္ႏုိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေဒၚလာေငြ လႊဲေျပာင္းတာေတြ ဆက္မလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ KEB ဘဏ္က သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံ ကုမၸဏီေတြကို အေၾကာင္းၾကားလိုက္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံၾကားမွာ ေငြလဲႊေျပာင္းတာေတြကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ကတည္းက စတင္ လုပ္ေဆာင္လာခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလိုမ်ဳိး ေဒၚလာေငြေၾကး လဲႊေျပာင္းတာေတြကို KEB ဘဏ္က ရပ္ဆုိင္းဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တဲ့အတြက္ သြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္ လုပ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို ထိခုိက္လာႏုိင္တယ္လို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ထိခုိက္မႈေတာ့ အတန္အသင့္ ရွိတယ္ဗ်။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏေတြ ေလ်ာ့က်သြားမယ္၊ ေႏွးသြားမယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာင္မွ ကုန္သြယ္မႈက အရမ္းေႏွးေနတာ၊ ဒီရာသီမွာ။ အခုေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္မႈ ေႏွးသြားႏုိင္တာေပါ့၊ ေလးသြားႏုိင္တာေပါ့။ ေနာက္ ကုိရီးယားဘဏ္က မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ တျခား စင္ကာပူတုိ႔ ဘာတုိ႔က တဆင့္ခံၿပီး လုပ္တယ္ဆုိရင္ စရိတ္ေတြ ပုိတုိးလာတာေပါ့။ တျခား ၾကားခံတခုကို သုံးမယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီး စရိတ္ေတြ တုိးလာမယ္။ တုိက္႐ုိက္မဟုတ္ေတာ့၊ သူ႔ကုိ အက်ဳိးေဆာင္ခ ေပးရတာမ်ဳိးေတြ ရွိတာကုိး။ အဲဒီေတာ့ လုပ္ငန္း သိပ္အဆင္မေျပရတဲ့ ၾကားထဲ စရိတ္စကေတြ ပိုမ်ားလာမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးပဲ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတာေပါ့။”
အၾကမ္းဖက္မႈေတြအေပၚ ေငြေၾကး ကူညီပ့ံပိုးေနတယ္လို႔ သံသယရွိရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အေရးယူမႈရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတရပ္အျဖစ္ အခုလို ေဒၚလာေငြ လႊဲေျပာင္းတာေတြကို ရပ္ဆုိင္းဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လကလည္း အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဖိအားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက တင္ပို႔တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ပိတ္ပင္တဲ့ ဥပေဒကိုလည္း ေနာက္ထပ္ သက္တမ္း ၁ ႏွစ္ ထပ္တုိးဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ဒီမိုကေရစီေရး ႀကိဳးပမ္း လႈပ္ရွားသူေတြကို မတရား ဖိႏွိပ္ဖမ္းဆီးတာေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ေနတာေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ အစိုးရက ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကစလို႔ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ အသစ္ေတြကို ခ်မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ KEB ဘဏ္ဟာ အေမရိကန္ ဘဏ္လုပ္ငန္းတခုက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာကို ျမန္မာႏုိင္ငံကို လႊဲေျပာင္းတာေတြ လုပ္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
“တကယ္တမ္း က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာ ကုန္သြယ္မႈလုပ္တဲ့ အခါၾကေတာ့ ကုိရီးယားမွာရွိတဲ့ KEB ဘဏ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ကဘဏ္ MFTB၊ MICB အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈယူၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ကုိ အသိမေပးဘဲ အဆင္ေျပရာေျပေၾကာင္း လုပ္တဲ့သေဘာေပါ့။ အခု ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ Relation က အရမ္းေကာင္းလာေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ စုိးရိမ္ ပူပန္လာတာေပါ့။
“အဲဒါေၾကာင့္ ကိုရီးယားက ေတာင္ကိုရီးယားျဖစ္ျဖစ္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာျပည္မွာလာၿပီး Invest လုပ္တဲ့အခါ သူက ဒီအေပၚမွာ စိတ္မခ်တဲ့အတြက္ US ရဲ႕ Pressure က ေတာင္ကုိရီးယား ဘဏ္ေတြအေပၚ ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းလာတာေပါ့ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဘဏ္ေတြကလည္း အရင္ကလို တာ၀န္ယူၿပီး မလုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႕ရတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကိုရီးယားႏုိင္ငံၾကားမွာ အ၀တ္အထည္၊ သံမဏိနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း စတာေတြ ကုန္သြယ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေပါင္း ၅၀ ေလာက္ ရွိၿပီး အဲဒီထဲမွာ ေဒ၀ူး၊ ျမန္မာ ေပါ့စကို စတီးလ္ စတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ပါ၀င္သလို အစိုးရနဲ႔ ဖက္စပ္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သစ္ကုမၸဏီေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ KEB ဘဏ္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေငြလဲႊႏႈန္းဟာ တႏွစ္ကို ေဒၚလာသန္းရာနဲ႔ခ်ီ ရွိတယ္လို႔ အဆုိပါ လုပ္ငန္းရွင္က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္ကေန ကုိရီးယားကုိ တင္ပုိ႔တဲ့ ကုမၸဏီေတြေရာ၊ ကုိရီးယားက ပစၥည္းေတြ မွာယူတဲ့ ကုမၸဏီေတြေရာ အားလုံးေပါင္း ခန္႔မွန္းေခ် ကုမၸဏီေပါင္း ၄၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔လုိ Export လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြလည္း ရွိတယ္။ က်ေနာ္ထင္တယ္၊ တႏွစ္လုံးအတြက္ဆုိရင္ ေဒၚလာသန္း ရာဂဏန္းထက္မနည္း ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏရွိတယ္။”
အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ႔ ေငြလဲႊတာေတြကို ရပ္ဆုိင္းလိုက္ေပမဲ့လည္း ယူ႐ုိေငြ အပါအ၀င္ စင္ကာပူေဒၚလာနဲ႔ ေငြလႊဲတာေတြကို ရပ္ဆုိင္းထားတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယူ႐ိုေငြေၾကး က်ဆင္းတာနဲ႔ ေစ်းကြက္မွာ မတည္ၿငိမ္တာေတြေၾကာင့္ အခက္အခဲေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္လို႔ အဆုိပါ လုပ္ငန္းရွင္က ေျပာပါတယ္။
