[[Zawgyi/Unicode]]
ဒီနေ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်ရှိလာတဲ့ မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ အာဆီယံ အထူးသံတမန်နဲ့ NCA လက်မှတ်ထိုး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် EAO ၇ ဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံဖို့ ရှိနေပါတယ်။ ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ EAO တွေဘက်က အရပ်သားတွေကို အကာကွယ်ပေးရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ သက်ဆိုင်သူအားလုံးပါဝင်ရေးကိစ္စတွေကို အလေးထား ဆွေးနွေးဖို့ ရှိနေပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးသံတမန်ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Prak Sokhonnရဲ့ ဒုတိယမြောက် မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ ဇူလိုင်လ ၁ရက်နေ့ နေပြည်တော် မှာ တွေ့ဆုံဖို့ ရှိနေတာပါ။
ဒီတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကို NCA အပစ်ရပ်စာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ EAO ၇ ဖွဲ့ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ PPST အဖြစ် စုစည်း တက်ရောက် မှာဖြစ်ကြောင်း PPST ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်အောင်မငေးက ပြောပါတယ်။
“ဒီဘက် အစိုးရကနေပြီးတော့ တဖွဲ့ချင်းကိုတော့ ဖိတ်ထားတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ ၆ ဖွဲ့ကတော့ PPST ပုံစံနဲ့ စုစုစည်းစည်းနဲ့ တက်ကြမယ်ပေါ့လေ။ RCSS လည်း တက်မယ်ခင်ဗျ။ RCSS ကလည်း ကျနော်တို့ရဲ့ ဒီ ပူးပေါင်း ဆက်စပ်တဲ့အဖွဲ့ဖြစ်တယ်လေ။ ဆိုတော့ သူတို့အဖွဲ့ပါဆို ၇ ဖွဲ့ပေါ့။”
PPST အနေနဲ့ အဓိက ဆွေးနွေးဖို့ ရည်ရွယ်ထားတဲ့အချက်တွေထဲမှာ အရပ်သားတွေအကာအကွယ်ပေးရေးနဲ့ အားလုံးပါဝင်ရေး ကိစ္စတွေ ပါဝင်ကြောင်း နိုင်အောင်မငေးက အခုလို ဆက် ပြောပါ တယ်။
“ကျနော်တို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်တွေ၊ ဒီ NCA အနှစ်သာရ ၃ ချက်ရှိမယ်။ နောက် နိုင် ငံရေးရည်မှန်းချက်တွေရှိမယ်။ အဲဒါကို ကျနော်တို့ ပြောမယ်။ နောက် အာဆီယံရဲ့ သဘောတူညီချက်အပေါ်မှာ ကျနော်တို့ သဘောထားတွေ ပြောမယ်။ အဓိကက ကျနော်တို့ Civilian Protection ကိစ္စပေါ့။ အဲဒါကိုလည်း ကျနော်တို့ ဦးစားပေးပြီး ပြောမှာပေါ့ခင်ဗျ။ နောက်တော့ အားလုံးပါဝင်ရေးကိစ္စမှာ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းနဲ့ ဖြေရှင်းဖို့၊ အာဆီယံကနေ ဝိုင်းဝန်းတိုက်တွန်းပြောကြားပေးဖို့။ အဲဒါလည်းကျနော်တို့ ပြောသွားမယ်ခင်ဗျ။ အဓိက ဦးစားပေးပေါ့။ ”
အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေကိုတော့ မနက်ဖန်မှာ ပြန်လည်ညှိနှိုင်းဖို့ ရှိနေကြောင်း ပြောပါတယ်။
NCA လက်မှတ် ရေးထိုးထားတဲ့ EAO ၁၀ ဖွဲ့မှာ ဒီ ၇ ဖွဲ့က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဖိတ်ခေါ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲကို လက်ခံထားတဲ့ အဖွဲ့တွေ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအဖွဲ့တွေမှာ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ NMSP ၊ ကရင် ငြိမ်းချမ်းရေး ကောင်စီ KNU/KNLA-PC ၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ ALP၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် DKBA၊ ပအို့ဝ်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် PNLOနဲ့ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး LDU တို့ပါဝင် ပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို လက်ခံထားတဲ့ NCA လက်မှတ် မရေးထိုးသေးတဲ့အဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့ထဲက ဝပြည်သွေးစည်း ညီညွတ်ရေးပါတီ UWSP ကတော့ တက်ရောက်ဖို့ မသေချာကြောင်း လားရှိုးဆက်ဆံရေးရုံးတာဝန်ခံ ဦးညီရန်းက ပြောပါတယ်။
“ဘာမှတော့ ပြောသံမကြားဘူးနော်။ ဌာနချုပ်ကနော်။ ဖိတ်တာ၊ မဖိတ်တာတွေကလည်း အဲလိုလည်း ဘာမှ ပြောသံမကြားဘူးနော်။”
ကျန် ၂ ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ NDAA မိုင်းလားနဲ့ SSPP ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီတို့ကိုတော့ ဆက်သွယ်လို့ မရပါဘူး။
စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ဖိတ်ခေါ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို မတက်ရောက်ကြတဲ့ EAO ၈ ဖွဲ့ကတော့ အာဆီယံသံတမန်နဲ့ဆွေးနွေးပွဲမှာ ပါဝင်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
အာဆီယံအထူးသံတမန်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လအတွင်းက ပထမဆုံးအကြိမ်လာရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီခရီးစဉ် မတိုင်မီမှာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ဆုံခွင့်ရဖို့ ကမ်းလှမ်းခဲ့ပေမယ့် စစ်ကောင်စီဘက်က လက်မခံခဲ့သလို အခုခရီးစဉ်မှာလည်း တွေ့ခွင့်ပေးဖို့ မရှိပါဘူး။
မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံက ချမှတ်ထားတဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ရှိပြီး ဒီအထဲမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ရပ်တန့်စေရေး၊ ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြုသဘောဆောင်ဖြေရှင်းနိုင်ရေး၊ လူသားချင်းစာနာနဲ့ အကူအညီတွေ ပေးအပ်ရေးနဲ့ သက်ဆိုင်ရာပါဝင်ပတ်သက်သူတွေအားလုံးနဲ့တွေ့ဆုံခွင့်ရရေး ဆိုတဲ့အချက်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ဟာ တနှစ်ကျော် ကာလအထိ အကောင်အထည် မပေါ်လာတဲ့ အပေါ်မှာလည်း ဝေဖန်ထောက်ပြတာတွေ ရှိနေပါတယ်။
=============
[[Unicode]]
NCA လကျမှတျထိုး ၇ ဖှဲ့ အာဆီယံအထူးသံနဲ့တှေ့ဆုံဖို့ရှိ
ဒီနေ့ မွနျမာနိုငျငံကို ရောကျရှိလာတဲ့ မွနျမာ့အရေးဆိုငျရာ အာဆီယံ အထူးသံတမနျနဲ့ NCA လကျမှတျထိုး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ EAO ၇ ဖှဲ့တို့ တှေ့ဆုံဖို့ ရှိနပေါတယျ။ ဒီဆှေးနှေးပှဲမှာ EAO တှဘေကျက အရပျသားတှကေို အကာကှယျပေးရေးနဲ့ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲမှာ သကျဆိုငျသူအားလုံးပါဝငျရေးကိစ်စတှကေို အလေးထား ဆှေးနှေးဖို့ ရှိနပေါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာ့အရေးဆိုငျရာ အာဆီယံအထူးသံတမနျဖွဈတဲ့ ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Prak Sokhonnရဲ့ ဒုတိယမွောကျ မွနျမာနိုငျငံခရီးစဉျမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ ဇူလိုငျလ ၁ရကျနေ့ နပွေညျတောျ မှာ တှေ့ဆုံဖို့ ရှိနတောပါ။
ဒီတှေ့ဆုံဆှေးနှေးပှဲကို NCA အပဈရပျစာခြုပျ လကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့ EAO ၇ ဖှဲ့ရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျ ဦးဆောငျအဖှဲ့ PPST အဖွဈ စုစညျး တကျရောကျ မှာဖွဈကွောငျး PPST ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ နိုငျအောငျမငေးက ပွောပါတယျ။
“ဒီဘကျ အစိုးရကနပွေီးတော့ တဖှဲ့ခငြျးကိုတော့ ဖိတျထားတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ကနြောျတို့ ၆ ဖှဲ့ကတော့ PPST ပုံစံနဲ့ စုစုစညျးစညျးနဲ့ တကျကွမယျပေါ့လေ။ RCSS လညျး တကျမယျခငျဗြ။ RCSS ကလညျး ကနြောျတို့ရဲ့ ဒီ ပူးပေါငျး ဆကျစပျတဲ့အဖှဲ့ဖွဈတယျလေ။ ဆိုတော့ သူတို့အဖှဲ့ပါဆို ၇ ဖှဲ့ပေါ့။”
PPST အနနေဲ့ အဓိက ဆှေးနှေးဖို့ ရညျရှယျထားတဲ့အခကြျတှထေဲမှာ အရပျသားတှအေကာအကှယျပေးရေးနဲ့ အားလုံးပါဝငျရေး ကိစ်စတှေ ပါဝငျကွောငျး နိုငျအောငျမငေးက အခုလို ဆကျ ပွောပါ တယျ။
“ကနြောျတို့ရဲ့ ရပျတညျခကြျတှေ၊ ဒီ NCA အနှဈသာရ ၃ ခကြျရှိမယျ။ နောကျ နိုငျ ငံရေးရညျမှနျးခကြျတှရှေိမယျ။ အဲဒါကို ကနြောျတို့ ပွောမယျ။ နောကျ အာဆီယံရဲ့ သဘောတူညီခကြျအပေါျမှာ ကနြောျတို့ သဘောထားတှေ ပွောမယျ။ အဓိကက ကနြောျတို့ Civilian Protection ကိစ်စပေါ့။ အဲဒါကိုလညျး ကနြောျတို့ ဦးစားပေးပွီး ပွောမှာပေါ့ခငျဗြ။ နောကျတော့ အားလုံးပါဝငျရေးကိစ်စမှာ နိုငျငံရေးပွူနာကို နိုငျငံရေးနညျးနဲ့ ဖွရှေငျးဖို့၊ အာဆီယံကနေ ဝိုငျးဝနျးတိုကျတှနျးပွောကွားပေးဖို့။ အဲဒါလညျးကနြောျတို့ ပွောသှားမယျခငျဗြ။ အဓိက ဦးစားပေးပေါ့။ ”
အသေးစိတျအခကြျအလကျတှကေိုတော့ မနကျဖနျမှာ ပွနျလညျညှိနှိုငျးဖို့ ရှိနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
NCA လကျမှတျ ရေးထိုးထားတဲ့ EAO ၁၀ ဖှဲ့မှာ ဒီ ၇ ဖှဲ့က စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌ ဖိတျခေါျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲကို လကျခံထားတဲ့ အဖှဲ့တှေ ဖွဈပါတယျ။
ဒီအဖှဲ့တှမှော ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီ RCSS၊ မှနျပွညျသဈပါတီ NMSP ၊ ကရငျ ငွိမျးခမြျးရေး ကောငျစီ KNU/KNLA-PC ၊ ရခိုငျပွညျလှတျမွောကျရေးပါတီ ALP၊ ဒီမိုကရစေီအကြိုးပွု ကရငျတပျမတောျ DKBA၊ ပအို့ဝျအမြိုးသားလှတျမွောကျရေးအဖှဲ့ခြုပျ PNLOနဲ့ လားဟူဒီမိုကရကျတဈ အစညျးအရုံး LDU တို့ပါဝငျ ပါတယျ။
ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲကို လကျခံထားတဲ့ NCA လကျမှတျ မရေးထိုးသေးတဲ့အဖှဲ့ ၃ ဖှဲ့ထဲက ဝပွညျသှေးစညျး ညီညှတျရေးပါတီ UWSP ကတော့ တကျရောကျဖို့ မသခြောကွောငျး လားရှိုးဆကျဆံရေးရုံးတာဝနျခံ ဦးညီရနျးက ပွောပါတယျ။
“ဘာမှတော့ ပွောသံမကွားဘူးနောျ။ ဌာနခြုပျကနောျ။ ဖိတျတာ၊ မဖိတျတာတှကေလညျး အဲလိုလညျး ဘာမှ ပွောသံမကွားဘူးနောျ။”
ကနြျ ၂ ဖှဲ့ဖွဈတဲ့ NDAA မိုငျးလားနဲ့ SSPP ရှမျးပွညျတိုးတကျရေးပါတီတို့ကိုတော့ ဆကျသှယျလို့ မရပါဘူး။
စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌက ဖိတျခေါျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲကို မတကျရောကျကွတဲ့ EAO ၈ ဖှဲ့ကတော့ အာဆီယံသံတမနျနဲ့ဆှေးနှေးပှဲမှာ ပါဝငျကွမှာ မဟုတျပါဘူး။
အာဆီယံအထူးသံတမနျဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ မတျလအတှငျးက ပထမဆုံးအကွိမျလာရောကျခဲ့ပါတယျ။ ဒီခရီးစဉျ မတိုငျမီမှာ ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ တှေ့ဆုံခှင့ျရဖို့ ကမျးလှမျးခဲ့ပမေယ့ျ စဈကောငျစီဘကျက လကျမခံခဲ့သလို အခုခရီးစဉျမှာလညျး တှေ့ခှင့ျပေးဖို့ မရှိပါဘူး။
မွနျမာ့အရေးနဲ့ပတျသကျပွီး အာဆီယံက ခမြှတျထားတဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျရှိပွီး ဒီအထဲမှာ အကွမျးဖကျမှုတှေ ရပျတန့ျစရေေး၊ ငွိမျးခမြျးစှာ ပွုသဘောဆောငျဖွရှေငျးနိုငျရေး၊ လူသားခငြျးစာနာနဲ့ အကူအညီတှေ ပေးအပျရေးနဲ့ သကျဆိုငျရာပါဝငျပတျသကျသူတှအေားလုံးနဲ့တှေ့ဆုံခှင့ျရရေး ဆိုတဲ့အခကြျတှေ ပါဝငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျဟာ တနှဈကြောျ ကာလအထိ အကောငျအထညျ မပေါျလာတဲ့ အပေါျမှာလညျး ဝဖေနျထောကျပွတာတှေ ရှိနပေါတယျ။
