[[Zawgyi/Unicode]]
နိုင်ငံတကာတရားရုံး (ICJ) မှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တရားစွဲထားတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ကန့်ကွက်ထားတာကို ပယ်ချပေးဖို့ ဒီကနေ့ကြားနာပွဲအတွင်း ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ်က ICJ မှာ တင်ပြသွားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ထောက်ပြကန့်ကွက်နေသလိုမျိုး ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ ဘယ်နိုင်ငံ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကိုယ်စားမှ လုပ်ဆောင်နေတာမဟုတ်ဘူးလို့လည်း အခိုင်အမာ ပြောသွားပါတယ်။ ကိုကျော်ကျော်သိန်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်တွေကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ခဲ့တယ်ဆိုပြီး ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံကို ICJ မှာ တရားစွဲထားတဲ့အမှုအတွက် ဒီကနေ့မှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဘက်က လျှောက်ထားတင်ပြတာပါ။ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက်မှာ တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်တဲ့နိုင်ငံမဟုတ်တဲ့အတွက် ဒီလိုတရားစွဲဆိုပိုင်ခွင့်မရှိ တာကြောင့် ICJ အနေနဲ့ ပယ်ချပေးဖို့ ပထမတကြိမ်မှာရော အခုတကြိမ်မှာပါ မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ICJ မှာ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို ကာကွယ်တားဆီးဖို့ နိုင်ငံတကာမှာ တာဝန်ရှိတာကြောင့် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်နှစ်မှာ ဂမ်ဘီယာအနေနဲ့ ICJ မှာ မြန်မာနိုင်ငံကို တရားစွဲဆိုခဲ့တာဖြစ်ပြီးတော့ ဒီအပေါ်မှာ ကုလသမဂ္ဂ၊ အစ္စလာမ်မစ်နိုင်ငံများအဖွဲ့ (OIC) နဲ့ နိုင်ငံတကာက ထောက်ခံထားကြတဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကန့်ကွက်ချက်ကို ပယ်ချပေးဖို့ ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ် Dawda Jallow က ဒီကနေ့ ပြောသွား ပါတယ်။
“ဒါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ခိုင်လုံမှုမရှိတဲ့ ကနဦးကန့်ကွက်ချက်ကို ဒီတရားရုံးကပယ်ချပြီး ရှေ့ဆက်လုပ်ဆောင်ရေး ဆုံးဖြတ်ချက် ချပေးပါ။”
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ချေပချက်ထဲမှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ သူ့သဘောနဲ့သူလုပ်တာမဟုတ်ဘဲ အစ္စလမ်မစ်နိုင်ငံများအဖွဲ့ (OIC) ကိုယ်စား လုပ်ဆောင်နေတာဖြစ်တယ်ဆိုပြီးတော့လည်း ထောက်ပြထားပါတယ်။
ဒီတရားရုံးမှာ ဂမ်ဘီယာရဲ့လျှောက်ထားချက်ကို OIC အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ ၅၇ နိုင်ငံက တရားဝင်ထောက်ခံကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြတာ ကို ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ်က ပြန်ပြောခဲ့ပြီး ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ ဘယ်နိုင်ငံ ဘယ်အဖွဲ့ရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်မှ လုပ်နေတာ မဟုတ်ဘူးလို့ အခိုင်အမာ ငြင်းဆိုသွားပါတယ်။
“ကျနော်တို့ဟာ ဘယ်သူ့ဘယ်သူရဲ့ ကြားခံကိုယ်စားလှယ်မှ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော့်အရင်တာဝန်ယူခဲ့သူက ဒီတရားရုံးမှာ တင်ပြခဲ့သလိုပါပဲ။ ဒါဟာ ဂမ်ဘီယာနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအကြား အငြင်းပွားမှုဖြစ်ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့အခွင့်အရေးကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ ကြိုးစားတာသာမဟုတ်ပါဘူး၊ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို မကျူးလွန်ဖို့၊ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဖြစ်အောင် မလှုံ့ဆော်ဖို့၊ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုကိုတားဆီးဖို့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့အတိုင်း လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု တားဆီးကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတခုအနေနဲ့ ကိုယ်တိုင်ရဲ့အခွင့် အရေးကို ကာကွယ်တာပါ။”
ICJ က ပထမတကြိမ်မှာ ချမှတ်ပေးခဲ့တဲ့ ကြားဖြတ် စီမံဆောင်ရွက်ချက်အမိန့်ကြောင် ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် မြန်မာစစ်တပ်က ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုလုပ်ရပ်တွေ ထပ်မဖြစ်အောင် အကာအကွယ်ပေးနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ်က ထောက်ပြသွားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ကြားနာပွဲတုံးကလည်း မြန်မာနိုင်ငံဟာ အခုတကြိမ် တရားရုံးမှာ တင်ပြတဲ့အတိုင်း အလားတူကန့်ကွက်ခဲ့ပြီး တရားရုံးက ကြားဖြတ် စီမံဆောင်ရွက်ချက်တွေ ချမှတ်ခဲ့တာကြောင့် အဲဒီအတိုင်းပဲ တရားရုံးအနေနဲ့ ဒီတကြိမ်မှာ ဆက်ပြီးရပ်တည်ဖို့လည်း တင်ပြသွားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုဆိုရင် တရားမျှတမှုရှိဖို့ိုဆိုတာ ပိုတောင်ဝေးနေပါပြီလို့ ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ် Dawda Jallow ကပြောပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ တရားမျှတမှုရှိဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို ကျူးလွန်ထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ကိုယ့် လုပ်ရပ်ကိုယ် တာဝန်ခံမှုရှိဖို့ ဒီတရားရုံးကပဲ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။ တရားမျှတမှု နှောင့်နှေးတာဟာ တရားမျှတမှုကို ငြင်းပယ်ခံရတာပါပဲ။”
ဂမ်ဘီယာရှေ့နေချုပ်က တင်ပြပြီးတဲ့နောက် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက ငှားရမ်းထားတဲ့ ရှေ့နေတွေက တရားရုံးမှာ ဆက်ပြီး တင်ပြကြပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့မှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီဘက်က အရင်တင်ပြခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ဒီကနေ့မှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တင်ပြတာပါ။ အဲဒီနောက် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့ နယ်သာလန်စံတော်ချိန် နေ့လည် ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ မြန်မာဘက်က ဒုတိယ အကျော့ တင်ပြမှာဖြစ်ပြီး ၂၈ ရက်နေ့ နေ့လည် ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခွဲအထိ ဂမ်ဘီယာဘက်က ဒုတိယအကျော့ တင်ပြမှာဖြစ်ပါ တယ်။
================
[[Unicode]]
မွနျမာကန့ျကှကျမှုပယျခဖြို့ ICJ ကို ဂမျဘီယာနိုငျငံလြှောကျထား
နိုငျငံတကာတရားရုံး (ICJ) မှာ မွနျမာနိုငျငံကို ဂမျဘီယာနိုငျငံက တရားစှဲထားတာနဲ့ပတျသကျပွီး မွနျမာနိုငျငံဘကျက ကန့ျကှကျထားတာကို ပယျခပြေးဖို့ ဒီကနေ့ကွားနာပှဲအတှငျး ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျက ICJ မှာ တငျပွသှားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံဘကျက ထောကျပွကန့ျကှကျနသေလိုမြိုး ဂမျဘီယာနိုငျငံဟာ ဘယျနိုငျငံ ဘယျအဖှဲ့အစညျးကိုယျစားမှ လုပျဆောငျနတောမဟုတျဘူးလို့လညျး အခိုငျအမာ ပွောသှားပါတယျ။ ကိုကြောျကြောျသိနျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးက ရိုဟငျဂြာမှတျဆလငျတှကေို လူမြိုးတုံးသတျဖွတျခဲ့တယျဆိုပွီး ဂမျဘီယာနိုငျငံက မွနျမာနိုငျငံကို ICJ မှာ တရားစှဲထားတဲ့အမှုအတှကျ ဒီကနေ့မှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံဘကျက လြှောကျထားတငျပွတာပါ။ ဂမျဘီယာနိုငျငံဟာ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှု စှပျစှဲခကြျမှာ တိုကျရိုကျသကျဆိုငျတဲ့နိုငျငံမဟုတျတဲ့အတှကျ ဒီလိုတရားစှဲဆိုပိုငျခှင့ျမရှိ တာကွောင့ျ ICJ အနနေဲ့ ပယျခပြေးဖို့ ပထမတကွိမျမှာရော အခုတကွိမျမှာပါ မွနျမာနိုငျငံဘကျက ICJ မှာ တငျပွခဲ့ပါတယျ။
လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုကို ကာကှယျတားဆီးဖို့ နိုငျငံတကာမှာ တာဝနျရှိတာကွောင့ျ လှနျခဲ့တဲ့နှဈနှဈမှာ ဂမျဘီယာအနနေဲ့ ICJ မှာ မွနျမာနိုငျငံကို တရားစှဲဆိုခဲ့တာဖွဈပွီးတော့ ဒီအပေါျမှာ ကုလသမဂ်ဂ၊ အစ်စလာမျမဈနိုငျငံမြားအဖှဲ့ (OIC) နဲ့ နိုငျငံတကာက ထောကျခံထားကွတဲ့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ကန့ျကှကျခကြျကို ပယျခပြေးဖို့ ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျ Dawda Jallow က ဒီကနေ့ ပွောသှား ပါတယျ။
“ဒါကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ခိုငျလုံမှုမရှိတဲ့ ကနဦးကန့ျကှကျခကြျကို ဒီတရားရုံးကပယျခပြွီး ရှေ့ဆကျလုပျဆောငျရေး ဆုံးဖွတျခကြျ ခပြေးပါ။”
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ခြပေခကြျထဲမှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံဟာ သူ့သဘောနဲ့သူလုပျတာမဟုတျဘဲ အစ်စလမျမဈနိုငျငံမြားအဖှဲ့ (OIC) ကိုယျစား လုပျဆောငျနတောဖွဈတယျဆိုပွီးတော့လညျး ထောကျပွထားပါတယျ။
ဒီတရားရုံးမှာ ဂမျဘီယာရဲ့လြှောကျထားခကြျကို OIC အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံ ၅၇ နိုငျငံက တရားဝငျထောကျခံကွောငျး ထုတျပွနျခဲ့ကွတာ ကို ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျက ပွနျပွောခဲ့ပွီး ဂမျဘီယာနိုငျငံဟာ ဘယျနိုငျငံ ဘယျအဖှဲ့ရဲ့ ကိုယျစားလှယျအဖွဈမှ လုပျနတော မဟုတျဘူးလို့ အခိုငျအမာ ငွငျးဆိုသှားပါတယျ။
“ကနြောျတို့ဟာ ဘယျသူ့ဘယျသူရဲ့ ကွားခံကိုယျစားလှယျမှ မဟုတျပါဘူး။ ကနြော့ျအရငျတာဝနျယူခဲ့သူက ဒီတရားရုံးမှာ တငျပွခဲ့သလိုပါပဲ။ ဒါဟာ ဂမျဘီယာနဲ့ မွနျမာနိုငျငံအကွား အငွငျးပှားမှုဖွဈပါတယျ။ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့အခှင့ျအရေးကို အကာအကှယျပေးဖို့ ကွိုးစားတာသာမဟုတျပါဘူး၊ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုကို မကြူးလှနျဖို့၊ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုဖွဈအောငျ မလှုံ့ဆောျဖို့၊ လူမြိုးတုံး သတျဖွတျမှုကိုတားဆီးဖို့ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ တာဝနျရှိတဲ့အတိုငျး လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှု တားဆီးကာကှယျရေးဆိုငျရာ သဘောတူစာခြုပျကို လကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတခုအနနေဲ့ ကိုယျတိုငျရဲ့အခှင့ျ အရေးကို ကာကှယျတာပါ။”
ICJ က ပထမတကွိမျမှာ ခမြှတျပေးခဲ့တဲ့ ကွားဖွတျ စီမံဆောငျရှကျခကြျအမိန့ျကွောငျ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ မွနျမာစဈတပျက ကြူးလှနျခဲ့တဲ့ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုလုပျရပျတှေ ထပျမဖွဈအောငျ အကာအကှယျပေးနိုငျခဲ့တယျလို့ ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျက ထောကျပွသှားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ကွားနာပှဲတုံးကလညျး မွနျမာနိုငျငံဟာ အခုတကွိမျ တရားရုံးမှာ တငျပွတဲ့အတိုငျး အလားတူကန့ျကှကျခဲ့ပွီး တရားရုံးက ကွားဖွတျ စီမံဆောငျရှကျခကြျတှေ ခမြှတျခဲ့တာကွောင့ျ အဲဒီအတိုငျးပဲ တရားရုံးအနနေဲ့ ဒီတကွိမျမှာ ဆကျပွီးရပျတညျဖို့လညျး တငျပွသှားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ အခုဆိုရငျ တရားမြှတမှုရှိဖို့ိုဆိုတာ ပိုတောငျဝေးနပေါပွီလို့ ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျ Dawda Jallow ကပွောပါတယျ။
“မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ တရားမြှတမှုရှိဖို့ဆိုတာ မဖွဈနိုငျပါဘူး။ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုကို ကြူးလှနျထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ ကိုယ့ျ လုပျရပျကိုယျ တာဝနျခံမှုရှိဖို့ ဒီတရားရုံးကပဲ လုပျဆောငျနိုငျပါတယျ။ တရားမြှတမှု နှောင့ျနှေးတာဟာ တရားမြှတမှုကို ငွငျးပယျခံရတာပါပဲ။”
ဂမျဘီယာရှေ့နခြေုပျက တငျပွပွီးတဲ့နောကျ ဂမျဘီယာနိုငျငံက ငှားရမျးထားတဲ့ ရှေ့နတှေကေ တရားရုံးမှာ ဆကျပွီး တငျပွကွပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီလ ၂၁ ရကျနေ့မှာ မွနျမာစဈကောငျစီဘကျက အရငျတငျပွခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ ဒီကနေ့မှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံက တငျပွတာပါ။ အဲဒီနောကျ ဖဖေောျဝါရီလ ၂၅ ရကျနေ့ နယျသာလနျစံတောျခြိနျ နေ့လညျ ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ မွနျမာဘကျက ဒုတိယ အကြော့ တငျပွမှာဖွဈပွီး ၂၈ ရကျနေ့ နေ့လညျ ၃ နာရီကနေ ၄ နာရီခှဲအထိ ဂမျဘီယာဘကျက ဒုတိယအကြော့ တငျပွမှာဖွဈပါ တယျ။
================
