[[Zawgyi/Unicode]]
အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ် တမူးမြို့မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ၂ ဦး သတ်ဖြတ်ခံရပြီးနောက် နယ်စပ်အခြေအနေတင်းမာနေပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မိုးရေးမြို့မှာ ဒေသခံတွေ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသလို မြန်မာနိုင်ငံ နမ့်ဖာလုံဘက်က ရဲကင်းတခုကိုလည်း မီးရှို့ခဲ့ကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီကတော့ သတ်ဖြတ်သူတွေဟာ အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကဖြစ်တယ်လို့ စွပ်စွဲထားပြီး အလောင်းတွေကို မီးသဂြိုဟ်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဒီနေ့ သတင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုသားညွန့်ဦးက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ် - မြန်မာနိုင်ငံ တမူးမြို့မှာ မိုးရေးမြို့က အိန္ဒိယနိုင်ငံသား တမီးလ်အမျိုးသား ၂ ဦး ဒီလ ၅ ရက်နေ့ နေ့လည်ပိုင်းက သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရတာပါ။ ၆ ရက်နေ့နေ့ခင်းအထိ သေဆုံးသူတွေရဲ့ ရုပ်အလောင်းကို ပြန်လည် မလွှဲပြောင်းပေးတာကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မိုးရေးမြို့မှာ ဆန္ဒပြတာတွေ ဖြစ်ခဲ့သလို မြန်မာနိုင်ငံဘက်အခြမ်းက ရဲကင်းတစ်ခုကို မီးရှို့ခဲ့ကြောင်း ဒေသခံတဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“မနေ့က တနာရီပေါ့။ တနာရီလောက်ပဲ သူတို့က မြို့ထဲမှာ ဆန္ဒပြတယ်လေ။ အလောင်းပြန်ပေးဖို့ ဆန္ဒပြတယ်။ နောက် မိုးရေးရဲစခန်းမှာ သွားပြီးတော့ သူတို့က တောင်းဆိုတယ်ပေါ့။ တောင်းဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဒီ အိန္ဒိယ မြန်မာနယ်စပ် ဘော်လုံးကွင်းပေါက်လို့ ခေါ်တာပေါ့ဗျာ ။ ဘော်လုံးကွင်းပေါက်မှာ ရဲကင်းလေးရှိတယ်။ အဲဒီ ရဲကင်းကို အိန္ဒိယ တမီးလ်လူငယ်တွေက လာပြီးတော့ မီးရှို့တာ ညနေပိုင်းလောက်။ အဲဒီမှာ သူတို့ Army တွေ ဘာတွေက ပြန်ထိန်းသိမ်းသွားတဲ့သဘောရှိတယ်။”
ဒီတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်က မိုးရေးမြို့နဲ့အနီးအနား ကျေးရွာတွေကို ပုဒ်မ ၁၄၄ ထုတ်ပြန်ခဲ့သလို အိန္ဒိယနိုင်ငံသားတွေကိုလည်း ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မသွားဖို့ တားမြစ်ခဲ့ပါတယ်။
“ စာထုတ်တယ်။ တင်နိုပဲလ်ခရိုင်မှုးက အိန္ဒိယနိုင်ငံသားများ တမူးမြို့သို့ မသွားရန် ပေါ့။ သွားစရာရှိလျှင် တာဝန်ခံဆီမှာ လက်မှတ် ထုတ်ယူပါဆိုပြီးမှ ထုတ်တယ်။ နောက် လူစုလူဝေးမလုပ်ရပေါ့။ နောက် ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံသားများ အိန္ဒိယ မိုးရေးဘက် မလာရ။ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ မလာရ ဆိုပြီးမှ စာထုတ် ထားတာရှိတယ်။”
မိုးရေးမြို့မှာ နေထိုင်နေတဲ့ ကူကီးအမျိုးသမီးတဦးကတော့ အိန္ဒိယဘက်က နယ်စပ်မှာ လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ချထားပြီး တမူး- မိုးရေး နယ်စပ်ဖြတ်သန်း သွားလာတာကို လုံးဝပိတ်ပင်ထားကြောင်း အခုလို ပြောပါတယ်။
“ အခြေအနေကတော့လေ မြန်မာပြည်ကလူတွေ တယောက်မှ ဈေးရောင်း၊ ဈေးဝယ်လာတဲ့သူတွေ တယောက်မှ လာလို့ မရဘူးပေါ့။ အဲဒါ မနေ့ကတည်းက။ တယောက်မှ ဝင်ခွင့်မပေးဘူး။ နယ်စပ်ဘက်မှာလည်း ဒီ Army တွေပေါ့နော်။ Army တွေ ရှိတယ်။ ဘယ်သူမှတော့ သွားတာလာတာတော့ မရဘူးပေါ့။ ”
ဒီကနေ့ နေ့ခင်းပိုင်းမှာ မိုးရေးမြို့ခံတွေဟာ အလောင်းပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် အိန္ဒိယအာဏာပိုင် တွေကို တောင်းဆိုဖို့ လက်မှတ်ကောက်ယူတာတွေ ဆောင်ရွက်တာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
မဏိပူရပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် အဲန် ဘီရန်းဆင်း( N Biren Singh ) ကတော့ နှစ်နိုင်ငံအာဏာပိုင်တွေ အချင်းချင်း ချိတ်ဆက်တောင်းဆိုတာတွေ ရှိနေကြောင်း သတင်းမီဒီယာတွေကို ပြောဆိုထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ၂ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခံရမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီး ဒါဟာ အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တခုက လုပ်တာလို့ အပြစ်တင်ပါတယ်။
“ မြို့နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ လုံခြုံရေးအဖွဲ့တွေက အနီးအနားပတ်ဝန်းကျင်ကို စစ်ဆေးတယ်။ စစ်ဆေးတဲ့အခါမှာတော့ ၁၂ နာရီခွဲလောက်မှာ အဲဒီနှစ်ယောက်က စော်ဘွားရပ်ကွက်အတွင်းကို ဆိုင်ကယ် တစီးနဲ့ ဝင်လာတယ်။ ဝင်လာတဲ့အချိန်မှာပဲ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တဖွဲ့က သေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်ပြီး ထွက်ပြေးသွားတာသိရတယ်။ အဲဒါကြောင့် အလောင်းတွေ ကျနော်တို့ တမူးဆေးရုံကို ပို့တယ်။ ၁ နာရီခွဲလောက်မှာ ရောက်တယ်။ အဲဒီမှာလည်း တမူးရဲစခန်းမှာ သေမှုသေခင်းဖွင့်တယ်။ ဖွင့်ပြီး အဲဒီအလောင်းတွေ အကုန်လုံးကို မြို့မိမြို့ဖတွေ၊ ရပ်ကွက်ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ သတင်းစုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့တယ်။ ဆောင်ရွက်တယ်ပေါ့။ အဲဒီမှာ လာရောက်ဆက်သွယ်တာတော့ မရှိခဲ့ဘူးဗျ။ မရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ၆ ရက်နေ့ မနက် ၇ နာရီမှာတော့ … သုဿန်မှာ မီးသဂြိုဟ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရတယ်။”
တရားခံဟာ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းလဲဆိုတာကိုတော့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက အတိအကျမပြောပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲဒီဒေသမှာ ဒေသခံတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတချို့နဲ့ PDF ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေ ရှိတယ်လို့တော့ ပြောပါတယ်။ ဒီသေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံနဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနချင်းသာမက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ အချင်းချင်းလည်း ဆက်သွယ် ဆောင်ရွက်နေကြောင်းလည်း ထည့်သွင်းပြောကြားပါတယ်။
တမူးမြို့မှာ အသတ်ခံရတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ၂ ဦးဟာ တမီလ်လူမျိုး P Mohan ၂၈ နှစ်နဲ့ M. Iyarnar ၃၅ နှစ်တို့ဖြစ်ပြီး သူတို့ကို ပျူစောထီးအဖွဲ့က သတ်ဖြတ် တာလို့ ဒေသတွင်း သတင်းမီဒီယာတွေက ရေးသား ဖော်ပြကြပါတယ်။
တမူး-မိုးရေး ဆက်သွယ်ရေးလမ်းဟာ အိန္ဒိယနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံး နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး စခန်းဖြစ်ပြီး Covid 19 ရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားချိန်မှာ ဂိတ်တွေ ပိတ်ထားခဲ့ရပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းတွေ အတွင်းမှာတော့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေပြန်ဖွင့်နိုင်ဖို့ နှစ်ဘက် အာဏာပိုင်တွေ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပေမဲ့ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေအရတော့ ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိကြောင်း သုံးသပ်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
တမူးမွို့မှာ အိန်ဒိယနိုငျငံသားနှဈဦး သတျဖွတျခံရမှုကွောင့ျ နယျစပျအခွအေနရှေုပျထှေး
အိန်ဒိယ-မွနျမာနယျစပျ တမူးမွို့မှာ အိန်ဒိယနိုငျငံသား ၂ ဦး သတျဖွတျခံရပွီးနောကျ နယျစပျအခွအေနတေငျးမာနပေါတယျ။ အိန်ဒိယနိုငျငံ မိုးရေးမွို့မှာ ဒသေခံတှေ ဆန်ဒပွခဲ့ကွသလို မွနျမာနိုငျငံ နမ့ျဖာလုံဘကျက ရဲကငျးတခုကိုလညျး မီးရှို့ခဲ့ကွပါတယျ။ စဈကောငျစီကတော့ သတျဖွတျသူတှဟော အကွမျးဖကျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ကဖွဈတယျလို့ စှပျစှဲထားပွီး အလောငျးတှကေို မီးသဂွိုဟျလိုကျပွီဖွဈကွောငျး ဒီနေ့ သတငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုသားညှန့ျဦးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
အိန်ဒိယ-မွနျမာနယျစပျ - မွနျမာနိုငျငံ တမူးမွို့မှာ မိုးရေးမွို့က အိန်ဒိယနိုငျငံသား တမီးလျအမြိုးသား ၂ ဦး ဒီလ ၅ ရကျနေ့ နေ့လညျပိုငျးက သတျဖွတျခံခဲ့ရတာပါ။ ၆ ရကျနေ့နေ့ခငျးအထိ သဆေုံးသူတှရေဲ့ ရုပျအလောငျးကို ပွနျလညျ မလှှဲပွောငျးပေးတာကွောင့ျ အိန်ဒိယနိုငျငံ မိုးရေးမွို့မှာ ဆန်ဒပွတာတှေ ဖွဈခဲ့သလို မွနျမာနိုငျငံဘကျအခွမျးက ရဲကငျးတဈခုကို မီးရှို့ခဲ့ကွောငျး ဒသေခံတဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“မနေ့က တနာရီပေါ့။ တနာရီလောကျပဲ သူတို့က မွို့ထဲမှာ ဆန်ဒပွတယျလေ။ အလောငျးပွနျပေးဖို့ ဆန်ဒပွတယျ။ နောကျ မိုးရေးရဲစခနျးမှာ သှားပွီးတော့ သူတို့က တောငျးဆိုတယျပေါ့။ တောငျးဆိုပွီးတော့ ကနြောျတို့ ဒီ အိန်ဒိယ မွနျမာနယျစပျ ဘောျလုံးကှငျးပေါကျလို့ ခေါျတာပေါ့ဗြာ ။ ဘောျလုံးကှငျးပေါကျမှာ ရဲကငျးလေးရှိတယျ။ အဲဒီ ရဲကငျးကို အိန်ဒိယ တမီးလျလူငယျတှကေ လာပွီးတော့ မီးရှို့တာ ညနပေိုငျးလောကျ။ အဲဒီမှာ သူတို့ Army တှေ ဘာတှကေ ပွနျထိနျးသိမျးသှားတဲ့သဘောရှိတယျ။”
ဒီတိုကျခိုကျမှုဖွဈပှားပွီးနောကျမှာ အိန်ဒိယနိုငျငံဘကျက မိုးရေးမွို့နဲ့အနီးအနား ကြေးရှာတှကေို ပုဒျမ ၁၄၄ ထုတျပွနျခဲ့သလို အိန်ဒိယနိုငျငံသားတှကေိုလညျး ခှင့ျပွုခကြျမရဘဲ မွနျမာနိုငျငံဘကျမသှားဖို့ တားမွဈခဲ့ပါတယျ။
“ စာထုတျတယျ။ တငျနိုပဲလျခရိုငျမှုးက အိန်ဒိယနိုငျငံသားမြား တမူးမွို့သို့ မသှားရနျ ပေါ့။ သှားစရာရှိလြှငျ တာဝနျခံဆီမှာ လကျမှတျ ထုတျယူပါဆိုပွီးမှ ထုတျတယျ။ နောကျ လူစုလူဝေးမလုပျရပေါ့။ နောကျ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံသားမြား အိန်ဒိယ မိုးရေးဘကျ မလာရ။ ရကျအကန့ျအသတျမရှိ မလာရ ဆိုပွီးမှ စာထုတျ ထားတာရှိတယျ။”
မိုးရေးမွို့မှာ နထေိုငျနတေဲ့ ကူကီးအမြိုးသမီးတဦးကတော့ အိန်ဒိယဘကျက နယျစပျမှာ လုံခွုံရေးတိုးမွှင့ျခထြားပွီး တမူး- မိုးရေး နယျစပျဖွတျသနျး သှားလာတာကို လုံးဝပိတျပငျထားကွောငျး အခုလို ပွောပါတယျ။
“ အခွအေနကေတော့လေ မွနျမာပွညျကလူတှေ တယောကျမှ ဈေးရောငျး၊ ဈေးဝယျလာတဲ့သူတှေ တယောကျမှ လာလို့ မရဘူးပေါ့။ အဲဒါ မနေ့ကတညျးက။ တယောကျမှ ဝငျခှင့ျမပေးဘူး။ နယျစပျဘကျမှာလညျး ဒီ Army တှပေေါ့နောျ။ Army တှေ ရှိတယျ။ ဘယျသူမှတော့ သှားတာလာတာတော့ မရဘူးပေါ့။ ”
ဒီကနေ့ နေ့ခငျးပိုငျးမှာ မိုးရေးမွို့ခံတှဟော အလောငျးပွနျလညျရရှိရေးအတှကျ အိန်ဒိယအာဏာပိုငျ တှကေို တောငျးဆိုဖို့ လကျမှတျကောကျယူတာတှေ ဆောငျရှကျတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။
မဏိပူရပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျ အဲနျ ဘီရနျးဆငျး( N Biren Singh ) ကတော့ နှဈနိုငျငံအာဏာပိုငျတှေ အခငြျးခငြျး ခြိတျဆကျတောငျးဆိုတာတှေ ရှိနကွေောငျး သတငျးမီဒီယာတှကေို ပွောဆိုထားပါတယျ။
စဈကောငျစီရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ အိန်ဒိယနိုငျငံသား ၂ ဦးကို သတျဖွတျခံရမှုကို စုံစမျးစဈဆေးပွီး ဒါဟာ အကွမျးဖကျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တခုက လုပျတာလို့ အပွဈတငျပါတယျ။
“ မွို့နယျ ရဲတပျဖှဲ့နဲ့ လုံခွုံရေးအဖှဲ့တှကေ အနီးအနားပတျဝနျးကငြျကို စဈဆေးတယျ။ စဈဆေးတဲ့အခါမှာတော့ ၁၂ နာရီခှဲလောကျမှာ အဲဒီနှဈယောကျက စောျဘှားရပျကှကျအတှငျးကို ဆိုငျကယျ တစီးနဲ့ ဝငျလာတယျ။ ဝငျလာတဲ့အခြိနျမှာပဲ အကွမျးဖကျအဖှဲ့တဖှဲ့က သနေတျနဲ့ပဈခတျပွီး ထှကျပွေးသှားတာသိရတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ အလောငျးတှေ ကနြောျတို့ တမူးဆေးရုံကို ပို့တယျ။ ၁ နာရီခှဲလောကျမှာ ရောကျတယျ။ အဲဒီမှာလညျး တမူးရဲစခနျးမှာ သမှေုသခေငျးဖှင့ျတယျ။ ဖှင့ျပွီး အဲဒီအလောငျးတှေ အကုနျလုံးကို မွို့မိမွို့ဖတှေ၊ ရပျကှကျကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူးတှနေဲ့ သတငျးစုံစမျးစဈဆေးခဲ့တယျ။ ဆောငျရှကျတယျပေါ့။ အဲဒီမှာ လာရောကျဆကျသှယျတာတော့ မရှိခဲ့ဘူးဗြ။ မရှိတဲ့အတှကျကွောင့ျ ၆ ရကျနေ့ မနကျ ၇ နာရီမှာတော့ … သုူနျမှာ မီးသဂွိုဟျခဲ့ကွောငျး သိရှိရတယျ။”
တရားခံဟာ ဘယျအဖှဲ့အစညျးလဲဆိုတာကိုတော့ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက အတိအကမြပွောပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျ အဲဒီဒသေမှာ ဒသေခံတိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတခြို့နဲ့ PDF ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျတှေ ရှိတယျလို့တော့ ပွောပါတယျ။ ဒီသဆေုံးမှုနဲ့ပတျသကျပွီး အိန်ဒိယနိုငျငံနဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနခငြျးသာမက လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ အခငြျးခငြျးလညျး ဆကျသှယျ ဆောငျရှကျနကွေောငျးလညျး ထည့ျသှငျးပွောကွားပါတယျ။
တမူးမွို့မှာ အသတျခံရတဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံသား ၂ ဦးဟာ တမီလျလူမြိုး P Mohan ၂၈ နှဈနဲ့ M. Iyarnar ၃၅ နှဈတို့ဖွဈပွီး သူတို့ကို ပြူစောထီးအဖှဲ့က သတျဖွတျ တာလို့ ဒသေတှငျး သတငျးမီဒီယာတှကေ ရေးသား ဖောျပွကွပါတယျ။
တမူး-မိုးရေး ဆကျသှယျရေးလမျးဟာ အိန်ဒိယနဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အကွီးဆုံး နယျစပျ ကုနျသှယျရေး စခနျးဖွဈပွီး Covid 19 ရောဂါ စတငျဖွဈပှားခြိနျမှာ ဂိတျတှေ ပိတျထားခဲ့ရပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးတှေ အတှငျးမှာတော့ နယျစပျဂိတျတှပွေနျဖှင့ျနိုငျဖို့ နှဈဘကျ အာဏာပိုငျတှေ ဆှေးနှေးခဲ့ကွောငျး သတငျးတှေ ထှကျပေါျခဲ့ပမေဲ့ လကျရှိဖွဈပေါျနတေဲ့ အခွအေနအေရတော့ ဖွဈနိုငျခွမေရှိကွောငျး သုံးသပျတာတှေ ရှိနပေါတယျ။
