နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၉၂ ႏွစ္ေမြးေန႔ ကုလသမဂၢဂုဏ္ျပဳ

ဒီကေန႔ ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔ဟာ ေတာင္အာဖရိကသမတေဟာင္း နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ရဲ့ ၉၂ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံမွာ Nelson Mandela ကို ဂုဏ္ျပဳဖို႔အတြက္ ေသာၾကာေန႔က အထူးအစည္းေ၀းတရပ္ထိုင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ကုလသမဂၢရံုးခ်ဳပ္ရွိရာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ကေန VOA သတင္းေထာက္ Larry Freund ကသတင္းပို႔ပါတယ္၊ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံကေန ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔ကို နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ႏိုင္ငံတကာေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္ဖို႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေတာင္အာဖရိက သမတေဟာင္း နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရး ယဥ္ေက်းမႈတရပ္ မွ်ေ၀ ေပးသူတဦးအျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ သတ္မွတ္ေပးခဲ့တာပါ။

ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံရဲ့ ပထမေန႔မိန္႔ခြန္းမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက နယ္လဆင္ မန္ဒဲလားနဲ႔ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုခ်ိန္မွာ မန္ဒဲလား ရဲ့ ၾသဇာတိကၠိမရွိၿပီး ႏွစ္လိုဘြယ္ေကာင္းတဲ့ ဥပဓိရုပ္ကို ခ်က္ခ်င္းသတိထားမိတဲ့အျပင္ ႏွိမ့္ခ်ရိုက်ိဳးတဲ့ သူ႔ဟန္က ေတာ့ ေလးစားဖို႔ အေကာင္းဆံုးပဲလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြဟာ သူ႔အတြက္ေရာ သူ႔မိသားစုအတြက္ပါ အင္မတန္ႀကီးးက်ယ္တဲ့ တန္ဖိုးေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အနစ္နာခံမႈေတြဟာလည္း သူ႔ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံအတြက္သာမကပဲ ကမာၻၾကီးကို ေနခ်င္စရာ ေကာင္းတဲ့ ပိုသာယာတဲ့ ကမာၻၾကီးျဖစ္လာေအာင္ လူသားအားလံုးအတြက္ လုပ္ေပးခဲ့တာပါ။ အခု ပထမဆံုး အၾကိမ္က်ေရာက္တဲ့ “နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ႏိုင္ငံတကာေန႔ ’’ မွာလည္း လြတ္လပ္ေရးအတြက္၊ တရားမွ်တေရးအတြက္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ သူ႔က်ိဳးစားခဲ့သမွ် ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ သူကေတာ့လမ္းျပခဲ့ပါျပီ။ ကမာၻၾကီးကိုလည္းေျပာင္းလဲေအာင္လုပ္ခဲ့ပါျပီ။ ဒီ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကသိပ္ကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။”

နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားရဲ့ေမြးေန႔ ေရာက္ရင္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ လူမူအသိုင္း၀ိုင္္းၾကား လုပ္အားေပးပြဲေတြ နဲ႔ အခ်ိန္ ကုန္ၾကတယ္လို႔ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၀န္ႀကီးး မိုင္ေတ အန္ ကိုအာနာ မက္ရွ္ အဘာေန (Maite Nkoana- Mash abane) ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာေျပာပါတယ္။

“ဒီလို လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္တာဟာ ကုလသမဂၢကသတ္မွတ္ထားတဲ့လုပ္ရပ္တခုပါ။ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားေန႔ အျဖစ္ သီးျခားသတ္မွတ္ၿပီးး အခုလို က်င္းပတာဟာ ကၽြန္မတို႔ ကုလသမဂၢရဲ့ စံတန္ဖိုးေတြ အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ခိုင္မာေစတဲ့ အျပင္ ကုလသမဂၢကသတ္မွတ္ထားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို လည္းထပ္ေလာင္း ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးပါ။”

သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာေတာ့ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံကို သကၠရာဇ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၂ခုႏွစ္ အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီရဲ့ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးး ကကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြကို တိုက္တြန္းခဲ့ ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာသံအမတ္ႀကီး Brook Anderson ကေတာ့ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံဟာ တခ်ိန္က ကမာၻေပၚမွာ အသားအေရာင္အခြဲျခားအဆက္ဆန္ဆံုး စံနမူနာအျဖစ္ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ခဲ့ျပီး အခုအခါမွာေတာ့ စံတင္ေလာက္ေအာင္ေသြးစည္းညီညြတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတႏို္င္ ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္

“တခါတေလမွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ရဲ့ တကယ့္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို သက္ရွိထင္ရွားနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ သက္ေသအျဖစ္ ရွိေနပါရက္နဲ႔ အမွန္အတိုင္းျမင္ဖို႔အတြက္က အခ်ိန္သိပ္ၾကာေနတတ္ပါတယ္။ Nelson Mandela ဟာ တကယ့္ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးးတဦးပါ။ သူျဖတ္သန္းၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္လိုမ်ိဳး အခုခ်ိန္မွာ က်မတို႔ ျဖတ္သန္း ေနရပါတယ္။ အခု သူ႔ကိုဂုဏ္ျပဳတဲ့ ေန႔မ်ိဳးမွာ သူ႔ရဲ့ အားကိုးေလာက္စရာ ထည္ထည္၀ါ၀ါရပ္တည္မႈ၊ ႏွစ္သိမ့္မႈနဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ မႈေတြ ဟာ ႏို္င္ငံသားတို္င္းအတြက္သတိရေစမယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ ေမလ ၂ရက္ေန႔ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံရဲ့ ပထမဆံုးေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမတအျဖစ္သူအေရြးခံခဲ့ခ်ိန္ တုန္းက ဒါဟာေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ ေသးငယ္တဲ့ ကံၾကမၼာအလွည့္အေျပာင္းအျဖစ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီစတင္ေမြးဖြားလာတာလို႔ Mr. Mandela က ေျပာပါတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ ဒါဟာ ထူးဆန္းတဲ့ ကံၾကမၼာအလွည့္အေျပာင္းျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ေသးေသးငယ္ငယ္ေလးေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ သူကို က်မက အေမရိကန္ႏိုင္ငံကိုယ္စား ရိုးရိုးေလးပဲေျပာပါရေစ Mandiba လူႀကီးမင္းကို က်မတို႔ အားလံုးက ေက်းဇူးတင္ ေနပါတယ္။”

ဒီတနဂၤေႏြေန႔ ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ဟာ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ရဲ့ ၉၂ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ျဖစ္ပါတယ္။