သံုးရလြယ္ကူေစသည့္ Link မ်ား

ေနာက္ဆုံးရသတင္း

White Card ကိုင္သူေတြကို မဲေပးခြင့္ ျပဳသင့္သလား


Myanmar census enumerators ask questions to a family member while collecting information in Sittwe, Rakhine State, western Myanmar, Monday, March 31, 2014. Enumerators fanned out across Myanmar on Sunday for a census that has been widely criticized for st

ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒကို ဒုတိယ အၾကမ္ ျပန္ျပင္ဆင္လိုက္ျပန္ပါျပီ။ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္စဲြနဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ေရးထုိုး ထုတ္ျပန္ေပးလိုက္တဲ့ အဲဒီ ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒထဲမွာ အခ်က္ (၅) ခ်က္ပါျပီး White Card လို႔ေခၚတဲ့ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူေတြကို ႏိုင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြမွာ ပါတီ၀င္ေတြအျဖစ္ ပါ၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္လိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ နဂို ဥပေဒ မွာ ဘာအခ်က္ေတြ ျပဌာန္းထားလုိ႔ အခုလို ျပင္ဆင္ခ်က္ လုပ္ဖို႔ လိုရတာပါလဲ၊ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏုိင္မလဲ ဆိုတာ ဒီတစ္ပါတ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။

အခု ျပင္ဆင္လိုက္တဲ့ ဥပေဒရဲ႕ မူရင္းဥပေဒကေတာ့ ၂၀၁၀ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ နအဖ စစ္အစိုးရက ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ “ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ” ပါ။ အဲဒီ ဥပေဒ ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္၊ ပါတီ၀င္ ျဖစ္ခြင့္ေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ ေနထိုင္သူ အားလံုးကို ခြင့္ျပဳေပးထားခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒ စာသားအရ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္မယ့္ သူေတြ၊ ပါတီ၀င္ အျဖစ္ ပါ၀င္မယ့္ သူေတြဟာ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ ဒါမွမဟုတ္ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ဘယ္သူမဆုိ ျဖစ္ခြင့္ေပးထားပါတယ္။

White Card ကိုင္သူေတြကို မဲေပးခြင့္ ျပဳသင့္သလား
please wait

No media source currently available

0:00 0:05:51 0:00
တိုက္႐ိုက္ လင့္ခ္

ဒီ ျပဌာန္းခ်က္ကို စ ျပီး အျငင္းပြား ကန္႔ကြက္သူေတြကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲက ရခိုင္တုိင္းရင္းသား အမတ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္တုိင္းရင္းသား အမတ္ေတြက သူတို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘာႏိုင္ငံသားရယ္လို႔ မယ္မယ္ရရ မသတ္မွတ္ႏုိင္ေသးတဲ့ White Card လို႔ေခၚတဲ့ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္နဲ႔ ေနထုိင္သူ ၇ သိန္းခြဲေက်ာ္ ရွိတယ္။ အဲဒီလို ဘယ္ႏုိင္ငံသားရယ္လို႔ တိတိက်က် သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးသူေတြကို ႏုိင္ငံ့အေရးအရာ ေတြျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံ့ကံၾကမၼာ ကိုဖန္တီးမယ့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေထာင္ခြင့္ေပးတာ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၀င္ ျဖစ္ခြင့္ေပးတာ၊ မဲေပးခြင့္ေပးတာဟာ မသင့္ေတာ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႔ တဆက္တည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတုန္းက ျပည္ခုိင္ျဖိဳးပါတီဟာ အဲဒီ White Card ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ဘဂၤလီ ၇ သိန္းခြဲရဲ႕ မဲေတြ ရေအာင္ ဥပေဒမွာ အဲလို အခ်က္ေတြ ထည့္သြင္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ စြတ္စြဲပါတယ္။

ဒါနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြဘက္ကေတာ့ အဲဒီ White Card ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကို အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံပိုင္ခြင့္ ေပးမထားပါဘူး၊ က်န္အခြင့္အေရး ေတြကိုေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရး ရွဳေဒါင့္ကေန ေပးထားတာျဖစ္တယ္ ဆိုျပီး ျပန္ေျဖရွင္းတာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ခုလို ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ ထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒအရ ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ခြင့္ကို ႏုိင္ငံသားစိစစ္္ေရး လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံသား တစ္မ်ိဳးတည္းကပဲ ရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ ဧည့္ႏုိင္ငံသားေတြ၊ ႏုိင္ငံသား ျပဳခြင့္ရသူေတြ White Card ကိုင္ေဆာင္သူေတြကေတာ့ ပါတီေထာင္ခြင့္ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အလားတူ ပါတီ၀င္ ျဖစ္ခြင့္ကိုလည္း ႏိုင္ငံသားနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျပဳခြင့္ ရသူ ႏွစ္မ်ိဳးကပဲ ရရွိမွာျဖစ္ျပီး ဧည့္ႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ White Card ကိုင္ေဆာင္သူေတြကေတာ့ ဘယ္ပါတီကိုမွ ၀င္လို႔ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္လည္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္တာ မရွိေသးေတာ့ White Card ကိုင္ထားတဲ့ ၇ သိန္းခြဲေက်ာ္ေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဘဂၤလီေတြ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္အစိုးရက ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒမွာ ႏိုင္ငံသား မိဘ ႏွစ္ပါးက ေမြးတဲ့ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္သူမွသာ အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္ ရေပမယ့္၊ က်န္တဲ့ ဧည့္ႏုိင္ငံသားေတြ၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူေတြ၊ White Card ကိုင္ေဆာင္သူေတြ အားလံုးကိုေတာ့ မဲေပးခြင့္ ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးအရာကို ဆံုးျဖတ္တာဟာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေထာင္တာ၊ ပါတီေတြမွာ ပါ၀င္တာ၊ မဲေပးတာ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ႏုိင္ငံ့အေရး အဆံုးအျဖတ္ ေပးမယ့္ကိစၥ ဘယ္ႏိုင္ငံသားမွန္း မစိစစ္ရေသးသူေတြကို အခြင့္အေရး မေပးသင့္ဘူး ဆုိတာလည္း မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားတစ္ဖက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ White Card ကိုင္ထားတဲ့ ဘယ္ႏိုင္ငံသားမွန္း မစိစစ္ရေသးသူကလည္း တစ္သန္းနီးပါး ရွိေနေသးတာကလည္း ျပသနာပါ။

ဒီအတြက္ White Card ျပသနာကို ျပန္ေကာက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ White Card ျပသနာဟာ အရင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၉၃ ကတည္းက စ ခဲ့တာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ား အဲဒီ အခ်ိန္က သူတို႔ကိုင္ထားၾကတဲ့ သံုးေခါက္ခ်ိဳး မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားေတြ အသိမ္းခံရျပီး White Card နဲ႔ ျပန္အစားထိုးေပးတာ ခံရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒနဲ႔ စိစစ္ျပီးမွ သင့္ေတာ္တဲ့ သက္ေသခံ အေထာက္အထား ကဒ္ တစ္ခုခု ျပန္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္လာတဲ့အထိ အရင္စစ္အစိုးရနဲ႔ လက္ရွိ အစိုးရဟာ White Card ကိုင္ထားသူေတြကို စိစစ္တာမ်ိဳး မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ White Card ကိုင္ေဆာင္သူ ၇ သိန္းခြဲ၊ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ နဲ႔ဆို ၈ သိန္းခြဲေက်ာ္ ရွိလာခဲ့တာပါ။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ကာလ ေရာက္ေတာ့လည္း အရင္ စစ္အစိုးရဟာ ဥပေဒ ျပဌာန္းျပီး အဲဒီ White Card ကိုင္ထားသူ အားလံုးကို ပါတီေထာင္ခြင့္၊ ပါတီ၀င္ခြင့္နဲ႔ မဲေပးခြင့္ အားလံုးေပးခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ၇ သိန္းခြဲေသာ ဘဂၤလီေတြဆီက မဲေတြ ရဖို႔ အဲလို လုပ္ခဲ့လို႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ မျဖစ္သင့္ဘူး ဆုိျပီး ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက ကန္႔ကြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္တကယ္ ျဖစ္သင့္တာက ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက လူတစ္ဦးဦးဟာ White Card ကို ကိုင္ေဆာင္ရတာဟာ တကယ့္ကို ယာယီ ကာလတို ပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ အခု ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ White Card ေတြကို မစိစစ္ပဲ ထားလို႔ ခုလို ျပသနာ ျဖစ္လာရတာပါ။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ သိပ္မၾကာခင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ ကာလ ေရာက္လာပါေတာ့မယ္။ အဲဒီ ကာလမွာ ဘယ္ႏုိင္ငံသားမွန္း မစိစစ္ရေသးသူေတြကို မဲေပးဖို႔ ခြင့္မျပဳသင့္ပါဘူး။ ဒီအတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ အဲဒီ အခ်ိန္မတိုင္ခင္ White Card ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကို အျခား သက္္ေသခံ ကဒ္ျပား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းကိုင္ဖို႔ စိစစ္ေပးရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ သက္ေသခံ ကဒ္ျပား အေထာက္အထား တစ္ခုခု အရသာလ်င္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ျပဳသင့္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

စည္သူေအာင္ျမင့္။

XS
SM
MD
LG