ျမန္မာသမၼတသစ္ အေနနဲ႔ တုိင္းျပည္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး ရွိဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိပဲြမွာ ကတိျပဳသြားတဲ့အတုိင္း လက္ေတြ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီက စာတေစာင္ေပးပုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ပထမေျခလွမ္း အျဖစ္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကုိ ျပန္လႊတ္ေပးတာလုိ ဥပေဒနဲ႔အညီလုပ္ေဆာင္တဲ့ ကိစၥေတြကုိ စတင္ဖုိ႔လည္း သမၼတသစ္ကုိ ေပးပုိ႔တဲ့စာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ အစုိးရသစ္ကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး သမၼတ ျဖစ္လာတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ကုိ ေပးပုိ႔တဲ့စာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ NLD ပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးတင္ဦးက အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။
“ဦးသိန္းစိန္က တိုင္းျပည္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Rule of Law ကို သိပ္ေျပာတယ္ေလဗ်ာ၊ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ။ က်ေနာ္တို႔ ေလာကပါလတရားတို႔ ဘာတို႔ေပါ့ဗ်ာ။ ေျပာတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ဒါကိုပဲ လိုခ်င္တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာကေတာ့ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာပါတဲ့အတိုင္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ဒါ တရားမွ်တမႈ၊ ေျဖာင့္မတ္မႈ ဆိုတာကိုေျပာတာပါ။ အဲဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူေျပာထားတဲ့ ေလာကပါလတရား အတိုင္းေပါ့ေနာ္ အဲဒါကို လုပ္မယ္လို႔ ခင္ဗ်ား (ဦးသိန္းစိန္) ေျပာထားတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔က ႀကိဳဆိုတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့လို႔ အခုေတြ႔ေနရတဲ့ အခ်ိန္အေတာ္အတြင္းမွာ ဒီကေန႔အထိကေတာ့ျဖင့္ ခင္ဗ်ားေျပာထားတဲ့ ဆိုထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အရိပ္အေယာင္ မေတြ႔ေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္လည္း ခင္ဗ်ားေျပာထားတဲ့အတိုင္း ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ တရားမွ်တမႈ၊ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ အားလံုးရၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ဆီ ေရးလိုက္တာ။ ဒါပါပဲ။ အဲဒီဟာနဲ႔အညီ လုပ္ပါလို႔ က်ေနာ္တို႔က တိုက္တြန္းတာပါပဲ။”
သမၼတသစ္ ဦးသိန္းစိန္ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ လုပ္ေဆာင္မယ္လုိ႔ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့တာေၾကာင့္ ဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ တကယ္ လုိလားရင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အရင္လႊတ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း ေတာင္းဆုိတဲ့စာကုိ NLD က ေပးပုိ႔ခဲ့တာပါ။ အခုပုိ႔လုိက္တဲ့စာဟာ တက္လာတဲ့ အရပ္သား အစုိးရသစ္နဲ႔ လက္တြဲလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အလားအလာရွိမရွိ စမ္းသပ္ ေပးပုိ႔တဲ့စာျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းကုိလည္း ဦးတင္ဦးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“စၿပီးေတာ့ test (စမ္းသပ္) လုပ္ၾကည့္တာပါေလ။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ဆက္သြယ္မႈ သူေျပာထားတဲ့ အတိုင္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ လိုလားတဲ့အတိုင္း ဒီႏွစ္ခုက က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူညီမႈ ရွိႏိုင္တဲ့သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ဒီအတိုင္းေလးလုပ္ပါ ဆိုတဲ့ဟာကို စၿပီးေတာ့ စကားဆက္ၾကည့္တာပဲေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဆက္သြယ္ပဲ ဆက္သြယ္မလား၊ မဆက္သြယ္ဘဲ ဒီလိုပဲထားမလား။ ဒါကေတာ့ သူတို႔ အေၾကာင္းျပန္မွ သိမွာေပါ့ဗ်ာ။ ခါတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို အေၾကာင္းျပန္ခ်င္လည္း ျပန္တယ္။ မျပန္ရင္လည္း သတင္းစာထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ေရးတဲ့ စာသားကို တံု႔ျပန္တဲ့သေဘာထားေတြေတာ့ ေရးတတ္တာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္ေပါ့။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစုိးရသစ္တရပ္ ေျပာင္းသြားခဲ့ေပမဲ့လည္း တိုင္းျပည္အတြင္း ဥပေဒစုိးမုိးမႈကင္းမဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ေနရာအႏွံ႔မွာ ရွိေနတုန္းပဲဆုိတာကုိလည္း ဦးတင္ဦးက ေထာက္ျပ ေျပာဆုိပါတယ္။
“ဒီလိုဟာေလးေတြအေပၚမွာ တူတယ္ ညီတယ္၊ သူတို႔လည္း တကယ္လုပ္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ၀မ္းသာတာေပါ့ဗ်ာ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဖမ္းအျပဳခံေနရတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ထဲမွာ အမ်ားဆံုးက က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြက ခံရတာကိုး။ ဒီၾကားထဲမွာလည္းပဲ လယ္သမားေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျမယာသိမ္းတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရားစြဲတာေတြဆိုရင္ ရိုက္တယ္ျပဳတယ္ ဆိုတာေတြက ၾကားေနရေတာ့ အဲဒါေလးေတြအေပၚမွာ တရားမွ်တမႈေပးပါလို႔ ဒါေလးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။ အဲဒါပါပဲ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တုိ႔က သူတို႔လည္း တရားမွ်တမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ Rule of Law လို႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း အစစအရာရာ Rule of Law ကုိပဲ ျဖစ္ခ်င္တယ္ေပါ့ေနာ္၊ ေအးခ်မ္းေအာင္ဆုိရင္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ေအာင္ဆိုရင္။ အဲဒါက ဒီအေပၚမွာ သေဘာထားက ခင္ဗ်ားတို႔ ဒါေလးေတြကိုေတာ့ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ လုပ္ေပးပါ၊ လုပ္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်နပ္တယ္၊ ၀မ္းသာတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ေက်နပ္တယ္ သေဘာက်တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါေလးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က စပ်ိဳးၾကည့္တာပဲေလ။ ”
အစုိးရသစ္အေနနဲ႔ ေျပာထားတဲ့အတုိင္း တကယ္ လက္ေတြ႔မွာ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ရွိမရွိဆုိတာကုိေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“သူတို႔ တကယ္ပဲ လုပ္သလား မလုပ္ဘူးလားဆိုတာ ၾကည့္မွာေပါ့။ အခု ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေတာင္မွ လိပ္ခဲတင္းခဲ ျဖစ္ေနေသးတာပဲ။ ဘာအေရာင္မွ မထြက္ေသးဘူးေလ။ သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသမားမ်ား အားလံုးသာ လႊတ္ဖို႔ဆိုတဲ့ဟာက အေရးႀကီးတာကိုး၊ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္က။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒါက သိပ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ၾကတယ္ေလ။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြ ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ အားလံုးကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္းပဲ ခုနကေျပာတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ေျပာတဲ့အတိုင္း Rule of Justice တို႔ Rule of Law တို႔နဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့ျဖင့္ ဒါ စဥ္းစားေကာင္း စဥ္းစားရဲ႕ဆိုၿပီးေတာ့ ေစာင့္စားေနတာ။ သို႔ေသာ္ အခုထက္ထိေတာ့ မလာေသးဘူးေပါ့။ သၾကၤန္ၿပီးလို႔ ႏွစ္ဆန္းတရက္တို႔ ဘာတို႔က်ရင္ေတာ့ လာမလားေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလိုဟာေလးေတြကလည္း လူေတြက ေတြးၾကတာေပါ့ဗ်ာ။”
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရသစ္ထံ NLD က ေရးသားေပးပို႔ခဲ့တဲ့ စာပါ အေၾကာင္းအရာေတြကို ဒုဥကၠဌ ဦးတင္ဦးက ေျပာျပခဲ့တာပါ။ NLD က ေရးသားေပးပို႔ခဲ့တဲ့စာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုခ်ိန္ထိ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္းေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။
အရင္ စစ္အစုိးရလက္ထက္မွာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းဘဲ NLD အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အၿမဲတမ္း တံခါးဖြင့္ထားတယ္ဆိုတာကိုလည္း ဦးတင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ စစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာဖုိ႔ NLD အပါအ၀င္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ တုိင္းျပည္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တုိက္တြန္းထားၾက သလုိပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းေ၀းတြင္းမွာလည္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးဖုိ႔ကိစၥကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
