Zawgyi/Unicode
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်မြို့နယ် ပန်ဆိုင်းအနီးမှာ ဒီလအစောပိုင်းက စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကိုးကန့်တပ်အကြားဖြစ်တဲ့တိုက်ပွဲကြောင့် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်အနီးမှာ စစ်ပြေးဒုက္ခသည် တထောင်ကျော်ရောက်ရှိနေပြီး စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ဆက်ရှိနေတာကြောင့် နေရပ်မပြန်နိုင်ဖြစ်နေပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ကျောက်မဲမြို့နယ်အတွင်းမှာလည်း တိုင်းရင်းသားတပ်ဖွဲ့တွေအကြားဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံတွေ ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေရဲ့အခြေအနေကို ကိုအောင်မြတ်သူ ပြောပြပါမယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မူဆယ်မြို့နယ် ပန်ဆိုင်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ MNDAA ခေါ် ကိုးကန့်တပ်တွေအကြား ဒီလ ၃ ရက်နေ့က တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့တာပါ။ဒီတိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့တဲ့နောက် ဒေသခံရွာသား တထောင်ကျော်ဟာ တရုတ်မြန်မာနယ်စပ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးနေရကြောင်း စစ်ရှောင်စခန်းတာဝန်ခံက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“စစ်ဖြစ်တာက ၃ ရက်နေ့ညဖြစ်တယ်ဆိုတော့ နောက်နေ့ မိုးလင်းလာတာနဲ့ အကုန် ထွက်ပြေးကုန်တာ။ ကိုယ့်ရွာနဲ့နီးတဲ့ နယ်စပ်တွေမှာ တဲထိုးပြီးမှ ရှောင်နေကြတာ။ ၁,၄၀၀ ဝန်းကျင်လောက်ရှိတယ်။ လူဦးရေက။”
တိမ်းရှောင်သူတွေဟာ ပန်ဆန်းနဲ့ ၃ မိုင်အကွာ ဖိုင်ကောင်းကျေးရွာအုပ်စုက ဖြစ်ပါတယ်။
လောလောဆယ်မှာ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ကိုးကန့်စစ်ပွဲကာလက တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းအဆောက်အအုံနေရာမှာ အိမ်ထောင်စု ၉၀ ကျော်နေထိုင်ပြီး ကျန်သူတွေကတော့ အနီးအနားက သစ်ဝါးနဲ့ တဲထိုးနေထိုင်နေကြကြောင်း ပြောပါတယ်။လက်ရှိအခြေအနေမှာ စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ဆက်ရှိနေတာကြောင့်နေရပ်မပြန်နိုင်သေးဘဲ ရေရှည်ဆက်နေရမယ်ဆို ရိက္ခာအခက်အခဲရှိနိုင်ကြောင်း ဆက်ပြောပါတယ်။
“လောလောဆယ်တော့ တိုက်ပွဲတွေ မဖြစ်သေးဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဆက်ပြီးမှ ဖြစ်လာမလားဆိုတဲ့ ကြောက်စိတ်နဲ့ ရွာလည်း မပြန်ရဲသေးဘူးဖြစ်နေတယ်။ ဘယ်အချိန်ထပ် ဖြစ်လာမလဲဆိုတာပဲ အမြဲတမ်း စိုးရိမ်နေကြတယ်။ အခု ဒီ စစ်ရှောင်တဲ့အခြေအနေ နည်းနည်းအချိန်ကြာလာလို့ရှိရင်တော့ အစားအသောက်တော့ ခက်ခဲလာမယ်။”
တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရောက် စစ်ရှောင်တွေကို ပုဂ္ဂလိက အလှူရှင်တွေက ကူညီတာရှိပြီး အဖွဲ့အစည်းလိုက်ကူညီတာမျိုးတော့ မရှိသေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
ပန်ဆိုင်းနဲ့ မုံးကိုးဒေသဘက်မှာ ဒီလဆန်းပိုင်းက စတင်ပြီး တိုက်ပွဲတွေ ကြိုးကြား ဖြစ်ပွားနေတာပါ။ ဒီလ ၁၃ ရက်နေ့က မုံးကိုးဒေသဘက်မှာ သံလွင်မြစ်ကို ဖြတ်ကူး ဝင်ရောက်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ကို ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း MNDAA ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့က ဒီနေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပေမဲ့ သီးခြားအတည်ပြုချက်တော့ မရသေးပါဘူး။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲဒေသဘက်မှာလည်း RCSS ရှမ်းတောင်တပ်ဖွဲ့နဲ့ TNLA တအန်းပလောင်တပ်အကြားမှာ ဒီလ ၁၀ရက်နေ့လောက် စတင်ပြီး တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံတွေတွေဟာ စစ်ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။
ကျောက်မဲမြို့နယ် ဟူးစွန်အုပ်စု ပန်ဆန်ကျေးရွာက လူ ၁၀၀ လောက်ဟာကြူရှော (မြောက်) ကျေးရွာကို လာရောက်တိမ်းရှောင်နေကြောင်း စစ်ရှောင်ရွာသားတဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ လူ ၁၀၁ယောက်။ ကလေးရောပါတယ်။ ၁၀၁ ယောက်။ယောက်ျားက ၄၄ ယောက်။ မိန်းမက ၅၇ ယောက်။ ကလေးက ၂၆ ယောက်လောက်ရှိတယ်။ တိုက်ပွဲတော့ မဖြစ်သေးဘူးဗျ။ တနေ့ထက်တနေ့ ရွာကို နီးလာတာလေ။ နှစ်ဘက်စလုံး။ ဟိုဘက်ရွာကလည်း စစ်ပွဲဖြစ်တယ်။ ဒီဘက်ရွာဘေးလည်းဖြစ်တယ် အဲလို ဖြစ်နေတာ။”
ပန်ဆန်ရွာက စစ်ရှောင်တွေဟာ ကြူရှော(မြောက်) ရွာကို ဒီလ ၁၅ ရက်နေ့က ရောက်ခဲ့တာဖြစ်သလို ပန်ကွဲရွာက စစ်ရှောင် ၁၀၀ ကျော်ဟာလည်း နမ့်ဆော့ရွာကို တိမ်းရှောင်နေရကြောင်း စစ်ရှောင်တဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့က ပန်ကွဲကနေ ရှောင်ခဲ့တာပါရှင့်။ ၁၂ ရက်နေ့ရှင့်။ နမ့်ဆော့ စာသင်ကျောင်းမှာရှင့်။ ၁၁၁ ယောက်ရှိတယ်ရှင်။”
စစ်ရှောင်တွေကို ဒေသတွင်းကူညီရေးအဖွဲ့တွေက စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပံ့ကူညီပေးထားပြီး စောင်နဲ့ ဆေးဝါး လိုအပ်တာတွေ ရှိနေကြောင်း စစ်ရှောင်တွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ရှောင်အများစုဟာ ဘုန်းကြီးကျောင်းနဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ စုပေါင်းနေထိုင်နေကြရတာကြောင့် Covid 19 ရောဂါကူးစက်ပြန့်ပွားမှာကိုလည်း စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ နမ္မတူ၊ ကျေးသီးစတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ လပိုင်းတွေက RCSS ရှမ်းတောင်ပိုင်းအဖွဲ့နဲ့ SSPP ရှမ်းမြောက်ပိုင်းနဲ့ TNLA တအန်း (ပလောင်) ပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေအကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်းခဲ့ပြီး ဒေသခံတွေ ထောင်နဲ့ချီ တိမ်းရှောင်ခဲ့ရပါတယ်။
====
Unicode
ပနျဆိုငျးအနီး တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ဒုက်ခသညျထောငျကြောျနရေပျမပွနျနိုငျ
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး မူဆယျမွို့နယျ ပနျဆိုငျးအနီးမှာ ဒီလအစောပိုငျးက စဈကောငျစီတပျနဲ့ ကိုးကန့ျတပျအကွားဖွဈတဲ့တိုကျပှဲကွောင့ျ တရုတျ-မွနျမာနယျစပျအနီးမှာ စဈပွေးဒုက်ခသညျ တထောငျကြောျရောကျရှိနပွေီး စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ဆကျရှိနတောကွောင့ျ နရေပျမပွနျနိုငျဖွဈနပေါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ကြောကျမဲမွို့နယျအတှငျးမှာလညျး တိုငျးရငျးသားတပျဖှဲ့တှအေကွားဖွဈတဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ ဒသေခံတှေ ဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးက စဈပွေးဒုက်ခသညျတှရေဲ့အခွအေနကေို ကိုအောငျမွတျသူ ပွောပွပါမယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး မူဆယျမွို့နယျ ပနျဆိုငျးဒသေမှာ စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ MNDAA ခေါျ ကိုးကန့ျတပျတှအေကွား ဒီလ ၃ ရကျနေ့က တိုကျပှဲဖွဈခဲ့တာပါ။ဒီတိုကျပှဲဖွဈခဲ့တဲ့နောကျ ဒသေခံရှာသား တထောငျကြောျဟာ တရုတျမွနျမာနယျစပျဘကျကို ထှကျပွေးနရေကွောငျး စဈရှောငျစခနျးတာဝနျခံက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“စဈဖွဈတာက ၃ ရကျနေ့ညဖွဈတယျဆိုတော့ နောကျနေ့ မိုးလငျးလာတာနဲ့ အကုနျ ထှကျပွေးကုနျတာ။ ကိုယ့ျရှာနဲ့နီးတဲ့ နယျစပျတှမှော တဲထိုးပွီးမှ ရှောငျနကွေတာ။ ၁,၄၀၀ ဝနျးကငြျလောကျရှိတယျ။ လူဦးရကေ။”
တိမျးရှောငျသူတှဟော ပနျဆနျးနဲ့ ၃ မိုငျအကှာ ဖိုငျကောငျးကြေးရှာအုပျစုက ဖွဈပါတယျ။
လောလောဆယျမှာ ၂၀၁၆ ခုနှဈ ကိုးကန့ျစဈပှဲကာလက တညျဆောကျခဲ့တဲ့ စဈရှောငျစခနျးအဆောကျအအုံနရောမှာ အိမျထောငျစု ၉၀ ကြောျနထေိုငျပွီး ကနြျသူတှကေတော့ အနီးအနားက သဈဝါးနဲ့ တဲထိုးနထေိုငျနကွေကွောငျး ပွောပါတယျ။လကျရှိအခွအေနမှော စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ဆကျရှိနတောကွောင့ျနရေပျမပွနျနိုငျသေးဘဲ ရရှေညျဆကျနရေမယျဆို ရိက်ခာအခကျအခဲရှိနိုငျကွောငျး ဆကျပွောပါတယျ။
“လောလောဆယျတော့ တိုကျပှဲတှေ မဖွဈသေးဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဆကျပွီးမှ ဖွဈလာမလားဆိုတဲ့ ကွောကျစိတျနဲ့ ရှာလညျး မပွနျရဲသေးဘူးဖွဈနတေယျ။ ဘယျအခြိနျထပျ ဖွဈလာမလဲဆိုတာပဲ အမွဲတမျး စိုးရိမျနကွေတယျ။ အခု ဒီ စဈရှောငျတဲ့အခွအေနေ နညျးနညျးအခြိနျကွာလာလို့ရှိရငျတော့ အစားအသောကျတော့ ခကျခဲလာမယျ။”
တရုတျ-မွနျမာနယျစပျရောကျ စဈရှောငျတှကေို ပုဂ်ဂလိက အလှူရှငျတှကေ ကူညီတာရှိပွီး အဖှဲ့အစညျးလိုကျကူညီတာမြိုးတော့ မရှိသေးဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
ပနျဆိုငျးနဲ့ မုံးကိုးဒသေဘကျမှာ ဒီလဆနျးပိုငျးက စတငျပွီး တိုကျပှဲတှေ ကွိုးကွား ဖွဈပှားနတောပါ။ ဒီလ ၁၃ ရကျနေ့က မုံးကိုးဒသေဘကျမှာ သံလှငျမွဈကို ဖွတျကူး ဝငျရောကျလာတဲ့ စဈကောငျစီတပျကို ကွားဖွတျတိုကျခိုကျခဲ့ကွောငျး MNDAA ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့က ဒီနေ့ သတငျးထုတျပွနျထားပမေဲ့ သီးခွားအတညျပွုခကြျတော့ မရသေးပါဘူး။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ကြောကျမဲဒသေဘကျမှာလညျး RCSS ရှမျးတောငျတပျဖှဲ့နဲ့ TNLA တအနျးပလောငျတပျအကွားမှာ ဒီလ ၁၀ရကျနေ့လောကျ စတငျပွီး တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျခဲ့တာကွောင့ျ ဒသေခံတှတှေဟော စဈဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။
ကြောကျမဲမွို့နယျ ဟူးစှနျအုပျစု ပနျဆနျကြေးရှာက လူ ၁၀၀ လောကျဟာကွူရှော (မွောကျ) ကြေးရှာကို လာရောကျတိမျးရှောငျနကွေောငျး စဈရှောငျရှာသားတဦးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ လူ ၁၀၁ယောကျ။ ကလေးရောပါတယျ။ ၁၀၁ ယောကျ။ယောကျြားက ၄၄ ယောကျ။ မိနျးမက ၅၇ ယောကျ။ ကလေးက ၂၆ ယောကျလောကျရှိတယျ။ တိုကျပှဲတော့ မဖွဈသေးဘူးဗြ။ တနေ့ထကျတနေ့ ရှာကို နီးလာတာလေ။ နှဈဘကျစလုံး။ ဟိုဘကျရှာကလညျး စဈပှဲဖွဈတယျ။ ဒီဘကျရှာဘေးလညျးဖွဈတယျ အဲလို ဖွဈနတော။”
ပနျဆနျရှာက စဈရှောငျတှဟော ကွူရှော(မွောကျ) ရှာကို ဒီလ ၁၅ ရကျနေ့က ရောကျခဲ့တာဖွဈသလို ပနျကှဲရှာက စဈရှောငျ ၁၀၀ ကြောျဟာလညျး နမ့ျဆော့ရှာကို တိမျးရှောငျနရေကွောငျး စဈရှောငျတဦးက ပွောပါတယျ။
“ကမြတို့က ပနျကှဲကနေ ရှောငျခဲ့တာပါရှင့ျ။ ၁၂ ရကျနေ့ရှင့ျ။ နမ့ျဆော့ စာသငျကြောငျးမှာရှင့ျ။ ၁၁၁ ယောကျရှိတယျရှငျ။”
စဈရှောငျတှကေို ဒသေတှငျးကူညီရေးအဖှဲ့တှကေ စားနပျရိက်ခာထောကျပံ့ကူညီပေးထားပွီး စောငျနဲ့ ဆေးဝါး လိုအပျတာတှေ ရှိနကွေောငျး စဈရှောငျတှကေ ပွောပါတယျ။
စဈရှောငျအမြားစုဟာ ဘုနျးကွီးကြောငျးနဲ့ စာသငျကြောငျးတှမှော စုပေါငျးနထေိုငျနကွေရတာကွောင့ျ Covid 19 ရောဂါကူးစကျပွန့ျပှားမှာကိုလညျး စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ကြောကျမဲ၊ သီပေါ၊ နမ်မတူ၊ ကြေးသီးစတဲ့မွို့နယျတှမှော ပွီးခဲ့တဲ့ လပိုငျးတှကေ RCSS ရှမျးတောငျပိုငျးအဖှဲ့နဲ့ SSPP ရှမျးမွောကျပိုငျးနဲ့ TNLA တအနျး (ပလောငျ) ပူးပေါငျးအဖှဲ့တှအေကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျးခဲ့ပွီး ဒသေခံတှေ ထောငျနဲ့ခြီ တိမျးရှောငျခဲ့ရပါတယျ။
#MyanmarMilitary #MyanmarViolence #VOABurmese #MNDAA
