အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာရေးဘတ်ဂျက်အတွက် မြန်မာကို ကူညီမယ့် ဒေါ်လာ ၁၃၆ သန်းမှာ NUG၊ NUCC ၊ CRPH၊ CDM နဲ့ EAO တွေကို သီးခြား ခေါင်းစဉ်တွေအောက်မှာ ကူညီထောက်ပံ့ဖို့ရှိကြောင်း အတိအကျ ဖေါ်ပြထားတာဟာ ထူးခြားပြီး အားတက်ဖွယ်ရာဖြစ်တယ်လို့ USACM မြန်မာ့အရေး ထောက်ခံအားပေးတဲ့ အမေရိကန်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်အထက်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် နှစ်ရပ်လုံး အတည်ပြုလိုက်တဲ့ ၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွက် ဘတ်ဂျက်ကို သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က မနေ့ အင်္ဂါနေ့က လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ မအင်ကြင်းနိုင်က အပြည့်အစုံကို ဆက်ပြီးပြောပြမှာပါ။
သမ္မတဘိုင်ဒန် မနေ့က လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်တဲ့ အမေရိကန်အစိုးရ ဘတ်ဂျက်ဥပဒေ “The Consolidated Appropriations Act 2022” မှာ စုစုပေါင်းဒေါ်လာ ၁.၅ ထရီလီယံ သုံးစွဲဖို့ ပြဌာန်းထားတာပါ။ အဲဒီထဲမှာ ရုရှားကျူးကျော်စစ်ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ယူကရိန်းနဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ မြန်မာ စတဲ့ အခြား နိုင်ငံတွေအတွက်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေအတွက် ဒေါ်လာ ၁၃၆ သန်း ကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက သုံးစွဲမယ့် ဘတ်ဂျက်စာရင်းအောက်မှာ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ ဒီနှစ် အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ဘတ်ဂျက်ဥပဒေမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို နာမည်နဲ့တကွ ဖေါ်ပြပြီး ထောက်ပံ့မယ့်အကြောင်းရေးသားထား တာဟာ ထူးခြားပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွက် အားတက်စရာဖြစ်ကြောင်း USACM (US Advocacy Coalition for Myanmar) မြန်မာ့အရေး ထောက်ခံအားပေးတဲ့ အမေရိကန်မဟာမိတ်အဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ Mike Haack က အခုလို ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ထူးခြားတဲ့အချက်ကတော့ ငွေပမာဏ ထက် ပိုပြီးအရေးကြီးတာကတော့ အဲဒီဘတ်ဂျက်ထဲမှာ NUG၊ CRPH၊ CDM၊ EAO တွေကို ဖေါ်ပြထားတဲ့အတွက် မြန်မာအတွက် ဘတ်ဂျက်ငွေထဲမှာ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေလည်း တစိတ်တပိုင်း ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကို နာမည်နဲ့ တပ်ပြီးဖေါ်ပြထားတာဟာ အမေရိကန်ဘက်က အသေအချာ ပေးဖို့ ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်တယ်ဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။”
ဒါပေမယ့် အမေရိကန်က ကူညီထောက်ပံ့မယ်ငွေကို လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအတွက် အသုံးပြုလို့မရဘူးလို့ အတိအကျ ပြဌာန်းထားတယ်လို့လည်း Mike Haack ကပြောပါတယ်။
“အဲဒီမှာ အတိအကျဖေါ်ပြထားတာက ငွေတွေကို လက်နက်ကိုင်စစ်ဆင်ရေးတွေအတွက် အသုံးပြုလို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေ့စဉ် လုပ်ငန်းဆောင်တာ အစီအစဉ်၊ လှုပ်ရှားမှုတွေအတွက် သုံးစွဲလို့ရတယ်ဆိုတော့ NUG၊ EAO တွေအနေနဲ့ သူတို့ အခြားလုပ်ငန်းတွေအတွက် ဒီဘတ်ဂျက်ငွေ တစိတ်တပိုင်းကို ရမှာဖြစ်ပါတယ်။”
ဒါအပြင် ထိုင်းနယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပေးမယ့် အကူအညီနဲ့ အခြား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး လုပ်ငန်းတွေအတွက်လည်း ဒီနှစ် အမေရိကန်အစိုးရက မြန်မာကိုကူညီမယ့် ဘတ်ဂျက်ထဲမှာ ဖေါ်ပြထားတာတွေဟာ အားတက်စရာကောင်းကြောင်း Mike Haack ကဆိုပါတယ်။
“ဒီနှစ်မြန်မာအတွက် အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ဘတ်ဂျက်သုံးစွဲမယ့်အစီအစဉ်ကို ကြည့်ရတာ စိတ်လှုပ်ရှားဖို့ကောင်းပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အရင်နှစ်တွေနဲ့မတူတာက အဖွဲ့အစည်းတွေကို နာမည်နဲ့ အတိအကျ ဖေါ်ပြထားတာဟာ အားရဖို့ကောင်းပါတယ်။ ဒါဟာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်က စဉ်းစားနေတဲ့ နည်းလမ်းတွေအတွက် ကြီးမားတဲ့ ခြေလှမ်းတခုလို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။”
အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၂ ဘတ်ဂျက်ဥပဒေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအခန်းကဏ္ဍမှာတော့- ဒီဥပဒေထဲမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းများ၊ အားလုံးပါဝင်သော၊ အားလုံးကို ကိုယ်စားပြုသော ဒီမိုကရေစီစနစ်နှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများအကြား တန်းတူညီမျှရေး ဆောင်ရွက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများ"" ရဲ့ စီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် ရုံးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ အစီအစဉ်များ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို လွှတ်တော်ရဲ့ ဘဏ္ဍာငွေခွဲဝေသတ်မှတ်ရေးကော်မတီများ (Appropriations Committees) နဲ့ ကြိုတင်ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်ပြီး ထောက်ပံ့ကူညီနိုင်တယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း မြန်မာအတွက် ဘတ်ဂျက်ငွေကို ဘယ်အချိန်မှာ ဘယ်လို စတင်သုံးစွဲ ခွဲဝေမလည်းဆိုတာကတော့ ဘယ်သူမှ အသေအချာမသိသေးကြောင်း Mike Haack ကပြောပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ လိုအပ်နေတဲ့ အကူညီတွေအတွက် အမေရိကန်အစိုးရက ဒီနှစ်အတွက် မြန်မာကိုပေးမယ့် ဒေါ်လာ ၁၃၆ သန်းပမာဏဟာ လုံလောက်မှုမရှိဘူးလို့ မြင်ကြောင်း မေရီလန်းပြည်နယ် အခြေစိုက် ချင်းလူမျိုးများအဖွဲ့ Chin Association of Maryland အမှုဆောင် ညွှန်ကြားရေးမှူး ဇိုသုန်းမှုန် ကဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
မြန်မာအတွက် ဘတ်ဂျက်ငွေ ဒေါ်လာ သန်း ၂၀၀ ကျော်သုံးစွဲဖို့နဲ့ NUG ကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဝင်အစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုဖို့ တောင်းဆိုထားတဲ့ Burma Bill မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာဥပဒေမူကြမ်းကို အထက်နဲ့ အောက်လွှတ်တော်မှာ ဆွေးနွေးနေဆဲဖြစ်ပြီး အောက်လွှတ်တော်မှာ ထောက်ခံတဲ့အမတ်အရေအတွက် ၇၆ဦး အထက်လွှတ်တော်မှာ ၂၄ ဦး ရရှိထားတယ်လို့ USACM ပြောခွင့်ရ Mike Haack ကဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
------------------------
မွနျမာ့အရေး အမရေိကနျ ထောကျပံ့ကူညီမယ့ျ အစီအစဉျ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကွေိုဆို
အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ၂၀၂၂ ဘဏ်ဍာရေးဘတျဂကြျအတှကျ မွနျမာကို ကူညီမယ့ျ ဒေါျလာ ၁၃၆ သနျးမှာ NUG၊ NUCC ၊ CRPH၊ CDM နဲ့ EAO တှကေို သီးခွား ခေါငျးစဉျတှအေောကျမှာ ကူညီထောကျပံ့ဖို့ရှိကွောငျး အတိအကြ ဖေါျပွထားတာဟာ ထူးခွားပွီး အားတကျဖှယျရာဖွဈတယျလို့ USACM မွနျမာ့အရေး ထောကျခံအားပေးတဲ့ အမရေိကနျမဟာမိတျအဖှဲ့က ပွောပါတယျ။
အမရေိကနျအထကျနဲ့ အောကျလှှတျတောျ နှဈရပျလုံး အတညျပွုလိုကျတဲ့ ၂၀၂၂ ဘဏ်ဍာရေးနှဈအတှကျ ဘတျဂကြျကို သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျက မနေ့ အငျ်ဂါနေ့က လကျမှတျရေးထိုးလိုကျပွီဖွဈပါတယျ။
ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတဲ့ မအငျကွငျးနိုငျက အပွည့ျအစုံကို ဆကျပွီးပွောပွမှာပါ။
သမ်မတဘိုငျဒနျ မနေ့က လကျမှတျရေးထိုးလိုကျတဲ့ အမရေိကနျအစိုးရ ဘတျဂကြျဥပဒေ “The Consolidated Appropriations Act 2022” မှာ စုစုပေါငျးဒေါျလာ ၁.၅ ထရီလီယံ သုံးစှဲဖို့ ပွဌာနျးထားတာပါ။ အဲဒီထဲမှာ ရုရှားကြူးကြောျစဈရငျဆိုငျနရေတဲ့ ယူကရိနျးနဲ့ စဈအာဏာသိမျးထားတဲ့ မွနျမာ စတဲ့ အခွား နိုငျငံတှအေတှကျလညျး ပါဝငျပါတယျ။ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေးနဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီတှအေတှကျ ဒေါျလာ ၁၃၆ သနျး ကို အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဌာနက သုံးစှဲမယ့ျ ဘတျဂကြျစာရငျးအောကျမှာ ဖေါျပွထားပါတယျ။ ဒီနှဈ အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ဘတျဂကြျဥပဒမှော မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျလှုပျရှားနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေို နာမညျနဲ့တကှ ဖေါျပွပွီး ထောကျပံ့မယ့ျအကွောငျးရေးသားထား တာဟာ ထူးခွားပွီး နှေဦးတောျလှနျရေးအတှကျ အားတကျစရာဖွဈကွောငျး USACM (US Advocacy Coalition for Myanmar) မွနျမာ့အရေး ထောကျခံအားပေးတဲ့ အမရေိကနျမဟာမိတျအဖှဲ့ ပွောခှင့ျရ Mike Haack က အခုလို ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ထူးခွားတဲ့အခကြျကတော့ ငှပေမာဏ ထကျ ပိုပွီးအရေးကွီးတာကတော့ အဲဒီဘတျဂကြျထဲမှာ NUG၊ CRPH၊ CDM၊ EAO တှကေို ဖေါျပွထားတဲ့အတှကျ မွနျမာအတှကျ ဘတျဂကြျငှထေဲမှာ အဲဒီအဖှဲ့အစညျးတှလေညျး တစိတျတပိုငျး ရရှိမှာဖွဈပါတယျ။ သူတို့ကို နာမညျနဲ့ တပျပွီးဖေါျပွထားတာဟာ အမရေိကနျဘကျက အသအေခြာ ပေးဖို့ ရညျရှယျလုပျဆောငျတယျဆိုတာ ထငျရှားပါတယျ။”
ဒါပမေယ့ျ အမရေိကနျက ကူညီထောကျပံ့မယျငှကေို လကျနကျကိုငျတောျလှနျရေးအတှကျ အသုံးပွုလို့မရဘူးလို့ အတိအကြ ပွဌာနျးထားတယျလို့လညျး Mike Haack ကပွောပါတယျ။
“အဲဒီမှာ အတိအကဖြေါျပွထားတာက ငှတှေကေို လကျနကျကိုငျစဈဆငျရေးတှအေတှကျ အသုံးပွုလို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ နေ့စဉျ လုပျငနျးဆောငျတာ အစီအစဉျ၊ လှုပျရှားမှုတှအေတှကျ သုံးစှဲလို့ရတယျဆိုတော့ NUG၊ EAO တှအေနနေဲ့ သူတို့ အခွားလုပျငနျးတှအေတှကျ ဒီဘတျဂကြျငှေ တစိတျတပိုငျးကို ရမှာဖွဈပါတယျ။”
ဒါအပွငျ ထိုငျးနယျစပျဖွတျကြောျပေးမယ့ျ အကူအညီနဲ့ အခွား လူသားခငြျး စာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ အကူအညီပေးရေး လုပျငနျးတှအေတှကျလညျး ဒီနှဈ အမရေိကနျအစိုးရက မွနျမာကိုကူညီမယ့ျ ဘတျဂကြျထဲမှာ ဖေါျပွထားတာတှဟော အားတကျစရာကောငျးကွောငျး Mike Haack ကဆိုပါတယျ။
“ဒီနှဈမွနျမာအတှကျ အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ဘတျဂကြျသုံးစှဲမယ့ျအစီအစဉျကို ကွည့ျရတာ စိတျလှုပျရှားဖို့ကောငျးပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ အရငျနှဈတှနေဲ့မတူတာက အဖှဲ့အစညျးတှကေို နာမညျနဲ့ အတိအကြ ဖေါျပွထားတာဟာ အားရဖို့ကောငျးပါတယျ။ ဒါဟာ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပတျသကျပွီး အမရေိကနျက စဉျးစားနတေဲ့ နညျးလမျးတှအေတှကျ ကွီးမားတဲ့ ခွလှေမျးတခုလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။”
အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ၂၀၂၂ ဘတျဂကြျဥပဒရေဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာအခနျးကဏ်ဍမှာတော့- ဒီဥပဒထေဲမှာ ဖောျပွထားတဲ့ အဖှဲ့အစညျးမြား၊ အားလုံးပါဝငျသော၊ အားလုံးကို ကိုယျစားပွုသော ဒီမိုကရစေီစနဈနှင့ျ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစုတညျဆောကျရေးအတှကျ မွနျမာနိုငျငံတှငျးရှိ တိုငျးရငျးသားလူမြိုးစုမြားအကွား တနျးတူညီမြှရေး ဆောငျရှကျနသေော အဖှဲ့အစညျးမြား"" ရဲ့ စီမံခန့ျခှဲရေးနှင့ျ ရုံးလုပျငနျးဆိုငျရာ အစီအစဉျမြား၊ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ အားထုတျကွိုးပမျးမှုမြားကို လှှတျတောျရဲ့ ဘဏ်ဍာငှခှေဲဝသေတျမှတျရေးကောျမတီမြား (Appropriations Committees) နဲ့ ကွိုတငျညှိနှိုငျးတိုငျပငျပွီး ထောကျပံ့ကူညီနိုငျတယျလို့ ပွဋ်ဌာနျးထားပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျလညျး မွနျမာအတှကျ ဘတျဂကြျငှကေို ဘယျအခြိနျမှာ ဘယျလို စတငျသုံးစှဲ ခှဲဝမေလညျးဆိုတာကတော့ ဘယျသူမှ အသအေခြာမသိသေးကွောငျး Mike Haack ကပွောပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ၊ တိုငျးရငျးသားဒသေတှအေတှကျ လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ လိုအပျနတေဲ့ အကူညီတှအေတှကျ အမရေိကနျအစိုးရက ဒီနှဈအတှကျ မွနျမာကိုပေးမယ့ျ ဒေါျလာ ၁၃၆ သနျးပမာဏဟာ လုံလောကျမှုမရှိဘူးလို့ မွငျကွောငျး မရေီလနျးပွညျနယျ အခွစေိုကျ ခငြျးလူမြိုးမြားအဖှဲ့ Chin Association of Maryland အမှုဆောငျ ညှှနျကွားရေးမှူး ဇိုသုနျးမှုနျ ကဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
မွနျမာအတှကျ ဘတျဂကြျငှေ ဒေါျလာ သနျး ၂၀၀ ကြောျသုံးစှဲဖို့နဲ့ NUG ကို မွနျမာနိုငျငံရဲ့ တရားဝငျအစိုးရအဖွဈ အသိအမှတျပွုဖို့ တောငျးဆိုထားတဲ့ Burma Bill မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာဥပဒမေူကွမျးကို အထကျနဲ့ အောကျလှှတျတောျမှာ ဆှေးနှေးနဆေဲဖွဈပွီး အောကျလှှတျတောျမှာ ထောကျခံတဲ့အမတျအရအေတှကျ ၇၆ဦး အထကျလှှတျတောျမှာ ၂၄ ဦး ရရှိထားတယျလို့ USACM ပွောခှင့ျရ Mike Haack ကဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
