ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အထူးစံုစမ္းစစ္ေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က အခု အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတဲ့ အေျခအေနအပါအ၀င္ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြကို လာမယ့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က်ရင္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီမွာ သူအစီရင္ခံပါ့မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ အျပည့့္အစံု မရ ေသးေပမဲ့ လႊတ္တဲ့ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အနည္းအက်ဥ္းပဲ ပါတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာက ေတာင္းဆိုထားတာနဲ႔ မကိုက္ညီပါဘူးလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံထားရသူေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုခဲ့သူ ေတြထဲမွာ မစၥတာကင္တားနားလည္း အပါအ၀င္ပါ။ လႊတ္ေပးေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အသံေတြ ထြက္ခဲ့ခ်ိန္မွာလည္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို လႊတ္ေပးဖို႔ သူက ထပ္ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒီကေန႔ လႊတ္လိုက္တဲ့ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး ပါမလာ ေပမဲ့ လြတ္လာသူေတြအတြက္ေတာ့ သူက ၀မ္းသာစကား ေျပာခဲ့ပါ တယ္။
“အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဘးဒုကၡေရာက္ၿပီး ေနခ့ဲရသူေတြအတြက္ကေတာ့ ဒါဟာ အင္မတန္ ေကာင္းတဲ့ သတင္းပါပဲ။ ဒီလိုလႊတ္ေပးတာကို က်ေနာ္ႀကိဳဆိုပါတယ္။”
အရင္တုန္းကလည္း အက်ဥ္းသားအေျမာက္အမ်ား လႊြတ္ေပးတယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားက အနည္း အက်ဥ္းပဲ ပါေလ့ရွိတာေၾကာင့္ ဒီကေန႔လႊတ္တာမွာလည္း နည္းနည္းပဲပါတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏုိင္ေပမယ့္ သူ႔ အေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ အျပည့္အ၀ မရေသးတာေၾကာင့္ အစိုးရဘက္က ေျပာစကားကိုလည္း ေစာင့္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။
ႏုိ္င္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုးကို လႊတ္ေပးဖို႔ကိစၥဟာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအၾကား ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္တိုးတက္ဖို႔ရာမွာ အဓိကကိစၥတရပ္ျဖစ္႐ံုသာမက အဲဒီလူေတြကို ထိန္းသိမ္းထားသူ ေတြအတြက္ပါ အင္မတန္ အေရႀကီးတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ရည္ညႊန္းၿပီး မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အက်ဥ္းသားကိစၥတခုထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကိစၥရပ္အမ်ားအျပားထဲက တခုပဲျဖစ္ၿပီး တျခား ဆိုးရြား တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကိုလည္း ထည့္ၿပီး ေျပာရမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ က ဆိုပါတယ္။
အခု အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတဲ့အေျခအေနေတြအပါအ၀င္ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြကို ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က်ရင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ သူအစီရင္ခံတဲ့အခါ ထည့္ေျပာသြား ပါမယ္လို႔ မစၥတာကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
“အခုကိစၥမွာဆိုရင္ လႊတ္ေပးတာဟာ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းက ေတာင္းဆိုေနခဲ့တဲ့အတိုင္း မဟုတ္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တကယ့္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ အေထြေထြညီလာခံမွာ အဖြဲ႔၀င္ တႏုိင္ငံခ်င္းစီ သိေအာင္ေျပာျပရမွာျဖစ္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနအတိုင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းေတြကတည္းက လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ အက်ဥ္းသားလြတ္ေျမာက္ေရးကိစၥဟာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အေတာ္ေလး ႐ုပ္လံုးေပၚခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ေနသူအမ်ားစုရဲ႕ ဆႏၵေတြ ျပည့္၀တဲ့ထိေတာ့ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏုိင္နဲ႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးတို႔အပါအ၀င္ အမ်ားအျပား မလြတ္ၾကေသးပါဘူး။
ဒီအေပၚမွာ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းဘက္က ဘယ္လို ထပ္ၿပီး တုန္႔ျပန္လာၾကဦးမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ဆက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေန ၾကဦးမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။