ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ Cox’s Bazar မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံဘက္က သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ လာေရာက္ခိုလႈံရာကေန ပ်က္စီးခဲ့တဲ့ သဘာဝဝန္းက်င္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးတဲ့ စီမံကိန္းကို ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ေတြက လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကုလသမဂၢရံုးရွိရာ ဂ်နီဗာကေန VOA သတင္းေထာက္ Lisa Schlein သတင္းေပးပို႔ထားထာကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ Cox’s Bazar ေဒသမွာ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေရး စီမံကိန္းကို ကုလသမဂၢ IOM ႏိုင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ား ဆိုင္ရာအဖြဲ႔နဲ႔ FAO စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႔ တို႔က ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ၾကတာပါ။ ဒီစီမံကိန္းအရ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္း ၂ ပတ္အတြင္း သစ္ပင္ေပါင္း ၄ ေသာင္းခြဲေက်ာ္ နဲ႔ ျမက္ပင္ေပါင္း ၇ သိန္းေလာက္ကို စိုက္ပ်ိဳးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ရက္ေတြ အတြင္းမွာပဲ ေနာက္ထပ္ သစ္ပင္ေပါင္း ၃၆ ၅၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ျမက္ပင္ေပါင္း တသန္းေလာက္ကို ဆက္ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္ကလည္း Cox’s Bazar မွာရွိတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေျမဆီလႊာ မပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့အေနနဲ႔ ပ်ိဳးပင္ေပါက္ သစ္ပင္ငယ္ေပါင္း ၂ သိန္းေလာက္ကို ေဒသတြင္း ပ်က္သုန္းသြားတဲ့ သစ္ေတာမွာျပန္လည္ စိုက္ပ်ိဳးခဲ့တယ္လို႔ EETWG စြမ္းအင္နဲ႔ သဘာဝဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ နည္းပညာအလုပ္အဖြဲ႔ြက ေျပာပါတယ္။
ဒီေဒသဟာ တခ်ိန္က စိမ္းလန္းေနတဲ့ ေတာင္ကုန္းေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္နဲ႔ စက္တင္ဘာလေတြထဲ ရိုဟင္ဂ်ာ သန္းတဝက္ေလာက္ ဒီေဒသတြင္း ရုတ္တရက္ ေရာက္လာခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာ ပ်က္စီးခဲ့ရတာပါ။ အခု ကုလသမဂၢရဲ့ ဒီစီမံကိန္းဟာ ပ်က္စီးသြားတဲ့ သဘာဝ ဝန္းက်င္ကို ျပန္ၿပီး စိုေျပလာေစ ႏိုင္မယ္လုိ႔ IOM အဖြဲ႔ေျပာခြင့္ရ Joel Millman က ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီေနရာကို လူေပါင္း သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေရာက္လာတာမို႔ သူတုိ႔ေတြ ထင္းအျဖစ္သံုးဖို႔ သစ္ပင္ေတြ ခုတ္ရာကေန ေျမဧက အေတာ္မ်ားမ်ား သစ္ပင္မရွိပဲ ျဖစ္သြားတာပါ။ ဒီလို ေတာျပဳန္းတာဟာ အထူးသျဖင့္ မုတ္သုန္ရာသီနဲ႔ ႀကံဳရတဲ့အခါ သိပ္ကို အႏၱရာယ္ႀကီးပါတယ္။ ေျမၿပိဳတာ ေတာင္ၿပိဳတာေတြနဲ႔ ေျမဆီလႊာကို ထိန္းထားမယ့္ ျမက္မရွိ၊ သစ္ပင္မရွိပဲ ရႊ႕ံဖံုးေနတဲ့ ေတာင္ေတြေပၚမွာ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ တဲေလးေတြ ဒီအတိုင္း ေဆာက္ထား ၾကတာပါ။ ဒါဟာ တကယ့္ကို ကပ္ေဘးအႏၱရာယ္ ေကာင္းေကာင္း ဆိုက္ႏုိင္တဲ့ အေျခေနပါ။”
အခုဆို ဒုကၡသည္ေပါင္းက တသန္းေလာက္ကို ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ေရာက္လာတဲ့အတြက္ သစ္ေတာ ဧက ၂ ၈၀၀ - ဟက္တာေပါင္း ၇ ၀၀၀ ေလာက္ ပ်က္စီးခဲ့မယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သစ္ေတာဌာနက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဒီေဒသတြင္း ေနထို္င္သူ မိသားစုေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ကယ္ဆယ္ ကူညီေရး အဖြဲ႔ေတြက LPG မီးဖိုေတြကို ေပးေဝေနၿပီး အခုဆိုရင္ စုစုေပါင္း မီးဖို ၂၄၀ ၀၀၀ ေလာက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ထင္းမီးသံုးစရာမလိုေအာင္ လုပ္ေပးတာ ျဖစ္ၿပီး သစ္ေတာပ်က္သုဥ္းမယ့္ အႏၱရာယ္ကို ကာကြယ္ ႏိုင္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ သစ္ပင္စိုက္တဲ့ စီမံကိန္းကို ကုလသမဂၢက လုပ္ေပးေနၿပီး ဒါဟာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ေရာ ေဒသခံ အသိုင္းအဝို္င္း အတြက္ပါ သူတုိ႔ ဘဝေတြ ျပန္လည္ရွင္သန္လာေစမယ့္ အခြင့္ေရးေတြ ေပးတာ ျဖစ္သလို ဝင္ေငြရမယ့္ အလုပ္လည္း ျဖစ္တယ္လို႔ IOM ကေျပာပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ေပးမယ့္ စီမံကိန္းေတြကို IOM က လုပ္အားခေပး လုပ္ခိုင္းေနတာ ျဖစ္ၿပီး ဒီစီမံကိန္းေတြမွာ ပါဝင္တဲ့လူက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။