ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ရခုိင္အေရးကိစၥကို ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ အခုထက္ပိုၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံခ်င္းစီအလိုက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သလို ႏုိင္ငံတကာကို ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တုံ႔ျပန္တဲ့ေနရာမွာလည္း သတင္းမီဒီယာေတြကေနလည္း အခုထက္ပိုၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကိုရန္ႏုိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကို ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြထြက္ေျပးခဲ့တဲ့ ရခိုိင္ပဋိပကၡစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တာဟာ အခုဆိုရင္ ၁ ႏွစ္ရွိသြားခဲ့ပါၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာအစြန္းေရာက္အဖြဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခဳံေရးကင္းစခန္းေတြကို တုိက္ခုိက္ခဲ့လို႔ ဒါကို ျမန္မာအစိုးရက နယ္ေျမ ရွင္းလင္းလုပ္ရာမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ ေတြကို ျပန္လက္ခံဖို႔ ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံၾကား ၂ ႏုိင္ငံသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံဖို႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနေပမယ့္၊ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ုိင္းကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဆက္လက္ဖိအားေတြေပးေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ရခုိင္ပဋိပကၡကိုေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္ဖို႔ ဘာေတြလုပ္ဖို႔လိုသလဲဆုိတဲ့အေပၚမွာေတာ့ ရွမ္းတုိင္းရင္းသာမ်ားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ SNLD ပါတီရဲ႕အတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းညႊန္႔လြင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အစိုးရပိုင္းက ႏိုင္ငံတကာေတြနဲ႔ပိုၿပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ ဝင္ထြက္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ထင္တယ္။ အခုက ဒီျပႆနာက မထင္ဘဲနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ျပႆနာျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္အတြက္လည္း ပထမဦးစားေပး ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥမ်ဳိးလို ျဖစ္လာတယ္။ ဆိုေတာ့-ႏိုင္ငံတကာဆိုေတာ့ သူ႔ထက္ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ရခုိင္အေရးကိစၥကိုေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ မၾကာေသးခင္က ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခုိင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္အျပင္ မၾကာေသး ခင္ကလည္း ဖိလစ္ပိုင္ဒု-ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းဦးေဆာင္တဲ့ အဖဲြ႔၀င္ ၄ ဦးပါ၀င္တဲ့ ေကာ္မရွင္ တရပ္ကိုလည္း ဖဲြ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ အခုထက္ ပိုၿပီးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“နံပါတ္တစ္က ပိုၿပီးေတာ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ-လို႔ အတန္တန္ ေျပာေနတာ။ သူတို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားခ်င္တုိင္းသြားလို႔မရဘူးဗ်။ အဟန္႔အတားေတြ ရွိတယ္-တဲ့။ အဲဒါ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ။ ဟိုတေလာက MOU တခုထိုးတယ္-ေနာ္။ ကုလသမဂၢဆိုတာ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔လည္း မဟုတ္ဘူးေလ။ ရန္သူလည္း မဟုတ္ဘူးေလ္- ဟုတ္လား။ ကူညီခ်င္တာပဲ။ တျခား INGO ေတြ ထည့္ေျပာမေနနဲ႔၊ အဲဒီေတာ့- အရပ္သား အစိုးရေနာ္၊ တပ္ကို ထည့္ေတာင္ မေျပာေသးပါဘူး။ ကုလသမဂၢနဲ႔ မပူးေပါင္းခ်င္ဘူး ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ဘယ္သူနဲ႔ ပူးေပါင္းမလဲ၊”
ေမး။ ။ ဒါေပမယ့္ အခု အစိုးရဘက္က ေကာ္မရွင္ေတြဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာေတြ မထိေရာက္ဘူးလား။
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္း။ ။ မထိေရာက္ပါဘူး၊ လံုးဝ မထိေရာက္ပါဘူး။
ေမး။ ။ ဘာျဖစ္လို႔ မထိေရာက္ဘူးလို႔ ေျပာတာလဲ။
ေဒါက္တာ ခင္ေဇာ္ဝင္း။ ။ ျပည္တြင္းမွာေရာ ျပည္ပမွာေရာ အလကား အခ်ိန္ကုန္တာပဲ။ ပါဝင္တဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔ေရာ၊ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လိုမွ ေလးစားစရာ၊ ယံုၾကည္ကိုးစားစရာ မရွိပါဘူး။
ေမး။။ ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ- ဒီေကာ္မရွင္မွာ ---
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္း။ ။ ကိုဖီအာနန္ႀကီးလည္း ဆံုးသြားရွာၿပီေလ။
ေမး။ ။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးလည္း ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ က အခု ဖိလစ္ပိုင္ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္းလည္း ပါတဲ့ ေကာ္မရွင္ေတြ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ အခါ က် ေတာ့ ဒီဥစၥာကေရာ အမ်ား ေလးစား လက္ခံႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မရွိဘူးလား။
ေဒါက္တာ ခင္ေဇာ္ဝင္း။ ။ မရွိဘူး၊ ကိုယ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ကုလသမဂၢက အတိုက္အခံေတြ.. မစ္ရွင္တုန္းကလည္း သူ႔အေနနဲ႔ No လို႔ ေျပာတယ္။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ လာတုန္းကလည္း No လို႔ ေျပာတယ္။ မစၥ္ ယန္ဟီလီး လာတုန္းကလည္း No လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီအခါေတြက်မွ ကိုယ့္ဖာသာ ကိုယ္ လုပ္ပါ့မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္မယ့္ ေကာ္မရွင္နဲ႔ ပါဝင္တဲ့လူေတြက ႏိုင္ငံတကာမွာ မေျပာပါနဲ႔ ဒီ ျပည္တြင္းမွာေရာ ဒီလူေတြကို ေလးစားေလာက္စရာ ရွိလို႔လား။ အရင္က စစ္အစိုးရဆိုရင္ ထားလိုက္ပါေတာ့။ အခု တက္လာတဲ့အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ဒီေလာက္ႀကီး မရွိဘူးလား။
ေမး။ ။ အခုကေျပာတဲ့ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေျပာတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အျပင္ တျခားေရာ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။
ေဒါက္တာ ခင္ေဇာ္ဝင္း။ ။ …. ေကာင္းေကာင္း လိုတာေပါ့ကြာ။ ျဖစ္တာက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္း တဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကိုပဲ ငွားငွား။ ႏိုင္ငံတကာက ကုမၸဏီႀကီးေတြကိုပဲ ငွားငွား။ ထိပ္ကေန အကုန္လံုး ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္။ ေအာက္က ပုဂၢိဳလ္ေတြ အကုန္လံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္။ ငါ ဒါလုပ္မွာ၊ ငါလုပ္ဆိုမွ လုပ္ဆိုရင္ မျဖစ္ဘူးကြ၊ သိတယ္မို႔လား။ Delegation နည္းနည္း ေပးရမယ္။
႐ခုိင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ ၇ သိန္းေလာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾက တယ္လို႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက ဆုိပါတယ္။အေမရိကန္အပါအ၀င္ နဲ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ုိင္းကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ လူမ်ိဳးစုအလိုက္ရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈျဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ခဲ့ၾကၿပီး ဒီျပႆနာကို ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံးကို လဲႊေျပာင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာ အားနည္းခ်က္ေတြရွိၿပီး ဒီထက္မက ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ဦးစိုင္းညႊန္႔လြင္က ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကေနၿပီး လူသိမ်ားတဲ့၊ လူေတြေလးစားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေခၚၿပီး ေကာ္မရွင္ေတြဖြဲ႔တယ္၊ အႀကံေပးခိုင္းတယ္။ အဲဒီအပိုင္းေတြ ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံခ်င္း ႏိုင္ငံခ်င္း ဆက္သြယ္ၿပီး လုပ္တာက ဒိထက္ပို ထိေရာက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဥပမာ OIC တို႔လိုမ်ဳိးကို တုိက္႐ိုက္ ဆက္သြယ္ လုိက္မယ္၊ ၾကားထဲက တေယာက္ေယာက္နဲ႔ ဆက္သြယ္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အျဖစ္မွန္ေတြကို ရွင္းျပမယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိးဆို ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ အဓိက-က က်ေနာ္တို႔ဆီမွာက မီဒီယာ အားနည္းေနတာဗ်။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ထုတ္တဲ့မီဒီယာေတြက အဂၤလိပ္လို ကမၻာက ဖတ္တတ္တဲ့မီဒီယာေတြ သိပ္မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနတယ္။ ..ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဖတ္ရသေလာက္ဆိုရင္ မီဒီယာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တဘက္ကိုပဲ ေရာက္ေနတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က အေျခအေနကို သိပ္နားမလည္ဘူး၊ အဲလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီဘက္မွာလည္း အမ်ားႀကိး၊ အဲဒါေတြကို ….က သိပ္မသိခဲ့ဘဲ ဟုိဘက္က ဘဂၤလီေတြ ထိတာကိုပဲ အမ်ားဆံုး ေျပာေနၾကတာကိုး။ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔က ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ရွင္းျပႏိုင္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီလို ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။”
ဘဂၤလားေဒ့္ရွ္ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ အဲဒီဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ိုင္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚေ၀ၚသုံးစဲြေနၾကေပမယ့္၊ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကိုလက္္မခံဘဲ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက မြတ္စလင္ေတြျဖစ္တယ္လို႔သာအသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။
