ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ ဒုကၡသည္ေတြဟာ သူတို႔ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္စရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ စိတ္ဒဏ္ရာ ခံစားေနၾကရျပီး အသက္ရွင္သန္ခြင့္ ရဖို႔ ႐ုန္းကန္ ၾကိဳးစားေနၾကရတယ္လို႔ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းၾကီး Filippo Grandi က ေျပာပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အကူအညီေတြ အၾကီးအက်ယ္ လိုအပ္ေနတဲ့အေၾကာင္းလည္း မဟာမင္းၾကီး Grandi က ေျပာပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက အျပည့္စံု တင္ျပေပးပါမယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ တေက်ာ့ျပန္ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လို႔ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းၾကီး Filippo Grandi က ေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အၾကမ္းဖက္အျဖစ္ဆုိးၾကီးေတြေၾကာင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ခံစားေနရတယ္ ဆိုတာ သူကိုယ္တိုင္ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ UNHCR မဟာမင္းၾကီး Grandi က ေျပာပါတယ္။
"ဘာကိုမွတံု႔ျပန္ ႏုိင္စြမ္းမရွိေလာက္ေအာက္ ဖိႏွိပ္ခံသက္သက္ျဖစ္ေနတဲ့သူေတြကို က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အရာရာ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရျပီး ဘာ ခံစားခ်က္မွ မရွိေတာ့တဲ့ပံုစံမ်ိဳး ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါက သူတို႔ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ တုန္လႈပ္ေျခာက္စရာ အျဖစ္ဆိုးေတြေၾကာင့္ စိတ္ဒဏ္ရာသင့္ေနတဲ့ လကၡဏာလို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကို ဗဟိုအာဖရိက ေဒသမွာ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြတုန္းက က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ဒီလုိ စိတ္ဒဏ္ရာသင့္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး မေတြ႔ရတာ အေတာ္ ၾကာေနပါျပီ။”
ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းၾကီး Filippo Grandi ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလေႏွာင္းပိုင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ျပီး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကေန ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ ဒုကၡသည္ ၆ သိန္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ အက်ပ္အတည္းဟာ ကမာၻေပၚမွာ အျမန္ဆံုးႏႈန္းနဲ႔ ႀကီးထြားလာေနတဲ့ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ အေရးေပၚ အေျခအေနတခု ျဖစ္တယ္လို႔ မဟာမင္းၾကီး Grandi က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အကူအညီေတြ အၾကီးအက်ယ္ လိုအပ္ေနဆဲပဲလို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
"ဒါက ႏုိင္ငံေရးကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း တခုကို ခ်န္ထားျပီး ေနာက္ အသိုင္းအ၀ိုင္းတခုကို ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳး လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အကူအညီ လိုအပ္သူ အားလံုးကို ရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အကူအညီ လိုတယ္ ဆိုရင္လည္း သူတို႔ေတြ အကူအညီ ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို အေလးအနက္ထား ေထာက္ျပျပီး လက္ရွိ ၾကိဳးပမ္းမႈေတြကို တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အေရးၾကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။”
လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း မခြဲျခားဘဲ လုိအပ္ေနသူ အားလံုးအတြက္ အကူအညီေတြ ေပးအပ္နိုင္ဖို႔ ကုလသမဂၢက ၾကိဳးစားေနေပမဲ့၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လိုအပ္ေနသူေတြထံ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ဖို႔မွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရေပၚမွာ အဓိက မူတည္တယ္လို႔လည္း မဟာမင္းၾကီး Grandi က ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ေတြ အတားအဆီးမရွိ ကူညီခြင့္ရဖို႔ လိုအပ္သလို၊ ဒီလို ကူညီေပး ေနသူေတြအေပၚ မုန္းတီး ရန္လို တိုက္ခိုက္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ အစိုးရက ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ၾသဂုတ္လအတြင္း အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ARSA က လံုျခံဳေရးကင္းစခန္းေတြကို တုိက္ခိုက္ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိခဲ့ျပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ ၆ သိန္းေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံထဲ ထြက္ေျပးခဲ့ရ ဒါဟာ လူမ်ိဳးစုအလုိက္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းရာေရာက္တယ္လုိ႔ ဆိုျပီး ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြက စြပ္စြဲေျပာဆိုထားပါတယ္။ ျမန္မာတာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စြပ္စြဲ ေျပာဆုိမႈေတြ မမွန္ကန္ေၾကာင္း တံု႔ျပန္ထားျပီး လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ ဥပေဒနဲ႔အညီ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တံု႔ျပန္ထားပါတယ္။
ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Filippo Grandi ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ဇူလိုင္လက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ငါးရက္ၾကာ လာေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာအစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက ဒုကၡသည္စခန္းတခ်ဳိ႕ကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။