[[Zawgyi/Unicode]]
ကယားပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်မြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် KNDF ၊ ဒေသခံ PDF အဖွဲ့တွေကြား ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တမြို့လုံးနီးပါး အိုးအိမ်ပစ် ထွက်ပြေးနေကြပါတယ်။ ခုလိုထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ယာယီခိုလှုံနိုင်ဖို့ အနီးအနား ရှမ်းပြည်နယ် မြို့လူထုတွေက နေရာထိုင်ခင်းပေး ကူညီကြိုဆိုတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်က သတင်းပေးပို့ထားတာကို နန်းလောဝ်က တင်ပြပါတယ်။
ကယားပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော်အနီးတဝိုက်မှာ နေထိုင်နေကြသူတွေဟာ စစ်ကောင်စီနဲ့ ဒေသခံတွေဟာ ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေကြား အပြန်အလှန် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ လက်နက်ကြီးဒဏ်တွေကြောင့် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။ တနင်္ဂနွေနေ့ကတည်းက မြို့လုံးကျွတ်နီးပါး ထွက်ပြေးနေကြသူအများစုက ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းကို ထွက်ပြေးခဲ့ကြပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ဆီဆိုင်မြို့မှာ ကယားပြည်နယ်က စစ်ဘေးလွတ်အောင် ထွက်ပြေးသူတွေ တနင်္ဂနွေနေ့ထဲက စရောက်လာခဲ့ကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ခုလိုလွိုင်ကော်မြို့ ဘက်က ထွက်ပြေးလာကြသူတွေအတွက် နေရာထိုင်ခင်း အကူအညီပေးမယ်လို့ Facebook လူမှုကွန်ယက်ပေါ်မှာ ကမ်းလှမ်းသူတွေလည်း တော်တော်များများရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို ကမ်းလှမ်းကူညီနေသူတွေထဲက ဆီဆိုင်မြို့ခံ ခွန်ကျော်ဆွေက မနေ့က စ ရောက်လာသူ လူ ၁,၀၀၀ ကျော် ခိုလှုံနိုင်မယ့် နေရာ ၅ ခု ကို အခုလောလောဆယ်မှာ စီစဉ်ထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
"ဆီဆိုင်မှာတော့ ကျနော်တို့ဆရာတော်ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်အရက ၅ နေရာ စီစဉ် ထားတယ်ဗျ။ လောလောဆယ် ဒီအနေအထားရောက်လာတော့ မနေ့ကစပြီးတော့ ကျနော်တို့ Post တင်လိုက်တဲ့အခါမှာ ဒီနေ့ရောက်လာတဲ့စစ်ဘေးရှောင်က ၅၀၀ နည်းနည်းကျော်လာပြီဗျ။ ကလေးရော၊ လူကြီးရော၊ တချို့ မကျန်းမာတဲ့လူတွေလည်း ပါတယ်ဗျ။ မွေးကင်းစကလေးလည်း ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကိုယ်ဝန်သည်တွေ လစေ့တဲ့အမျိုးသမီးတွေလည်း ပါတယ်ဗျ။ ဒီမှာက စားဝတ်နေရေးလိုမယ်။ နောက် အိပ်ယာလိတ်လိုမယ်ပေါ့။ အဲဒီအပိုင်းတွေ လိုတယ်ဗျ။"
စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ နေထိုင်စားသောက်ဖို့အတွက် ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ စာသင် ကျောင်းတွေမှာ လူဦးရေများများ လက်ခံနေသလို၊ ကိုယ့်ရဲ့နေအိမ်နဲ့ အဆောင်၊ မြေကွက်လပ်တွေမှာ ယာယီနေထိုင်နိုင်ဖို့အတွက်ကိုလည်း တနိုင်တပိုင် ကူညီပေးနေသူတွေ ရှိလာပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ အောင်ပန်းမြို့မှာဆိုရင် အခကြေးငွေမယူဘဲ ဒုက္ခသည်တွေ နေထိုင်ဖို့အတွက် အခမဲ့ငှားပေးနေတာတွေလည်း ရှိတယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ကူညီပေးနေတဲ့ ဒေသခံတဦးကပြောပါတယ်။
"သူတို့နေဖို့နဲ့ စားဖို့အတွက်ကို ကျနော့်ရဲ့ တနိုင်တပိုင်ရယ်၊ ကျနော့်မိတ်ဆွေ အသိုင်းအဝိုင်းတွေက ကူညီတာတွေနဲ့ စမယ်ပေါ့နော်။ လက်ရှိအနေအထားကတော့ မနေ့က ထိ ကျနော်တို့ဘက်မှာ အေးချမ်းနေပါတယ်။ စစ်ရှောင်တွေကလည်း အခု မနေ့ကမှ စလာကြတာဆိုတော့လေ။ ဒီနေ့အနေအထားကတော့ ဘာမှန်းမသိသေးဘူးပေါ့။"
ခုလိုနေရာထိုင်ခင်းအတွက် ကူညီနေကြသလို စစ်ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးသူတွေအတွက် မော်တော်ယာဉ်အခမဲ့ စီစဉ်ပေးသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ဘက်ကနေ နေအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးလာသူ တဦးကတော့ မြို့ကနေထွက်လာတဲ့ လမ်းတလျှောက် စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ဆေးတာတွေရှိနေပြီး ထွက်ပြေးလာသူများလို့ လမ်းပိတ်ဆို့တာတွေလည်း ကြုံခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
"အကုန်လုံးထွက်ပြေးပါ၊ ရှောင်တော့ဆိုတော့ ကျမတို့လည်း ဒီစစ်တပ်တွေကြားမှာနေရတော့ ကျမတို့အပေါ်ကို ရဟတ်ယာဉ်တွေကော၊ တိုက်လေယာဉ်တွေကော အမြဲတမ်းဆင်းတယ်၊ သွားတယ်။ ကျမတို့ခေါင်းပေါ်မှာ နေ့တိုင်းပဲ ဖြတ်သွားဖြတ်လာလုပ်တယ်။ ပြီးရင် လက်နက်ကြီးတွေလည်း ထုတာပေါ့။ ကျမတို့ခေါင်းပေါ်ပဲ ဖြတ်သွားတော့ ကျမတို့လည်း ကလေးငယ်နဲ့ဆိုတော့ ကလေးကိုလည်းသနားတဲ့အတွက် ဒီဘက်ကိုပြန်ပြေးလာတာပေါ့နော်။ သေနတ်သံမကြားရရင် ရပြီဆိုပြီးတော့ ကျမတို့ထွက်လာတာပါ။"
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်ကစလို့ ကယားပြည်နယ်ထဲက မြို့နယ်တချို့မှာ တိုက်ပွဲတွေဆက်တိုက်ဆိုသလို ရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်တာ၊ လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်တာတွေကြောင့် ဒေသခံတော်တော်များများ ဘေးလွတ်နိုင်မယ့်နေရာတွေဆီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတာပါ။ နယ်မြေမတည်ငြိမ်လို့ ကိုယ့်ရဲ့အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးလာရပေမယ့် တချိန်မှာ အိမ်ပြန်နိုင်ဖို့ကို မျှော်လင့်နေသူတဦးကတော့ သူ့ရဲ့နေအိမ် မပျက်စီးဖို့အတွက် ဆုတောင်းနေပါတယ်။
"ကျမတို့ပြေးနေရတာ တနှစ်တောင်ပြည့်တော့မယ်။ ကျမတို့ ဆိုက်ခေါင်ကိုပြေးလိုက် ပြီးရင် ရွာမှာပြန်ရောက်လာလိုက် လွိုင်ကော်ပြန်ပြေးလိုက်နဲ့ အခုနောက်တခေါက် ထပ်ပြေးရပြန်ပြီ။ ကျမတို့ အိမ်မပြန်ရတာ ဟိုးစဖြစ်ကတည်းက ကျမတို့ပြေးနေရတော့လေ တနှစ်ပြည့်တော့မယ်။ ကျမတို့အိမ်ကလည်း စစ်တပ်နဲ့နီးတော့ လုံးဝပြန်နေမရတဲ့အနေအထားမှာ ရှိနေတော့ ကျမတို့ လွိုင်ကော်မှာပြေးရှောင်တာလည်း ကြာပြီ။ အခု ဒီထိရောက်လာတာပေါ့နော်။ ကျမတို့အိမ်လည်း ဘာမှမဖြစ်ပါစေနဲ့လို့ ဆုတောင်းရမှာပေါ့။ အိမ်တွေမီးရှို့တာတွေ ဖြစ်နေတော့ ကျမတို့အိမ်တွေကျန်ခဲ့ပါစေလို့ပဲ မျှော်ရမှာပေါ့နော်။ အဓိကက ကျမတို့ပစ္စည်းတွေ ဝင်ခိုးခံရတယ်၊ အိမ်တွေဖောက်ခံရတယ်။ အိမ်ပဲကျန်ခဲ့ပေးပါလို့ပဲ ဆုတောင်းရမှာပေါ့။ အိမ်တလုံးဆောက်ဖို့ဆိုတာ မလွယ်တဲ့ကိစ္စပေါ့။ အဲဒါ အိမ်ကိုတော့ နှမြောတယ်ပေါ့။ တချိန်ချိန်အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့ အချိန်ကျရင် ကိုယ့်အိမ်နဲ့ ကိုယ့်အိုးနဲ့ အဲလိုပြန်မြင်ချင်သေးတယ်ပေါ့နော်။"
တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်တွေဘက်က လက်နက်ကြီးတွေအပြင် လေကြောင်းကနေပါ တိုက်ခိုက်နေတဲ့အတွက် လွိုင်ကော်မြို့ ထဲက မိုင်းလုံး၊ ပန်ကန်း၊ ရွာတန်းရှည်စတဲ့ နေရာတွေတဝိုက် ပြည်သူတွ အသွားအလာ လုံးဝမလုပ်ကြဖို့ကို ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် KNDF က အသိပေးထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
========
[[Unicode]]
လှိုငျကောျတိုကျပှဲ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှကေို ရှမျးပွညျလူထုကူညီ
ကယားပွညျနယျ၊ လှိုငျကောျမွို့မှာ စဈကောငျစီတပျနဲ့ ကရငျနီအမြိုးသားမြား ကာကှယျရေးတပျ KNDF ၊ ဒသေခံ PDF အဖှဲ့တှကွေား ဖွဈနတေဲ့ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ တမွို့လုံးနီးပါး အိုးအိမျပဈ ထှကျပွေးနကွေပါတယျ။ ခုလိုထှကျပွေးနကွေရတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ ယာယီခိုလှုံနိုငျဖို့ အနီးအနား ရှမျးပွညျနယျ မွို့လူထုတှကေ နရောထိုငျခငျးပေး ကူညီကွိုဆိုတာတှလေညျးရှိပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျက သတငျးပေးပို့ထားတာကို နနျးလောဝျက တငျပွပါတယျ။
ကယားပွညျနယျမွို့တောျ လှိုငျကောျအနီးတဝိုကျမှာ နထေိုငျနကွေသူတှဟော စဈကောငျစီနဲ့ ဒသေခံတှဟော ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့တှကွေား အပွနျအလှနျ ပဈခတျ တိုကျခိုကျမှုတှေ၊ လကျနကျကွီးဒဏျတှကွေောင့ျ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။ တနငျ်ဂနှနေေ့ကတညျးက မွို့လုံးကြှတျနီးပါး ထှကျပွေးနကွေသူအမြားစုက ရှမျးပွညျတောငျပိုငျးကို ထှကျပွေးခဲ့ကွပါတယျ။ ရှမျးပွညျနယျတောငျပိုငျး၊ ဆီဆိုငျမွို့မှာ ကယားပွညျနယျက စဈဘေးလှတျအောငျ ထှကျပွေးသူတှေ တနငျ်ဂနှနေေ့ထဲက စရောကျလာခဲ့ကွတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ခုလိုလှိုငျကောျမွို့ ဘကျက ထှကျပွေးလာကွသူတှအေတှကျ နရောထိုငျခငျး အကူအညီပေးမယျလို့ Facebook လူမှုကှနျယကျပေါျမှာ ကမျးလှမျးသူတှလေညျး တောျတောျမြားမြားရှိခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီလို ကမျးလှမျးကူညီနသေူတှထေဲက ဆီဆိုငျမွို့ခံ ခှနျကြောျဆှကေ မနေ့က စ ရောကျလာသူ လူ ၁,၀၀၀ ကြောျ ခိုလှုံနိုငျမယ့ျ နရော ၅ ခု ကို အခုလောလောဆယျမှာ စီစဉျထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
"ဆီဆိုငျမှာတော့ ကနြောျတို့ဆရာတောျရဲ့ ညှှနျကွားခကြျအရက ၅ နရော စီစဉျ ထားတယျဗြ။ လောလောဆယျ ဒီအနအေထားရောကျလာတော့ မနေ့ကစပွီးတော့ ကနြောျတို့ Post တငျလိုကျတဲ့အခါမှာ ဒီနေ့ရောကျလာတဲ့စဈဘေးရှောငျက ၅၀၀ နညျးနညျးကြောျလာပွီဗြ။ ကလေးရော၊ လူကွီးရော၊ တခြို့ မကနြျးမာတဲ့လူတှလေညျး ပါတယျဗြ။ မှေးကငျးစကလေးလညျး ပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကိုယျဝနျသညျတှေ လစေ့တဲ့အမြိုးသမီးတှလေညျး ပါတယျဗြ။ ဒီမှာက စားဝတျနရေေးလိုမယျ။ နောကျ အိပျယာလိတျလိုမယျပေါ့။ အဲဒီအပိုငျးတှေ လိုတယျဗြ။"
စဈပွေးဒုက်ခသညျတှေ နထေိုငျစားသောကျဖို့အတှကျ ဘုနျးကွီးကြောငျး၊ စာသငျ ကြောငျးတှမှော လူဦးရမြေားမြား လကျခံနသေလို၊ ကိုယ့ျရဲ့နအေိမျနဲ့ အဆောငျ၊ မွကှေကျလပျတှမှော ယာယီနထေိုငျနိုငျဖို့အတှကျကိုလညျး တနိုငျတပိုငျ ကူညီပေးနသေူတှေ ရှိလာပါတယျ။ ရှမျးပွညျနယျတောငျပိုငျး၊ အောငျပနျးမွို့မှာဆိုရငျ အခကွေးငှမေယူဘဲ ဒုက်ခသညျတှေ နထေိုငျဖို့အတှကျ အခမဲ့ငှားပေးနတောတှလေညျး ရှိတယျလို့ ကိုယျတိုငျကူညီပေးနတေဲ့ ဒသေခံတဦးကပွောပါတယျ။
"သူတို့နဖေို့နဲ့ စားဖို့အတှကျကို ကနြော့ျရဲ့ တနိုငျတပိုငျရယျ၊ ကနြော့ျမိတျဆှေ အသိုငျးအဝိုငျးတှကေ ကူညီတာတှနေဲ့ စမယျပေါ့နောျ။ လကျရှိအနအေထားကတော့ မနေ့က ထိ ကနြောျတို့ဘကျမှာ အေးခမြျးနပေါတယျ။ စဈရှောငျတှကေလညျး အခု မနေ့ကမှ စလာကွတာဆိုတော့လေ။ ဒီနေ့အနအေထားကတော့ ဘာမှနျးမသိသေးဘူးပေါ့။"
ခုလိုနရောထိုငျခငျးအတှကျ ကူညီနကွေသလို စဈဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးသူတှအေတှကျ မောျတောျယာဉျအခမဲ့ စီစဉျပေးသူတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ဒီးမော့ဆိုမွို့နယျဘကျကနေ နအေိမျစှန့ျခှာထှကျပွေးလာသူ တဦးကတော့ မွို့ကနထှေကျလာတဲ့ လမျးတလြှောကျ စဈကောငျစီတပျတှေ စဈဆေးတာတှရှေိနပွေီး ထှကျပွေးလာသူမြားလို့ လမျးပိတျဆို့တာတှလေညျး ကွုံခဲ့ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။
"အကုနျလုံးထှကျပွေးပါ၊ ရှောငျတော့ဆိုတော့ ကမြတို့လညျး ဒီစဈတပျတှကွေားမှာနရေတော့ ကမြတို့အပေါျကို ရဟတျယာဉျတှကေော၊ တိုကျလယောဉျတှကေော အမွဲတမျးဆငျးတယျ၊ သှားတယျ။ ကမြတို့ခေါငျးပေါျမှာ နေ့တိုငျးပဲ ဖွတျသှားဖွတျလာလုပျတယျ။ ပွီးရငျ လကျနကျကွီးတှလေညျး ထုတာပေါ့။ ကမြတို့ခေါငျးပေါျပဲ ဖွတျသှားတော့ ကမြတို့လညျး ကလေးငယျနဲ့ဆိုတော့ ကလေးကိုလညျးသနားတဲ့အတှကျ ဒီဘကျကိုပွနျပွေးလာတာပေါ့နောျ။ သနေတျသံမကွားရရငျ ရပွီဆိုပွီးတော့ ကမြတို့ထှကျလာတာပါ။"
စဈအာဏာသိမျးပွီးခြိနျကစလို့ ကယားပွညျနယျထဲက မွို့နယျတခြို့မှာ တိုကျပှဲတှဆေကျတိုကျဆိုသလို ရှိနပွေီး စဈကောငျစီဘကျက လကျနကျကွီးပဈခတျတာ၊ လကွေောငျးကနေ တိုကျခိုကျတာတှကွေောင့ျ ဒသေခံတောျတောျမြားမြား ဘေးလှတျနိုငျမယ့ျနရောတှဆေီ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနရေတာပါ။ နယျမွမေတညျငွိမျလို့ ကိုယ့ျရဲ့အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးလာရပမေယ့ျ တခြိနျမှာ အိမျပွနျနိုငျဖို့ကို မြှောျလင့ျနသေူတဦးကတော့ သူ့ရဲ့နအေိမျ မပကြျစီးဖို့အတှကျ ဆုတောငျးနပေါတယျ။
"ကမြတို့ပွေးနရေတာ တနှဈတောငျပွည့ျတော့မယျ။ ကမြတို့ ဆိုကျခေါငျကိုပွေးလိုကျ ပွီးရငျ ရှာမှာပွနျရောကျလာလိုကျ လှိုငျကောျပွနျပွေးလိုကျနဲ့ အခုနောကျတခေါကျ ထပျပွေးရပွနျပွီ။ ကမြတို့ အိမျမပွနျရတာ ဟိုးစဖွဈကတညျးက ကမြတို့ပွေးနရေတော့လေ တနှဈပွည့ျတော့မယျ။ ကမြတို့အိမျကလညျး စဈတပျနဲ့နီးတော့ လုံးဝပွနျနမေရတဲ့အနအေထားမှာ ရှိနတေော့ ကမြတို့ လှိုငျကောျမှာပွေးရှောငျတာလညျး ကွာပွီ။ အခု ဒီထိရောကျလာတာပေါ့နောျ။ ကမြတို့အိမျလညျး ဘာမှမဖွဈပါစနေဲ့လို့ ဆုတောငျးရမှာပေါ့။ အိမျတှမေီးရှို့တာတှေ ဖွဈနတေော့ ကမြတို့အိမျတှကေနြျခဲ့ပါစလေို့ပဲ မြှောျရမှာပေါ့နောျ။ အဓိကက ကမြတို့ပစ်စညျးတှေ ဝငျခိုးခံရတယျ၊ အိမျတှဖေောကျခံရတယျ။ အိမျပဲကနြျခဲ့ပေးပါလို့ပဲ ဆုတောငျးရမှာပေါ့။ အိမျတလုံးဆောကျဖို့ဆိုတာ မလှယျတဲ့ကိစ်စပေါ့။ အဲဒါ အိမျကိုတော့ နှမွောတယျပေါ့။ တခြိနျခြိနျအိမျပွနျရောကျတဲ့ အခြိနျကရြငျ ကိုယ့ျအိမျနဲ့ ကိုယ့ျအိုးနဲ့ အဲလိုပွနျမွငျခငြျသေးတယျပေါ့နောျ။"
တိုကျပှဲတှပွေငျးထနျနပွေီး စဈကောငျစီတပျတှဘေကျက လကျနကျကွီးတှအေပွငျ လကွေောငျးကနပေါ တိုကျခိုကျနတေဲ့အတှကျ လှိုငျကောျမွို့ ထဲက မိုငျးလုံး၊ ပနျကနျး၊ ရှာတနျးရှညျစတဲ့ နရောတှတေဝိုကျ ပွညျသူတှ အသှားအလာ လုံးဝမလုပျကွဖို့ကို ကရငျနီအမြိုးသားမြား ကာကှယျရေးတပျ KNDF က အသိပေးထုတျပွနျထားပါတယျ။
#MyanmarViolence #MyanmarIDP #KayahFighting #VOABurmese
#လှိုငျကောျ #ကယား #စဈဘေးရှောငျ #ဆီဆိုငျ #အောငျပနျး #စဈကောငျစီ #ဗှီအိုအေ
========
